Vertrouwen in media was nooit eerder zo laag
Nog nooit was het vertrouwen in de media wereldwijd zo laag. Van de belangrijkste instituties - de overheid, NGO's, het bedrijfsleven en de media - wordt laatst genoemde het minst vertrouwd door mensen. Dat zegt marketingbureau Edelman, op basis van een internationaal onderzoek onder 33.000 mensen.
In de Verenigde Staten laat het publieke vertrouwen in de instituties de grootste daling in de historie van het onderzoek zien. Dat heeft vooral te maken met een grote afname van het vertrouwen in de overheid. De overige instituties laten ook een afname van het vertrouwen zien. Dit zou onder meer te maken hebben met een gebrek aan loongroei, zorgen over banen, massa-schietpartijen, seksuele intimidatie, angst over Noord-Korea en de migratie van arbeid.
Gevecht om de waarheid
‘Dit is de eerste keer dat een gigantische val in het vertrouwen niet gekoppeld kan worden aan een urgente economische kwestie of catastrofe zoals de nucleaire ramp in Fukushima’, zegt Richard Edelman, president en CEO van Edelman. ‘De hoofdoorzaak van deze val is het gebrek aan objectieve feiten en rationeel debat.’
Lees ook
Macron wil nepnieuws strafbaar maken
Het afbrokkelende vertrouwen in de media wordt met name veroorzaakt door een daling van het vertrouwen in zoekmachines en social media. Ook worden de informatiekanalen en –bronnen minder vertrouwd. Dat komt deels door een toename van verspreiding van valse informatie en propaganda door ‘trollen’. Het onderzoek laat juist een hernieuwd vertrouwen in traditionele media zien.
'Dat klinkt niet best, als je het zo zegt', stelt Arent Jan Hesselink van Edelman Amsterdam. 'Voor het eerst in de geschiedenis van het onderzoek zien we dat media het minst vertrouwd wordt van alle instituties. Maar daar is wel een kanttekening bij te maken. Niet alle media kunnen over een kam geschoren worden. Traditionele media worden net wat meer vertrouwd dan platformen als Facebook', vervolgt hij. 'Mensen maken onderscheid en mensen maken zich ook zorgen', ziet Hesselink. 'Er wordt zeker gekeken in hoeverre er nog mensen betrokken zijn bij het selecteren van nieuws en het checken van feiten.'
Dat dit onderscheid wordt gemaakt, vindt Thomas Bruning van de NVJ hoopvol. 'Dat is een bevestiging van de meerwaarde van de journalistiek', stelt hij. Wat dat onderscheid betreft, doet Nederland het zelfs beter dan de meeste andere landen. 'Dat is ook wel te verklaren, want het onderzoek gaat uit van een aantal grote landen, waaronder Amerika. Daar wordt door de leider iedere dag gezegd dat de pers niet te vertrouwen is', zegt hij.
