Erdogan wilde heel graag een top in Brussel, maar dat wilde de EU niet omdat dat de Turkse president veel te veel prestige zou opleveren. De relatie met Erdogan is onder meer sinds de verijdelde militaire coup in de zomer van 2016 zeer moeizaam. Met buurland Bulgarije heeft Turkije een betere verhouding en laat dat land nou net dit halfjaar EU-voorzitter zijn. Het land is daarom als vergaderlocatie aanvaardbaar voor alle partijen, zegt correspondent Marc Guillet. 'Ze ontmoeten elkaar vanavond op een hele mooie locatie in een voormalig koninklijk zomerpaleis.'
PKK-aanhangers
Vanuit Turks oogpunt is het niet meer dan logisch dat Erdogan het terrorismevraagstuk aan de orde wil stellen, zegt Jan Marinus Wiersma, deskundige internationale betrekkingen bij Clingendael. De Europeanen zouden volgens de Turkse president te laks omgaan met 'terroristen die in Europa wonen en wel eens meedoen aan demonstraties', oftewel: PKK-aanhangers. 'Voor hem zijn alle PKK-aanhangers bij voorbaat terroristen. In de Turkse media wordt gemeld dat dit een belangrijk punt is dat Erdogan vanavond aan de orde wil stellen.'
Daar raakt de Turkse president een gevoelige snaar, zegt Wiersma. 'Dat is één van de redenen waarom die visumliberalisering niet van de grond komt: de EU wil dat Turkije de definitie van terrorisme versmalt en Erdogan wil van ons precies het omgekeerde. Je kunt je voorstellen dat daar weinig uit zal komen.' En ook de vluchtelingendeal is nog niet helemaal afgekaart. 'Er zit nog een aantal problemen rond de opvang van Syrische vluchtelingen zelf, die soms zelfs worden beschoten. Ik hoop dat Tusk en Juncker erop wijzen dat dat onacceptabel is.'
Gemengde gevoelens
EC-voorzitter Jean-Claude Juncker liet een paar dagen geleden al weten met gemengde gevoelens af te reizen naar Bulgarije, omdat de lijst van problemen met Turkije maar blijft groeien, zegt Guillet. 'Juncker en Donald Tusk zullen onder meer kritiek uiten over het afbreken van de rechtsstaat, het opsluiten van zo'n 150 journalisten en het vertrappen van de mensenrechten. Verder zullen ze hun zorg uitspreken over de aanhoudende detentie van EU-burgers in Turkije, onder wie zeker tien Nederlanders met een uitreisverbod en twee Griekse soldaten.'
Nog geen visumvrij reizen
Erdogan zal de EU op zijn beurt verwijten dat deze de beloofde 6 miljard euro nog niet heeft overgemaakt aan Turkije voor hulp aan de 3,5 miljoen Syrische vluchtelingen. Andere verwijten die van hem te verwachten zijn: de EU draalt met het moderniseren en uitbreiden van de douane-unie tussen Turkije en de EU en komt zijn deel van de vluchtelingendeal niet na, zolang er geen visumvrij reizen is voor Turken in Europa. Toch ziet Guillet enige hoop gloren. 'De samenwerking in terrorismebestrijding en vluchtelingenopvang wordt misschien wél geïntensiveerd.'