Loekasjenko roept leger op paraat te zijn

Escalatie

Loekasjenko's bevel aan zijn minister, aan de vooravond van een grootscheepse oefening van zijn strijdkrachten, lijkt een nieuwe stap in de richting van verdere escalatie van de situatie in het land. Loekasjenko, die Belarus al 26 jaar met ijzeren vuist regeert, bezocht zaterdag Wit-Russische troepen in de stad Grodno nabij de Poolse grens. Volgens berichten op platform Telegram beschuldigde hij op de basis de oppositie er opnieuw van door het buitenland te worden aangestuurd.

Luister ook | Loekasjenko, scheer je weg!

Oppositie wil praten, Loekasjenko niet

De president, die naar eigen zeggen 80 procent van de stemmen haalde bij de verkiezingen begin deze maand, heeft gezegd dat hij de door de oppositie gevormde coördinerende raad strafrechtelijk wil laten vervolgen. De coördinerende raad wil met Loekasjenko onderhandelen, die wil daar niets van weten. Verschillende oppositieleiders zijn inmiddels daadwerkelijk aangeklaagd.

Tichanovskaja: Loekasjenko, vertrek

De naar Litouwen uitgeweken oppositieleider Svetlana Tichanovskaja verklaarde vrijdag nog dat het Belarussische volk de huidige leiders niet meer accepteert. Dezelfde dag sprak Loekasjenko voor een groep arbeiders van een landbouwbedrijf. Hij verklaarde dat hij niet naar 'iemands pijpen zou dansen'. Verder zei hij dat er verkiezingen zijn gehouden en sprak hij de wens uit om nu 'in rust' verder te gaan.

Loekasjenko zal vroeg of laat moeten vertrekken, dit verklaarde Tichanovskaja tegenover het Britse persbureau Reuters. Volgens de oppositieleider pikt de bevolking het niet langer om zo te worden behandeld. Tichanovskaja zegt verschillende telefoontjes van westerse leiders te hebben gekregen, waaronder uit het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. De oppositieleider vroeg om het Belarussische volk te steunen en de soevereiniteit van het land te respecteren. Dat laatste verzoek was vooral gericht aan de Russische president Vladimir Poetin.

Luister ook | Europa belt, maar niemand neemt op

Verharding opstelling regime

Er lijkt sprake van een verharding van Loekasjenko's opstelling. Maandag klonk hij nog verzoenend richting de oppositie en suggereerde hij dat hij zou vertrekken na een grondwettelijk referendum. Hij zei toen ook bereid te zijn de macht te delen als de betogers huiswaarts zouden keren.

Luister ook | Belarus, een crackdown van ongekende proporties

Op vrijdag tapte 'Europa's langstzittende dictator', echter alweer uit een heel ander vaatje. 'Dit is mijn probleem, dat ik moet oplossen, en we lossen het op. En geloof me, in de komende dagen zal het worden opgelost', zei Loekasjenko tegen staatspersbureau Belta.

Luister ook | EU erkent uitslag verkiezingen Belarus niet

Wat doet Poetin?

De Russische president Vladimir Poetin riep de Belarussische autoriteiten vrijdag nog op in gesprek te gaan met de demonstranten om de politieke crisis te beëindigen. Volgens Kremlin-bronnen heeft Poetin Loekasjenko nog niet opgegeven. Buurland Rusland is de belangrijkste bondgenoot van deze voormalige Sovjetrepubliek, wat Poetin van de ontwikkelingen vindt, is dus van groot belang. Rusland zei zondag dat het president Loekasjenko steunt in het kader van verdragen tussen beide landen. Die voorzien erin dat ze elkaar helpen als de veiligheid, de onafhankelijkheid en de soevereiniteit van de ander in gevaar komen.

Luister ook | Loekasjenko en Navalny vechten voor hun leven

EU komt met geld

De Europese Unie erkent de verkiezingsuitslag niet. EU-president Charles Michel noemde de verkiezingen oneerlijk en niet vrij. 'De mensen in Wit-Rusland verdienen beter dan dit.' De EU trekt 2 miljoen euro uit voor hulp aan slachtoffers van het politiegeweld, 1 miljoen voor de vrije pers en 50 miljoen voor de bestrijding van het coronavirus. Van dat geld ziet het regime overigens niets, dat wordt via maatschappelijke organisaties gedistribueerd.

Luister ook | Loekasjenko zoekt steun bij Poetin