Voorzitter Europese Raad Charles Michel komt met nieuw voorstel
In Brussel ligt intussen een nieuw voorstel op tafel waarover de EU-leiders vergaderen. Het bedrag dat ermee gemoeid is, is nog steeds 750 miljard euro, alleen is de verdeling anders. In een eerste reactie zegt het Nederlandse kamp 'voorzichtig optimistisch' te zijn, zegt Europaverslaggever Jesse Pinster die vanuit Brussel het nieuwe voorstel tegen het licht houdt.
Luister ook | Rutte gedraagt zich als de politie van Europa
Wat is er anders?
Volgens Pinster hebben de wijzigingen vooral betrekking op het Corona wederopbouwfonds. Tot gisteren bestond dat voor 66 procent uit giften, leningen en subsidies, dat is nu 60 procent. 'Het betekent wél dat er voor bepaalde potjes minder subsidies beschikbaar zijn', zegt Pinster. 'De 26 miljard euro voor bedrijven in nood zijn verdwenen, ook voor het investeringsfonds Invest EU - het voormalige Junckerfonds - en het innovatieprogramma Horizon zijn minder miljarden beschikbaar. En laat dat nou net twee punten zijn die Nederland wél belangrijk vindt'.
Het lijkt er op dat er een einde is gekomen aan de Nederlandse blokkade die roet in het eten gooide op de eerste dag van de Europese Top. Rutte wilde dat één land uitbetalingen van het coronafonds kan tegenhouden als de hervormingen die daar tegenover staan niet ‘verankerd worden’, zoals de premier het noemt.
Supernoodrem als oplossing
In het nieuwe voorstel wordt die eis ingewilligd door middel van een complexe beslisstructuur. Ook de tegenstanders van deze grote mate van toezicht lijken akkoord te willen gaan met de oplossing die een super-noodrem wordt genoemd, zegt een EU-diplomaat tegen BNR. 'Die super-noodrem geeft landen als Nederland de ruimte om - als zij niet blij zijn met hervorming in bijvoorbeeld Italië - de uitbetalingen van die gelden tegen te kunnen houden'.
Luister ook | EU-top zit vast
Geen korting voor Nederland
Daarmee lijkt nu de weg vrij om over andere onderwerpen te onderhandelen. Zo wil Nederland nog steeds dat het coronafonds kleiner wordt. Ook vindt Rutte dat de korting die Nederland op de EU-begroting krijgt groter moet zijn. Nu staat die op 1,5 miljard euro per jaar. In het laatste voorstel van raadsvoorzitter Charles Michel is voor de andere zuinige landen Oostenrijk, Denemarken en Zweden de korting vergroot. Voor Nederland is dat op dit moment in de onderhandelingen niet het geval. 'Er blijkt 100 miljoen euro gevonden te zijn om de belangrijkste nettobetalers iets meer korting te geven, het lijkt alsof Nederland daar niet van profiteert'.
Nederland 'blij'
Met het nieuwe voorstel voor de EU-begroting en het coronaherstelfonds is de frontale botsing die vrijdag dreigde voor even afgewend, zegt een Nederlandse diplomaat. Nederland is 'blij' dat 'het uitwisselen van standpunten nu kan plaatsmaken voor onderhandelen', zegt deze ingewijde. 'Of dat ons ergens brengt, moeten de komende uren uitwijzen.'