Correspondent Jan Postma herkent zich wel in het beeld van Trump die als een stoomwals over Biden heen walst. 'Trump was heel fel, hij praatte veel door Biden én door de moderator heen. We hoorden wel heel veel emotie en frustratie in het debat. Biden probeerde zijn empathische kant te laten zien, maar kon dat vaak niet afmaken omdat Trump ertussendoor kwam.' Uiteindelijk was Trump nipt de winnaar, meent Postma, simpelweg omdat hij het debat domineerde. Uit een CNN-poll kwam Biden als winnaar uit de bus.
Luister terug | Joe&Donald Show | Bidens despacito-moment
Een van de punten die Trump volgens Postma goed neerzette was law and order. 'Dat is een heel belangrijk punt voor Trump. Zijn achterban vindt het gematigde verhaal van Biden heel erg slap. Toch was het al met al eigenlijk een vreselijk debat. Ik denk dat beide kanten er niet zo veel mee konden. Trumps achterban zal heel tevreden zijn, maar de vraag is of de kleine groep twijfelaars echt wijzer is geworden. Dus wat dat betreft kun je zeggen: wat heeft Trump nou eigenlijk gewonnen?'
Het was de eerste één-op-één-confrontatie op het hobbelige pad naar het presidentschap: Donald Trump en Joe Biden kruisten de degens in hun eerste televisiedebat. Om 03.00 uur Nederlandse tijd ging het los in Cleveland, onder leiding van de ervaren Fox News-journalist Chris Wallace.
Trump riep aan het eind van het debat, over de integriteit van de verkiezingen, zijn aanhangers op om tijdens de verkiezingen op 3 november stembureaus in de gaten te houden. Trump herhaalde zijn eerdere beweringen dat het grootschalige stemmen per brief volgens hem tot verkiezingsfraude zal leiden. Biden riep alle Amerikanen nogmaals op om te gaan stemmen. 'Trump probeert mensen te ontmoedigen en bang te maken', verweet hij de president.
Huiveringwekkend
Vooral de weigering van Trump om zich nu eens werkelijk te distantiëren van groeperingen als Proud Boys, die white supremacy hoog in het vaandel hebben, vond buitenlandcommentator Bernard Hammelburg 'huiveringwekkend'. 'Hij sprak ze als het ware rechtstreeks aan: 'stand back and stand by!'. Dat vond ik echt een heel heftig moment en het is me inmiddels opgevallen dat ook andere mensen daar enorm van geschrokken zijn.'
Wat het des te pijnlijker maakt, is dat Trump daarmee een 'gouden moment' liet lopen om dit vuiltje weg te nemen, meent Hammelburg. 'Hij had kunnen zeggen: natuurlijk veroordeel ik het geweld van alle kanten , maar van dit soort dingen distantieer ik me. En dat heeft hij niet gedaan. Dát vond ik echt huiveringwekkend.'
Luister terug | Amerika Podcast | Burgeroorlog
Vuilnisbakken en beekjes
Biden zegde toe zijn verlies te zullen accepteren als Trump de verkiezingen wint, waarop Trump een tirade afstak op de Democraten. Hij beschuldigde ze er onder meer van in 2016 zijn campagneteam te hebben bespioneerd en noemde het grootschalige stemmen per post een ramp en beweerde dat stembiljetten van zijn kiezers al zouden zijn teruggevonden in vuilnisbakken en beekjes. 'Dit wordt een fraude die je nooit eerder hebt gezien', zei hij.
Volgens Biden heeft Trump nog steeds geen plan om de pandemie in de Verenigde Staten aan te pakken, terwijl die in februari al wist hoe gevaarlijk het coronavirus is en dat de president de pandemie bagatelliseerde. Maar Trump liet vooral weten dat de gouverneurs van de staten hem hebben geprezen voor 'fenomenaal werk'. Ook claimde hij dat zijn regering ervoor heeft gezorgd dat er vooruitgang zou zijn geboekt in de ontwikkeling van behandelingen van het coronavirus.
Geen mandaat
Aan het begin van het felle debat stelde Biden al dat Trump geen mandaat heeft om een nieuwe hoge rechter te benoemen, omdat Amerikanen al gestemd hebben in de huidige verkiezingen. Waarop Trump liet weten dat zijn presidentschap en de Republikeinse meerderheid in de Senaat hem wel degelijk een mandaat geeft. Vervolgens verschoof het debat al snel naar Obamacare. Trump noemde Obamacare 'een ramp' en zei de zorgverzekeringswet te duur te vinden.
Vooraf...
Naar verwachting kijken er zo'n 90 miljoen mensen, waarvan 20 procent heeft laten weten dat het debat het uiteindelijke stemgedrag kan beïnvloeden. En aangezien de beeldvorming vaak belangrijker lijkt dan de inhoud, staat er nogal wat op het spel.
'Sleepy Joe, jij bent de oorzaak van ongeveer alles wat er in dit land mis is. Jij bent degene die dit land naar extreem-links sleurt en degene die zijn zwarte vriendjes winkels laat intimmeren en leeg laat plunderen.' Dat ongeveer zouden de openingswoorden zijn als buitenlandcommentator Bernard Hammelburg vanavond - Amerikaanse tijd - in de schoenen van president Donald Trump zou staan, in het eerste debat met de Democratische presidentskandidaat Joe Biden.
Kwakkelende economie
Voor Biden - voor de gelegenheid even vertolkt door correspondent Jan Postma - is het zaak om zijn 'presidentiële' opponent vooral de uit de hand gelopen coronacrisis én de kwakkelende economie in de schoenen te schuiven.
Lees ook | Vannacht kruisen Biden en Trump de degens
Kortom: de stellingen zijn vast ingenomen, zo'n zes uur voordat het debat vannacht om 3 uur Nederlandse tijd los zal barsten in Case Western Reserve University in Cleveland.
Geen groot debater
De situatie is complex: Biden staat nou niet bekend als een groot debater. Wel staat hij voor in de peilingen, maar daar staat tegenover dat de uitdager het in een debat altijd moeilijker dan de zittende president. Daar komt volgens Hammelburg bij dat het gros van het publiek niet zozeer op inhoud zal letten, als wel op oneliners en trucs. 'Trump kan dat geweldig: vier jaar geleden riep hij tíjdens het debat dat zijn eerste daad als president zou zijn dat hij Hillary de bak in zou draaien.'
Volg hier: Dossier Amerikaanse verkiezingen
Luister terug | The Joe&Donald Show Vredige machtsoverdracht
Aan Biden dus de hachelijke taak om zo gedurfd uit de hoek te komen. 'Als Trump Biden aanvalt vanwege diens zoon Hunter en zijn kwestie in de Oekraïne, dan moet Biden het lef hebben om te zeggen: 'Ja, maar jouw zoontje moet op dit moment voorkomen in New York wegens corruptie, dus waar heb je het over?'. Dat zijn helemaal geen moeilijke dingen, maar je moet het durven en kunnen, en het moet je stijl zijn. En voor mij is dat de grote vraag: durft en kan Biden dat?'
Bernard Hammelburg en Jan Postma gaan onmiddellijk na het debat aan de slag om de zaak door te nemen en de leukste quootjes eruit te pakken. Postma is morgenochtend rond 6:00 te horen in De Ochtendspits, met Bas van Werven. Hammelburg en Postma verwerken hun bevindingen in de Amerika Podcast, die rond vier uur morgenmiddag weer te vinden is op bnr.nl/amerikapodcast.
Format van het debat:
Zes vragen in zes segmenten van elk 15 minuten. De segmenten zijn:
- De verdiensten van Trump en Biden
- De Hoge Raad
- De coronapandemie
- Raciale protesten en geweld in de steden
- Integriteit bij de verkiezingenVerkiezingsintegriteit
- Economie
Trump en Biden krijgen in eerste instantie twee minuten de tijd om op de vraag te reageren voordat het werkelijke subdebat begint.
Er staan drie presidentiële debatten op de agenda:
29 september in Cleveland, Ohio
15 oktober in Miami, Florida
22 oktober in Nashville, Tennessee
Vice-president Mike Pence en senator Kamala Harris zullen ook het tegen elkaar opnemen:
7 oktober in Salt Lake City, Utah
Alle debatten duren van 21: 00-22: 30 ET (03: 00-04: 30 CET)
Met dank aan de BBC en CNN.