EU-ministers praten over sancties Rusland, VK en VS evacueren ambassadepersoneel
De Europese ministers voor Buitenlandse Zaken komen vandaag samen in Brussel om een Europees antwoord te formuleren op de Oekraïense crisis. Het doel van het overleg is om tot een gezamenlijk sanctiepakket te komen in geval Rusland het land binnenvalt, iets waar de lidstaten het tot nu toe niet over eens werden.
Luister ook | VS overwegen troepeninzet in Oost-Europa
Clingendael-onderzoeker en Rusland-deskundige Bob Deen verwacht vandaag veel gesteggel over het sanctiepakket. 'Maar hier komen ze nog wel uit. De echte ruzies zullen gaan over wanneer de sancties in werking moeten treden.'
Hoewel de Oekraïense president Volodymyr Zelensky om sancties heeft gevraagd, worden deze op dit moment nog niet opgelegd. Dat heeft een reden. Ook Deen vindt het onverstandig om nu al sancties op te leggen. 'We willen afschrikking. Als je Rusland nu al zware sancties oplegt voor iets wat ze nog niet hebben gedaan, dan krijg je een zekere Russische reactie. Ze zullen de sancties als een vijandige stap beschouwen.'
We moeten de Russische invasie in Oekraïne met zijn allen proberen te voorkomen, vindt Deen. 'Maar dan moeten we ons wel opmaken voor een langetermijn-confrontatie met de Russische federatie op allerlei manieren. Niet alleen in Oekraïne, maar ook daarbuiten, met cyberaanvallen en wat we dan hybride oorlog voeren noemen tegen het Westen als geheel. Ik vrees dat dat een reëel scenario geworden is.'
Luister ook | 'Bereid snelle evacuatie uit Oekraïne voor'
Mogelijke invasie
Dat er onvrede heerst binnen de Europese Unie, heeft volgens Deen ook een reden. 'De Europese Unie zit op de achterbank bij de Amerikanen. Maar dat is deels ook logisch, want het gaat over Russische problemen met de NAVO en daar spelen de Amerikanen een leidende rol in.' Maar, zegt Deen, de Europese Unie wel een belangrijke rol te spelen richting Rusland, vanwege economische sancties. 'Het is een afschrikking om een mogelijke invasie heel duur te maken', legt Deen uit.
Duitsland probeert de confrontatie met Rusland te vermijden, vervolgt Deen. 'De Duitsers zijn altijd terughoudend geweest om een wapenwedloop in gang te zetten. Ze wilden de diplomatieke opties open houden. Maar Duitsland is wel veranderd sinds Merkel weg is. De Duitsers zijn nu intern verdeeld.'
‘Wat we ook niet moeten vergeten, is dat Duitsland veel kosten op zich zal moeten nemen als er economische sancties komen. De Nord Stream 2-pijpleiding is natuurlijk vooral in Duitsland een belangrijk project.'
Luister ook | Het laatste nieuws uit Oekraïne
Britten halen personeel terug
Het Verenigd Koninkrijk is begonnen met het terugtrekken van het personeel uit de Britse ambassade in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Tegen de BBC verklaarden ambtenaren dat er weliswaar geen specifieke dreigingen tegen Britse diplomaten zijn geweest, maar dat ongeveer de helft van het personeel naar het Verenigd Koninkrijk terugkeert. De VS nemen soortgelijke maatregelen, maar het EU-personeel blijft ter plaatse.
Niet alleen waarschuwde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken om niet naar Oekraïne en Rusland te reizen vanwege de aanhoudende spanningen en de 'mogelijkheid van intimidatie van Amerikaanse burgers', ook moet niet-essentieel ambassadepersoneel vertrekken en is Amerikaanse burgers dringend verzocht hetzelfde te doen.
De Amerikanen benadrukken dat het niet om een evacuatie gaat, maar tegen persbureau AFP liet het ministerie van Buitenlandse Zaken weten in geval van een Russische invasie 'niet in een positie zou zijn om Amerikaanse burgers te evacueren'. Oekraïne noemt het Amerikaanse besluit 'voorbarig' en 'een blijk van overdreven voorzichtigheid'.
EU blijft
De hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid Josep Borrell, zei de spanningen niet te willen 'dramatiseren' door medewerkers terug te trekken. In reactie op het Amerikaanse besluit zei Borell: 'Wij gaan niet hetzelfde doen omdat we geen specifieke redenen kennen'. Zolang het overleg met Rusland nog loopt denkt Borell niet 'dat we Oekraïne moeten verlaten'.
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken liet zaterdag weten dat het ook nog geen reden ziet om ambassadepersoneel weg te halen uit Oekraïne. Dat wordt volgens het ministerie voortdurend opnieuw bekeken en afgewogen. Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken en zijn EU-collega's bespreken de hoogopgelopen spanningen rond Oekraïne maandag in Brussel. Ze zijn volgens Borrell 'ongekend eensgezind', ook al wil bijvoorbeeld Duitsland Rusland veel behoedzamer tegemoet treden dan bijvoorbeeld Polen en de Baltische landen.
