Liveblog 1 | Biden pakt voorsprong in Georgia
Joe Biden heeft zijn achterstand ten opzichte van president Donald Trump in Georgia omgebogen in een voorsprong. Intussen distantiëren diverse media, waaronder het doorgaans Trumpgezinde Fox News, zich van Trumps beweringen over corruptie.
De verkiezingen in Amerika duren voort. De Democraat Biden staat op winst met 264 kiesmannen, president Trump staat vooralsnog op 213 kiesmannen. Hieronder tref je de meest actuele stand van zaken in de staten waar nog niet alle stemmen geteld zijn:
12:30 | De Amerikaanse verkiezingen naderen een ontknoping en inmiddels heeft Biden de leiding genomen in Georgia en zijn voorsprong wordt groter. 99 procent van de stemmen is daar nu geteld en Biden heeft een voorsprong van bijna 1100 stemmen. Voor Trump worden de kansen daardoor kleiner en kleiner om opnieuw president te worden van de Verenigde Staten, zo ziet Amerika-deskundige Raymond Mens.
Latest results from Georgia as of 6:10 a.m. ET Friday (99% in):
— NBC News (@NBCNews) November 6, 2020
• Biden: 2,449,580 (leads by 1,096)
• Trump: 2,448,484
11:30 | PVV- en FvD-politici delen fake news-berichten over de verkiezingen in de VS op social media. Dat concludeert Peter Burger, universitair docent wetenschapsjournalistiek en brongebruik in Leiden, na analyse van nepnieuws dat op Twitter wordt rondgepompt.
10:35 | Joe Biden heeft voorlopig zijn achterstand op president Donald Trump ingehaald in de cruciale swing state Georgia (16 kiesmannen). Biden heeft daar nu 49,4 procent van de getelde stemmen, minder dan 0,1 procent meer dan Trump. In absolute aantallen heeft Biden een voorsprong van 917 stemmen.
10:00 | Terwijl in de VS de spanning om te snijden is, kunnen ze China alleen maar afwachtend toekijken. Hoewel onder Trump de spanning tussen de VS en China hoog opliep, wordt Bidens eventuele beleid ook niet bepaald vriendelijk richting China, verwacht Boudewijn Poldermans, sinoloog en voorzitter van de China Business Council.
09:40 | Terwijl in de VS de spanning om te snijden is, kunnen ze China alleen maar afwachtend toekijken. Hoewel onder Trump de spanning tussen beide wereldmachten hoog opliep, is Bidens beleid ook niet bepaald vriendelijk richting China, zegt Boudewijn Poldermans, Sinoloog en voorzitter van de China Business Council.
09:30 | De Navo heeft vier jaar Donald Trump overleefd, maar ook Joe Biden zal - als hij daadwerkelijk in het Witte Huis komt - Nederland en andere lidstaten flink onder druk zetten om de defensiebudgetten omhoog te gooien. Dat zegt Peter Wijninga, Defensiespecialist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
08:50 | Het Amerikaanse staatspostbedrijf US Postal Service (USPS) zegt dat het nog ongeveer 1.700 achtergebleven briefstembiljetten heeft teruggevonden in sorteercentra in de cruciale swing state Pennsylvania. De stembiljetten werden bij twee controles aangetroffen en zijn al bezorgd bij de verkiezingsbureaus waar de stemmen worden geteld.
08:35 | Veel mensen zitten aan de buis en het internet gekluisterd om te weten wie de nieuwe Amerikaanse president wordt. Maar wie de valutamarkt goed in de gaten houdt is misschien wel eerder op de hoogte. De valutamarkt is op dit moment heel afwachtend, zegt Joost Derks, valutaspecialist bij IbanFirst. Hij houdt die valutastanden in de gaten en ziet dat de markt op dit moment de adem inhoudt.
08:10 | Vooralsnog blijven de gevreesde rellen uit, maar als Biden uiteindelijk wordt uitgeroepen tot president, kan de vlam zomaar in de pan slaan. Ook rechtsere media lijken zich te distantiëren van Donald Trumps aantijgingen van stembusfraude. Het kán de angel er wat uithalen bij de Trump-aanhang, vermoedt Koen Petersen.
07:50 | De secret service, die gaat over de beveiliging van de president, stuurt uit voorzorg extra manschappen naar de Democratische presidentskandidaat Joe Biden in de plaats Wilmington. Volgens The Washington Post staat Biden op het punt zich uit te roepen tot de winnaar van de presidentsverkiezingen. Gedurende de campagne en de verkiezingen kreeg Biden al bescherming.
07:30 | Een aantal Amerikaanse televisiezenders kapte de toespraak van Donald Trump om half één vannacht Nederlandse tijd af en ook een aantal vooraanstaande Republikeinen heeft afstand genomen van Trumps herhaalde bewering dat de Democraten hebben gefraudeerd. Volgens hem hebben zijn tegenstanders de verkiezingen gestolen met illegale stemmen. 'Gestoord' en 'gevaarlijk voor onze democratie', zijn een paar van de reacties.
06:20 | Een aantal gekozen Republikeinse functionarissen heeft afstand genomen van de beweringen van de Amerikaanse president Donald Trump dat er gefraudeerd zou zijn bij de huidige verkiezingen. De president herhaalde donderdagavond zijn beschuldigingen van verkiezingsfraude aan het adres van de Democraten tijdens een persconferentie vanuit het Witte Huis.
05:40 | Stemmen blijft mensenwerk - af en toe ondersteund door een computer of een faxapparaat. Het téllen van de stemmen is dat meestal ook, maar het is maar de vraag hoe houdbaar dat is, zolang het nog altijd knap lastig blijkt om verkiezingsuitslagen goed te voorspellen. Ook bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen bleek van alle experts en websites een robot uiteindelijk de beste peiler te zijn geweest.
05:05 | Twitter heeft een account van Steve Bannon opgeschort en YouTube heeft een video verwijderd waarin de voormalig adviseur van president Donald Trump pleitte voor geweld tegen twee belangrijke Amerikaanse functionarissen, onder wie topimmunoloog Anthony Fauci. Trumps zoon Donald junior twitterde eerder: 'Het beste voor de toekomst van Amerika is dat Donald Trump een totale oorlog begint over deze verkiezingen, om de fraude, het bedrog, de dode en verhuisde kiezers, te onthullen. Het duurt veel te lang.'
04:00 | Joe Biden staat op het punt om zijn achterstand ten opzichte van president Donald Trump in de staat Georgia om te buigen in een voorsprong, meldt nieuwszender CNN. In de laatste uren slinkt Trumps voorsprong in die zuidoostelijke staat zienderogen. Qua afgerond percentage van de stemmen staan Biden en Trump nu gelijk op 49,4 procent, met nog 1.902 stemmen verschil.
03:30 | Het campagneteam van de Amerikaanse president Donald Trump is er niet in geslaagd om via de rechter af te dwingen dat de stemmentelling in de overwegend Democratische stad Philadelphia (Pennsylvania) wordt stilgelegd. De Republikeinen wilden dat de stemmentelling pas wordt hervat als er Republikeinse waarnemers ter plaatse zijn.
01:50 | In Pennsylvania is het verschil tussen Trump en Biden nog kleiner geworden. Inmiddels staat Trump nog maar met een kleine 64.000 stemmen voor, terwijl er nog een paar honderdduizend stemmen geteld moeten worden. Ook in swing state Georgia is het gat tussen Trump en Biden flink geslonken. Eerder op de avond was er nog een verschil van ongeveer 15.000 stemmen, dat is nu nog maar 3500 in het voordeel van Trump.
Ook is er goed nieuws voor Trump. In Arizona komt hij steeds dichterbij Biden. Hij moet in de zuidelijke staat nog een kleine 60.000 stemmen inhalen op Biden.
01:10 | Voor het eerst sinds woensdagochtend heeft president Donald Trump weer van zich laten horen en zien in het openbaar. In een speech stelde hij opnieuw, zonder bewijs, dat er sprake is van fraude bij de uitslagen en tussenstanden van de Amerikaanse verkiezingen. Hij claimde ook weer de overwinning, waarbij hij zei dat hij met 'historische cijfers' heeft gewonnen.
00:10 | Om 00:30 uur wordt er een speech van president Donald Trump verwacht. Het is voor het eerst sinds woensdagochtend dat Trump weer publiekelijk van zich laat horen. In de tussentijd heeft hij alleen op Twitter gereageerd op de tussenstanden van de Amerikaanse verkiezingen.
23:45 | De minister van Pennsylvania, Kathy Boockvar heeft vanavond gemeld dat er nog enkele honderdduizenden stembiljetten voor de presidentsverkiezingen moeten worden geteld in de staat. Boockvar zei ook dat ze niet op de hoogte was van recente gevallen van kiezersfraude.
23:00 | Het campagneteam van president Trump klaagt de kiescommissie van het district Philadelphia in de cruciale staat Pennsylvania aan. De Republikeinen willen met de federale rechtszaak bereiken dat het stemmen van tellen wordt gestopt zolang hun waarnemers daar niet bij aanwezig mogen zijn. Volgens het campagneteam weigeren verkiezingsfunctionarissen doelbewust waarnemers die namens Trump het tellen in de gaten willen houden.
22:00 | De strijd is nog altijd niet beslist, de uitslagen komen vervelend langzaam binnen. En het ligt erg dicht bij elkaar, dus in een aantal staten is het bloedspannend. Met name in Pennsylvania zit de druk flink op de ketel. De staat heeft het heilige voornemen om nog vóórdat het vrijdag is tot een uitslag te komen. Bernard Hammelburg schetst de sfeer in Philadelphia.
Uitgaande van een tussenstand van 253 (Biden) tegen 213 (Trump) kiesmannen hebben de beide kandidaten voldoende aan onderstaande combinatie(s) van staten.
20:45 | In Pennsylvania kan volgens de verantwoordelijke autoriteit donderdagavond (plaatselijke tijd) een resultaat van de presidentsverkiezingen worden verwacht. Op dit moment moeten nog 550.000 stembiljetten worden geteld, zei minister van Binnenlandse Zaken van de staat, Kathy Boockvar, tegen CNN. Ze heeft er alle vertrouwen in dat de meeste van deze stemmen donderdag kunnen worden geteld.
19:30 | Het past van oudsher eigenlijk meer bij conservatieve nieuwszenders: die wat meer bombastische, autoritaire herkenningsmuziek waarmee nu ook CNN de Amerikaanse presidentsverkiezingen de huiskamers binnenblaast. Het zal ingegeven zijn door de intense spanning rond deze verkiezingen, zegt mediacomponist Stephen Emmer tegen verslaggever Connor Clerx, die bij tijd en wijle goed de zenuwen kreeg van de geluiden die CNN produceerde, bij wéér een update.
18:40 | De laatste uren is het presidentschap van Joe Biden weer iets dichterbij gekomen, bevestigt correspondent Jan Postma. In Georgia staat Trump nog op 0,3 procentpunt voorsprong, dat was eerder nog 0,4 procentpunt. In Pennsylvania slonk de voorsprong van Trump sinds vier uur vanmiddag van 2,5 procentpunt naar 1,9 procentpunt. In de Pittsburg-regio wordt het tellen van de stemmen gepauzeerd in verband met een rechtszaak over zo'n 29.000 stemmen.
18:30 | Zo blij als de Republikeinen in de VS gisteren waren, zo gespannen zijn ze nu. Maar wat vinden ze eigenlijk van hoe hun eigen partij het spel speelt? Michiel van der Voort, Nederlandse bankier in New York en Trump-aanhanger, begrijpt goed dat de Republikeinen graag een vinger aan de pols houden, om stembusfraude volledig uit te sluiten.
17:30 | Donald Trump gaat alle uitslagen aanvechten van staten waar zijn Democratische opponent Joe Biden de meeste stemmen heeft gekregen. Dat meldt de Amerikaanse president zojuist op Twitter.
17:20 | Het team van Joe Biden heeft zojuist gemeld dat de overwinning nauwelijks meer mis te lopen is. 'We staan op het punt om de grens van 270 benodigde kiesmannen te passeren. En president Donald Trump weet dat hij aan het verliezen is, dat blijkt de laatste 48 uur wel. Maar hij bepaalt niet wie de volgende president wordt dat doet de Amerikaanse bevolking.'
17:00 | In de Amerikaanse staat Georgia moeten op dit moment nog zo'n 61.000 stemmen worden geteld. Dat maakte de minister van Binnenlandse Zaken van Georgia zojuist bekend in een persconferentie over de stand van zaken in de sleutelstaat.
16:50 | De campagne van President Trump wil een hertelling van de staat Wisconsin, waar Joe Biden won. Aanleiding zijn onregelmatigheden tijdens het stemmen tellen, zegt de Trump-campagne. Maar Farah Karimi, senator voor GroenLinks én waarnemer bij de verkiezingen in Wisconsin namens de OVSE, heeft zelf in de twaalf stembureaus die ze bezocht geen noemenswaardige problemen ontdekt. 'Er waren heel veel vrijwilligers en veel waarnemers van beide partijen.'
16:30 | Donald Trump en Joe Biden hebben allebei op Twitter een bericht gedeeld over het tellen van de stemmen. Biden wil data alle stemmen, inclusief poststemmen die nog binnen moeten komne, geteld worden. Trump probeert via allerlei rechtszaken het tellen van de stemmen in een aantal sleutelstaten te stoppen en twitterde in hoofdletters ' STOP DE TELLING!' Als je kijkt naar de cijfers, maakt Biden verreweg de grootse kans, zegt correspondent Jan Postma.

15:35 | Het campagneteam van president Donald Trump spant een rechtszaak aan in de staat Nevada om vermeende verkiezingsfraude. Volgens Fox News claimt de campagne dat zeker 10.000 mensen die in de staat tijdens de presidentsverkiezingen hun stem hebben uitgebracht, niet langer in Nevada wonen. De rechtsgang wordt donderdagochtend (lokale tijd) aangekondigd op een persconferentie in Las Vegas, meldt Fox News.
14:50 | Het stemproces bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen was 'competitief' en 'goed verzorgd', ondanks logistieke uitdagingen en door Trump opgeworpen twijfels over de geldigheid van bijvoorbeeld briefstemmen. Dat stelt de waarnemersmissie van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).
13:50 | De voorsprong van president Donald Trump op zijn Democratische uitdager Joe Biden in de cruciale swing state Georgia (16 kiesmannen) is verder geslonken. CNN meldt dat Biden in de staat iets meer dan 18.500 stemmen achterloopt op Trump. Volgens The New York Times verdedigde Trump eerder op de ochtend nog een voorsprong van 24.000 stemmen en verschillende media meldden dat de Republikein rond middernacht nog 100.000 kiezers meer had.
12:45 | Joe Biden heeft in Pennsylvania in betrekkelijk korte tijd zijn aanvankelijke 10 procentpunt achterstand teruggebracht tot amper 2,5 procentpunt.
11:45 | Veel rechtszaken die het campagneteam van Donald Trump de afgelopen dagen heeft aangespannen in belangrijke staten, zijn volgens juridische experts vooral bedoeld om verwarring te zaaien. Meerdere advocaten en hoogleraren zeggen tegen Amerikaanse media dat de meeste zaken geen schijn van kans maken voor de rechter.
Trump wil onder meer dat in een aantal staten zoals Michigan het tellen van stemmen wordt gestopt. Het campagneteam van Trump zou de rechtszaken vooral inzetten als pr. Volgens meerdere experts wil hij de aandacht afleiden van een mogelijke overwinning van Joe Biden en wil Trump dat de focus komt te liggen op slecht voorbereide verkiezingen en mogelijke fraude.
11:00 | Donald Trump kan nog steeds winnen van Joe Biden bij hertellingen, dit zegt Amerika-deskundige Koen Peters. 'In Wisconsin heeft Trump een hertelling aangevraagd, zodat alle stemmen in die staat opnieuw geteld moeten worden met waarnemers van zijn campagne. Dat is een zwaar proces. In anders staten zoals Pennsylvania, Georgia en Michigan heeft hij rechtszaken aangespannen omdat hij vindt dat de procedures niet goed gevolgd worden.'
10:35 | Het gebrek aan duidelijkheid bij de Amerikaanse verkiezingen kan negatieve gevolgen hebben voor de wereldeconomie en voor de wereld in het algemeen. Dat zegt de Russische regering. Het Kremlin wil nog niet reageren op een mogelijke uitslag. 'Daar is het te vroeg voor, we kunnen er nog niets over zeggen.'
10:15 | De voorsprong van president Donald Trump op zijn uitdager Joe Biden wordt kleiner in de Amerikaanse staat Georgia (16 kiesmannen). Waar Trump een paar uur geleden nog 0,7 procent voor stond op Biden, is het verschil nu gezakt tot 0,5 procent. Trump staat momenteel op 49,6 procent van de stemmen, Biden op 49,1 procent. Van de stemmen is 95 procent inmiddels geteld.
Volgens de Amerikaanse krant The New York Times stond Biden woensdagochtend lokale tijd nog 100.000 stemmen achter op Trump, maar is die voorsprong van de president inmiddels gedaald tot 24.000 stemmen, oftewel 0,5 procent. Volgens de wet in Georgia mag een kandidaat een hertelling aanvragen als het verschil 0,5 procent of minder is.
Volgens de krant heeft Biden zijn inhaalslag te danken aan de stemmen die geteld worden in de regio Atlanta, waar veel Democratische kiezers wonen. Er komen echter ook nog steeds stemmen binnen uit de buitengebieden, waar de Republikeinen beter vertegenwoordigd zijn.
Trump liet eerder weten dat hij in onder meer Georgia naar de rechter stapt om te voorkomen dat via de post verstuurde stembiljetten die te laat zijn binnengekomen alsnog worden meegeteld. In Georgia worden alleen poststemmen meegeteld die uiterlijk tot 19.00 uur op de verkiezingsdag zijn ontvangen.
10:05 | De verkiezingsstrijd in de Amerikaanse staat Arizona (11 kiesmannen) wordt spannender naarmate er meer stemmen worden geteld. De Republikein Donald Trump nadert daar zijn Democratische rivaal Joe Biden. Trump staat volgens de laatste informatie van persbureau Reuters op 48,1 procent van de stemmen en Biden op 50,5 procent. Een paar uur geleden was dat nog respectievelijk 47,9 procent en 50,7 procent. 86 procent van de stemmen is inmiddels in Arizona geteld.
Onder meer de Amerikaanse nieuwszender Fox News heeft voorspeld dat Biden de verkiezingen in Arizona gaat winnen, maar andere media durven daar nog niet aan. Joe Biden staat dan ook volgens sommige media momenteel op 264 kiesmannen en volgens anderen, waaronder nieuwszender CNN, op 253 kiesmannen. Trump staat volgens uiteenlopende voorspellingen op 213 (CNN) of 214 (Fox News) kiesmannen.
Aanhangers van Trump demonstreerden woensdagavond lokale tijd in Arizona, onder meer voor het verkiezingsbureau van het district Maricopa County in Phoenix. De demonstranten waren boos vanwege een ongefundeerd verhaal dat stemmen voor de president met opzet niet geteld zouden worden.
10:00 | 'De huidige stand van zaken in Pennsylvania is dat Trump met 160.000 stemmen voorstaat, maar er moeten nog 500.000 stemmen worden geteld, maar die komen voornamelijk uit Philadelphia. En dat heel duidelijk is dat onder die stemmen een heel groot deel Democratisch is', zegt data-analist bij het Haags Centrum voor Strategische Studies Paul Verhagen.
09:10 | De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian heeft gezegd er vertrouwen in te hebben dat 'gezond verstand' zal zegevieren bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Dat zei hij in een interview met radiozender Europe 1.
Le Drian stelde dat de 'sterke democratische waarden' van de verkiezingen voor een correcte uitslag zullen zorgen. 'Ik heb vertrouwen in de Amerikaanse instituties die de resultaten van de verkiezingen zullen valideren', aldus de minister.
08:45 | de voorsprong van Joe Biden op rivaal Trump in Arizona wordt kleiner. Biden leidt nog steeds met 50,5 procent van de stemmen, Trump heeft er 48,1. Arizona is goed voor 11 kiesmannen.
07:05 | Aanhangers van de Amerikaanse president Donald Trump demonstreren voor het verkiezingsbureau van het district Maricopa County en het parlementsgebouw van de Amerikaanse staat Arizona, beide in hoofdstad Phoenix. Dat melden lokale media. De demonstranten, van wie sommige zwaarbewapend zijn, eisen dat het tellen van de stemmen doorgaat. De Democraat Joe Biden gaat vooralsnog aan de leiding.
07:00 | Een dag na de verkiezingen is nog steeds onbekend wie de nieuwe Amerikaanse president wordt. Er zijn nog vijf staten waar met spanning naar gekeken wordt. Met name wordt met grote interesse naar Arizona gekeken, al geven sommige media die al aan Biden. Trump vecht de uitslagen in de swing states aan. 'Trump slaat echt om zich heen', zegt BNR buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.
05:20 | In de Verenigde Staten lijkt de onrust te groeien nu de verkiezingsuitslag op zich laat wachten. Op verschillende plekken zijn demonstranten de straat opgegaan en worden arrestaties gemeld.
Tijdens de verkiezingsnacht bleef grootschalige onrust uit, hoewel daar wel rekening mee was gehouden. Meerdere staten hadden troepen van de National Guard paraat staan en ondernemers timmerden de ruiten van hun winkels dicht uit vrees voor geweld.
Waarnemers denken dat de onrust nu alsnog groeit omdat nog steeds stemmen worden geteld en sommige groepen de resultaten betwisten. Op sociale media roepen extreemrechtse groepen op om linkse demonstranten te confronteren, soms met geweld. President Trump beweert ondertussen dat wordt geprobeerd de verkiezingen te "stelen".
04:45 | De Amerikaanse president Donald Trump en de Republikeinse Partij hebben tal van rechtszaken in verschillende staten aangespannen om te voorkomen dat de balans verder in het voordeel van zijn Democratische uitdager Joe Biden verschuift. Trump had al duidelijk gemaakt dat hij via de rechter wil afdwingen dat het verkiezingsproces verloopt zoals hij dat wil.
Het kamp van Trump stapte onder meer in Georgia (16 kiesmannen) naar de rechter. De Republikeinen willen voorkomen dat via de post verstuurde stembiljetten die te laat zijn binnengekomen alsnog worden meegeteld en eisen dat het tellen van de stemmen in Georgia wordt stilgelegd. Trump is er ook naar de rechter gestapt met de eis dat poststemmen apart worden gelegd die na verkiezingsdag binnenkomen.
In de cruciale swing state Pennsylvania (20 kiesmannen) hebben de Republikeinen tal van rechtszaken lopen. Zo willen ze onder meer afdwingen dat er wordt gestopt met stemmen tellen.
In de eveneens cruciaal geachte swing state Wisconsin (10 kiesmannen) is de Trump-campagne naar de rechter gestapt om een hertelling van de stemmen aan te vragen. Of dat Trump genoeg extra stemmen kan opleveren om de marge van rond de 20.000 stemmen die Joe Biden er heeft te overbruggen, is volgens deskundigen zeer de vraag.
Ook in Michigan (16 kiesmannen) spande Trumps campagneteam een zaak aan om het stemmen tellen te stoppen. Net als Wisconsin is ook van die staat voorspeld door Amerikaanse media dat Biden er de verkiezingen wint.
03:15 | De Democratische kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap Joe Biden heeft op Twitter gezegd dat de Verenigde Staten weer mee gaan doen aan het klimaatverdrag van Parijs als hij tot president wordt verkozen. Biden stelt dat de VS op de eerste dag van zijn presidentschap opnieuw deel zullen uitmaken van het verdrag.
01:50 | Het campagneteam van president Donald Trump stapt in Georgia naar de rechter om te eisen dat poststemmen apart worden gelegd die na verkiezingsdag binnenkomen. Dat staat in een verklaring.
01:40 | De Democraat Joe Biden heeft grote stappen gezet richting het Witte Huis. Amerikaanse media voorspellen dat hij gaat winnen in belangrijke staten als Michigan en Wisconsin, twee staten die in 2016 nog naar Donald Trump gingen. Die zag zijn kansen op herverkiezing daardoor slinken.
Oud-vicepresident Biden heeft volgens sommige voorspellingen al 264 kiesmannen achter zich. Dat betekent dat hij net onder de cruciale grens zit van 270 van de 538 kiesmannen die een kandidaat nodig heeft om te winnen. Trump staat volgens uiteenlopende voorspellingen op 213 (CNN) of 214 (Fox News) kiesmannen.
Woensdag 3 november
22:30 | De Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft de verkiezingen in Michigan gewonnen. CNN heeft hem tot winnaar uitgeroepen in de noordelijke staat.
Biden kreeg 49,8 procent van de stemmen, aldus de nieuwszender. President Trump moet het doen met 48,6 procent. De staat heeft zestien kiesmannen en is belangrijk voor de totale uitslag.
De Democraat Joe Biden is ervan overtuigd dat hij de Amerikaanse presidentsverkiezingen gaat winnen. Volgens hem gaat hij de benodigde 270 kiesmannen halen. In een korte toespraak tot de natie, een dag na de verkiezingen, riep hij op tot eenheid in het land, zodat het waarlijk de Verenigde Staten zijn.
21:45 | De Republikeinen van president Trump claimen de overwinning in Pennsylvania bij de presidentsverkiezingen, hoewel nog lang niet alle stemmen zijn geteld. Ook hebben instanties of media daar nog niemand tot winnaar uitgeroepen.
21:20 | President Trump wil dat er ook in Pennsylvania wordt gestopt met het tellen van de stemmen na de presidentsverkiezingen. Het is een van de staten die de doorslag kunnen geven wie er wint.
Kort daarvoor waren de Republikeinen al naar de rechter in het eveneens cruciale Michigan gestapt om daar het tellen te beëindigen. De partij van Trump eist beter toezicht.
22:40 | Joe Biden heeft gewonnen in de swing state Wisconsin, dit melden CNN en AP. President Donald Trump heeft een hertelling geëist. Trump stond op een grote voorsprong in Michigan, maar nu in de swing state steeds meer briefstemmen geteld worden heeft Biden de voorsprong overgenomen. In reactie daarop wil Trump het tellen van de stemmen in die staat stopzetten.
20:35 | Trumps campagneteam heeft verklaard de rechter in Michigan te hebben gevraagd om het tellen van de stemmen te staken totdat de Republikeinen in staat zijn het openen en tellen van de stemmen bij te wonen en te controleren.
20:10 | De Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft de verkiezingen in de staat Wisconsin nipt gewonnen. CNN heeft hem tot winnaar uitgeroepen in de staat. President Trump had voor de bekendmaking van de uitslag al gezegd dat hij een hertelling zal aanvragen. Dat is toegestaan als het verschil minder is dan 1 procentpunt. Biden kreeg 1.630.389 stemmen, aldus CNN, of 49,4 procent. Trump kreeg 48,8 procent van de stemmen. Biden komt hiermee op 248 van de 270 benodigde kiesmannen.
De staat is goed voor tien kiesmannen. In meerdere staten zijn de stemmen nog niet geteld, waaronder het belangrijk geachte Pennsylvania.
President Trump won vier jaar geleden onverwacht in Wisconsin, met net iets meer stemmen dan Hillary Clinton. Toen volgende een hertelling, maar het resultaat bleef hetzelfde.
20:00 | President Trump wil het tellen van de stemmen in de staat Michigan via de rechter stopzetten. Dat maakte zijn campagneteam bekend.
Michigan is een van de staten die bepalen wie de winnaar wordt van de presidentsverkiezingen. Zijn rivaal Biden heeft er een kleine, maar groeiende voorsprong.
19:50 | Bidens campagne-adviseur Anita Dunn heeft verklaard erop te vertrouwen 270 kiesmannen binnen te halen. Dunn zei dat Buiden zichzelf tot winnaar zal uitroepen zodra het campagneteam denkt aan dat getal te zitten, ongeacht wat de media zeggen.
19:45 | De uitdager van president Trump, de Democraat Biden, heeft een fonds opgezet om ervoor te zorgen dat elke stem na de presidentsverkiezingen wordt geteld. Het is een reactie op de dreiging van Trump het (tellen van de) stemmen te willen stopzetten.
Biden noemt het Biden Fight Fund de grootste inspanning ooit om de verkiezingen te beschermen. Het is niet Donald Trump die de uitslag van deze verkiezingen bepaalt, aldus de Democraat in een tweet: 'Het Amerikaanse volk doet dat.'
In de staat Maine heeft Donald Trump een van de vier kiesmannen veroverd. Hij kreeg de meeste stemmen in een conservatief district. Dit concludeert persbureau AP op basis van 85 procent van de getelde stemmen in Maine. In bijna alle andere staten geldt dat een winnaar alle kiesmannen krijgt, maar in Nebraska en Maine worden de kiesmannen per district verdeeld. Eerder vandaag kreeg Biden er drie.
19:15 | In De Finale praten Amerikanist Ruth Oldenziel en Rob de Wijk van The Hague Centre of Strategic Studies over de Amerikaanse verkiezingen.
18:50 | De Republikeinen van president Trump willen dat de stemmen in de staat Wisconsin opnieuw worden geteld. Trumps campagneteam kondigde dat aan nog voordat de uitslag bekend is gemaakt. De verwachting is dat uitdager Joe Biden nipt wint. Er mag een hertelling worden aangevraagd als het verschil minder is dan 1 procent.
De staat is goed voor tien kiesmannen. Trump won vier jaar geleden onverwacht in Wisconsin, met net iets meer stemmen dan Hillary Clinton. Ook toen werden de stemmen herteld.
18:40 | Kan Trump naar het Hooggerechtshof als hij het niet eens is met de verkiezingsuitslag? Volgens hoogleraar Staatsrecht Paul Bovend'eert van de Nijmeegse Radboud Universiteit worden de verkiezingen per deelstaat georganiseerd, dus moet Trump zich 'dan eerst bij een rechtbank van de deelstaat melden, en dan naar het hof van die deelstaat en dan naar het hooggerechtshof in die deelstaat'. En pas daarna kan hij naar de federale rechter stappen.
18:30 | President Trump blijft tweets de wereld insturen waarin hij claimt dat er op grote schaal gefraudeerd wordt door de Democraten.
18:25 | Onze grootste vijand is ons eigen ongeduld in deze zaak, zegt BNR buitenlandcommentator Bernard Hammelburg vanuit de VS. Hammelburg wijst erop dat het nog steeds lang kan duren eer er een uitslag is. Ook zegt hij dat nog steeds de vrees bestaat voor rellen. 'Het is niet voor niets dat in heel Amerika hele winkelstraten alle winkels zijn dichtgetimmerd, er heerst een enorme spanning.'
18:20 | Joe Biden heeft inmiddels bijna 70 miljoen stemmen te pakken en dat is het hoogste aantal ooit in de geschiedenis van de VS. Biden is nu oud-president Obama gepasseerd die destijds met 69,5 miljoen stemmen de verkiezingen won.
18:05 | Europese politici houden zich overwegend stil zolang er geen uitslag is van de Amerikaanse verkiezingen. Dat geldt echter niet voor de Sloveense premier Janez Janša die twitterde dat het duidelijk was dat Trump had gewonnen. Ook deelde Janša een sneer uit naar de mainstreammedia. 'Dat is niet verrassend', zegt Europaverslaggever Jesse Pinster, 'Janša is al langer een cheerleader van Trump als je zo naar zijn twitter-tijdlijn kijkt. Hij is de enige regeringsleider die zich zo duidelijk heeft uitgesproken.'
17:35 | Het zijn ongekende verkiezingen waarin social media meer dan voorheen een belangrijke rol spelen. Dit zegt social mediastrateeg en mede-eigenaar van Social Inc. Sonja Loth. 'De verkiezingen worden live uitgevochten, na elke paar minuten zie je nieuwe tweets en nieuwe bewegingen ontstaan.'
Op YouTube gaat dat minder goed, die hebben een kleiner team, hebben zich niet goed vorobereid ,daar staat meer valse informatie op
17:30 | Onzekerheid is troef, en dat blijkt uit wat de Amerikaanse media melden. Dit zeggen onze Amerika-correspondent Jan Postma en BNR buitenlandcommentator in de VS Bernard Hammelburg. 'Rode lijn in wat de kranten zeggen: verdeeldheid, spanning, ze geven wel weer wat het gevoel is.'
17:15 | Het Amerikaanse staatspostbedrijf US Postal Service (USPS) zegt locaties in ongeveer een dozijn staten met mogelijk achtergebleven briefstembiljetten alsnog te hebben doorgespit, zoals een rechter in Washington had opgedragen. De biljetten moeten naar verkiezingsfunctionarissen worden gebracht.
De posterijen hadden dinsdagochtend laten weten dat 300.523 stemmen door het hele land waren geregistreerd bij binnenkomst in de postsorteercentra, maar vervolgens niet door de scanners zijn gegaan om naar de stemmentellers te worden gebracht. De rechter gelastte vervolgens dat deze moesten worden opgespoord.
De advocaten van USPS zeiden daarna dat de werkprocessen van het postbedrijf te zeer verstoord zouden raken als het gerechtelijk bevel zou worden uitgevoerd. Maar daar is volgens het bedrijf nu toch aan voldaan.
Burgerrechtenorganisaties waren naar de rechter gestapt uit vrees dat de honderdduizenden stemmen verloren zouden gaan. Het gaat onder meer om locaties om postkantoren in traditioneel Democratische steden als Detroit, Philadelphia en Atlanta. De uitspraak geldt ook voor delen van 'swing states' waar nog niet zeker is wie er gaat winnen, zoals Pennsylvania.
17:05 | De Amerikaanse president Trump noemt het zeer vreemd dat hij bij het tellen van de stemmen vaak stevig op voorsprong stond, maar dat die voorsprong 'op magische wijze' verdween. Volgens hem gebeurde dat in veel belangrijke staten die in bijna alle gevallen door de rivaliserende Democraten worden geleid en gecontroleerd.
Trump uit zijn beschuldigingen in een eerste tweet na de verkiezingsdag. Hij heeft het over stembiljetten die plotseling opdoken en zijn voorsprong teniet zouden hebben gedaan. Hij haalt ook uit naar opiniepeilers, die 'helemaal en historisch' de plank missloegen.
Twitter plaatste vrijwel meteen een waarschuwing bij de tweet omdat het bedrijf vindt dat (een deel van) de tekst omstreden is en mogelijk misleidend. Dat leidde weer tot een woedende tweet van Trump in hoofdletters: 'Waar gaat dit allemaal over?'
Trumps uitdager, de Democraat Biden, meldde zich ook terug op Twitter na de slopende verkiezingsdag, omdat nog steeds niet duidelijk is wie de presidentsverkiezingen heeft gewonnen. 'We rusten niet voordat ieders stem is geteld', aldus Biden.
16:55 | Biden heeft zich vooralsnog verzekerd van 227 kiesmannen, Trump heeft er 216 achter zich. Voor een overwinning zijn er 270 nodig. Veel ogen zijn gericht op Pennsylvania (20 kiesmannen) en Wisconsin (10 kiesmannen). Ook van een staat als Georgia (16 kiesmannen) is de uitslag nog niet bekend. Dat geldt ook voor North Carolina (15 kiesmannen). In Nevada (6 kiesmannen) wordt donderdag verder geteld.
Bidens campagemanager zei dat de Democraat op koers ligt om te winnen. Hij verwacht dat Biden woensdag al meer dan 270 kiesmannen achter zich krijgt. De winst in Wisconsin en Nevada is volgens hem al zeker. Ook in Michigan en Pennsylvania gaat het de goede kant op, denkt hij. De resultaten van die laatste staat komen volgens hem pas donderdag.
Dit zijn de tussenstanden voor de laatste zeven staten:
Pennsylvania (20 kiesmannen): met 64 procent van de stemmen geteld leidt Trump met een voorsprong van 9 procentpunt;
Michigan (16 kiesmannen): na telling van 94 procent van de stemmen staat Biden met 0,3 procentpunt voor op Trump;
Georgia (16 kiesmannen): eveneens met 94 procent van de stemmen geteld heeft Trump hier een voorsprong van 2 procentpunt;
North-Carolina (15 kiesmannnen): Trump staat met ruim 1 procentpunt voor, na telling van 94 procent van de stemmen;
Wisconsin (10 kiesmannen): Biden leidt met ongeveer 1,5 procentpunt, 95 procent van de stemmen zijn hier geteld;
Nevada (6 kiesmannen): nadat 67 procent van de stemmen geteld zijn, leidt Biden met 1 procentpunt;
Alaska (3 kiesmannen): Trump loopt 30 procent voor op Biden, 45 procent van de stemmen zijn geteld.
16:48 | De staat Pennsylvania verzekert dat het tellen van stemmen zorgvuldig gebeurt. ‘County’s zijn nog steeds bezig met het tellen van de stemmen. Ze gaan goed geteld worden en ze worden volledig meegeteld. (…) We weten de resultaten nog niet, zelfs vandaag nog niet. Maar de resultaten zullen kloppen, ook al duurt het langer dan vandaag. Pennsylvania zal eerlijke verkiezing hebben en zal geen last hebben van invloeden van buitenaf’, zegt gouverneur Tom Wolf in een persconferentie.
De gouverneur lijkt hiermee te reageren op president Donald Trump die zonder bewijs beweert dat er sprake is van fraude bij deze verkiezingen. Trump kondigde eerder tijdens een speech aan dat hij ervoor wil zorgen dat de stemmen die na vier uur in de ochtend lokale tijd geteld werden, niet mee zouden tellen. In de swing state staat Trump op dit moment ruim voor met meer dan 500.000 stemmen. Maar de staat moet nog veel briefstemmen tellen. Die zullen overwegend in het voordeel zijn van de Democraten, zo wordt over het algemeen gesteld.
16:45 | Biden gaat de goede kant op, maar hij is er nog niet. Dit zegt voorzitter Eelco Keij van de Stichting Nederlanders buiten Nederland en waarnemer op een stembureau in Philadelphia, Pennsylvania in Spitsuur. En hoewel hij gematigd positief is over de kansen van Biden, lopen de stembuscijfers sterk uiteen.
16:25 | De opkomst bij de Amerikaanse verkiezingen is ongekend hoog, zegt Amerikanist Ruth Oldenziel in Spitsuur. 'Het ziet er goed uit voor Biden en geheel in lijn met de verwachtingen.' Volgens Oldenziel gaat Biden niet alleen goed in de swingstates die Hillary Clinton verloor, maar ook in de nieuwe swing states, Arizona, Nevada en mogelijk Georgia.
15:30 | Je hoort nu op BNR live de Amerika-podcast waarin Jan Postma, Amerika-correspondent, en Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator, een update geven over de uitslagen van de Amerikaanse verkiezingen. Luister hier mee!
15:10 | Donald Trump stond op een grote voorsprong in Michigan. Maar nu in de swing state steeds meer briefstemmen geteld worden heeft Biden de voorsprong overgenomen. Met een kleine zevenduizend stemmen staat de Democraat nu voor op Trump in Michigan. In Michigan moeten nog ongeveer 11 procent van de stemmen geteld worden. De staat mag uiteindelijk 16 kiesmannen verdelen.
15:00 | Het tellen van de stemmen is in veel van de staten die nog onbeslist zijn weer verder gegaan na de nachtrust. Onder andere in Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, North Carolina en Georgia spant het erom wie de winst binnenhaalt. Alle swing states zijn enorm belangrijk voor de presidentskandidaten om het Witte Huis te kunnen bereiken. In deze staten moeten vooral de stemmen die per post zijn ingeleverd nog geteld worden. Over het algemeen wordt gedacht dat dat in het voordeel is voor de Democraten, die relatief veel per brief stemmen.
13:45 | Wisconsin heeft bijna alle stemmen al geteld. Op dit moment is daar ruim 97 procent van de stemmen geteld. Biden staat daar met ruim 20.000 stemmen voor op Donald Trump, die daar 48.8 procent van de stemmen tot nu toe heeft verkregen, wat gelijk staat aan ruim 1.6 miljoen stemmen. In de andere swing state Michigan is de voorsprong van Trump verder geslonken. De president loopt daar nog maar een kleine 28.000 stemmen voor op Biden. Zowel Wisconsin als Michigan zijn belangrijke staten voor Trump en Biden om te veroveren in de race om het presidentschap.
12:08 | Nevada stopt het uitgeven van nieuwe tussenstanden. In de staat is er een nek-aan-nek race gaande tussen Trump en Biden. Op dit moment staat de Democraat iets meer dan achtduizend stemmen voor op Trump, terwijl ongeveer 86 procent van de stemmen geteld is. Pas op donderdag gaat Nevada een nieuwe tussenstand doorgeven. De verkiezingscommissie meldt ook dat er nog poststemmen geteld gaan worden die de komende week binnenkomen. Nevada heeft in totaal tien kiesmannen te verdelen.
Here’s what is left to count:
— Nevada Elections (@NVElect) November 4, 2020
-Mail ballots received on Election Day
-Mail ballots that will be received over the next week
-Provisional ballots
Ballots outstanding is difficult to estimate in Nevada because every voter was sent a mail ballot. Obviously, not all will vote.
11:30 | Voor de Democraten zien de vooruitzichten in de verkiezingen om de Senaat er niet goed uit. De hoop bij de partij was dat de senaat weer in meerderheid Democratisch zou worden, maar hun politici hebben maar weinig nieuwe zetels kunnen veroveren tot nu toe. Op dit moment zijn er wel nog enkele verkiezingen in de Senaat onbeslist. De Democraten wisten dan wel zetels in Colorado en Arizona te winnen, maar verloor ondertussen een zetel in Alabama. Republikeinen wisten hun zetels in South Carolina, Iowa, Texas, Kansas en Montana te behouden. Dit waren staten waar de Democraten overwinningen hoopten te boeken.
10:48 | Waar Trump eerst een comfortabele voorsprong had in de tussenstand in Wisconsin, heeft Joe Biden hem inmiddels nipt ingehaald. Met ruim 89 procent van de stemmen die geteld zijn, heeft Biden een voorsprong van 0.3 procentpunt: ruim 10.000 stemmen meer. Op dit moment worden daar vooral veel briefstemmen geteld.
10:40 | Een mogelijke vloedgolf aan rechtszaken zal volgen, zo is de verwachting van buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. 'Je kan er vergif op innemen dat er rechtszaken zullen komen. Een heleboel. Misschien wel over ongeveer elk kiesdistrict in die swing states. Het wordt nog een lange procedure.'
10:20 | Na een lange verkiezingsavond- en nacht is nog niet bekend wie de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft gewonnen. In de vier swing states Pennsylvania, Wisconsin, Michigan en Nevada is het tellen van de stemmen nog lang niet afgerond. In verschillende staten is het stemmentellen ook tijdelijk gestopt en wordt er pas de volgende ochtend (lokale tijd) verder geteld. De belangrijke staat Pennsylvania, waar 20 kiesmannen verdeeld worden, moet nog ruim een miljoen stemmen per post tellen.
09:24 | Ook de staat Maine gaat naar Joe Biden, zo melden The New York Times en Fox News. Maine is niet een zeer spannende staat, want in 2016 ging die ook al naar de Democraten. Hiermee heeft Biden dire van de vier kiesmannen gekregen. Waardoor hij in totaal op 227 kiesmannen staat tegenover de 213 van Trump. Om president te worden heeft een kandidaat 270 kiesmannen nodig. Waar de vierde kiesman heengaat, is nog niet bekend. Maine is een van de staten die niet alle kiesmannen tegelijk vergeeft. De vierde kan nog naar Donald Trump gaan.
09:05 | Joe Biden heeft de staat Arizona gewonnen, dat meldt persbureau AP. Arizona is één van de staten die bij de vorige verkiezingen nog naar Trump ging. Met de winst in deze staat wint Biden elf kiesmannen. In de afgelopen 72 jaar heeft Arizona maar één keer eerder in meerderheid gestemd voor een Democratische presidentskandidaat.
Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg ziet weinig in het voornemen van president Trump om de verkiezingen aan te vechten bij het hooggerechtshof. 'Wat hij hier zegt is flauwekul. Als hij hiermee naar het hooggerechtshof stapt krijgt hij geen gehoor.' #USAElections2020 pic.twitter.com/VHzqKXiYsT
— BNR Nieuwsradio (@BNR) November 4, 2020
08:30 | Trump claimt de overwinning van de verkiezingen. Dat terwijl in veel belangrijke staten nog lang niet alle stemmen zijn geteld. Ook zegt hij dat hij nu al een zaak wil starten bij het hooggerechtshof. 'We willen niet dat ze nog meer stembiljetten gaan vinden en die erbij gaan tellen', zegt Trump die stelt dat er sprake is van fraude.
08:25 | Trump zegt ook al dat hij Pennsylvania heeft gewonnen. 'We staan met ruim 690.000 stemmen voor.' Maar in die staat zijn nog niet alle stemmen geteld. Op dit moment is daar ruim 70 procent van de stemmen geteld.
08:24 | Trump noemt de resultaten fenomenaal in een speech. 'Het is een groot succes. We hebben staten gewonnen waarvan niet werd verwacht dat we die zouden winnen', zo verwijst Trump naar de staten Florida, Ohio en Texas. Ook claimt Trump al de overwinning in Georgia, al is dat nog allerminst zeker omdat daar op dit moment 91 procent van de stemmen is geteld, alhoewel Trump wel een voorsprong heeft van bijna 120.000 stemmen.
07:15 | 'We zijn op weg naar een verkiezingszege, maar heb geduld', zei Joe Biden rond half 7 in een verklaring. Donald Trump reageerde onmiddellijk door te twitteren dat de Democraten proberen de verkiezingen te stelen. Twitter heeft de tweet van Trump voorzien van een waarschuwing.
07:00 | De markten reageren gematigd positief op de actualiteit rond de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Menno Middeldorp, hoofdeconoom van de Rabobank, spreekt van een positieve, risicozoekende stemming in de markten. Nog geen van de beide presidentskandidaten heeft concreet uitzicht op een overwinning.
06:17 | Donald Trump heeft na Florida ook Texas gewonnen, meldt Fox News zojuist. Texas is ee nice to have voor Biden, een must have voor Trump, zegt Ruth Oldenziel, Amerikanist en hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven.
05:30 | Het scenario waarin Joe Biden Pennsylvania verliest maar Arizona wint, kan een 269-269-uitslag opleveren, meldt Geert Jan de Uitslagenman. 'Dan moet Biden in die hele ingewikkelde regio's Nebraska of Maine een congresdistrict winnen om de verkiezingen te winnen.' Een andere optie is dat het dan naar het Huis van Afgevaardigden gaat. 'Daar wordt dan niet beslist met een absolute meerderheid, maar ingedeeld naar districten en dat kan in het nadeel van Biden uitpakken.'
05:20 | De S&P 500 staat in de plus en ook de dollar staat op winst. De beurzen lijken dus niet erg onder de indruk van de tussenstanden bij de presidentsverkiezingen. 'De echte scenario's die enger zijn voor de markten komen pas de komende dagen aan de orde. Zolang je niet weet wie de nieuwe president wordt, zal er niet zo gek veel gebeuren.
04:55 | De voorspelde voorsprong van Joe Biden lijkt te verdampen of lijkt gewoon niet te bestaan. Dat zegt Twan Huys, presentator van Buitenhof en oud-correspondent in Amerika. 'In een aantal belangrijke staten, zoals in Florida, North Carolina en Ohio, staat Donald Trump voor.'
04:35 | Twee netwerken callen New Hampshire voor Biden. Florida is nog altijd niet bevestigd, al heeft Trump daar een soevereine voorsprong. Na 75 procent van de stemmen geteld staat Biden voor in Arizona. En dat levert wel zomaar 11 kiesmannen op. Ohio is nog altijd spannend. Volgens Fox News heeft Biden op dit moment 86 procent kans om de nieuwe president van de VS te worden.
04:25 | Terwijl de angst voor ongeregeldheden in de Amerikaanse grote steden nog altijd groot is, wordt het publiek op Times Square in New York uitstekend bediend. Verslaggever Barbara Noordermeer staat tussen een paar honderd mensen die op de bekende beeldschermen en flikkerende lichtjes.
04:10 | De Amerikaanse wetenschappelijke wereld heeft de afgelopen vier jaar presidentschap van Donald Trump ervaren als bittere ellende. Dat zegt Robbert Dijkgraaf, directeur van het Institute for Advanced Study in het Amerikaanse Princeton. Na Trumps verkiezing werd al met angst en beven afgewacht wat de impact zou zijn, maar de teleurstelling bleek toch wel heel erg groot.
03:30 | Terwijl de eerste resultaten van de Amerikaanse verkiezingen binnendruppelen, is de kans klein dat aan het van de nacht bekend is wie de nieuwe president van Amerika wordt. Dat zegt Paul Brill, buitenlandcommentator en voormalig correspondent in de VS. 'De verhoudingen in het land zijn zeer gepolariseerd', zegt Brill. 'Het zijn de Verenigde Staten van Amerika, maar elke staat bepaalt in grote mate zelf hoe ze de verkiezingen organiseren.'
03:15 | Bij relatief veel laagopgeleide witte werkenden doet Biden het verrassend goed, zeker ten opzichte van Hillary Clinton vier jaar geleden, zegt Paul Verhagen, data-analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. En dat kan hem nog goed van pas komen in staten als Arizona, North Carolina en Ohio. In Michigan en Wisconsin staat Biden intussen iets verder voor op Trump dan in Pennsylvania, en dat is waarschijnlijk goeddeels te danken aan de laagopgeleide, werkende witte kiezer. Trump heeft een kleine voorsprong in North Carolina.
03:05 | De cruciale staten zijn nog niet 'gecalled', maar team Trump heeft de overwinning in Florida inmiddels opgeëist. Het lijkt wat voorbarig, maar met 2 procentpunt voorsprong na zo'n 90 procent van de stemmen geteld heeft Trump enig recht van spreken.
02:55 | Eigenlijk is het een mirakel dat Joe Biden uiteindelijk als de Democratische kandidaat uit de bus is gekomen. In vergelijking met zijn directe opponenten Bernie Sanders en Elizabeth Warren was de campagne van Biden een treurigstemmende bedoening, zegt Bianca Pander, Amerikanist en partner bij campagnebureau BKB.
03:00 | Ter compensatie van het vermoedelijke verlies in Florida kan Joe Biden zich vooralsnog vasthouden aan kleine of grotere voorsprongen in North Carolina, Ohio en zelfs Texas. Bernard Hammelburg waarschuwt dat we niet te hard moeten hollen, voordat mmeer stemmen geteld zijn. 'In Florida hangt het uiteindelijk af van één bejaarde die toevallig op de één of op de ander stemt.'
02:30 | The New York Times durft het aan om de winst in Florida zo goed als zeker toe te kennen aan Donald Trump. Die zou, met nog een paar procent van de stemmen te tellen, ruim 2 procentpunt voorsprong hebben op Joe Biden. Ook Fox News laat een voorsprong van 2 procent zien. Bij Fox News staat Biden 12 procentpunt voor in Ohio, bij ABC 11 procent
02:03 | Jan Postma heeft vooral de nagelbijter Florida met slechte voortekenen voor Biden, bijvoorbeeld dat hij het minder goed doet in het grootstedelijk gebied rond Miami dan Hillary Clinton in 2016. Aan de andere kant zijn er prognoses die wijzen op een overwinning voor Biden in Ohio, en dat zou voor de voormalig vicepresident weer een enorme opsteker zijn.
Als Fox News iets zegt ten gunste van Biden hebben we de neiging om te zeggen dat het wel moet kloppen, maar dat zijn eigenlijk ook echt uitzonderingen, zegt Bernard Hammelburg.
01:50 | Donald Trump heeft zijn tegenstander Joe Biden verslagen in West Virginia, meldt Fox News. Winst van de zittende president in de 'Mountain State' is bepaald geen verrassing. Trump boekte er in 2016 zijn grootste zege van alle Amerikaanse staten. Ruim twee derde van de kiezers stemden toen op hem. In de peilingen voor deze presidentsverkiezingen lag Trump ver voor op zijn rivaal Joe Biden.
01:35 | De president van de Verenigde Staten wordt nog altijd gezien als de machtigste persoon op aarde, natuurlijk met grote geopolitieke invloed. Én nog altijd het sterkste leger ter wereld, maar Donald Trump maakte er een verkiezingsbelofte van om dat leger terug te trekken uit volgens hem zinloze oorlogen. En dat heeft hij grotendeels waargemaakat, zegt Peter Wijninga, defensiespecialist van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
In ieder geval heeft Trump het proces in gang gezet, zegt Wijninga. 'Afghanistan, daar zijn ze nog niet helemaal uit. Het verloopt daar naar verxwachting niet zo vlot als het zou moeten, maar ik denk dat Trump daar niet echt wakker van ligt; hij wil gewoon zijn mensen daar weghebben.' Trump zal het zelf als een overwinning zien - én verkopen. 'Maar of het ook een overwinning ís, dat moeten we nog maar zien.'
01:30 | In Florida lijkt Joe Biden na 36 procent van de stemmen op een lichte voorsprong te staan. Maar Jan Postma houdt een slag om de arm. Maar toch, met ruim een derde van de stemmen geteld, is het eerste signaal voor Biden gunstig. Nu inmiddels 60 procent in Florida is geteld, heeft Trump weer een lichte voorsprong. Het kan verkeren.
01:20 | Honderden aanhangers van de Democraat Joe Biden hebben zich verzameld bij het Witte Huis. 'Ik ben hier om te vieren, hopelijk, dat de president moet vertrekken', zei een 27-jarige man. 'Een vroege viering.' De menigte verzamelde zich op de Black Lives Matter Plaza in de Amerikaanse hoofdstad. De atmosfeer is feestelijk: er klinkt muziek en er wordt gedanst. Tientallen agenten houden de groep in de gaten. Er is een barrière neergezet om eventuele betogers weg te houden bij het Witte Huis.
01:05 | President Donald Trump heeft volgens Amerikaanse media de meeste stemmen gekregen in de staat Indiana. Die is goed voor elf kiesmannen in het college dat uiteindelijk de president kiest. De winst zou verwacht zijn, Indiana stemt doorgaans Republikeins en vicepresident Mike Pence komt uit de staat. De Democraat Joe Biden zou de meeste stemmen hebben gekregen in Virginia (dertien kiesmannen) en Vermont (drie kiesmannen). Ook dat zouden verwachte zeges zijn.
00:40 | Zonder Covid was Donald Trump echt naar een tweede termijn gewandeld. Maar vooral de ontkenning van de ernst van de coronacrisis heeft veel mensen van de huidige president vervreemd, met name ouderen en zogenaamde hockey moms. Dat zegt politicoloog André Krouwel, te gast in de BNR Election Night. 'Een paar procent van de kiezers die hem verlaten, dat kan hem Florida kosten.'
00:30 | De stembussen in Indiana en Kentucky zijn inmiddels gesloten en over een half uur gebeurt dat ook in Georgia. Dat is een sunbelt state waar de demografie wel wat aan het veranderen is. dat is al een interessante. In 2016 won Trump. Nu staat, sinds ruim een maand Biden voor in de peilingen. Niet heel ruim, maar toch. Tussen 1 en 2 uur zijn de uitslagen in North Carolina en Ohio te verwachten, evenals Florida. En dat zijn best cruciale staten.
00:05 | De sfeer in de VS, en met name in New York, is 'spannend en gespannen', zegt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. De kans dat de uitslag in de loop van de nacht bekend wordt is eigenlijk niet groot, zeker als het aankomt op Pennsylvania, waar het tellen van de stemmen zomaar een paar dagen kan duren. 'Dus het kan nog even duren.
Ohio en Florida, degene die die staten weet te winnen, heeft wel een hele grote stap gezet, zegt Hammelburg. 'Ohio heeft de bijnaam'round in the middle', het is helemaal middenin het land, in politiek én geografisch opzicht. Het is een mix van hele welvarende steden én een heleboel verarmde blanke groepen.' De grote vraag is daarnaast of de Senaat Republikeins blijft of ook Democratisch wordt. Republikeinen maken zich daar eigenlijk best zorgen over, zegt Hammelburg.
23:55 | Stem nu af op BNR voor de live uitzending van BNR Election Night, met Roos Abelman, Geert Jan Hahn en vele gasten, onder wie Bernard Hammelburg en Jan Postma vanuit New York!
22:55 | De leider van de Amerikaanse staat Vermont, gouverneur Phil Scott, heeft als Republikein op de Democraat Biden gestemd. Het is de eerste Republikeinse gouverneur die publiekelijk bekendmaakt dat hij de rivaal van de Republikeinse president Trump steunt, melden Amerikaanse media. Scott zei al maanden dat hij niet op Trump zou stemmen, maar hij zei niet wie hij dan wel zijn stem zou geven.
22:35 | Beleggers in Amerikaanse aandelen waren goedgehumeurd op de verkiezingsdag. De belangrijkste drie indices sloten de dag met winst af. De Dow Jones Industrial Average kreeg er 2 procent bij. De S&P 500 won 1,8 procent, net als techbeurs Nasdaq. Die standen waren volgens portfoliomanager Matt Stucky van Northwerstern Mutual Wealth Management een reflectie van de rust bij beleggers over de uitslag, zei hij tegen persbureau Bloomberg.
22:10 | 'We verkiezen hoop boven angst, waarheid boven leugens, wetenschap boven fictie', zei de Democratische presidentskandidaat Joe Biden tijdens zijn laatste campagneronde in Pennsylvania, een cruciale staat waar zowel hij als president Trump kans maakt op de overwinning. Biden sprak een kleine groep aanhangers toe.
Biden denkt dat hij genoeg stemmen krijgt om de overwinning te kunnen uitroepen. Hij beloofde opnieuw de coronapandemie veel beter aan te pakken dan Trump. De verkiezingsavond brengt hij door in Wilmington in zijn thuisstaat Delaware.
21:50 | Aan het Prins Bernhardplein begint de election-vibe vat op de aanwezigen te krijgen... #elections
21:40 | Met de fraude met poststemmen valt het ongetwijfeld wel mee, zegt Amerika-deskundige Koen Petersen. Wat je wel ziet, zegt hij, is dat veel staten helemaal niet gewend zijn om om te gaan met tientallen miljoenen stemmen die per post worden uitgebracht. 'Dat is echt een enorme logistieke organisatie. Daar zijn die overheden helemaal niet aan gewend, dus daar kan aan de operationele, uitvoeringskant verschrikkelijk veel mis gaan.'
Eerder, bij de Democratische voorverkiezingen, werd 2 procent van de stemmen die per post waren uitgebracht afgekeurd, zegt Petersen. 'Die kiezers hadden niet helemaal de goede procedures gevolgd. En als je bedenkt dat Trump in een aantal staten met minder dan 1 procent verschil won, kan dat nog een hoop gedonder geven: als het weer spannend wordt in een staat, gaa de juristen zich daar weer op werpen.'
21:00 | In Philadelphia neemt de spanning toe - zowel rond de uitslag als rond de gevolgen voor de sfeer in de 'streets of Philadephia'. David Hammelburg legde de stemming vast in enkele treffende beelden.
20:20 | Het Amerikaanse staatspostbedrijf USPS moet onmiddellijk achtergebleven briefstembiljetten opsporen in zijn locaties in een aantal staten waar beide presidentskandidaten kans lijken te maken. Een federale rechter in Washington heeft dat bepaald op verkiezingsdag.
De biljetten die zijn bedoeld om per post te stemmen moeten naar verkiezingsfunctionarissen worden gebracht om er zeker van te zijn dat er geen stembiljetten worden achtergehouden, aldus de rechter. Veel staten tellen alleen stemmen die zijn binnengekomen voordat de stembureaus sluiten.
Het gaat onder meer om postkantoren in traditioneel Democratische steden als Detroit, Philadelphia en Atlanta. De uitspraak geldt ook voor delen van 'swing states' waar nog niet zeker is wie er gaat winnen, zoals Pennsylvania, Arizona en Florida.
Democraten en ook sommige rechters betichten de door de Trump-regering benoemde USPS-topman Louis DeJoy ervan de postdienst bewust minder efficiënt te maken. Een federale rechter verplichtte USPS in september al alle verkiezingsgerelateerde post met prioriteit af te handelen en zo nodig personeel overuren te laten maken.
Onder meer vanwege de coronapandemie hebben veel meer Amerikanen per post gestemd dan vier jaar geleden. Trump stelt zonder bewijs dat briefstemmen verkiezingsfraude in de hand werkt.
18:40 | Op verkiezingsdag hebben Amerikanen in meerdere belangrijke staten mysterieuze telefoontjes ontvangen met de oproep niet te stemmen. Het gaat om geautomatiseerde zogenoemde robocalls. De autoriteiten van Michigan waarschuwen dat de telefoontjes uiteraard niet echt zijn.
Opgebelde personen krijgen te horen dat ze niet moeten stemmen en het beter kunnen uitstellen. De redenen die worden gegeven zijn uiteenlopend, maar allemaal verzonnen. De wachtrijen bij de stemlokalen zouden bijvoorbeeld te lang zijn. Het is een poging het stemmen te onderdrukken, aldus de minister van Justitie van Michigan.
17:40 | Meer dan 100 miljoen Amerikanen hebben vervroegd een stem uitgebracht voor de presidentsverkiezingen. Ruim 64,5 miljoen mensen deden dat per post, de rest deed dat in persoon. Ondertussen zijn in de VS de stembussen opengegaan voor het 'gewone stemmen'.
De cijfers komen van het US Elections Project van de Universiteit van Florida, dat in totaal 150 miljoen stemmen verwacht. Dat zou een opkomst betekenen van meer dan 62 procent, een record in de recente geschiedenis.
Bijna 240 miljoen Amerikanen mogen stemmen bij de presidentsverkiezingen. Vier jaar geleden brachten ongeveer 137 miljoen Amerikanen een stem uit. Destijds stemde 40 procent vervroegd.
17:20 | Morgenochtend zal nog niet bekend zijn wie de nieuwe president van de VS is, zegt Paul Verhagen, data-analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Juist een aantal cruciale staten, waaronder Pennsylvania, Wisconsin en Michigan, is heel langzaam met het tellen van de vote by mail. Daar staat tegenover dat Zuidelijke swing states als Florida, North Carolina, Arizona en Georgia, juist uiterst voortvarend zijn met het tellen van de post.
Mocht blijken dat Trump meerdere van deze 'must win'-states verliest, kan hij ook de verkiezingen waarschijnlijk niet meer winnen, zegt Verhagen. 'We zullen dus geen winnaar hebben vannacht, we zullen hooguit weten of Trump nog kán winnen. En als blijkt dat het heel spannend wordt, dan kun je rekenen op rechtszaken en hertellingen, zoals in 2000 tussen Al Gore en George W. Bush.
17:10 | First lady Melania Trump heeft op verkiezingsdag gestemd in een stembureau in Palm Beach (Florida). Ze was de enige persoon daar die geen mondkapje droeg. Haar man, president Trump, had bijna anderhalve week geleden al vervroegd gestemd. Ze zei dat ze niet tegelijk haar stem had uitgebracht omdat ze op verkiezingsdag wilde stemmen.
16:00 | De presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten zijn in volle gang. Bij de stembureaus staan lange rijen. En dat terwijl al er vantevoren al 100 miljoen stemmen zijn uitgebracht. Dat heeft onder meer te maken met corona. Het is nog maar de vraag wanneer de uitslag echt bekend is. Het kan wel een paar dagen duren voordat ook alle stemmen die per post zijn uitgebracht, zijn geteld.
15:15 | President Trump belooft zichzelf niet tot verkiezingswinnaar uit te roepen tot de uitkomst zeker is. 'Er is geen reden om spelletjes te spelen', zei hij tegen nieuwszender Fox. Trump sprak opnieuw de verwachting uit dat hij zal winnen, hoewel hij in de meeste peilingen achterstaat op zijn Democratische tegenstrever Joe Biden. In belangrijke staten als Texas, Florida, Arizona, North Carolina en Pennsylvania doet hij het naar het eigen zeggen goed. 'We denken dat we het overal heel goed doen.'
14:00 | Donald Trump en Joe Biden hebben er alles aan gedaan om de laatste twijfelende kiezers te overtuigen. Met name in de swing states lijkt het er nog altijd om te spannen, dus álles kan nu doorslaggevend zijn. Staan we op de drempel van een tweede periode-Trump, of mag Joe Biden de komende vier jaar het stokje overnemen?
Lees ook | Van Swing States tot Kiesmannen: Op de drempel van de US Elections
12:00 | Kiezers aan de aan de oostkust van de VS kunnen hun stem uitbrengen, om 06:00 uur lokale zijn de stembussen in New York, New Jersey, Connecticut, Maine en Virginia geopend, en sluiten om 21:00 uur lokale tijd. Daarmee is de verkiezingsdag in de Verenigde Staten echt begonnen.
De deuren van de Amerikaanse stembureaus gaan gedurende de dag op verschillende tijden open, aangezien de VS meerdere tijdzones kent. De eerste stembureaus openen in het oosten, de laatste in Alaska, in het uiterste westen.
11:00 | BNR Election Night: In de nacht van 3 op 4 november volg je Amerikaanse verkiezingen live op BNR. Roos Abelman en Geert Jan Hahn presenteren BNR Election Night vanuit Amsterdam, met gasten in de studio en live verslag van Amerika met Bernard Hammelburg en Jan Postma in New York.
Lees ook | BNR Election Night