VS in de ban van benoeming opperrechter
Een van de negen rechters van het Amerikaanse Hooggerechtshof stopt ermee. Het gaat om de 83-jarige Stephen Breyer. Dat betekent dat president Biden voor het eerst de mogelijkheid krijgt een kandidaat voor te dragen. Voor de president een kans om een verkiezingsbelofte in te lossen, maar ook waarschijnlijk het begin van een hoop politiek getouwtrek. 'Hier in Washington overheerst de opluchting', zegt Amerika-correspondent Jan Postma.
Het hoogste Amerikaanse rechtscollege bestaat uit negen rechters, een meerderheid van zes daarvan is conservatief. Breyer is een van de drie liberale rechters, hij werd in 1994 voorgedragen door president Clinton. Dat de Democraten Bryer nu snel willen vervangen heeft alles te maken met het politieke verlies dat de Democraten in 2020 leden toen de progressieve opperrechter Ruth Bader Ginsburg overleed. En opgevolgd werd door een Republikein - de zittende president Donald Trump benoemde die.
'Er rijden vrachtwagens met tv schermen met daarop de oproep 'Bryer retire'. Ook informeel is er veel druk geweest dat Bryer zijn pensioen goed moest timen. De Democraten hebben ervaring met de progressieve opperrechter Ruth Bader Ginsburg die ernstig ziek was geweest, die niet met pensioen wilde onder Obama en die in 2020 stierf onder Trump. De officiële aankondiging wordt vandaag verwacht en hier en daar gaan de vlaggen al uit. Er is opluchting.'
De zittende president benoemt de opperrechter en die draagt altijd de politieke kleur van de president. Met het wegvallen van Ruth Bader Ginsburg maakte het Hooggerechtshof een ruk naar rechts. Niet onbelangrijk, de opperrechters gaan uiteindelijk immers over zaken als wapenwetgeving en abortus. 'Die benoeming is meestal van nationaal belang. Biden zal kiezen voor een progressieve vervanger.'
Zwarte vrouw
Tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde Biden een zwarte vrouw te benoemen. Twee namen in het bijzonder zingen rond: Ketanji Brown Jackson en Leondra Kruger, zij stonden eerder op de lijst. De Democraten hebben haast met het vervangen van de bejaarde Bryer: in november zijn de mid-termverkiezingen, de Democraten dreigen daar hun flinterdunne meerderheid in de Senaat te verliezen, het instituut dat de voordracht van een opperrechter kan saboteren.
'Alle Democraten in de Senaat moeten dat steunen de Republikeinen zullen hierbij niet helpen en gaan alles doen om de benoeming te vertragen. De Trump-campagne smeekt om donaties om dit tegen te houden, er moet nog heel wat gebeuren voor die benoeming rond is.'
