Energiereuzen azen op forse subsidies CO₂-opslag
Vier multinationals, waaronder Exxon en Shell, willen eind deze maand subsidie aanvragen voor het opslaan van het broeikasgas CO₂ in een leeg gasveld voor de Nederlandse kust, oplopend tot zo'n 2 miljard euro.
De subsidie is omstreden, omdat de opslag op deze schaal nooit eerder is toegepast. Wereldwijd zijn er minder dan 25 actieve grote projecten voor CO₂-opslag. Het zogeheten Porthos-project in de Noordzee moet echt een doorbraak vormen voor Europa. Shell, ExxonMobil, Air Liquide en Air Products willen met het project Porthos aanspraak maken op subsidies voor vergroening van de Nederlandse energievoorzieningen (SDE).
Luister terug | Windparken op zee vond iedereen ook luchtfietserij
Vanaf 24 november kunnen bedrijven subsidie aanvragen voor het afvangen en opslaan van CO₂, ook wel CCS (carbon capture and storage). Er wordt al jaren aan deze vorm van opslag gewerkt, zegt FD-journalist Carel Grol. 'Er is veel aan gelegen om het te laten slagen, omdat het nog niet bestaat. Het zou een doorbraak zijn als het lukt. Ik denk dat de kans heel groot is, maar het is een nieuwe technologie, dus het is een experiment.'
Zonnewijdebouwers
De subsidie is in zoverre controversieel, dat ook in de verduurzaming elke euro maar één keer kan worden uitgegeven, zegt Grol. 'Er is 5 miljard euro beschikbaar voor SDE en daarvan gaat naar schatting 1,5 miljard naar CCS, Het betekent bijvoorbeeld dat het geld niet naar zonnewijdes gaat, waardoor een heleboel zonnewijde-bouwers geen subsidie en dus geen business krijgen. Terwijl met het opvangen van CO2 geen nieuwe energie wordt opgewekt.'
Luister terug | Energie Update | De loftrompet over industrieel genot en vernuft
Tot nu toe gingen deze gelden vooral naar de aanleg van zonneweides en windturbines. CO₂ wordt afgevangen uit het rookgas dat vrijkomt bij verbranding van fossiele brandstoffen. Via pijpleidingen wordt dit vervoerd naar, in dit geval, een leeg gasveld. In Rotterdam is eerder al jaren gewerkt aan Road, ook een project om CO₂ onder de zeebodem op te slaan. Ondanks 150 miljoen euro aan toegezegde subsidie, waarvan zo'n 10 procent is uitgekeerd, kwam Road niet van de grond.
Uniek project
De grote hoeveelheden maken het tot een uniek project, zegt Earl Goetheer, hoofdonderzoeker bij TNO en deeltijd-hoogleraar CO₂ utilisatie aan de TU Delft. Maar bovenal gaat het om een industriegedreven project. En het grote voordeel is dat het op zeer korte termijn ingevoerd kan worden, met hele grote hoeveelheden CO₂. En het is een kostenefficiënte maatregel, die substantieel goedkoper is dan alle andere maatregelen bij elkaar.'
Uiteraard: er zijn risico's. En daarom is kritiek ook onvermijdelijk, zegt Goetheer. 'Waar zich miljoenen jaren geleden aardgas heeft genesteld, daar kun je nu CO₂ in steken. Als je dat goed bewaart en de druk niet te hoog laat oplopen, kun je dat veilig doen. Maar zoals bij elk nieuw project is er altijd een klein risico.'
