EC wil oneerlijke concurrentie aan banden leggen
De Europese Commissie wil een eind maken aan de oneerlijke concurrentie van buitenlandse bedrijven die staatssteun krijgen. Eurocommissaris Margrethe Vestager noemt het niet expliciet, maar het gaat hierbij vooral om Chinese bedrijven, die met veel Chinese staatssteun het gras voor de voeten van concurrenten wegmaaien. '
Europese overheden moeten consequent langs Brussel als ze een 'eigen' bedrijf willen ondersteunen. Die regel geldt niet voor niet-Europese bedrijven, zegt Europa-correspondent Stefan de Vries. 'Als een Chinees bedrijf hier een overname of investering doet, is het mogelijk dat dat bedrijf heel veel staatssteun ontvangt. Tot nu toe hebben Brussel en de lidstaten daar niet veel over te zeggen, waardoor de concurrentie binnen de EU oneerlijk wordt.'
Luister terug | Schouten: Gebruik Nederlandse landbouw voor invloed op China
Om ervoor te zorgen dat Europa beter is opgewassen tegen met name China en de VS, wil de Europese Commissie instemming van de EU als voorwaarde stellen voor bedrijven met minimaal 0,5 miljard euro aan Europese inkomsten en meer dan 50 miljoen euro staatssteun. Ook komen er strengere regels voor openbare aanbesteding. 'Dat is weer van belang als je bijvoorbeeld kijkt naar Chinese Griekse havens en infrastructuur in de Balkanlanden.'
Screeningmechanisme
Het is goed dat de Europese Commissie nu tot deze actie overgaat, zegt sinoloog en strategisch adviseur Valérie Hoeks. Het is wel wat aan de late kant, zegt ze. 'Het is broodnodig. De VS heeft al sinds 1975 zo'n screeningmechanisme. Vanuit de EU en de nationale overheden moet eigenlijk een pro-actievere rol komen. China beschikt zelf nog niet alle technologieën en daarvoor kijkt het ook naar Nederland.'
Luister terug | Zakendoen over de grens | Kunstmatige intelligentie in België
Toen een Chinees bedrijf vorig jaar interesse toonde voor Royal IHC Merwede, dat op omvallen stond, stak de staat daar volgens Hoeks voor het eerst een stokje voor. Zo werd ook voorkomen dat een Chinese partij in het bezit kwam van kennis over allerlei maritieme innovaties. 'En we kennen allemaal nog de aanbesteding rond de elektrische bussen in het oosten van het land. BYD trok daarbij aan het langste eind door over het bod van VDL heen te gaan.'
Gevoelige technologie
Het laat maar weer zien hoe belangrijk het is om kritisch te kijken of je gevoelige zaken wel uit handen wilt geven, zegt Hoeks, vooral voor vitale projecten of gevoelige technologie. 'Er wordt gesproken over een open strategische autonomie. Ik vind dat een heel gezonde tegenhanger van de dual circulation strategy die China nu uitrolt, waarmee het de onafhankelijkheid van andere landen wil beperken. Voor de benodigde technologieën kijken ze ook naar Nederland.'
Luister terug | Nederlandse export steeg in februari
De Vries verwacht dat de voorstellen redelijk unaniem worden aangenomen door de lidstaten. Al is het ene land wat afhankelijker van China dan het andere. 'Sinds vorig jaar is China de grootste handelspartner van de EU wat betreft goederen. Dat was altijd de VS, dus je ziet dat het belang opschuift. Maar tegelijkertijd wordt de naïviteit minder, nu we echt zien dat China misschien niet altijd de beste intenties heeft. Deze maatregel moet de Europese markten echt beschermen.'