Frankrijk en EU op ramkoers met Malinese junta
Frankrijk en zijn EU-partners moeten een knoop doorhakken hoe ze militair verder willen in Mali. De Malinese junta gaf de Franse ambassadeur deze week 72 uur de tijd om het land te verlaten. Een Franse regeringswoordvoerder liet op de radio weten dat het 'zo niet verder kan'.
Mali wees de Franse ambassadeur maandag uit omdat het ontstemd was over 'vijandige' opmerkingen van Franse topfunctionarissen. Zo had minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian eerder hard uitgehaald naar het militaire regime, dat hij 'onverantwoordelijk' gedrag verweet.
VN vredesmacht
In Mali, waar jihadisten actief zijn, is een internationale VN-vredesmacht gelegerd die het land moet stabiliseren waar verschillende Afrikaanse en Europese landen aan meedoen. De relatie tussen de Malinese machthebbers en verschillende Europese landen is echter sterk bekoeld. Zo riep de militaire junta, die in 2020 via een staatsgreep aan de macht kwam, de hulp in van Russische huurlingen waarvan het westen denkt dat ze voor Rusland werken.
Escalatie
De uitwijzing van de diplomaat leidde tot internationale kritiek. Zo noemde Duitsland, dat nog steeds grondtroepen in Mali heeft, het besluit 'ongerechtvaardigd'. De uitwijzing kwam een week nadat Mali de diplomatieke banden met Frankrijk verbrak. Daar bleef het niet bij: de machthebbers verklaarden ook het Frans te willen vervangen door het Bambara als de officiële voertaal én eiste dat alle Franse troepen het land zouden verlaten.
Oncontroleerbaar
De bilaterale betrekkingen tussen Frankrijk en de interim-autoriteiten van Mali verslechterden de afgelopen weken door het voorstel van het Malinese leger om de overgang naar de democratie uit te stellen na twee opeenvolgende staatsgrepen in de afgelopen 17 maanden. Vorige week nog omschreef de Franse Buitenlandminister Le Drian de overgangsregering van Mali onder leiding van couppleider Assimi Goita als 'oncontroleerbaar' en onwettig. En dat gaf de aftrap voor de oplopende spanningen tussen beide landen.
ECOWAS
Overigens ligt Mali niet alleen met de voormalige kolonisator in het Elysée in de clinch, ook de Economische gemeenschap van West-Afrikaanse landen, ECOWAS, verwierp het voorstel van juntaleider Goita om de verkiezingen vijf jaar uit te stellen. Mali werd van het ECOWAS-tableau geschrapt en kreeg economische en financiële sancties opgelegd die er niet om liegen over zich heen. De maatregelen, die met onmiddellijke ingang van kracht werden, behelzen onder meer de sluiting van de land- en luchtgrenzen met Mali, opschorting van alle handelstransacties, met uitzondering van bepaalde essentiële producten, en de bevriezing van de tegoeden van Mali bij de Centrale Bank van West-Afrikaanse Staten (BCEAO) en bij de handelsbanken van de regio.
2 coups
Goita speelde een belangrijke rol bij de afzetting van president Boubacar Ibrahim Keita in augustus 2020, waarna de interim-autoriteiten van het land een overgang naar een burgerbestuur van achttien maanden voorstelden, maar dat voorstel werd afgewezen. Keita overleed op 16 januari, zestien maanden nadat hij was afgezet. In mei 2021 pleegde Goita een tweede staatsgreep en greep de macht na de interim-autoriteiten te hebben afgezet.
