Volgens Groothuis is het niet slecht dat Pegasus er is. 'Er zijn voor overheden zeer legitieme targets die je soms wil bekijken, zeker nu we richting een 100 procent versleuteld internet gaan. Maar wat er nu is gebeurd, is natuurlijk een grof schandaal. Een diepe democratische crisis. En daar moeten we iets tegen doen', zegt Groothuis.
De moedermaatschappij dat de software verkocht heeft, is het Israëlische bedrijf NSO Group. 'De Israëlische regering verschuilt zich achter het argument dat het bedrijf het verkocht heeft. Maar dat klopt niet. De exportvergunning wordt namelijk afgegeven door het ministerie van Buitenlandse Zaken, onze liberale vriend in Tel Aviv. Die moeten daar een handtekening voor zetten. En daar is denk ik ook een opening voor een oplossing', zegt Groothuis. 'We moeten juist om tafel met onze Israëlische vrienden en ervoor zorgen dat je niet naar landen met een mensenrechtenprobleem in Europa, Hongarije, Polen en Slovenië, exporteert.'
Europees Citizen Lab
Groothuis zegt dat het belangrijk is dat de documenten in Europa naar boven komen. 'We moeten zorgen dat we een onderzoek kunnen doen. En dat je met bewijs kan komen. En daar ontbreekt het nu dus aan. Als je het overlaat aan overheden of aan bedrijven, dan denk ik dat dat onvoldoende is. Ook in Europa moet een Citizen Lab komen', aldus Groothuis.
Indringende gesprekken
Groothuis had plannen om naar Israël te reizen en te praten over dit schandaal. 'Ze willen over alles praten, behalve over dit onderwerp. Het is te gevoelig. Toch heb ik contact opgenomen met de Israëlische ambassadeur in Brussel en indringende gesprekken gevoerd. Je moet aan alle kanten duidelijk maken dat dit een serieuze zaak is. En dat heb ik ook gedaan', zegt Groothuis.
Inmiddels heeft The Washington Post gemeld dat NSO op een zwarte lijst staat. 'Ik denk niet dat ze nu nog lang zullen overleven. Maar er zit wel een heel kapitaal achter. Je kunt in een nieuwe vorm makkelijk opnieuw opstarten. Dus we moeten zoeken naar een oplossing, die zich ook niet alleen richt op NSO. We hebben te maken met een langdurig structureel probleem wat je moet oplossen met de Israëliërs.'
Pools Pegasus-spionageschandaal
'Naar buiten is gekomen dat drie prominente figuren in Polen deze spyware op hun apparatuur hadden. De Poolse geheime dienst heeft daar handig gebruik van kunnen maken in opdracht van de regering', legt Europa-verslaggever Geert-Jan Hahn uit over het schandaal.
'Het Poolse gerecht wil geen onderzoek starten naar deze afluistering van verschillende critici van de regering. Ze hebben te weinig bewijs. Toch is er iemand die dat wel wil, Donald Tusk, die een parlementaire onderzoekscommissie wil. Want de democratie is in crisis', zegt Hahn.
Hoorzittingen
Hahn zegt ook dat de Europese Commissie hierop wordt aangesproken en er enkele hoorzittingen komen over Pegasus. Alleen hebben ze daarvoor documentatie of reactie nodig van de commissie. 'De Europese Commissie zegt dat ze geen enkel document hebben in verband met de NSO Group. Het idee wordt gewekt dat er reactie komt van de Europese commissie hoe zij zelf hierop willen reageren. Is deze bureaucratie nou wel nodig?'