Internationaal29 nov '20 11:24

Trump dwarsboomt plannen Biden met Iran

Auteur: BNR Webredactie

Het lijkt erop dat Joe Biden de banden met Iran wil verbeteren. Maar president Donald Trump probeert daar nog gauw een stokje voor te steken. Eerder verbrak Trump al het atoomakkoord met Iran. In zijn laatste nadagen als president van de Verenigde Staten probeert hij nu een grote anti-Iran coalitie op te zetten in het Midden-Oosten.

Dankzij een Amerikaans zetje omarmt zelfs Saoedi-Arabië Israël nu openlijk. Deze week kwam ook het bericht dat Netanyahu naar Neom in Saoedi-Arabië is gevlogen voor een ontmoeting met kroonprins Mohammed Bin Salman. Een Israëlische minister bevestigde het, de Saoedi’s kwamen met een ontkenning. 'De relatie tussen Israël en Saoedi-Arabië speelt in het geniep al sinds 2006. Er zou zelfs sprake zijn geweest van dat Saoedi-Arabië Israël aan inlichtingen heeft geholpen tijdens de operaties van Israël in Zuid-Libanon', zo legt Peter Wijninga uit, Defensie-specialist van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. 'Ze groeien al een lange tijd naar elkaar toe vanwege een gesamenlijke vijand: Iran.' Onder regie van de Amerikanen zijn er de afgelopen tijd ook meerdere andere landen die de banden met Israël hebben aangehaald. De zogeheten Abraham-akkoorden zijn onder meer getekend door de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein. Ook Sudan heeft sinds kort de banden met Israël weer genormaliseerd.

Luister ook | Iran reageert woedend op moord atoomgeleerde

Palestijnen verder in het nauw

De normalisatie van de banden tussen Israël en de verschillende Arabische landen betekent ook dat de positie van de Palestijnen verder in het nauw komt. Eerder wilden de Arabische landen eerst dat de Palestijnse kwestie opgelost zou worden, voordat deze stappen gezet konden worden. Maar dat is met deze akkoorden niet gebeurd. 'Het lijkt erop dat ze de Palestijnen een beetje laten zitten. Het is niet duidelijk hoe dat verder tot uiting zal komen. Maar de Palestijnen zijn altijd formeel ondersteund door deze Arabische landen, vandaar hun vijandschap ook met Israël. Alhoewel de Palestijnen nooit geliefd zijn geweest binnen die landen. Ze werden altijd als ene lastig volk gezien', legt Wijninga uit. 'Het was een dualistische houding die men aannam. De oorlogen met Israël liggen ook ver achter ons, daar zijn ook vredesakkoorden over gesloten. Nieuwe oorlogen tussen Israël en de Arabische landen zullen er ook niet meer komen', verwacht de Defensie-specialist. 'De vraag is nu of deze akkoorden ook gaan leiden tot een oplossing voor de Palestijnen. Vanuit Amerikaans perspectief zal dat er niet of nauwelijks komen.'

Luister ook | Trumps grote anti-Iran coalitie

Focus van het Westen niet meer op Iran

Voor de Arabische landen die de banden met Israël hebben aangehaald is het ook een PR-kwestie. Op deze manier kunnen zij zich tonen als een soort 'geallieerden' tegenover de grote mogendheden Libanon, Syrië en Iran in het Midden-Oosten, zo denkt Damon Golriz, politiek analist en Iran-expert. 'Dat is wel de consequentie van bijna veertig jaar antisemitische houding in woorden en soms ook in daden van de Iraanse ayatollahs. Zij hebben ervoor gezorgd dat twee vijanden, Israël en de Arabieren in de regio, een bondgenootschap hebben opgericht tegen de sjiitische groeperingen.' Volgens Golriz zullen de verhoudingen in het Midden-Oosten er ook compleet anders uitzien door de Abraham-akkoorden. 'Het zorgt ervoor dat de strategische matrix van het Midden-Oosten verandert. Ook ten opzichte van wat Obama voor ogen had. Hij had met het nucleair-akkoord met Iran geprobeerd een balans te creëren tussen de sjiieten en de soennieten. Nu is de situatie compleet anders.' De Iraanse wens aan Biden om weer terug te gaan naar de situatie van voor 20 januari 2017, toen Trump de president van de Verenigde Staten werd, is ook onhaalbaar, denkt Golriz. 'Dat is eigenlijk onmogelijk omdat de situatie in het Midden-Oosten veranderd is door de Abraham-akkoorden.' Ook ligt de aandacht van het Westen niet alleen meer bij de nucleaire dreiging van Iran. 'Het Westen heeft zijn aandacht nu vooral gericht op de sjiitische groeperingen, dat is volgens hen de grootste dreiging.'

Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Israël en de Verenigde Staten tekenen een akkoord voor de normalisatie van de banden tussen de Arabische landen en Israël.
Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Israël en de Verenigde Staten tekenen een akkoord voor de normalisatie van de banden tussen de Arabische landen en Israël. (AFP)

Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen