Het pact heet Aukus, het acroniem van Australië, UK en US. 'Ze waren bijzonder enthousiast tijdens de aankondiging vanuit het Witte Huis. De Australiërs mogen nu nucleaire onderzeeboten bouwen, dat deden de Britten en de Amerikanen al eerder en nu mogen de Australiërs meedoen. De drie landen gaan ook technologie delen op het gebied van kunstmatige intelligentie en cyber, de militaire technologie voor de toekomst.'
'Frankrijk is teleurgesteld, dat zou twaalf elektrische onderzeeërs gaan bouwen voor en met de Australiërs. Dat was een deal van negentig miljard dollar, in 2016 getekend, het was Australië's grootste defensieorder ooit. Europa blijft nu alleen achter.'
De VS proberen met deze zet hun positie in de Stille Oceaan te versterken. Volgens Biden is het pact bedoeld om de gevaren van de 21ste eeuw het hoofd te bieden, daarmee doelt hij met zekerheid op China, zegt Postma. 'Hij hoopt dat China nu ook op technologisch gebied voorgebleven kan worden,' zegt de Amerika-correspondent die zich afvraagt welke consequenties de Amerikaanse blik op Azië heeft voor de NAVO.
EU niet ingelicht
De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië hebben de Europese Unie niet verteld dat ze werkten aan een nieuwe militaire alliantie. De Europese Commissie heeft de drie landen om uitleg gevraagd over het veiligheidspact, dat ze woensdag sloten, en gaat met de EU-landen overleggen over de gevolgen.
De aankondiging van het pact sloeg in Brussel in als een bom. De EU zoekt de laatste tijd óók nauwere samenwerking met Australië en andere landen rond de Stille en Indische Oceaan, om het opkomende China weerwerk te kunnen bieden. Uitgerekend enkele uren voor de bekendmaking van de drie landen had commissievoorzitter Ursula von der Leyen plannen daartoe uit de doeken gedaan in haar jaarlijkse 'troonrede'.
Maar het nieuwe Angelsaksische bondgenootschap 'heeft geen gevolgen voor de betrekkingen' met de VS, het VK en Australië, bezweert de commissie. 'Of het nu het buitenlandbeleid is, de handel of wat dan ook.'
Een commissiewoordvoerder wil niet ingaan op vragen over de gevolgen van de gang van zaken voor het vertrouwen van Brussel in Washington, Londen en Canberra. De EU voelde zich ook al overvallen door andere recente Amerikaanse stappen, bijvoorbeeld bij de aftocht uit Afghanistan.