'Democratische partij heeft geen binding met arbeidersklasse'
Joe Biden roept bij iedere gelegenheid op tot eenheid in Amerika. Hij hoopt dat hij de man is die de gapende kloof tussen de Democraten en Republikeinen kan dichten. Is dat wensdenken? Journalist en schrijver Ian Buruma vindt dat Democraten het electoraat van Trump consequent onderschatten.
'Dat heeft ermee te maken dat de zogenaamde progressieve partijen sinds de laatste decennia van de vorige eeuw de greep op de arbeidersklasse verloren. Die partijen zijn zich gaan richten op hoogopgeleiden, en zo zien ze niet wat er aan de hand is in veel gebieden. Democraten zijn wat elitair en hebben zich toegelegd op zaken waar lager opgeleiden weinig belangstelling voor hebben zoals gender en rassenongelijkheid. Dat zijn belangrijke issues, maar ze slaan niet aan op het platteland.'
Luister ook | Brexit na Donald Trump
Trump sprak de taal van dat 'vergeten electoraat', ondanks dat hij uit een rijk milieu kwam. 'Dat Trump rijk was deed er niet toe, hij kon hun gevoel van rancune verwoorden. Hij komt uit een nogal louche milieu, en heeft zelf ook die rancune en is daardoor een goede woordvoerder daarvan.'
Dolkstootlegende
Desgevraagd zegt Buruma zich niet te kunnen voorstellen dat Trump daadwerkelijk denkt het Witte Huis op deze manier nog te herwinnen. 'Wat hij wél kan doen is, net als in 1918, een dolkstootlegende creëren.' Daarmee kan hij het idee doen postvatten dat hij niet legitiem is verslagen, dat de verkiezingen gestolen zijn. Buruma noemt dat niet alleen het voorkomen van gezichtsverlies voor Trump, maar ook een gevaarlijke strategie. 'Je overtuigt de helft van de kiezers ervan dat de regering illegitiem is.'
Luister ook | Biden kan Arizona bijschrijven, Trump buigt nog niet
Zorgelijke desinformatie
Het staat Trump volgens Buruma vrij om de verkiezingen aan te vechten, maar de marges waarmee Biden wint zijn niet zo mager: 5 miljoen stemmen meer is een vrij grote meerderheid. De desinformatiecampagne door Trump baart de schrijver zorgen. 'De meeste mensen lezen niet de New York Times, maar krijgen hun informatie via internet. En daar kun je de grootste onzin verspreiden en miljoenen bereiken.'
'Iemand als minister van Justitie Barr doet daar aan mee. Hij is een echte aanhanger gebleken, terwijl hij een onafhankelijke positie zou moeten innemen.'
Luister ook | Trump wil eigen mediabedrijf beginnen
Kind met speelgoed
Buruma vindt 'staatsgreep' een groot woord voor de sanering in het Pentagon en in de legertop. 'Hij probeert het Biden zo moeilijk mogelijk te maken om maatregelen van Trump weer recht te zetten. Hij is als een kind dat zijn speelgoed niet krijgt, en dat daarom alles kapotmaakt. De grote vraag is in hoeverre het Trumpisme stand houdt zonder Trump in het Witte Huis. Hij zal wel rol blijven spelen in social media.'