Boris Johnson vraagt op valreep Brexit-uitstel aan

Zoals verwacht stelde Johnson de stemming over de Brexitdeal gisteren uit nadat the House of Commons nipt vóór het Letwin-amendement had gestemd. Aanvankelijk leek Johnson niet van plan uitstel van de Brexit-deadline aan te vragen, maar kennelijk heeft hij zich in de uren na het Brexitdebat alsnog bedacht.

Op deze Super Saturday zou het Britse House of Commons in een speciale parlementszitting stemmen over de Brexitdeal, die Boris Johnson deze week uit het Brusselse vuur sleepte. Om 10:30 begon het live debat over Brexit, maar tot een stemming over de werkelijke deal is het niet gekomen. Door het aanvaarden van het Letwin-amendement zag Boris Johnson zich gedwongen de stemming uit te stellen. De unieke zaterdagsessie in het Lagerhuis zal maandag worden voortgezet. Hier vind je ons volledige Brexit-dossier, hieronder kun je de gebeurtenissen van dit weekend teruglezen en -luisteren.

LIVE - Gesloten -

17:50 | De zitting in het Britse Lagerhuis is beëindigd. Na de stemming over het Letwin-amendement volgde nog een debat over de verdere gang van zaken. Maandag komt het parlement in ieder geval weer bij elkaar. Waarschijnlijk wordt er dinsdag alsnog gestemd over het Brexit-akkoord.

17:40 | 'Wat een puinhoop', zegt correspondent Lia van Bekhoven. 'Het was Super Zaterdag en iedereen stond op scherp. Maar toen puntje bij paaltje kwam - ik geloof dat het voor de vierde keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat Kamerleden in spoedzitting bijeenkwamen, werd er niét gestemd over het akkoord. Misschien dat hij het volgende week weer een keer wil proberen. Maar voor de duidelijkheid: het hele uittredingsproces zelf kan nog jaren duren, inclusief politieke chaos en polarisatie.'

Het nieuwe scenario is dat Boris Johnson inderdaad voor middernacht uitstel moet vragen aan Brussel. Keer op keer heeft hij gezegd dat hij dat niet zal doen, maar voor Van Bekhoven is dat nog niet zo zeker. 'Boris Johnson zegt wel meer en dan doet hij toch weer andere dingen. Hij suggereert dat er een manier is dat hij toch niet volgens de wet naar Brussel toe moet, maar ook Britse juristen zien niet hoe hij dat kan vermijden. Dus verwacht een soort van uitstel.'

17:30 | Verder uitstel is 'slecht voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie', zegt Johnson. Maar het is nog altijd onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren en geen uitstel zal vragen. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering toch zo'n verzoek naar de EU zal sturen, maar vooral wil laten zien dat de premier dat met grote tegenzin doet. Oppositieleider Jeremy Corbyn riep Johnson op zich aan de wet te houden.

17:20 | Boris Johnson houdt vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. 'Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel en daar verplicht de wet me ook niet toe', zei hij in het Lagerhuis. Verder uitstel is wat hem betreft 'slecht voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie'. Onduidelijk is nog of hij de wet wil negeren. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering vooral wil laten zien dat de premier slechts met de grootste tegenzin nóg een keer bij Brussel aanklopt. Oppositieleider Jeremy Corbyn riep Johnson op zich aan de wet te houden.

17:10 | De strijd over de Brexit is ook in de Londense straten losgebarsten. Honderdduizenden mensen zijn daar bijeen om een nieuw referendum te eisen. Grote delen van het centrum van Londen liepen helemaal vol met de menigte demonstranten. Ook zijn poppen van papier-maché te zien die de spot drijven met politici als premier Boris Johnson.

16:20 | Van de Labour-parlementariërs stemden 231 voor het amendement. Aangevuld met 10 van DUP, 19 van de Liberal Democrats, 35 van de SNP, 17 Independents, 4 van Plaid Cymru uit Wales, 5 van Change UK en 1 stem van de Green Party kwam het aantal voorstemmers op 322. Als Johnson DUP had weten over te halen, had een meerderheid tegen gestemd. Met de steun voor het inmiddels beruchte Letwin-amendement is de rust overigens nog niet weergekeerd...

16:15 | Boris Johnson, na de stemming over het Letwin-amendement: 'De regering zal komende week de wetgeving introduceren die nodig is om op 31 oktober de EU te verlaten met deze nieuwe deal. En ik hoop dat de EU-collega's, anders dan de mensen aan mijn overzijde, zich niet voelen aangetrokken tot verder uitstel. Ik hoop dat de eerbare parlementsleden van mening veranderen; het was zeer nipt, vandaag.'

15:50 | De stemming over het Letwin-amendement: 322 voor, 306 tegen. Zoals verwacht besluit premier Boris Johnson de stemming over de Brexitdeal van vandaag uit te stellen. Ook zei hij dat hij geen uitstel van de Brexit-datum gaat bespreken met de EU. Wat hem betreft blijft de datum 31 oktober.

15:30 | Het Lagerhuis staat op het punt om over het Letwin-amendement te stemmen. Als dat wordt aangenomen wordt Johnson gedwongen om voor middernacht uitstel te vragen bij de EU. Tegenslag voor Boris Johnson: DUP zal het Letwin-amendment steunen, zo wordt zojuist bekend. Dat vergroot de kans dat deze wordt aangenomen en dat er vandaag niet gestemd wordt over de deal van Johnson, meldt FD's Mathijs Schiffers.

15:20 | Één ding is nóg belangrijker dan of je een leaver of een remainer bent: ben je een democraat? Het is het Conservatieve parlementslid Michael Gove dat met deze onliner op de proppen komt. Intussen is een 29-jarige indringer aangehouden die Westminster wilde binnendringen.

15:00 | Premier Mark Rutte somde donderdag tegenover Europaverslaggever Jesse Pinster zijn belangrijkste punten van de Brexitdeal op: de rechten van EU-burgers in het VK en VK-burgers in de EU blijven gewaarborgd, de Britten zullen de beloofde betalingen aan de EU voldoen en de tijdelijke backstop uit de eerdere stukken wordt vervangen door een meer duurzame variant. Noord-Ierland blijft binnen het douanegebied van het VK, maar wordt gehouden aan regels van de EU.

14:40 | De toekomst van de Britse politiek staat op het spel, zegt oud-premier Theresa May. Ze 'tends to rebel' tegen iedereen die de Brexit niet steunt. Het huidige parlementslid heeft een 'déjà vu', zegt ze, verwijzend naar de talloze keren dat zij zelf een Brexitdeal verdedigde. De DUP overweegt zich te onthouden van stemming over het Letwin-amendement, melden drie bronnen.

14:10 | Scottish National Party-voorman Ian Blackford houdt een vurig pleidooi tegen de deal. Hij trekt tevens fel van leer tegen de Conservatieven. Met name de Schotse visserij verdient meer bescherming, zegt hij. 'Meneer de voorzitter, de Schotten hebben niet voor Brexit gestemd, in welke vorm dan ook.'

13:50 | Oliver Letwin, die recent nog uit de fractie van de Conservatieven werd gezet, licht zijn amendement toe. Hij benadrukt dat hij met het amendement wil voorkomen dat er alsnog een no-deal-Brexit komt. Nigel Dodds van de Noord-Ierse DUP licht toe waarom zijn partij toch van plan is tegen de nieuwe deal te stemmen.

13:30 | Intussen op straat: tienduizenden anti-Brexit-demonstranten voeren actie, meldt Reuters. De organisatie van de demonstratie verwacht dat uiteindelijk zelfs meer dan honderdduizend mensen zich bij het gezelschap zullen voegen.

12:50 | Voorstanders van de deal blijven benadrukken dat de aanvullende wetgeving echt niet desastreus zal zijn voor de Brexitdeal en dat elke angst voor een no-deal-in-tweede-instantie ongegrond is. Die wetgeving is immers uitsluitend bedoeld om de hele deal soepel in bestaande wetgeving te integreren, betogen ze. Uitstel onnodig, menen ze dus, en daarmee kan het Lewin-amendement van tafel.

12:30 | Het Brexitplan heeft 320 stemmen nodig. Maar ongeacht déze uitkomst, is er een forse noot te kraken voor Johnson en zijn regering. Het heeft er alle schijn van dat een amendement van Oliver Letwin, die recent nog uit de fractie van de Conservatieven werd gezet, op een meerderheid kan rekenen. Dat amendement bepaalt dat Johnson vandaag toch uitstel moet vragen aan de EU, om zo eerst alle wetten door het parlement te krijgen. Letwin en de zijnen vrezen dat hardnekkige Brexiteers die bijbehorende wetten weg zullen stemmen en zo alsnog een no-deal kunnen afdwingen.

12:20 | 'Minimale bureaucratie' belooft Johnson bij de verhandeling van goederen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Hooguit 1 procent van de transporten tussen beide landsdelen zal daadwerkelijk aan 'grenscontroles' worden onderworpen, zegt hij.

12:10 | Het VK zal de inwoners uit andere EU-landen gelijkwaardig blijven behandelen, bevestigt Johnson. Maar er moet wél sprake zijn van wederkerigheid: hij hamert op een gelijke behandeling van Britten op het Europese vasteland. 'En er is nog verbetering mogelijk', zegt de premier.

11:40 | Boris Johnson benadrukt dat Noord-Ierland mee zal profiteren van de Brexit. Bovendien is er volgens hem perspectief op een vrijhandelsakkoord met de EU. Ook erkent hij dat de rechten van arbeiders in het VK nooit onder zullen doen voor die in de EU. Desnoods wordt dat wettelijk vastgelegd, belooft hij aan het onafhankelijke Kamerlid Greg Clark. Maar volgens DUP, de cruciale coalitiepartner van de Conservatieven, veronachtzaamt Boris Johnson met zijn nieuwe deal het Goedevrijdagakkoord, dat een eind maakte aan de strijd tussen de katholieken en protestanten in Noord-Ierland.

11:15 | Labour-leider Jeremy Corbyn benadrukt nog eens dat zijn partij deze 'uitverkoopdeal' niet zal steunen, meldt Mathijs Schiffers, EU-correspondent in Brussel voor Het Financieele Dagblad. Boris Johnson gaat er intussen prat op dat EU geen uitstel meer wil. Schiffers denkt dat er echt wel uitstel komt als erom gevraagd wordt.

11:10 | Meer achtergronden over de Brexitdeal hoor je in de podcast EuropaMania van Jesse Pinster (BNR) en Han Dirk Hekking (FD).

10:50 | Volgens een regeringsbron dreigt Boris Johnson de stemming over het Brexitakkoord in te trekken als Kamerleden vóór verlenging van het uittredingsproces stemmen, meldt correspondent Lia van Bekhoven. Aan het begin van het Lagerhuisdebat over de nieuwe Brexitdeal heeft voorzitter John Bercow een amendement dat tot uitstel kan leiden geselecteerd voor stemming. Er lijkt een parlementaire meerderheid voor het amendement.

10:40 | Boris Johnson heeft het debat in het Lagerhuis inmiddels geopend. Hij bepleit vurig zijn deal die 'het land kan helen en kan samenbinden.' Andere smaken zijn er wat hem betreft niet meer en verdere vertraging is ook zeer onwenselijk.

10:20 | Europacorrespondent Jesse Pinster sprak gisteren met Philippe Lambrechts, fractievoorzitter van de Groenen in het EP. De deal die EU-onderhandelaar Michel Barnier namens het Europees Parlement en de Europese Raad sloot met Boris Johnson kent voor hem geen verrassingen. 'Ik heb vertrouwen. Dus als er langs de Britse kant ratificatie komt, zal er ook ratificatie zijn aan de Europese kant. Ik heb dar geen twijfel over.'

10:00 | In het FD zet Joost Dobber nog eens de mogelijke uitkomsten op een rij van de stemming over het Britse Lagerhuis over het Brexitakkoord. Want zo zeker is het nog niet dat het VK werkelijk op 31 oktober uit de EU verdwijnt als Johnson zaterdag wint. Hier lees je de mogelijke scenario's voor de ontknoping van een zinderende brexitmaand.