Noodtoestand in Kazachstan na uitzonderlijke protesten
In delen van Kazachstan is de noodtoestand uitgeroepen nadat voor de derde dag op rij hevige protesten zijn uitgebroken. De noodtoestand geldt voor de grootste stad Almaty en delen van het westen van het land en geldt tot 19 januari, zo heeft president Kassym-Jomart Tokajev gemeld.
De protesten zijn een reactie op een stijging van de prijs voor vloeibaar petroleumgas (LPG). Vooral in Almaty, de financiële hoofdstad van Kazachstan, was het chaotisch toen de politie traangas en verdovingsgranaten afvuurde om de onrust te onderdrukken.
Rusland
De Russische president Vladimir Poetin zal met argwaan naar buurland Kazachstan kijken. Voor Rusland is Kazachstan belangrijk als land waar de Russische Sojoez-raketten worden gelanceerd. De ruimtebasis Bajkonoer ligt in Kazachstan. Ook zal Poetin, na Oekraïne en Belarus, niet nog een land in zijn achtertuin willen hebben waar het onrustig is.
Kazakhstan: President has declared a state of emergency in Almaty and in the Mangystau region, in the west, where the wave of protests began https://t.co/W0cZ5duxf8
— Peter Leonard (@Peter__Leonard) January 4, 2022
Leuzen
Demonstranten roepen leuzen als 'regering, treed af!' en 'oude man eruit!', dat laatste is een verwijzing naar Tokajevs voorganger en mentor Noersoeltan Nazarbajev, die nog altijd veel macht heeft. Die laatste, een naaste bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin, regeerde Kazachstan van 1989 tot 2019. Nazarbajev heeft nog altijd controle over het land als voorzitter van de Veiligheidsraad en 'Leider van de Natie', een constitutionele rol die hem uitvoerende bevoegdheden en immuniteit van vervolging verleent.
Spontane, niet vooraf goedgekeurde protesten zijn illegaal in Kazachstan, ondanks een vorig jaar aangenomen wet die de vrijheid van vergadering in het land versoepelde.
Later op woensdag bood de regering van premier Askar Mamin haar ontslag aan. President Tokajev heeft het ontslag aanvaard en vicepremier Smajlov Alichan Aschanovitsj tot interim-premier benoemd. Totdat een nieuw kabinet is gevormd zullen de demissionaire ministers hun taken blijven uitvoeren.
