Liveblog | Weer raketaanval luchthaven Kabul

Luister ook BNR om op de hoogte te blijven.

Maandag 30 augustus

12:45 | Demissionair minister Sigrid Kaag van Buitenlandse Zaken reist 'zo snel mogelijk' af naar Turkije, Qatar en Pakistan om de evacuatie uit Afghanistan weer mogelijk te maken. Ze zal daar overleggen met de ministers van Buitenlandse Zaken. De drie landen hebben goede 'contacten en inzichten', zei Kaag maandag.

Ook moet duidelijk worden waar de Nederlandse ambassade in Afghanistan tijdelijk moet komen. 'We kijken waar we het beste kunnen werken, waar het meest effectief is.' De Nederlandse ambassadeur in Kabul is teruggekeerd naar Nederland. Zij verliet de internationale luchthaven van de Afghaanse hoofdstad donderdag met de laatste Nederlandse evacuatievlucht.

Er zijn vermoedelijk nog honderden Nederlanders en Afghanen die moeten worden geëvacueerd. De afgelopen twee weken hebben meer dan 2500 mensen Afghanistan verlaten met Nederlandse vliegtuigen. Van deze evacués hadden er zo'n 1600 Nederland als eindbestemming.

06:35 | In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn maandagochtend raketten afgevuurd richting de internationale luchthaven. Dat melden meerdere getuigen en veiligheidsfunctionarissen. De raketten zouden zijn onderschept door het raketafweersysteem nabij de luchthaven, maar het is niet duidelijk of ze allemaal zijn neergehaald.

03:30 | De permanente leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komen naar verwachting maandag bijeen voor spoedoverleg over Afghanistan. China, Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland en de VS beraden zich op uitnodiging van VN-chef António Guterres over het Aziatische land. Ze deden dat 16 augustus ook al met de voltallige Veiligheidsraad, nadat de Taliban Kabul onder de voet hadden gelopen.

De VN hebben sancties tegen de Taliban afgekondigd en veel mogendheden beschouwen de soennitische extremisten als een terroristische organisatie. De Taliban hebben half augustus vrijwel heel Afghanistan in handen gekregen met een offensief van zo'n drie maanden, waarbij ze op relatief weinig tegenstand zijn gestuit.

02:45 | De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas reist net als zijn Nederlandse collega Sigrid Kaag deze week naar de regio Afghanistan. Het heeft daar overleg met drie buurlanden om ook na het vertrek van de Amerikanen uit Afghanistan evacuaties mogelijk te maken.

Maas, die om dezelfde reden afgelopen weekend in Turkije is geweest, landt maandagochtend in de Oezbeekse hoofdstad Tasjkent. In de middag vertrekt hij naar Doesjanbe in Tadzjikistan en dinsdag brengt de minister een bezoek aan de Pakistaanse hoofdstad Islamabad.

02:30 | Het Amerikaanse leger onderzoekt of bij de luchtaanval die het zondag in de Afghaanse hoofdstad Kabul heeft uitgevoerd burgerslachtoffers zijn gevallen. CNN meldt dat zeker negen leden van één familie door de aanval om het leven zijn gekomen, onder wie zes kinderen. Een broer van een van de slachtoffers heeft dat gezegd.

Zondag 29 augustus

19:30 | Hibatullah Akhundzada, de hoogste Talibanleider, is volgens een woordvoerder van de radicaalislamitische beweging in de Afghaanse stad Kandahar. De Taliban namen twee weken geleden de macht over in Afghanistan. Kandahar ligt in het zuidoosten en is qua grootte de tweede stad van het land, na hoofdstad Kabul.

18:50 | De Amerikaanse president Joe Biden heeft zondag tijdens een plechtigheid de dertien Amerikaanse soldaten herdacht die zijn omgekomen bij de aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Bij die aanslag, donderdag, kwamen naar verluidt meer dan honderd mensen om het leven.

16:30 | De Verenigde Staten hebben in de Afghaanse hoofdstad Kabul een luchtaanval uitgevoerd op vermoedelijke terroristen van de Afghaanse tak van Islamitische Staat (IS-K). De IS-K-strijders zouden van plan zijn geweest een aanslag te plegen op het vliegveld bij de stad, melden anonieme Amerikaanse functionarissen. Ooggetuigen spraken over een Amerikaanse aanval met een raket.

De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken zei dat twee extremisten om het leven waren gekomen. Hij wilde niet verder gaan dan te zeggen dat het belangrijke "planners en begeleiders" van IS-K waren geweest. Volgens de Taliban, de nieuwe machthebbers in Afghanistan, was het doelwit van de aanval een mogelijke zelfmoordterrorist in een voertuig.

Bij de luchthaven van Kabul was donderdag al een aanslag van IS-K, waarbij volgens onofficiële bronnen mogelijk 170 doden vielen. Ook dertien Amerikaanse militairen kwamen om het leven. Het vliegveld speelt een hoofdrol bij de evacuatie van militairen en burgers uit Afghanistan na de machtsovername.

De Amerikaanse president Joe Biden had na het bloedbad op het vliegveld voor nieuwe aanvallen gewaarschuwd. De Amerikanen zijn inmiddels begonnen met de laatste fase van hun aftocht uit het land. Met de Taliban is afgesproken dat zij uiterlijk dinsdag (31 augustus) weg zijn.

02:15 | Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk willen een zogenoemde 'safe zone' instellen in de Afghaanse hoofdstad Kabul, vanwaaruit humanitaire hulp voortgezet kan worden onder bescherming van de Verenigde Naties. De twee landen zullen daarvoor maandag een resolutie indienen als er een spoedberaad is van de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad, kondigt de Franse president Emmanuel Macron aan.

00:40 | De laatste Britse militairen in Afghanistan hebben het land verlaten, meldt het ministerie van Defensie. Daarmee is een einde gekomen aan de militaire aanwezigheid van het Verenigd Koninkrijk in Afghanistan, die 20 jaar heeft geduurd. Meer dan 450 Britse militairen zijn in die periode in Afghanistan om het leven gekomen. Eerder op zaterdag werd al de Britse evacuatie-operatie vanaf de luchthaven van Kabul beëindigd.

Zaterdag 28 augustus

12:50 | De Britse evacuatie van burgers uit Afghanistan stopt zaterdag. Volgens de hoogste Britse militaire commandant vertrekken er nog enkele burgervluchten maar dat zijn er 'nu nog maar heel weinig'.

In een gesprek met de BBC erkende generaal Sir Nick Carter dat het 'hartverscheurend' is, dat het niet gelukt is iedereen te evacueren die naar Groot-Brittannië had mogen komen. 'Het is zo goed als het onder de omstandigheden mogelijk was, gegaan. Maar het is ons niet gelukt iedereen eruit te krijgen, dat is hartverscheurend en ter plaatse moesten een aantal moeilijke beslissingen genomen worden.'

05:45 | De bekende Afghaanse persfotograaf Massoud Hossaini waarschuwt vanuit Nederland voor de toekomst van Afghaanse media onder het bewind van de Taliban. In een interview met persbureau AFP vertelt de 39-jarige Hossaini, die in 2012 de Pulitzerprijs won, dat hij vreest dat Afghanistan net zoals Noord-Korea wordt.

03:45 | Een Amerikaanse drone heeft een doelwit van IS-Khorasan, de Afghaanse tak van terreurgroep Islamitische Staat (IS), succesvol aangevallen. In een verklaring meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie dat een 'planner' in het oosten van Afghanistan om het leven is gebracht.

De missie is uitgevoerd in het kader van terrorismebestrijding, één dag nadat 13 Amerikaanse militairen bij het vliegveld van Kabul om het leven kwamen toen een extremist zichzelf opblies. Defensie meldt dat er 'voor zover bekend' geen burgers bij de droneaanval om het leven zijn gekomen.

02:45 | Amerikanen moeten de internationale luchthaven van de Afghaanse hoofdstad Kabul vermijden. De Amerikaanse ambassade in de stad waarschuwt vrijdag opnieuw voor veiligheidsrisico's. Mensen die bij de poorten van het vliegveld staan worden opgeroepen 'onmiddellijk te vertrekken'.

Donderdag blies een extremist zichzelf op bij een van de poorten van het vliegveld van Kabul. Daardoor kwamen volgens sommige media, waaronder The New York Times, zo'n 180 mensen om het leven, onder wie veel Afghaanse burgers en zeker 13 Amerikaanse militairen.

00:30 | Frankrijk heeft de evacuatiemissie in Afghanistan op vrijdag beëindigd, meldt de regering. In totaal zijn meer dan 3000 evacués vanuit Kabul naar Frankrijk gebracht, onder wie meer dan 2600 Afghanen. De missie is gestopt omdat "de veiligheid niet meer kon worden gewaarborgd", meldt de Franse minister van Buitenlandse Zaken.

Het Franse ambassadepersoneel heeft de luchthaven van de Afghaanse hoofdstad verlaten en is inmiddels aangekomen in de Verenigde Arabische Emiraten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt in gesprek te gaan met de Taliban om ervoor te zorgen dat mensen die dat willen Afghanistan ook na 31 augustus nog kunnen verlaten.

Vrijdag 27 augustus

11:30 | Een dertigtal tolken die geëvacueerd hadden moeten worden is achtergebleven in Afghanistan. Dat zei minister van Defensie Bijleveld voorafgaand aan de ministerraad. Er waren sinds 15 augustus nog 67 tolken die op de evacuatielijst stonden. Daarvan is ongeveer de helft met hun gezinnen geëvacueerd.

09:30 | Op Schiphol is vanmorgen een vlucht van Defensie geland met evacués uit Afghanistan. Van de 100 passagiers zijn er 98 mensen met een Nederlands paspoort, laat Defensie weten. Het was de een na laatste vlucht die in ons land aankomt met evacués uit Afghanistan.

07:30 | President Biden heeft beloofd wraak te nemen voor de zelfmoordaanslagen bij de luchthaven van Kabul. In een toespraak richtte hij zich in niet mis te verstane bewoordingen direct tot de daders.

Donderdag 26 augustus

20:55 | Bij de aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn 13 Amerikaanse militairen om het leven gekomen. Dat meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie.

Het dodental loopt volgens verschillende bronnen op. Zeker 60 mensen zouden zijn omgekomen, zeker 140 mensen raakten gewond.

Media spreken over de eerste Amerikaanse doden in Afghanistan sinds de machtsovername door de radicaalislamitische Taliban eerder deze maand. Het zouden zelfs de eerste Amerikaanse gesneuvelden in ruim 1,5 jaar zijn in het land. De aanslag bij het vliegveld van Kabul komt enkele dagen voor de eerder dit jaar door president Joe Biden aangekondigde terugtrekking, die op 31 augustus moet zijn afgerond.

20:30 | De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, heeft de permanente leden van de Veiligheidsraad van de VN uitgenodigd maandag spoedoverleg te houden over de toestand in Afghanistan. De VN hebben sancties tegen de Taliban afgekondigd en veel mogendheden beschouwen de soennitische extremisten als een terroristische organisatie. De Taliban hebben half augustus vrijwel heel Afghanistan in handen gekregen met een offensief van circa drie maanden, waarbij ze op maar relatief weinig tegenstand zijn gestuit. Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS blazen uiterlijk dinsdag de aftocht uit het land van circa 33 miljoen inwoners en hebben hun ambassades vrijwel opgedoekt. China en Rusland hebben hun ambassades opengehouden. Donderdag is er een bloedige aanslag bij de luchthaven van de Afghaanse hoofdstad Kabul geweest, waar de westerse mogendheden bezig zijn met het evacueren van landgenoten en Afghanen die vluchten voor de Taliban.

20:00 | Defensie heeft de afgelopen week ruim 2500 mensen geëvacueerd uit Afghanistan, onder wie meer dan 1600 mensen met Nederland als bestemming. Onder de evacués zijn Nederlanders, tolken en hun gezinsleden en mensen die in het verleden in Nederlandse dienst hebben gewerkt en daardoor mogelijk gevaar lopen nu de Taliban de macht in het land hebben gegrepen. Het kabinet kan nog geen exacte aantallen per groep noemen. Nederland houdt tot en met 31 augustus een vliegtuig, een aantal militairen en een klein ambassadeteam paraat om zo mogelijk 'tegen de huidige verwachtingen in' meer mensen te kunnen wegvoeren.

19:25 | Defensie heeft de afgelopen week ruim 2500 mensen geëvacueerd uit Afghanistan, onder wie meer dan 1600 mensen met Nederland als bestemming. Dat meldt het kabinet in een Kamerbrief over de inmiddels beëindigde evacuatiemissie.

Onder de evacués zijn Nederlanders, tolken en hun gezinsleden en mensen die in het verleden in Nederlandse dienst hebben gewerkt en daardoor mogelijk gevaar lopen nu de Taliban de macht in het land hebben gegrepen. Het kabinet kan nog geen exacte aantallen per groep noemen.

19:20 | Bij de aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn meerdere Amerikaanse militairen om het leven gekomen, bevestigt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Volgens de krant The Wall Street Journal gaat het om zeker vier mariniers.

18:50 | Alle mensen die Nederland uit de Afghaanse hoofdstad Kabul wilde evacueren en die de luchthaven tijdig hebben weten te bereiken, zijn nu vertrokken. Dat meldt een woordvoerder van het ministerie van Defensie.

18:20 | De Nederlandse evacuatieoperatie in Kabul is voorbij. De laatste Nederlandse vlucht is uit de Afghaanse hoofdstad vertrokken, meldt demissionair minister Sigrid Kaag van Buitenlandse Zaken. Aan boord zijn onder meer de diplomaten en militairen die de afgelopen tijd vanaf het vliegveld hebben gewerkt. 'Het is verschrikkelijk om Afghanistan na 20 jaar op deze manier te moeten verlaten', twittert Kaag. 'Met pijn in het hart zijn het ambassadeteam en militairen vertrokken met de laatste Nederlandse vlucht.'

17:55 | Onder de slachtoffers van de aanslagen op de luchthaven van de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn geen Nederlandse diplomaten of militairen. Dat laat een woordvoerder van het ministerie van Defensie weten. Volgens internationale persbureaus vielen er zeker dertien doden. Het ging om zelfmoordaanslagen, meldde het Amerikaanse leger.

Nederland stopt donderdag met de evacuatiemissie vanuit Kabul. Dan verlaten ook de Nederlandse ambassademedewerkers en militairen het land.

17:20 | Door twee explosies bij een ingang van de luchthaven van Kabul en een iets verderop gelegen hotel zijn zeker dertien doden gevallen. Volgens een zegsman van de Taliban zijn onder de slachtoffers ook buitenlanders en Talibanstrijders. De Amerikaanse autoriteiten denken dat het om twee zelfmoordaanslagen gaat van een terreurgroep uit de regio en er zijn Amerikaanse gewonden gevallen.

Zeker één terrorist zou zich bij een ingang hebben opgeblazen. Sommige lokale waarnemers melden op sociale media dat er mogelijk drie zelfmoordterroristen waren. Er zijn beelden verspreid van doden en gewonden. Om de mensen die waren samengedromd bij de toegang tot het vliegveld te verspreiden hebben Amerikaanse militairen die het vliegveld in handen hebben, traangas afgevuurd nadat er een explosie was geweest.

17:00 | Woordvoerder John Kirby van het Amerikaanse ministerie van Defensie bevestigt dat er twee explosies hebben plaatsgevonden bij de luchthaven van Kabul. Het zou gaan om een explosie bij de zogenaamde toegangspoort Abbey Gate en minstens een andere explosie dichtbij het Baron Hotel waar buitenlanders zouden verblijven.

16:51 | Door een explosie bij een ingang van de luchthaven van Kabul zijn zeker dertien doden gevallen, zei een zegsman van de Taliban tegen nieuwszender Al-Jazeera. Onder de slachtoffers zijn volgens hem ook buitenlanders en Talibanstrijders. De Amerikaanse autoriteiten denken dat het om een zelfmoordaanslag gaat van een terreurgroep uit de regio en er zijn Amerikaanse gewonden gevallen.

16:15 | De ontploffing bij de luchthaven van Kabul volgt op meldingen van mogelijke dreigingen van terroristische aanslagen bij het vliegveld. Eerder op de dag meldde het Britse ministerie van Defensie dat er inlichtingen waren van een 'zeer waarschijnlijke dreiging' van een aanval op de mensenmassa's bij het vliegveld van Kabul. Onder meer België stopte met de evacuatieoperatie uit veiligheidsoverwegingen.

De dreigingen zouden afkomstig zijn van Islamitische Staat in de Provincie Khorasan (ISKP). Deze groep is circa zes jaar geleden in de regio opgedoken en is onder meer in het oosten van Afghanistan actief. De door uiterst bloedige aanslagen beruchte groep claimt dat het banden heeft met andere takken van IS. De groep is herhaaldelijk in gevecht geraakt met de Taliban.

De Amerikaanse president Joe Biden is ingelicht over het incident. Hij zei in de afgelopen dagen herhaaldelijk dat hij vreesde voor een aanslag bij de luchthaven. Op het moment dat hij werd ingelicht zou hij in overleg zijn geweest met veiligheidsfunctionarissen over de situatie in Afghanistan.

15:47 | Buiten het vliegveld van Kabul heeft een explosie plaatsgevonden, bevestigt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Volgens verschillende media is er ook geschoten. Het ministerie weet niet of er doden zijn gevallen.

De ontploffing volgt op meldingen van mogelijke dreigingen van terroristische aanslagen bij het vliegveld. Die zouden afkomstig zijn van Islamitische Staat in de Provincie Khorasan (ISKP). Deze groep is circa zes jaar geleden in de regio opgedoken en is onder meer in het oosten van Afghanistan actief. De door uiterst bloedige aanslagen beruchte groep claimt dat het banden heeft met andere takken van IS. De groep is herhaaldelijk in gevecht geraakt met de Taliban.

14:10 | Het einde van de evacuatiemissie in de Afghaanse hoofdstad Kabul is 'verschrikkelijk nieuws' voor de Afghanen die het land nog wilden verlaten. Dat zei demissionair premier Mark Rutte. Alles zal gedaan worden om de achterblijvers te helpen, zei hij.

Demissionair premier Mark Rutte noemt het protest in Harskamp tegen Afghaanse vluchtelingen van dinsdagavond 'onbeschaafd'. Hij was naar eigen zeggen 'diep geraakt' door het protest. 'Hoe haal je het in je hoofd?', verzuchtte hij donderdag. Rutte roept iedereen op niet meer in de buurt van de vluchtelingen te protesteren. Demonstreren mag volgens de premier, 'maar doe dat dan op het Malieveld'. Hij wijst erop dat veel vluchtelingen getraumatiseerd zijn. Volgens Rutte zullen Nederlanders 'overwegend begrijpen' dat die mensen hulp nodig hebben.

13:40 | Sinds de Taliban de macht overnamen in Afghanistan ruim anderhalve week geleden zijn volgens het Pentagon ongeveer 95.700 mensen geëvacueerd. Woensdag waren dat er 13.400. Qatar zegt ruim 40.000 mensen te hebben geholpen te vertrekken, ook het Verenigd Koninkrijk en Duitsland hebben veel mensen uit Afghanistan gehaald via het vliegveld van Kabul.

11:15 | Duitsland verwacht vrijdag grotendeels te stoppen met het evacueren van mensen uit Afghanistan. Bronnen zeggen tegen persbureau dpa dat het leger denkt dat de meeste militairen vrijdag ook al weggaan. Het ministerie van Defensie zei eerder door te gaan 'tot de laatste seconde'.

10:55 | Ooggetuigen zeggen tegen het Duitse persbureau dpa dat de drukte bij het vliegveld van Kabul toeneemt, ondanks de dreiging van een terroristische aanslag. Mensen staan zo dicht op elkaar 'dat het net een muur lijkt'. Volgens een ooggetuige staan mensen in de brandende zon naar de beveiligers te zwaaien met papieren en roepen ze om hulp. De omgeving is 200 meter voor de ingang afgesloten, zonder toestemming komen mensen er niet doorheen. Mensen komen geen meter vooruit, maar blijven staan, in de hoop toch nog naar binnen te mogen. Er zijn ook kinderen en baby's in de menigte.

09:50 | Nederland stopt donderdag met het evacueren van mensen uit Afghanistan. De operatie op de luchthaven van de hoofdstad Kabul wordt op aanwijzing van de Amerikanen gestopt, laat het kabinet aan de Tweede Kamer weten. Eerder riep het ministerie van Buitenlandse Zaken mensen in Afghanistan al op niet meer naar de luchthaven van Kabul te komen.

09:20 | Nederland roept mensen in Afghanistan op niet meer naar het vliegveld van Kabul te komen. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken. De situatie bij de luchthaven is te gevaarlijk en de toegangspoorten zijn gesloten. Het ministerie roept mensen op om naar een veilige locatie te gaan.

08:10 | De Franse premier Jean Castex verwacht dat vanaf vrijdagavond geen mensen meer kunnen worden geëvacueerd uit Kabul. Frankrijk zei woensdag meer dan duizend mensen uit Afghanistan te hebben gehaald.

01:50 | De Amerikaanse ambassade in Kabul roept in een veiligheidswaarschuwing op haar website Amerikaanse burgers in Afghanistan op om niet naar het vliegveld van de hoofdstad te komen. Ook adviseert ze mensen die wachten bij de drie toegangen tot Hamid Karzai International Airport onmiddellijk daar weg te gaan.

Wat de redenen voor de waarschuwing zijn is niet bekend. De afgelopen dagen zei de Amerikaanse president Joe Biden herhaaldelijk te vrezen voor een aanslag van de Afghaanse tak van terreurorganisatie IS bij het vliegveld.

Woensdag 25 augustus

22:15 | België heeft de evacuaties uit Afghanistan beëindigd, meldt de Belgische regering in Brussel. De Belgen haalden in een reeks vluchten na de machtsovername door de Taliban honderden personen op, onder wie ook Nederlanders.

22:00 | Ook na de aftocht van de Amerikaanse troepen volgende week uit Afghanistan moet het mogelijk blijven het land te verlaten. De Amerikanen zullen elk diplomatiek, politiek of economisch middel inzetten om na 31 augustus een vertrek te verzekeren van iedereen die weg wil, belooft de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken.

13:15 | Rusland heeft vijfhonderd staatsburgers en burgers van ex-Sovjetlanden als Belarus en Kirgizië geëvacueerd uit Afghanistan. Eerder zei het land nog geen evacuaties te hebben gepland en de ambassade in Kabul open te houden, omdat de Taliban veiligheid garandeerden. Ook heeft Rusland toestemming gegeven aan ongeveer duizend Afghanen om naar Rusland te komen. Deze Afghanen hebben bijvoorbeeld Russische werkvisa of hebben gestudeerd aan Russische universiteiten.

11:35 | Duitse media gaan ervan uit dat de evacuatievluchten naar Kabul heel snel worden gestopt. Publieke omroep ARD stelt uit meerdere bronnen te hebben vernomen dat de laatste vliegtuigen voor de evacuaties van het vliegveld van Kabul vandaag (woensdag) nog vertrekken. De krant Bild en andere media schatten dat de missie uiterlijk vrijdag of zaterdag wordt beëindigd.

Buitenlandse militairen, diplomaten, hulpverleners en andere betrokkenen moeten eerder weg dan de duizenden Amerikaanse militairen die hen op de luchthaven beschermen. De Amerikanen moeten er voor het aanbreken van de eerste september weg zijn.

10:30 | Voor evacuaties uit de Afghaanse hoofdstad Kabul is maar tot vrijdag de tijd, hebben de Verenigde Staten hun bondgenoten duidelijk gemaakt. 'Daarna kunnen de gates dichtgaan' van het internationale vliegveld van Kabul, zegt de Belgische minister van Defensie.

De evacuaties van mensen die voor Nederland, België en andere westerse landen hebben gewerkt en anderen die sinds de machtsgreep van de Taliban gevaar lopen zijn pas een week op gang en verlopen moeizaam. Veel bondgenoten vroegen de Amerikanen om de luchthaven van Kabul, de enige uitweg uit Afghanistan, langer open te houden dan tot 31 augustus zoals het plan was.

10:15 | Nederland heeft in Afghanistan meer dan honderd mensen naar de luchthaven gebracht met een bus. Er waren 'veel obstakels en problemen', zei demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag, maar de operatie zou goed zijn verlopen. In totaal zijn er zo'n 1200 mensen uit Afghanistan naar Nederland gehaald, en geprobeerd wordt het tempo op te voeren.

Kaag erkende dat de tijd begint te dringen, en dat besef dringt volgens haar ook in Kabul door. Er begint volgens haar 'chaos' en 'paniek' te ontstaan onder mensen die de luchthaven op willen. Voor de evacuaties geldt een deadline. De Amerikanen, die de luchthaven in handen hebben, zeggen op 31 augustus te vertrekken. Ook de Taliban zeggen na die datum geen evacuaties meer te tolereren.

09:50 | De Wereldbank schort de betalingen voor ontwikkelingsprojecten in Afghanistan op vanwege de machtsovername in het land door de Taliban. Het instituut is een belangrijke geldschieter voor projecten in het zeer arme land. Sinds 2002 gaf de Wereldbank meer dan 5,3 miljard dollar, omgerekend ruim 4,5 miljard euro, aan steun aan Afghanistan.

09:40 | Het kabinet houdt er ernstig rekening mee dat niet iedereen die daarvoor in aanmerking komt, op tijd uit Afghanistan kan worden gehaald. Er moeten nog honderden mensen worden opgehaald. En daarvoor ontbreekt mogelijk de tijd, schrijft het kabinet aan de Tweede Kamer. 'Het is hartverscheurend, we moeten alles op alles zetten', zegt D66-Kamerlid Salima Belhaj.

08:15 | Het Rode Kruis roept op geen spullen meer te doneren voor Afghaanse evacués. Vooral aan kleding heeft de hulporganisatie op het moment genoeg. De komende dagen bekijkt het Rode Kruis samen met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) naar welke spullen wel behoefte is. Bij de noodopvanglocaties kwamen mensen de afgelopen dagen spontaan spullen brengen, zegt de woordvoerster van de hulporganisatie. 'Het is geweldig dat mensen zo betrokken zijn. Er is heel veel aangeboden.' De opvanglocaties voor Afghaanse evacués zitten in Zoutkamp, Huis ter Heide en Harskamp. Ook Nijmegen gaat in Heumensoord evacués opvangen.

06:45 | De VS houden vast aan hun vertrek op 31 augustus, tegelijkertijd zei president Joe Biden op een persconferentie na de G7-top dat er een noodplan is. 'Een dubbel verhaal', zegt Amerika-correspondent Jan Postma, 'We liggen op schema, maar er is een noodplan, wat voor verhaal vertel je dan? Alles tegelijk.'

Dinsdag 24 augustus

13:15 | Al het personeel van de Europese Unie dat uit Afghanistan gehaald moest worden is geëvacueerd, meldt een woordvoerder van de Europese Commissie. Het is niet duidelijk of het alleen om Europees personeel en hun families gaat of ook om Afghanen die voor de EU hebben gewerkt. Op het vliegveld van Kabul is nog een Europees team overgebleven 'om te managen wat er gemanaged moet worden', aldus de woordvoerder.

11:15 | De Verenigde Naties hebben betrouwbare meldingen gekregen van executies door de Taliban in Afghanistan, meldt VN-mensenrechtenchef Michelle Bachelet. De VN heeft ook berichten gehad van de beperking van vrouwenrechten en de onderdrukking van protesten tegen de Taliban. Bachelet vraagt de mensenrechtenraad van de VN om de Taliban nauw te monitoren. De raad hield dinsdag een spoedbijeenkomst over de situatie in Afghanistan. Bachelet vraagt de Taliban om hun uitspraken over de positie van vrouwen onder hun nieuwe regime waar te maken.

Kort na de machtsovername zei de radicaalislamitische groepering dat vrouwen naar school of werk mochten blijven gaan en niet per se een boerka aan moeten. Al toen die toezegging gedaan werd kwamen uit meerdere Afghaanse gebieden verhalen dat vrouwen niet meer mochten werken en niet meer alleen over straat mochten.

10:30 | De eerste groep Afghaanse evacués die naar Ede gaat komt dinsdag aan op de legerplaats Harskamp. Dit gebeurt naar verwachting aan het eind van de middag, meldt een woordvoerster van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Om hoeveel mensen het gaat is niet bekend. Het COA meldde maandagavond dat Defensie de legerbasis beschikbaar stelde als noodopvanglocatie voor Afghaanse evacués. De andere twee noodopvanglocaties zijn in het Groningse Zoutkamp en in het dorp Huis ter Heide (gemeente Zeist).

Op Schiphol is dinsdagochtend om 08.40 uur een chartervlucht aangekomen met aan boord 184 evacués uit Afghanistan. Het is niet bekend hoeveel mensen uit het toestel Nederland als eindbestemming hadden. Er waren negen passagiers aan boord met een Nederlands paspoort.

10:00 | Het Verenigd Koninkrijk verwacht niet meer tijd te krijgen voor de evacuaties vanuit Afghanistan. De Britten hebben de Amerikaanse president Joe Biden opgeroepen zijn troepen langer in dat land te houden, zodat langer gebruik kan worden gemaakt van het vliegveld van Kabul. Defensieminister Ben Wallace zegt echter tegen Sky News dat een verlenging 'onwaarschijnlijk' is.

De minister zegt zich te baseren op de publieke uitspraken van de Taliban, die tegen de verlenging zijn en waarschuwen voor gevolgen, en die van Biden. De president verklaarde dat een uitstel van het Amerikaanse vertrek uit Afghanistan mogelijk was, maar zei ook nog altijd achter zijn besluit te staan om de militaire missie te beëindigen. Daarnaast wordt de situatie in Afghanistan steeds gevaarlijker naarmate de deadline nadert, aldus Wallace.

Maandag 23 augustus

16:00 | De Taliban accepteren niet dat de Amerikanen pas na 31 augustus uit Afghanistan vertrekken. 31 augustus is de rode lijn, zegt een woordvoerder van de Taliban. 'Er is wel degelijk een belang voor de VS om nogmaals met de Taliban om de tafel te gaan zitten', zegt defensiespecialist Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

De kans dat de Amerikanen langer in Afghanistan zullen blijven is vrij groot, zegt Wijninga. 'De Amerikanen voorzien dat ze niet voor 31 augustus alle mensen die daar aanspraak op maken kunnen evacueren vanuit Kabul. Aanvankelijk was president Joe Biden van plan op 11 september te vertrekken. Dat heeft hij enkele weken geleden versneld omdat hij dacht dat het sneller kon. Nu blijkt dat dat toch niet kan, met name ook omdat het aantal vluchtelingen werd onderschat.' De Amerikanen hebben inmiddels zo'n 16.000 troepen in Kabul.

13:50 | Michel Rentenaar, de ambassadeur van Nederland in Irak, is met een team onderweg naar de Afghaanse hoofdstad Kabul om de Nederlandse ambassadeur in Afghanistan en het crisisteam daar te versterken, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een tweet.

Nederland is druk bezig met het evacueren van Nederlanders en Afghanen die de Nederlandse missie hebben geholpen in het land, nu de Taliban er de macht hebben gegrepen. Caecilia Wijgers is sinds vorig jaar de ambassadeur van Nederland in Afghanistan. Ze arriveerde vorige week met een consulair noodteam en 62 militairen in Kabul.

13:40 | De VS hebben zondag 10.400 mensen van het vliegveld van Kabul geëvacueerd met militaire vliegtuigen. Daarnaast hebben 61 vliegtuigen van bondgenoten circa 5900 mensen van de luchthaven Hamid Karzai gehaald. Volgens een functionaris van het Witte Huis komt het totaal aan geëvacueerden door of met hulp van Amerikanen daarmee op 37.000 sinds 14 augustus. Het is onduidelijk hoeveel mensen met een Amerikaans paspoort zijn geëvacueerd.

Doelstelling van de Amerikaanse regering was ergens tussen de 10.000 en 15.000 Amerikanen terug te halen en nog enkele tienduizenden ex-medewerkers of anderen die gevaar lopen als gevolg van de machtsovername door de soennitische extremisten van de Taliban. In het weekeinde waren er berichten in Amerikaanse media dat er in een week tijd nog maar 2500 Amerikanen waren meegevlogen met de evacuatievluchten.

13:04 | De eerste evacués uit Afghanistan zijn aangekomen bij de opvanglocatie van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) in de gemeente Zeist. Twee bussen met daarin een onbekend aantal evacués zijn maandagochtend het terrein van het Walaardt Sacré Kamp opgekomen.

12:10 | De Taliban zeggen te streven naar een 'vreedzame oplossing' in de regio Panjshir. Dat is de enige provincie van Afghanistan waar de radicaalislamitische beweging nu niet de dienst uitmaakt. Tegenstanders van de Taliban proberen er een verzetsmacht op te zetten. De leider van de verzetsbeweging is Ahmad Massoud, wiens vader het eind jaren 90 al tegen de Taliban opnam. Hij kwam om het leven door een bomaanslag. Ook de gevluchte vicepresident Amrullah Saleh, die zichzelf beschouwt als waarnemend president, is naar Panjshir gegaan. De regio ligt in een vallei ten noordoosten van de hoofdstad Kabul en geldt als moeilijk in te nemen. Tijdens het vorige bewind van de Taliban, tussen 1996 en 2001, hield het verzet tegen de extremisten daar stand.

Volgens de Taliban hebben hun strijders inmiddels posities ingenomen in gebieden rond Panjshir. De inzet is volgens de beweging echter om er met gesprekken uit te komen. De beweging van Massoud, die zichzelf het Nationaal Verzetsfront noemt, liet eerder weten zich voor te bereiden op een 'langdurig conflict'. De organisatie zegt te strijden voor gelijke rechten en vrijheid en hoopt op steun van de Verenigde Staten, bijvoorbeeld in de vorm van wapens en munitie.

11:30 | Maandagochtend is een chartervlucht met 129 evacués uit Afghanistan geland op Schiphol, meldt het ministerie van Defensie. Achttien inzittenden van het toestel, dat vertrok vanaf de luchthaven van de hoofdstad Tbilisi in Georgië, hebben een Nederlands paspoort.

Onduidelijk is welke nationaliteit de andere passagiers hebben en ook is niet bekend of onder hen mensen zijn met Nederland als eindbestemming, zegt een woordvoerder van het ministerie. Maandag wordt rond 16.00 uur een volgende vlucht met evacués in Amsterdam verwacht. Die is vertrokken uit Islamabad, de hoofdstad van Pakistan.

11:10 | UNICEF hoopt de humanitaire hulp aan kinderen en gezinnen in Afghanistan de komende tijd uit te breiden. 'Ongeveer 10 miljoen kinderen in Afghanistan hebben humanitaire hulp nodig om te overleven', laat de kinderrechtenorganisatie van de VN weten. Voor ongeveer 1 miljoen van deze kinderen dreigt acute ondervoeding, aldus UNICEF.

08:30 | De Taliban gaan niet akkoord met een eventuele verlenging van de aanwezigheid van buitenlandse troepen op het vliegveld van Kabul na 31 augustus. Woordvoerder Suhail Shaheen zei dat het antwoord 'nee' zal zijn als de Amerikanen of de Britten om meer tijd voor hun evacuaties vragen. Shaheen zei tegen SkyNews dat 31 augustus 'de rode lijn is'.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft gezegd in principe de evacuatiemissie op 31 augustus af te ronden en alle Amerikaanse troepen uit Afghanistan weg te halen. Wanneer hij dat niet nakomt 'verlengt hij de bezetting zonder reden' volgens Shaheen. 'Het zal wantrouwen tussen ons creëren', waarschuwde de Taliban-woordvoerder 'Als zij beslissen de bezetting voort te zetten, zal dat een reactie uitlokken.'

07:55 | Onbekende daders hebben bij de toegang tot de luchthaven van Kabul het vuur geopend op Afghaanse beveiligers. Daarbij is een Afghaanse militaire beveiliger gedood en raakten er drie anderen gewond.

Het door wanhopige Afghanen belegerde vliegveld is in handen van voornamelijk Amerikaanse troepen. Rond de luchthaven zijn Afghaanse elitetroepen gestationeerd die helpen de menigte op afstand te houden en daarbij soms ook met hun vuurwapens in de lucht of over de hoofden van mensen schieten. Bij de schietpartij waren ook Amerikaanse en Duitse militairen betrokken.

07:50 | Op Schiphol zijn gisteren zo'n 330 évacués uit Afghanistan geland. Maar de operatie verloopt desondanks niet soepel, zegt Peter Reesink van het ministerie van Defensie. De situatie rondom het vliegveld van Kabul is volgens hem 'chaotisch en fragiel’. Mede daarom stuurt Nederland extra militairen naar Kabul.

06:50 | President Biden houdt er rekening mee dat Amerikaanse soldaten ook na 31 augustus in Kabul moeten blijven. In een toespraak benadrukte hij dat er duizenden mensen geëvacueerd zijn, maar zei ook dat er nog een lange weg te gaan is. Binnen zijn regering en het leger wordt er gediscussieerd over een langer verblijf, zei Biden.

Vrijdag 20 augustus

18:00 | Nederland kijkt niet naar de mogelijkheid om mensen die in Kabul zitten en weg willen, per helikopter naar het vliegveld te brengen, om vervolgens vanaf daar te worden geëvacueerd. Dat zegt demissionair minister Ank Bijleveld van Defensie.

15:45 | De Nederlandse regering heeft binnen de NAVO aangeboden om een bijdrage te leveren aan het versterken van de veiligheidsoperatie op de luchthaven van de Afghaanse hoofdstad Kabul. Dat zei demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag vrijdag

Donderdag 19 augustus

14:00 | De internationale gemeenschap moet steun bieden aan vrouwelijke rechters in Afghanistan. Dat vindt het Europese Netwerk voor Raden van de rechtspraak (ENCJ), waar ook de Nederlandse Raad voor de rechtspraak onderdeel van uitmaakt, waarmee het de oproep van de International Association of Judges (IAJ) steunt.

Vrouwelijke rechters in Afghanistan hebben hun angst geuit over de onzekere situatie in het land nu de Taliban er aan de macht zijn gekomen. Vrouwelijke rechters zijn volgens IAJ een van de vele groepen mensen die de afgelopen jaren een systeem probeerden te creëren gebaseerd op vrijheden en waarden 'die wij voor lief nemen en die het Westen actief heeft aangemoedigd'.

12:30 | Voor de grootscheepse evacuaties vanaf de luchthaven van Kabul is het volgens demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag belangrijk dat het Amerikaanse leger 'zo lang mogelijk' daar aanwezig blijft. Kaag gaat de Verenigde Staten daar samen met een aantal andere landen toe oproepen, zegt ze. 'We zijn met alles afhankelijk van wat de Amerikanen doen. Zij hebben de coördinatie met de Taliban.' Duitsland denkt er precies zo over, zegt de minister.

11:50 | Volgens recente meldingen is er in het noordoosten verzet tegen de Taliban. De bergachtige regio Panjshir ten noordoosten van Kabul is niet in handen van de Taliban gevallen. Ahmad Massoud, zoon van een beroemde strijder tegen de Taliban tijdens het schrikbewind, heeft via de Washington Post de VS om wapens gevraagd om de strijd aan te gaan tegen de Taliban. Die vermoordden zijn vader Ahmed Shah Massoud in 2001. Hij werd de Leeuw van Panjshir genoemd en voorkwam dat de Taliban delen van het noorden innamen. Ahmed Massoud zegt dat Amerika nog steeds het arsenaal van de democratie kan zijn en dat hij 'in de Panjshir in zijn vaders voetstappen wil treden, maar we hebben wapens, munitie en bevoorrading nodig'.

11:05 | Bij een protest op de onafhankelijkheidsdag van Afghanistan in de noordoostelijke provinciehoofdstad Asadabad zijn donderdag doden gevallen nadat Talibanstrijders het vuur hadden geopend. Het is niet duidelijk of er mensen zijn geraakt of dat er doden vielen als gevolg van de paniek en het gedrang. De betogers voerden de nationale vlag mee in de stad die ongeveer 100 kilometer ten oosten van de hoofdstad Kabul ligt.

Op Twitter wordt er ook uit onder meer de hoofdstad melding gemaakt van groepen Afghanen die met de nationale zwart-rood-groene vlag lopen te zwaaien. Het zou een protest zijn tegen de Taliban die een witte vlag hebben met in het zwart geschreven de islamitische geloofsbelijdenis. Een website van de Taliban heeft donderdag verkondigd dat de officiële naam van het land Islamitisch Emiraat Afghanistan is. Dat is dezelfde naam als onder de terreur van de Taliban in de jaren 1996-2001. In die jaren was ook de witte Talibanvlag de nationale vlag.

11:00 | 'We hebben als westen niks meer te zeggen in Kabul'. Dit zegt CDA-Kamerlid Derk Boswijk. 'We hebben de luchthaven dankzij de Amerikanen die er zitten, maar ga je de poort uit, dan ben je overgeleverd aan de Taliban.' Boswijk heeft er een hard hoofd in dat iedereen die weg wil, ook daadwerkelijk weg kan. 'Ik zeg het met pijn in mijn hart.'

08:50 | Er zijn al twaalf mensen om het leven gekomen in de chaos op en rond de internationale luchthaven van Kabul. Sommigen zijn doodgeschoten en er zijn mensen die in het gedrang bekneld raakten. De nieuwe machthebbers in Afghanistan, de Taliban, hebben dit bekendgemaakt. Ze dringen erop aan dat iedereen die geen reisdocumenten heeft om te vertrekken, niet naar de luchthaven gaat.

De Amerikaanse regering heeft woensdag geklaagd dat de Taliban mensen die naar het vliegveld gaan tegenhouden. De Taliban zouden hun beloftes om mensen te laten gaan die met de VS of bondgenoten hebben gewerkt, niet nakomen. President Joe Biden heeft in een vraaggesprek met ABC na enig aandringen van de ondervrager aangegeven dat de evacuatiemissie toch langer kan duren dan gepland. Hij wilde die 31 augustus afronden, maar als er dan nog Amerikanen zijn, dan blijven we, zei Biden uiteindelijk. De VS moeten tussen de 10.000 en 15.000 landgenoten evacueren. Hij zei dat er ook nog 50.000 tot 65.000 Afghanen met gezinnen weg willen.

08:00 | Er is veel kritiek op de rol van de Amerikaanse regering in Afghanistan. Het vertrek zorgde voor een hele snelle opmars van de Taliban. Toch heeft president Joe Biden gezegd geen spijt te hebben van de terugtrekking. Biden ligt inmiddels onder vuur en de kritiek zwelt aan op de chaos die hij achterlaat.

07:30 | Op dit moment worden Nederlanders en Afghaanse Nederlanders geëvacueerd. Minister Kaag en minister Bijleveld zeggen dat ze er alles aan zullen doen om ook Afghanen die voor de Nederlandse missie hebben gewerkt, mee te nemen. Dat zal nog niet meevallen, zegt op BNR Louis Marijnissen die in Kabul voor een Duitse hulporganisatie werkt.

Het kabinet wil asielaanvragen van Afghanen die voor de Nederlandse missie hebben gewerkt, net zo behandelen als die van Afghaanse tolken. Ze kunnen dan makkelijker asiel krijgen in Nederland nadat ze uit Afghanistan zijn geëvacueerd. Het gaat dan om mensen die langdurig waren ingehuurd door Nederland of een contract hadden, schrijft het kabinet aan de Tweede Kamer.

07:00 | De Europese Unie moet niet stilzitten en afwachten tot Afghaanse vluchtelingen voor de Europese buitengrenzen staan. Dat zegt EU-commissaris Ylva Johansson van Binnenlandse Zaken. Tegelijkertijd wil ze dat de EU mensen in direct gevaar, niet in de steek laat. Vandaag is er een spoedvergadering van verschillende commissies van het Europees Parlement.

06:30 | Een militair transportvliegtuig met 35 Nederlandse evacués uit Afghanistan is gisterenavond iets voor 11 uur geland op Schiphol. Behalve de Nederlanders waren ook zestien mensen met een Belgisch paspoort, twee met een Duits paspoort en twee met een Brits paspoort aan boord.

Woensdag 18 augustus

18:30 | Een groep islamitische geleerden gaat bepalen wat voor rechten vrouwen krijgen in Afghanistan. Een hooggeplaatste Taliban-medewerker zegt tegen persbureau Reuters dat de geleerden moeten beslissen of vrouwen een hoofddoek of boerka moeten dragen en of ze naar school en werk mogen.

Dat is heel anders dan de woordvoerder die dinsdag zei dat vrouwen niet per se een boerka aan moeten en dat ze naar school en werk mogen blijven gaan. In veel gebieden buiten hoofdstad Kabul komen verhalen naar buiten dat vrouwen niet meer mogen werken en niet meer alleen over straat mogen. Ook zouden vrouwen in elkaar worden geslagen als ze dit toch doen.

17:45 | Er zijn vandaag meerdere vliegtuigen met Nederlanders vertrokken vanuit Kabul. Het gaat om een Franse evacuatievlucht met vier Nederlanders aan boord en een Nederlands toestel met 35 mensen erin, zo bevestigt demissionair minister Ank Bijleveld van Defensie. Dat is mooi nieuws, maar tegelijkertijd laten veel Nederlanders weten dat ze niet eens toegang krijgen tot het vliegveld.

15:20 | De Kamer wil dat het kabinet alle Afghanen die voor de Nederlandse missie in Afghanistan hebben gewerkt op eenzelfde manier behandelt als Afghaanse tolken. Een meerderheid van de Tweede Kamer stemde woensdag voor een motie die daartoe oproept.

In de motie vraagt de Kamer om twee dingen: het zo snel mogelijk evacueren van deze Afghanen, en hen net als de tolken aan te merken als 'systematisch vervolgde groep'. Dat houdt in dat ze makkelijker in aanmerking komen voor asiel in Nederland. Aan het eerste deel van de oproep wil het kabinet tegemoet komen, zei staatssecretaris Ankie Broekers Knol (Asielzaken) in een fel debat woensdag.

Maar door deze Afghanen hetzelfde te behandelen als tolken zou dat 'een automatische vergunning' betekenen, aldus Broekers-Knol. Ze wil 'een slag om de arm houden' en asielaanvragen van deze mensen individueel beoordelen zei ze voorafgaand aan de stemming over de motie.

13:45 | Woensdagmiddag is een transportvliegtuig vertrokken uit Kabul met 35 Nederlanders aan boord. Er zijn ook zestien mensen met een Belgisch paspoort, twee met een Duits en twee met een Brits paspoort ingestapt. Dat heeft minister Ank Bijleveld van Defensie bekendgemaakt.

Het toestel, een C-17, wordt gebruikt door verschillende NAVO-landen. Het gaat om een andere vlucht dan het vliegtuig waarmee vanuit Eindhoven de Nederlandse ambassadeur met een team onderweg is.

13:30 | Een standbeeld van een door de Taliban in de jaren negentig vermoorde leider van een minderheid is zwaar beschadigd in de stad Bamiyan. Volgens ooggetuigen hebben Talibanstrijders de vernielingen aangericht met behulp van explosieven. Het standbeeld is van Abdul Ali Mazari die een vooraanstaande figuur was in de sjiïtische Hazara-minderheid in het land.

De Hazara in centraal Afghanistan vormen een grote minderheid die vaak is vervolgd. Bij Bamiyan verwoestten de Taliban in 2001 ook enorme in een bergwand uitgehouwen boeddhabeelden uit de zesde eeuw. Het geldt als een barbaarse verwoesting van cultureel erfgoed.

13:15 | De Talibanleiders hebben naar eigen zeggen de voormalige Afghaanse president Hamid Karzai ontmoet. De Taliban zeggen een regering te willen vormen samen met andere partijen. Hun delegatie bestond onder meer uit Annas Haqqani van het beruchte Haqqani Netwerk. Karzai werd vergezeld door de voormalige vredesonderhandelaar Abdullah Abdullah.

Karzai werd na de val van het schrikbewind van de Taliban eind 2001 president en was het staatshoofd tot 2014. Hij is een prominente figuur in de Pathaanse bevolkingsgroep waar ook de meeste Taliban uit voortkomen. Karzai is tevens een stamhoofd in Kandahar, een Talibanbolwerk. Er is wel een foto van de ontmoeting, maar er is verder niets over het gesprek meegedeeld.

Het Haqqani Netwerk is feitelijk een Afghaans-Pakistaanse criminele bende die binnen de beweging van de Taliban de best getrainde strijders heeft. Het netwerk wordt verantwoordelijk gehouden voor drugscriminaliteit, ontvoeringen, banden met terroristen en de bloedigste aanslagen in de Afghaanse oorlog. De basis van het netwerk ligt in de oorlogen van de jaren zeventig en tachtig, in een bergachtig grensgebied ten zuiden van Kabul. De stichter van het netwerk, Jalaluddin Haqqani, was hier een guerrillaleider.

11:00 | De eerste Nederlanders zijn geëvacueerd uit de Afghaanse hoofdstad Kabul. Ze zijn onderweg naar Nederland. Dat liet demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag woensdag weten op Twitter. Om hoeveel Nederlanders het gaat is niet bekend. Ook andere details kon het ministerie nog niet geven.

09:30 | Een maand geleden sprak de Amerikaanse president Joe Biden nog zijn vertrouwen uit in de slagkracht van het Afghaanse leger. De Amerikaanse inlichtingendiensten wisten wel beter, zo blijkt uit geheime stukken van de New York Times. De CIA waarschuwde al voor de razendsnelle ineenstorting van het Afghaanse leger. 'Niet alle diensten dachten er hetzelfde over, dat maakt het complex', zegt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.

De evacuaties vanaf het vliegveld van Kabul zijn op gang gekomen en het Amerikaanse leger zegt al 3200 mensen te hebben opgehaald met dertien vluchten. De Britse minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel heeft verklaard dat de Britten er nu zo'n duizend mensen per dag ophalen. In Frankfurt is woensdagmorgen een Duitse Airbus A340 met circa 130 mensen uit Kabul geland. Het ging om de tweede Duitse evacuatievlucht.

De mensen die worden weggevlogen zijn vooralsnog buitenlanders en Afghanen hebben geen kans op een vlucht via de luchthaven. De Taliban houden volgens plaatselijke media met controleposten en ook met geweld Afghanen weg bij het vliegveld. Ze zouden mensen die wanhopig toch een poging wilden wagen op straat hebben mishandeld. De Amerikanen die de luchthaven runnen, laten overigens nog helemaal geen Afghanen toe, zei demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag dinsdag.

De Taliban laten naar verluidt niemand in de buurt van het vliegveld komen die niet (ook) beschikt over een buitenlands paspoort. Ze zouden onder meer willen voorkomen dat geschoolde vakmensen het land verlaten.

07:50 | Het evacueren van eigen burgers en Afghanen die ze hebben geholpen, is ook in Duitsland het politieke hete hangijzer van dit moment. Vanuit de oppositie komt harde kritiek op regering Merkel omdat de evacuaties zo laat op gang zijn gekomen. Vanochtend praat de bondskanselier met haar kabinet over de nu te nemen stappen.

07:40 | Volgens Ruslandkenner Hubert Smeets kunnen de Amerikanen veel leren van de aftocht van het Russische Rode Leger na de smadelijke nederlaag tegen de Mujaheddin 32 jaar geleden.

06:50 | Een NAVO-transportvliegtuig dat namens Nederland, Noorwegen en Finland naar Kabul is gestuurd, is gisterenavond zonder Nederlanders aan boord vertrokken. Het toestel heeft zo'n veertig mensen meegenomen, maar geen mensen die Nederland in veiligheid probeert te brengen. Intussen worstelt de internationale gemeenschap met de vraag met wie - en hoe - het zaken moet doen in Kabul.

03:15 | Het Amerikaanse leger heeft tot nu toe 3200 mensen uit Afghanistan geëvacueerd. Dinsdag alleen al werden 1100 mensen het land uit gevlogen. Het gaat om Amerikaanse staatsburgers, mensen met een permanente verblijfsvergunning in de Verenigde Staten en hun families. In totaal voerden de VS tot nu toe dertien evacuatievluchten uit.

Een bron binnen de Amerikaanse regering zei te verwachten dat, nu de evacuatiestroom eenmaal goed op gang is gekomen, "de aantallen snel verder zullen oplopen".

Dinsdag 17 augustus

18:20 | De radicaalislamitische Taliban-beweging, die weer aan de macht is in Afghanistan, belooft geen Amerikaan of andere buitenlander kwaad te doen. Niemand uit de Verenigde Staten of van de internationale gemeenschap 'zal worden geschaad', aldus de woordvoerder van de fundamentalisten. De Afghaanse tolken en anderen die voor buitenlandse machten werkten, zullen niet worden vervolgd of gewroken.

De Taliban hielden hun eerste officiële persconferentie in de Afghaanse hoofdstad Kabul na hun razendsnelle opmars. Volgens de zegsman zullen 'vreedzame' betrekkingen met andere landen worden voortgezet. Waarnemers bestempelden de toon op de persconferentie als opmerkelijk verzoenend.

17:00 | Nederland heeft niet zitten slapen, maar is net zo ver als andere landen als het gaat om het evacueren van tolken en ander personeel uit Afghanistan. Dat zei demissionair minister Sigrid Kaag in een pittig debat over de Afghaanse situatie. Volgens haar is iedereen overrompeld door de opmars van de Taliban. Politiek verslaggever Thomas van Groningen volgt het debat.

13:40 | Het Nederlandse personeel op de ambassade in de Afghaanse hoofdstad Kabul is zaterdagnacht van het bed gelicht door Amerikaanse militairen. Dat zei demissionair minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) dinsdag in de Tweede Kamer.

Door de haast en een probleem met de communicatieapparatuur was er geen mogelijkheid om meteen het lokale Afghaanse personeel ook in te lichten, aldus Kaag.

13:35 | Talibanstrijders bij de internationale luchthaven van Kabul hebben in de lucht geschoten om de menigte bij het luchthavencomplex te verjagen, meldde de nieuwssite al-Jazeera. Amerikaanse militairen deden maandag precies hetzelfde. Een menigte wil het terrein op in de hoop op een vlucht uit het land. Maandag slaagden talrijke wanhopige Afghanen erin het vliegveld en de start- en landingsbaan te bereiken. Ze blokkeerden zo de evacuaties die verscheidene landen via deze luchthaven willen uitvoeren.

13:30 | Duitsland stopt voorlopig met ontwikkelingshulp voor Afghanistan nu de Taliban er de scepter zwaaien. Het is nu zaak ontwikkelingswerkers het land uit te krijgen, zei verantwoordelijk minister Gerd Müller dinsdag. De 250 miljoen euro die Duitsland voor dit jaar had bestemd voor Afghanistan is nog niet uitgegeven.

13:20 | Er is weer een Nederlands vliegtuig onderweg naar Afghanistan. Het toestel reist via een ander land in de regio naar het land om onder meer een nieuw ambassadeteam af te zetten en daarna mensen te evacueren, zei demissionair minister Sigrid Kaag van Buitenlandse Zaken in de Tweede Kamer.

Maandag was ook een Nederlands vliegtuig onderweg naar Afghanistan, maar dat kreeg op het laatste moment geen toestemming om te landen op het vliegveld van Kabul. De situatie was daar te onveilig en extra beveiliging kreeg voorrang. Uiteindelijk wil Nederland meerdere vluchten uitvoeren, zei de minister eerder

12:50 | De VVD vindt dat het kabinet moet proberen 'zorgvuldig' te beoordelen of de mensen die uit Afghanistan worden teruggehaald geen bedreiging in Nederland kunnen vormen. Dat zei Kamerlid Jeroen van Wijngaarden tijdens het Kamerdebat over de crisis. Dat is wat hem betreft niet in strijd met het beschermen van mensen die in 'groot gevaar' zijn door hun werk voor Nederland.

12:30 | 'Een ongelooflijke clusterfuck' en een 'ramp voor de Afghaanse bevolking'. Zo omschreef CDA-Kamerlid Derk Boswijk dinsdag in een emotioneel betoog in de Tweede Kamer de ontstane situatie in Afghanistan.

12:00 | D66 wil het Kamerdebat over de crisis in Afghanistan nog niet gebruiken om te kijken wat er de afgelopen tijd is misgegaan. De partij vindt het in deze fase vooral belangrijk om te bespreken wat er gedaan kan worden voor de mensen die daar nu nog vast zitten, zei Salima Belhaj. 'Bewakers, judiciële medewerkers, koks, chauffeurs, fixers van journalisten, medewerkers van Nederlandse ontwikkelingsprojecten, mensenrechten- en in het bijzonder vrouwenrechtenverdedigers.'

Belhaj stelde de aanwezige demissionaire ministers Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) en Ank Bijleveld (Defensie) vragen over alle mensen die op een of andere manier voor Nederland gewerkt hebben. Wat haar betreft moeten die extra beschermd worden door ze aan te merken als groepen die systematisch vervolgd worden. Dat zou ze in Nederland meer rechten geven.

11:30 | Het debat in de Tweede Kamer over de crisis in Afghanistan is dinsdag begonnen met een botsing tussen partijen en het kabinet. Vragen die de Kamer had gesteld aan het kabinet waren aan het begin van het debat nog niet beantwoord, tot ergernis van de meeste partijen.

GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet vindt het uitblijven van de antwoorden 'van weinig respect richting de Kamer' getuigen en noemde het een 'slechte start van het debat'. Zij en anderen vroeg de betrokken bewindslieden om uitleg.

Minister van Defensie Ank Bijleveld zei dat het kabinet 'dag en nacht bezig is met de crisis te managen' en dat de ambtelijke ondersteuning van de ministeries zich daarop richt. 'First things first', aldus Bijleveld. Ook minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) zei dat 'alle mensen met kennis van zaken zijn ingezet voor de crisisbeheersing'.

11:10 | De ontwikkelingen in Afghanistan zijn een nachtmerrie voor de Afghaanse diaspora in Nederland. Dat zei een vertegenwoordiger van de Afghaanse diaspora dinsdag bij de Tweede Kamer, waar een petitie werd aangeboden om meer Afghanen uit het land te halen die voor de Nederlandse missie daar hebben gewerkt.

10:30 | China heeft scherpe kritiek geuit op de 'haastige terugtrekking' van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan en het Amerikaanse buitenlandbeleid. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi heeft in een telefoongesprek met zijn Amerikaanse collega Antony Blinken gezegd dat 'de feiten weer hebben aangetoond hoe moeilijk het is kunstmatig een buitenlands model op te leggen aan landen met een totaal andere geschiedenis, andere cultuur en andere binnenlandse omstandigheden. Problemen oplossen met machtspolitiek en militaire middelen maakt die problemen alleen maar groter'.

10:25 | Het is op dit moment niet goed na te gaan of iedereen die door Nederland uit Kabul wordt geëvacueerd de luchthaven heeft kunnen bereiken. Dat zei demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag voorafgaand aan het Tweede Kamerdebat over de crisis. Het vliegveld functioneert bovendien nog niet zoals zou moeten.

'Zodra de luchthaven open is en open blijft, worden pendelvluchten georganiseerd', zei minister Kaag. Het is volgens haar de bedoeling dat vervolgens iedere dag 'zoveel mogelijk' mensen die voor evacuatie in aanmerking komen het land uit worden geleid. Vooralsnog zit dat er nog niet in, omdat de Amerikaanse krijgsmacht nog bezig is om de luchthaven veilig te stellen.

09:45 | De start- en landingsbaan van het internationale vliegveld van Kabul is weer vrij. Chaos heerste maandag over het vliegveld toen grote aantallen wanhopige Afghanen probeerden aan boord van vliegtuigen te komen om het nieuwe Taliban-regime te ontvluchten. Duitse en Franse vliegtuigen hebben bijvoorbeeld kunnen landen en starten om evacuaties uit te voeren. De Britse minister Dominic Raab van Buitenlandse Zaken zegt dinsdagochtend tegen de BBC dat de situatie op het vliegveld 'weer aan het stabiliseren is'.

Veel wanhopige Afghanen blokkeerden maandag de startbaan en probeerden aan boord te klimmen van vliegtuigen. Sommigen klampten zich vast aan de buitenkant van opstijgende toestellen. Op beelden van sociale media was te zien hoe deze mensen op grote hoogte van het vliegtuig afvielen. Amerikaanse militairen probeerden orde te scheppen op het vliegveld. Inmiddels zijn de meeste mensen weer naar huis gegaan.

09:40 | De Afghaanse krijgsmacht, waar de VS, en ook andere landen, de afgelopen twintig jaar zo'n duizend miljard dollar in heeft geïnvesteerd, was een illusie. Een fantoom. 'Je kon zien aankomen dat wanneer het serieus zou worden, het mis zou gaan', zegt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.

09:10 | De president van de Afghaanse centrale bank is het land ontvlucht vanwege de machtsovername in Afghanistan door de Taliban. In een tweet liet bankgouverneur Ajmal Ahmady weten zondag met een militair toestel te zijn vertrokken uit Afghanistan. De waarde van de Afghaanse munteenheid, de afghani, is naar een dieptepunt gezakt vanwege alle onrust.

08:15 | De nieuwe machthebbers in Kabul, de Taliban, zeggen dat er een algemene amnestie geldt voor mensen in dienst van de overheid en ze willen dat ze terugkeren naar hun werk. 'U kunt veilig uw gewone leven weer hervatten en weer aan het werk', aldus een boodschap van de Taliban. De extremistische Taliban hebben de macht in heel het land in handen sinds de val van hoofdstad Kabul op zondag. Ze hebben van 1996 tot 2001 een schrikbewind uitgeoefend en zijn na 20 jaar strijd met terroristische aanslagen weer aan de macht gekomen.

06:40 | Defensie heeft aan BNR laten weten dat er voor vandaag meerdere vluchten naar Kabul gepland staan. Wanneer ze vertrekken en landen, kan het ministerie niet zeggen.

06:30 | Het kabinet versoepelt de procedure waarmee Afghanen naar Nederland kunnen worden gehaald.Dat schrijven de betrokken ministers en staatssecretaris aan de Tweede Kamer. Het gaat om Afghanen die voor Nederlanders werken of werkten. Ook laten de bewindslieden weten dat Nederland bereid is Afghaanse medewerkers van de EU-delegatie in Kabul op te nemen, en NAVO-personeel. De ministers maken zich ernstige zorgen over Nederlanders die nog steeds vastzitten in de hoofdstad Kabul. Het vliegtuig dat ze op had moeten pikken is vanwege de onveilige situatie uitgeweken. Inmiddels is het vliegveld van Kabul wel weer open.

03:15 | Duitsland heeft zijn evacuatiemissie op het vliegveld van Kabul in de nacht van maandag op dinsdag hervat. Na uren vertraging wist een Duits militair vliegtuig op de luchthaven te landen. Het toestel zette militairen af om de reddingsoperatie te begeleiden. Volgens de krant Bild gingen echter slechts zeven passagiers aan boord, die op een officiële lijst stonden met te evacueren personen. Daarna steeg het vliegtuig snel weer op.

Maandag 16 augustus

22:15 | Volgens Joe Biden was het doel van de missie in Afghanistan niet om land op te bouwen, maar om terrorisme te bestrijden. Dat zei de Amerikaanse president vanavond een toespraak naar aanleiding van de snelle overwinning van de Taliban in Afghanistan. Hij staat nog steeds achter zijn besluit om de troepen terug te halen. 'Wat nu gebeurt, had ook over vijf jaar kunnen gebeuren. Of 15 jaar geleden. Er was geen goed moment', zegt Biden die er op wees dat zijn voorganger Trump met de Taliban een deal had onderhandeld.

Biden noemt de huidige situatie in het land 'hartverscheurend'.

20:45 | De Amerikaanse president Joe Biden geeft een toespraak geven over de situatie in Afghanistan. Volg de toespraak hier.

20:30 | Amerika stuurt duizend extra militairen naar de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daarmee zijn er straks 7000 Amerikaanse militairen in het land, die moeten helpen bij het in veiligheid brengen van ongeveer 30.000 personen: 22.000 naar de VS, 8000 naar andere landen. Het gaat om ambassadepersoneel, Amerikaanse burgers, Afghaanse ex-werknemers van de Amerikanen en andere mensen die nu een groot risico lopen op wraak door de radicaalislamitische Taliban, die de macht in het land heroverden.

20:11 | Het Nederlands militair vliegtuig dat op weg is naar Afghanistan kan voorlopig niet in Kabul landen. Dat maakte het Ministerie van Defensie bekend. De bedoeling is dat het alsnog binnen 24 uur in Kabul kan landen. Ook een Duits vliegtuig kon niet in Kabul landen.

Het toestel was onderweg naar het vliegveld om tolken, lokaal ambassadepersoneel en gezinnen te evacueren. Het is echter buitengewoon onrustig op het vliegveld. De Amerikaanse krijgsmacht, die de luchthaven in handen heeft, zegt tijd nodig te hebben om de orde te herstellen.

17:20 | De Amerikaanse president Biden zal maandagavond reageren op de plotselinge herovering van Afghanistan door de radicaalislamitische Taliban. De toespraak wordt om 21.45 uur (Nederlandse tijd) verwacht, meldt het Witte Huis. Naar de reactie van Biden wordt met spanning uitgekeken. De snelle opmars van de Taliban wordt namelijk gezien als een forse klap in het gezicht van de internationale troepenmacht onder leiding van de Verenigde Staten, die 20 jaar heeft geprobeerd de fundamentalisten te verdrijven.

De Europese Unie komt vanavond in spoedzitting bijeen om de situatie in Afghanistan te bespreken. Dat heeft de Duitse minister Maas van Buitenlandse zaken zojuist bekend gemaakt, schrijft Reuters.

'Afghanen niet in de steek laten'

De Veiligheidsraad moet alles uit de kast halen om de terroristische dreiging vanuit Afghanistan te onderdrukken en moet er voor zorgen dat de mensenrechten in het land worden gerespecteerd. Dat heeft de Secretaris-Generaal van de VN, Antonio Guterres gezegd.

'We ontvangen huiveringwekkende berichten over ernstige schendingen van de mensenrechten uit het hele land. Ik ben vooral bezorgd over de mate waarin vooral de rechten van vrouwen en meisjes wordt geschonden', zei Guterres tegen de leden van de Veiligheidsraad; “We kunnen en mogen de Afghanen niet in de steek laten'.

16:50 | Het Internationale Rode Kruis (ICRC) blijft in Afghanistan. In een tweet zegt de organisatie dat de nood hoog is na een weken met heftige gevechten. Duizenden zijn gewond en veel ziekenhuizen zijn beschadigd of vernietigd, zegt het Rode Kruis; “ Onze inzet blijft onverminde groot. We werken hier al 30 jaar en daar stoppen we nu niet mee”

16:30 | Hamid Karzai, voormalig president van Afghanistan, staat in naar eigen zeggen in contact met de Taliban om vrede te bewerkstelligen. Hij zegt onderdeel te zijn van een raad die bestaat uit drie mensen die proberen de machtsoverdracht zo vreedzaam mogelijk te maken. De andere twee leden zijn de voorzitter van de Hoge Raad in Afghanistan en de leider van de politiek partij Hezb-e Islami.

Karzai was president van het land van 2001 tot 2014 en zegt tegen de BBC dat de raad de overgang met de Taliban coördineert. “Het leven en de veiligheid van de Afghanen is het belangrijkste en we hopen dat zo te bereiken”, aldus Karzai. Volgens de oud-president heeft de Taliban functionarissen aangesteld die de moeten zorgen voor de veiligheid in Kabul en hij verwacht daar in de loop van maandag meer over te kunnen zeggen.

Over de huidige president Ashraf Ghani is hij overigens niet te spreken. 'Hij heeft zijn baan achtergelaten en is vertrokken. Hij heeft het toneel verlaten. Om dit machtsvacuüm te vullen, moet er legitimiteit terug keren. Alleen zo kunnen Kabul en de rest van het land weer veilig worden'. ( BBC)

Straaljager neergehaald

Een straaljager uit Afghanistan is neergehaald boven Oezbekistan. Dat zegt de minister van Buitenlandse Zaken van dat land. Het toestel zou geen toestemming hebben gehad om het luchtruim binnen te vliegen. De piloot heeft zichzelf met een schietstoel kunnen redden, meldt het Russische persbureau RIA

16:00 | Saoedi Arabië roept de Taliban en alle andere Afghaanse partijen op om levens en eigendommen te respecteren. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken zegt de keuzes van het Afghaanse volk te respecteren zonder bemoeienis, in de hoop dat de situatie in Centraal Azië snel weer stabiel wordt, schrijft Reuters.

Nederlaag VS is 'een kans'

Ook Iran laat inmiddels van zich horen. Volgens de nieuwe Iraanse president Ebrahim Raisi hebben de VS een militaire nederlaag geleden en moet dit worden aangegrepen voor wedergeboorte Afghanistan. Hij ziet het als een kans op veiligheid en duurzame vrede. Raisj benadrukt dat Iran altijd bereid is een goede buur van Afghanistan te zijn en de ontwikkelingen nauw te volgen, meldt persbureau IRNA.

In Pakistan is de veiligheidsraad met spoed bijeen gekomen. De Pakistaanse premier Imran Khan hoopt nog steeds op een politieke oplossing voor heel Afghanistan. Zijn minister van Buitenlandse Zaken heeft gezegd dat Pakistan 'geen voorkeur voor bevolkingsgroepen heeft en goede relaties met alle buurlanden wenst'.

'Als de tijd daar is, zal Pakistan de Talibanregering erkennen op basis van de toestand in het land, het Pakistaanse nationale belang en de internationale verhoudingen'.

14:40 | Amerika stopt voorlopig met evacuatievluchten vanaf het vliegveld van Kabul. Het is te druk op de luchthaven. De aanwezige militairen gaan eerst de startbaan ontruimen. Het is niet bekend hoe lang de ontruiming gaat duren.

Nederland te laat

VluchtelingenWerk Nederland vindt dat het kabinet veel te laat in actie komt om mensen in Afghanistan te helpen. 'Wij vragen hier al maanden aandacht voor, maar de urgentie leek maar niet door te dringen tot het kabinet', aldus een woordvoerder. 'Nederland heeft het tot nu toe erg laten lopen', zegt ook Paul van de Berg, politiek adviseur bij hulporganisatie Cordaid. 'Er zitten nog geen mensen in een vliegtuig, pas dan zijn we echt tevreden. Er is geen tijd te verliezen.' VluchtelingenWerk Nederland vindt dat het kabinet veel eerder had moeten ingrijpen. 'Nu moeten in allerijl aanvragen worden beoordeeld, terwijl dit maanden geleden al gedaan had kunnen worden', aldus de woordvoerder. Voor een deel van de mensen zal het te laat zijn, vreest hij. 'En dat zien wij wel echt als iets dat aan de keuzes van het kabinet te wijten is.'

13:20 | De EU-ministers van Buitenlandse Zaken houden dinsdagmiddag spoedberaad over Afghanistan. EU-buitenlandchef Josep Borrell, die de vergadering zal voorzitten, heeft daartoe besloten 'volgend op de laatste ontwikkelingen in Afghanistan', zo laat hij weten via Twitter. 'Afghanistan staat op een keerpunt. De veiligheid en het welzijn van de bevolking en de internationale veiligheid staan op het spel.'

Massale evacuaties

Inmiddels zijn vele landen bezig met evacuaties. Frankrijk haalt landgenoten uit Afghanistan door hen naar eerst de Verenigde Arabische Emiraten te vliegen. Er zal ook Afghaans personeel worden geëvacueerd.

Drie Duitse militaire vliegtuigen zijn vertrokken naar de regio voor de evacuatie van Duitsers en Afghaanse voormalige medewerkers van Duitse instellingen. In de nacht van zondag op maandag zijn al veertig mensen die op de Duitse ambassade in Kabul werkten, naar Qatar gevlogen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel denkt dat Duitsland 10.000 mensen uit Afghanistan moet halen, zeggen bronnen vanuit haar partij CDU. Het zou gaan om onder meer mensenrechtenactivisten, advocaten en andere mensen die risico lopen nu de Taliban weer aan de macht zijn.

Turkije schrapt alle lijnvluchten naar Kabul en begint vandaag met evacuatievluchten.

Het Nederlandse ministerie van Defensie meldde zondag een of meer militaire vliegtuigen naar Kabul te sturen om ambassademedewerkers, lokaal personeel en tolken op te halen uit Afghanistan. Volgens CDA Kamerlid Derk Boswijk, belast met Buitenlandse Zaken, is er sprake van een luchtbrug.

Luister ook | Newsroom: Einde aan het fantoom van een Westers Afghanistan

12:15 | Het is volgens een woordvoerder van de Duitse regering momenteel niet mogelijk de internationale luchthaven van Kabul te gebruiken. Hij zei dat er zo veel mensen op het luchthaventerrein zijn, dat er niet kan worden gevlogen.

Op sociale media zijn al eerder beelden verschenen van talrijke mensen die over de start- en landingsbaan lopen en van de bestorming van een Amerikaans transportvliegtuig bij een stationsgebouw.

Er heerst paniek in Kabul sinds de machtsovername van de extremistische Taliban. Velen vrezen voor hun leven omdat ze met de vorige regering of met westerse mogendheden hebben gewerkt.

11:55 | Het ministerie van Defensie heeft meerdere militaire vluchten naar Afghanistan gepland om tolken, lokaal ambassadepersoneel en gezinnen te evacueren uit het land. Dat laat demissionair minister van Defensie Ank Bijleveld op Twitter weten.

De eerste vlucht is onderweg naar het land, dat vrijwel geheel in handen is gevallen van de extremistische Taliban.

11:20 | Demissionair premier Mark Rutte zegt dat 'alles' wordt gedaan om ambassadepersoneel, tolken en 'anderen die onze bescherming verdienen' weg te krijgen uit Afghanistan. Hij noemt de situatie in het land 'onoverzichtelijk en zeer zorgwekkend'.

10:00 | Eerder werd gemeld dat er een Nederlands vliegtuig onderweg is naar Afghanistan. Volgens Derk Boswijk, defensiewoordvoerder voor het CDA in de Tweede Kamer, gaat het niet om één vliegtuig maar om een luchtbrug, dus een operatie van meerdere vluchten. Toch betwijfelt hij of dit wel voldoende is. 'De situatie is chaotisch en frustrerend voor iedereen die het ziet.'

De Taliban zeggen dat ze 90 procent van de overheidsgebouwen en bijna alle belangrijke checkpoints in Kabul in handen hebben. Volgens de Taliban is het momenteel kalm en vredig in Afghanistan. Er zijn geen gevechten gaande tussen overgebleven militairen van het regeringsleger en de jihadisten, zegt een woordvoerder.

09:50 | Zeker vijf mensen zijn volgens ooggetuigen om het leven gekomen in het gedrang op het vliegveld van Kabul. Een ooggetuige zei dat hij heeft gezien dat de stoffelijke resten van vijf mensen op een auto zijn geladen. Volgens meldingen van The Wall Street Journal zijn er drie mensen doodgeschoten, onbekend is door wie.

Amerikaanse militairen die orde proberen te scheppen hebben ook in de lucht geschoten om de menigte op afstand te houden. De machtsovername door de soennitische extremisten heeft in Kabul tot paniek geleid. Talrijke mensen hebben de luchthaven bestormd en proberen in een vliegtuig te geraken.

09:30 | Eerder werd gemeld dat er een Nederlands vliegtuig onderweg is naar Afghanistan. Volgens Derk Boswijk, defensiewoordvoerder voor het CDA in de Tweede Kamer, gaat het niet om één vliegtuig maar om een luchtbrug, dus een operatie van meerdere vluchten. Toch betwijfelt hij of dit wel voldoende is. 'De situatie is chaotisch en frustrerend voor iedereen die het ziet.'

09:05 | Volgens minister van Defensie Ank Bijleveld is met alle Afghaanse tolken contact die op de lijst staan om in aanmerking te komen voor opvang in Nederland. Er is nu een Nederlands vliegtuig onderweg naar Kabul. Dat is ruim onvoldoende volgens Anne-Marie Snels, oud-voorzitter van de militaire vakbond AFMP.

09:00 | Nu de Taliban de overwinning hebben uitgeroepen in Afghanistan, vormen zij de nieuwe regering van Afghanistan. Er wordt gesproken over een interim-regering met niet alleen Taliban erin. De vraag is welk land als eerste deze nieuwe regering zal gaan erkennen. Wat gaat Pakistan doen, de Verenigde Naties of zelfs Nederland?

08:15 | De machtsovername van de Taliban is echt begonnen toen de Amerikanen zich vrij halsoverkop uit het land terugtrokken. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken kreeg daarover kritische vragen in een interview op CNN. Hij krijgt onder meer voor de voeten geworpen dat president Joe Biden een maand geleden nog stelde dat het allemaal zo'n vaart niet zou lopen.

08:00 | Nederland vocht in het Afghaanse Uruzgan om zichzelf militair te bewijzen, en niet voor vrouwenrechten of om democratie te brengen. Dat zegt Mirjam Grandia, luitenant-kolonel en universitair docent aan de Defensie Academie, in haar nieuwe boek 'Inescapable Entrapments' over de missie in Uruzgan. Wat heeft de Westerse aanwezigheid in Afghanistan na 20 jaar opgeleverd?

07:30 | Dat er vooralsnog geen bloedbad heeft plaatsgevonden in Kabul, is het enige positieve nieuws over de inname van de Afghaanse hoofdstad door de Taliban. Dat zegt Khatera Shaghasi, student Conflict Studies and Human Rights over de situatie in het land waar in een razendsnel tempo de macht is overgenomen door de Taliban. 'De meesten wachten hun lot thuis af'.

06:30 | De Taliban willen diplomatieke betrekkingen met de internationale gemeenschap, nu ze macht hebben overgenomen in Afghanistan. Het land moet niet geïsoleerd raken, zei een woordvoerder op de nieuwszender Al Jazeera. De woordvoerder zei verder dat het nieuwe Afghaanse bestuur de rechten van vrouwen en minderheden zal respecteren, binnen de sharia.

Meer dan zestig landen hebben de Taliban in een gezamenlijke verklaring gevraagd de Afghaanse grenzen op te houden. Vliegvelden en grensovergangen moeten openblijven, zodat buitenlanders én Afghanen die weg willen de kans daartoe krijgen. Nederland is één van de ondertekenaars.

Een Oekraïens vliegtuig heeft een onbekend aantal Nederlanders vanuit de Afghaanse hoofdstad Kabul in veiligheid gebracht. Gisteren maakte het Nederlandse ministerie van Defensie bekend dat het zelf een vliegtuig naar Kabul stuurt om ambassadepersoneel op te halen, ook lokale medewerkers.

Chaos op het vliegveld van Kabul

De Verenigde Staten hebben de evacuatie van hun ambassade in Kabul afgerond. Nadat de hele dag helikopters af en aan hadden gevlogen, is in de nacht van zondag op maandag als laatste daad de Amerikaanse vlag op het gebouw gestreken. Bijna al het ambassadepersoneel is naar de luchthaven van Kabul gebracht, in afwachting van verdere evacuatie.

In een gezamenlijke verklaring zeiden de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken dat stappen worden gezet om de luchthaven te beveiligen. 6000 Amerikaanse soldaten moeten de duizenden diplomaten en burgers die zich de afgelopen dag op het vliegveld verzamelden beschermen.

Ook veel Afghanen zijn naar het vliegveld gevlucht en de situatie is er chaotisch. Op sociale media is te zien hoe mensen vechten om bij vliegtuigen te komen om te worden geëvacueerd.

05:00 | Meer dan zestig landen hebben in een gezamenlijke verklaring de Taliban opgeroepen mensen die weg willen uit Afghanistan daartoe de kans te geven. Vliegvelden en grensovergangen moeten open blijven, zodat Afghaanse en buitenlandse burgers het land kunnen verlaten.

"Zij die aan de macht zijn in Afghanistan en die de autoriteit hebben zijn verantwoordelijk - en aansprakelijk - voor de bescherming van mensenlevens en bezittingen en voor het onmiddellijke herstel van orde en veiligheid", aldus de verklaring, die ook door Nederland is ondertekend

22:10 | We eindigen voor vandaag het liveblog. Luister morgen naar de Ochtendspits op BNR vanaf 06.00. Daarin bespreekt Bas van Werven uitgebreid de situatie in Afghanistan. Luister via www.BNR.nl/live.

Zondag 15 augustus

22:00 | Taliban roepen overwinning uit

De Taliban hebben hoofdstad Kabul voor een groot deel onder controle gekregen. In het presidentiële paleis in Kabul riepen vertegenwoordigers van de islamitische fundamentalisten de overwinning uit, was te zien op beelden die de Arabische zender al-Jazeera uitzond.

20:45 | De Afghaanse president Ghani heeft in een statement op Facebook gezegd dat hij het land is ontvlucht met het doel om bloedvergieten te voorkomen. Vanmiddag werd bekend dat Ghani Afghanistan had verlaten, hij zou in Tadzjikistan verblijven, maar over zijn verblijfplaats deed hij zelf nog geen uitspraken.

20:20 | VN-Veiligheidsraad maandag bijeen over Afghanistan

Diplomaten hebben tegen Reuters gezegd dat de VN-Veiligheidsraad maandag bijeenkomt om over de ontstane situatie in Afghanistan te praten. De Veiligheidsraad bestaat uit vijftien leden van waaronder vijf permanente: China, Frankrijk, Rusland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

20:15 | De voormalige Afghaanse president Karzai zegt dat er een raad is gevormd die een vreedzame machtsoverdracht moet coördineren. Karzai zou zelf ook in die raad plaatsnemen.

Karzai zegt op Facebook dat deze raad moet zorgen dat er na de val van Kabul geen chaos uitbreekt, het lijden van mensen wordt verminderd en vredeskwesties worden aangepakt.

19:25 Emiraten faciliteren evacuatie diplomaten uit Kabul

NAVO-officials laten aan Reuters weten dat het vliegveld van Kabul nu gesloten is voor commerciële vluchten. Slechts militaire luchtvaart is nog toegestaan.

De Verenigde Arabische Emiraten hebben gezegd de evacuatie van de diplomaten van verschillende landen te gaan faciliteren. De golfstaat stelt haar vliegvelden daarvoor beschikbaar. Het gaat onder andere om diplomaten van de EU, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de VS en Canada.

Of ook Nederlandse diplomaten naar de Emiraten worden geëvacueerd is niet bekend. Eerder werd bekend dat Nederland een militair vliegtuig naar Kabul stuurt om mensen te evacueren. Het gaat onder meer om ambassadepersoneel en tolken en hun gezinnen.

18: 55 | Afghanen die samenwerkten met Nederlandse journalisten moeten zo snel mogelijk een visum krijgen om Afghanistan te kunnen verlaten. Dat vragen het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en Free Press Unlimited aan het kabinet. Deze Afghaanse mediaprofessionals zijn volgens deze organisaties in gevaar en er moet voor hen en hun gezinnen een uitzondering worden gemaakt op de visumeisen, vinden ze.

De hoofdredacteuren en journalisten noemen het 'redelijk te veronderstellen dat er een bijltjesdag gaat komen voor kritische en de Taliban onwelgevallige stemmen.'

18:25 | NAVO-chef Jens Stoltenberg zegt dat hij met onder andere minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag heeft gesproken over de situatie in Afghanistan. Ook sprak hij met de ministers van Buitenlandse Zaken van Canada en Denemarken en met de Britse premier Johnson.

Stoltenberg zegt verder dat de NAVO helpt om het vliegveld van Kabul open te houden en evacuaties te coördineren.

17:50 | Situatie verandert snel: vliegveld Kabul onder vuur, Taliban zeggen presidentieel paleis in handen te hebben

Reuters meldt dat de Amerikaanse ambassade een 'security alert' heeft uitgezonden en dat de situatie in Kabul nu snel verandert. Het vliegveld zou onder vuur liggen. Amerikaanse burgers in Kabul krijgen de instructie om een veilige schuilplaats te zoeken.

De Taliban zouden inmiddels het presidentiële paleis in de hoofdstad onder controle hebben. Dat beweren de strijders zelf, maar die claim is nog niet bevestigd.

17:45 | De Taliban hebben hun manschappen orders gegeven om Kabul binnen te gaan, zegt een woordvoerder tegen Reuters. De reden die daarvoor wordt gegeven, is dat zo moet worden voorkomen dat er plunderingen plaatsvinden. Er zouden in sommige wijken in Kabul schoten worden gehoord.

17:30 | Taliban eisen volledige machtsoverdracht

De Taliban zeggen tegen Reuters dat ze geen overgangsregering willen, maar een volledige machtsoverdracht. Dat gaat in tegen wat de deels verjaagde Afghaanse regering en de Amerikanen willen: een overgangsregering waarin niet alleen de Taliban zitting nemen.

De Afghaanse regering heeft aangegeven dat morgen in Qatar wordt overlegd over een interim-regering. President Ghani is zijn land vandaag ontvlucht, hij zou in Tadzjikistan verblijven.

16:45 | KLM vliegt momenteel niet door het luchtruim van Afghanistan naar aanleiding van de ontwikkelingen daar, meldt het ANP. Dat betekent dat vluchten die naar bestemmingen als Bangkok en Singapore vliegen in ieder geval zondag niet boven Afghanistan vliegen. Passagiers moeten rekening houden met een langere vliegtijd.

15:45 | De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken wijst in gesprek met CNN naar het Afghaanse leger, nu Kabul in handen van de Taliban zal gaan vallen. 'Feit is dat de Afghaanse veiligheidstroepen niet in staat zijn gebleken om Kabul te verdedigen.' Blinken zei verder dat het nu simpelweg niet meer in het belang van de Verenigde Staten was om in Afghanistan te blijven. Een vergelijking met het einde van de Vietnamoorlog wees hij van de hand: 'This is not Saigon'.

15:30 | 'President Ghani gevlucht naar Tadzjikistan'

De Afghaanse president Ghani is volgens verschillende internationale media Afghanistan ontvlucht. Hij zou zich nu in buurland Tadzjikistan bevinden. Het is een nieuw en duidelijk signaal dat de Afghaanse regering is ingestort en de Taliban dichtbij een definitieve machtsovername zijn.

15:15 | Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken laat via Twitter weten dat de Nederlandse ambassade nu 'is verplaatst' naar het vliegveld van Kabul.

14:35 | Nederland stuurt vliegtuig naar Kabul voor evacuaties

Nederland stuurt een militair vliegtuig naar Kabul om mensen te evacueren. Dat zegt minister van Defensie Ank Bijleveld tegen RTL. Het gaat onder meer om ambassadepersoneel en tolken en hun gezinnen.

Volgens de minister is met alle tolken contact die op de lijst staan om in aanmerking te komen voor opvang in Nederland.

14:30 | BBB-Kamerlid Caroline van der Plas wil dat de Tweede Kamer sneller bij elkaar komt om over de situatie in Afghanistan te debatteren. De situatie van de tolken die voor Nederland hebben gewerkt, worden een belangrijk onderdeel van dat debat, dat nu dinsdag is gepland.

14:00 | 'Chaos bij Amerikaanse ambassade Kabul'

De oprukkende Taliban zorgt voor chaotische toestanden bij de Amerikaanse ambassade in Kabul. The New York Times meldt dat helikopters continue rondvliegen om diplomaten en medewerkers zo snel mogelijk in veiligheid te brengen.

Enorme helikopters van het type Chinook en de snelle Black Hawks worden ingezet om mensen op te halen bij de ambassade. In tegenstelling tot eerdere berichten, zou ook essentieel personeel worden geëvacueerd dat eigenlijk in de ambassade zou blijven.

NBC meldt op basis van een ingewijde dat de ambassade dicht gaat als iedereen is geëvacueerd en dat er 'intens' wordt onderhandeld met de Taliban over een veilige aftocht.

13:25 | De Taliban zegt dat ze vrouwenrechten zullen respecteren als ze de macht hebben in Afghanistan. 'Ons beleid is dat vrouwen naar school mogen, mogen werken en alleen de deur uit mogen, maar ze moeten wel een hoofddoek dragen'.

Toen de Taliban tussen 1996 en 2001 Afghanistan bestuurden, bestonden vrouwenrechten praktisch niet in het land. Vrouwen mochten alleen in een boerka over straat en ze mochten niet werken of naar school. Uit gebieden die eerder werden veroverd door de Taliban komen nu al verhalen naar buiten dat vrouwen een boerka aan moeten en niet alleen over straat mogen.

13:10 | Oud-minister van Binnenlandse Zaken Ali Ahmad Jalali moet in Kabul de overgangsregering van Afghanistan gaan leiden, meldt Reuters. Dat zou naar voren zijn gekomen in onderhandelingen, maar het is onbekend of de Taliban hiermee akkoord gaan. De 81-jarige Jalali woont in de Verenigde Staten, waar hij aan verschillende universiteiten verbonden is geweest.

12:50 | Bewakers die voor Nederland werkten eisen veilige aftocht van kabinet

Tien Afghaanse bewakers die tussen 2003 en 2006 voor de Nederlandse troepen in Afghanistan hebben gewerkt, eisen van de Nederlandse regering dat zij en hun gezinnen zo snel mogelijk in veiligheid worden gebracht. De Telegraaf meldt dat hun advocaat vandaag een rekest met die strekking naar premier Rutte en de ministers Bijleveld (Defensie) en Kaag (Buitenlandse Zaken) heeft gestuurd.

Omdat Kabul, waar de bewakers nu verblijven, volgens hen al in handen is van de Taliban vreest hun advocaat dat er geen tijd zal zijn om een voorlopige voorziening bij de rechter te vragen, zoals eerst wel het plan was: 'Dit moet echt zo snel mogelijk worden geregeld. Elk uur dat we verliezen is er eentje'

12:50 | Buitenlanders in Kabul moeten de stad verlaten of zich in de komende dagen registreren bij de Taliban, meldt Reuters. Verder heeft de Taliban laten weten dat het Afghaanse militairen is toegestaan om 'naar huis te gaan'.

12:35 | Val Kabul 'kwestie van dagen', klopjacht op 'collaborateurs' verwacht

Het is nog slechts een kwestie van dagen voor de Afghaanse hoofdstad Kabul in handen zal zijn van de Taliban. De huidige onderhandelingen tussen de Taliban en de Amerikanen, de NAVO en de Afghaanse regering, gaan eigenlijk alleen over het evacuatieproces, zegt BNR-buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.

In Vietnam gebeurde precies hetzelfde, zegt Hammelburg. 'In Saigon had je ook de helikopters die de laatste Amerikanen en een handjevol Vietnamezen weghaalden, terwijl Noord-Vietnam en de Vietcong in feite Saigon al hadden veroverd. Dat lieten ze toen gewoon gebeuren en dat zie je nu ook. De Taliban hebben er ook geen belang bij om nu nog te gaan schieten.'

De Taliban hebben gemeld dat mensen die de hoofdstad willen verlaten daarvoor de gelegenheid krijgen en dat er geen wraakacties zullen volgen als Kabul is veroverd. 'Wie dat gelooft mag zijn vinger opsteken', zegt Hammelburg. Ik denk dat er een klopjacht zal komen. De Taliban zien iedereen die met de Westerse bezetters heeft samengewerkt een collaborateur.

12:15 | De Afghaanse president Ashraf Ghani zal binnen enkele uren aftreden. Dat zeggen ingewijden tegen de Saudische nieuwszender Al Arabiya.

11:45 | Media vergelijken Afghanistan met Vietnam

Nu het Amerikaanse leger ambassadepersoneel uit Kabul evacueert en er helikopters landen nabij de ambassade, trekken internationale media de vergelijking met het einde van de oorlog in Vietnam, in 1975.

Bij de val van de Zuid-Vietnamese hoofdstad Saigon werd toen Amerikaans ambassadepersoneel geëvacueerd, door ze met een helikopter op te pikken vanaf het dak van de ambassade. Ook werden er toen -net als nu in Kabul- gevoelige documenten in alle haast door de Amerikanen vernietigd, om te voorkomen dat ze in handen vallen van de vijand.

President Biden wees een vergelijking met Vietnam eerder nog van de hand. 'Onder geen beding zal je zien dat er mensen met helikopters worden opgehaald vanaf het dak van de ambassade van Kabul', zei hij tegen een journalist die de vergelijking maakte met de val van Saigon.

11:20 | De Afghaanse president Ghani overlegt momenteel met de Verenigde Staten en de NAVO over de te nemen stappen, nu de Taliban aan de poorten van Kabul staan. Ze zouden al delen van de stad zijn binnengetrokken. Het Afghaanse leger wordt geacht niet in staat te zijn de stad te verdedigen en lijkt niet uit op een bloedige eindstrijd om de stad.

Volgens de Taliban zijn de onderhandelingen over een overgave van Kabul bezig. De minister van Binnenlandse Zaken zei volgens het ANP tegen het lokale Tolo News dat de macht vreedzaam gaat worden overgedragen aan de Taliban. President houdt zich hierover voorlopig op de vlakte.

11:00 | De Taliban onderhandelen met de Afghaanse regering over een vreedzame overgave van hoofdstad Kabul. De stad is omsingeld door strijders van de Taliban en ze zouden de stad zelfs al zijn binnengetrokken. Een woordvoerder van de Taliban zegt dat medewerkers van de overheid en het leger zich geen zorgen hoeven te maken over vergeldingsacties. De jihadisten zijn niet uit op wraak zodra ze het land hebben veroverd. Ook roept hij vluchtende Afghanen op om in het land te blijven en niet uit angst te vertrekken.

De Taliban hebben sinds ze naar Kabul zijn getrokken benadrukt dat ze geen slachtoffers willen maken. Een leider van de Taliban die in Doha zit roept het Afghaanse regeringsleger juist op om te stoppen met schieten, zodat er geen burgers gewond raken.

10:30 | Taliban staan aan de poorten van Kabul

De Taliban zeggen dat hun strijders opdracht hebben gekregen om de Afghaanse hoofdstad Kabul nog niet binnen te trekken. "Het islamitische emiraat geeft al zijn troepen opdracht te stoppen bij de poorten van Kabul", schreef een woordvoerder van de moslimextremisten op Twitter.

Het is onduidelijk of alle strijders van de Taliban gehoor geven aan dat verzoek. De Taliban zijn al gesignaleerd in de stad.

De Verenigde Staten zouden de Taliban hebben gevraagd om Kabul nog niet binnen te trekken, zei een hoge Amerikaanse functionaris eerder tegen The New York Times. De VS zouden de moslimextremisten hebben verzocht te wachten tot de evacuatie van Amerikaanse burgers, ambassadepersoneel en voormalige medewerkers is afgerond.

Het verzoek van de VS zou zijn overgebracht via de Amerikaanse onderhandelaar Zalmay Khalilzad. De Taliban zouden de VS op hun beurt hebben gevraagd hun luchtaanvallen in Afghanistan te staken.

Amerikaanse en Europese functionarissen in Kabul zoeken veilige locaties op nu de Taliban de stad binnenvallen. Een Amerikaanse functionaris zegt tegen persbureau Reuters dat essentieel personeel van de Verenigde Staten werkt vanuit de luchthaven van de Afghaanse hoofdstad.

De Amerikaanse ambassade zou het aantal medewerkers in Kabul voorlopig beperken tot minder dan 50. Een NAVO-medewerker laat Reuters weten dat meerdere EU-medewerkers zijn overgebracht naar een veilige locatie in de hoofdstad.

10:00 | De Taliban zijn Kabul binnengegaan, meldt het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken. Ook inwoners van de stad zeggen dat ze strijders in de straten zien. De hoofdstad is de enige grote stad die nog niet in handen is van de moslimextremistische organisatie. Het is niet bekend of er geweld is gebruikt.

De jihadisten zeggen in een verklaring dat ze alle strijders hebben opgedragen geen geweld te gebruiken en alle mensen die Kabul willen verlaten moeten laten gaan. "We willen dat er geen enkele onschuldige burger gewond raakt of wordt gedood, maar we hebben geen wapenstilstand afgekondigd", zegt een lid van de Taliban. Vrouwen zijn opgeroepen naar veilige plekken te gaan.

De Taliban claimen dat ze meerdere belangrijke gebouwen al in handen hebben. Ze zouden onder meer het ministerie van Defensie en andere overheidsgebouwen al hebben ingenomen. Ook zouden er geweerschoten zijn gehoord in de buurt van het presidentiële paleis.

Volgens een BBC-journalist zou er niet worden gevochten in de stad en krijgen de Taliban vrije doorgang.

Zaterdag 14 augustus