Nederlanders in Oekraïne laten aan BNR weten dat zij het gesprek met de ambassade als 'urgent' hebben opgevat.
Volgens correspondent Hahn die heeft kunnen meeluisteren met het gesprek gaf De Mol aan dat de instructies rechtstreeks vanuit Den Haag komen. Er is geen sprake van een evacuatie, maar van een vrijwillige keus om het land te verlaten op basis van een zeer zwaarwegend advies. 'Er wordt in West-Oekraïne een noodsteunpunt onder Nederlandse vlag opgericht in Lviv, de grootste stad in het westen van Oekraïne, niet ver van de Poolse grens', zegt Hahn, 'Daar kunnen Nederlanders terecht voor nooddocumenten of informatie. Volgens de ambassade kunnen huisdieren in principe niet mee naar de EU tenzij ze honderd procent onder de Europese regelgeving vallen.'
Nederlanders, meld u
De ambassadeur riep tijdens de briefing de aanwezigen op om Nederlanders die zich nog niet hadden gemeld, te vragen zich aan te melden bij de informatieservice van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens de ambassadeur is de situatie onvoorspelbaar en moeten Nederlanders zich afvragen in hoeverre hun verblijf echt noodzakelijk is.
'Het is evident dat de situatie in en om Oekraïne onzeker is, plotseling en vrij snel zomaar zou kunnen escaleren of uit de hand zou kunnen lopen. En er een dynamiek ontstaan die onvoorspelbaar is. Daarom is de vraag relevant: is het verblijf in Oekraïne echt essentieel en noodzakelijk? Dat is een overweging die ik u graag wil meegeven. Als dat niet het geval is, overweeg dan om tijdig en nu al te vertrekken. Als het niet noodzakelijk is, denk eraan dat het mogelijk is om te vertrekken.'
De Mol benadrukt hoe moeilijk het voor de ambassade is om Nederlanders afdoende bij te staan: 'Als u ervoor kiest om te blijven, dan is dat uw eigen verantwoordelijkheid. En wees u zich ervan bewust dat het voor ons lastig is om u goed bij te staan als u in de problemen komt. Ik zou graag iedereen willen meegeven: neem geen onnodige risico’s en wees tijdig in het besluit dat je neemt.'
De ambassadeur zegt zich goed te kunnen voorstellen dat vertrekken geen gemakkelijk besluit is, maar wijst erop dat wie besluit te blijven zich goed moet voorbereiden: 'Hou uzelf goed op de hoogte van wat er speelt, door het nieuws te volgen. De eerlijkheid gebied ons te zeggen dat we als ambassade net zo min als u kunnen voorspellen wat er gaat gebeuren. Helaas hebben we geen glazen bol. Het kan snel gaan, daarom is het belangrijk om goed voorbereid te zijn.'
Geen evacuatie
Volgens De Mol is in geval van escalatie de Nederlandse ambassade niet goed in staat om haar landgenoten te evacueren. 'Wat kunnen wij voor u doen? In alle eerlijkheid is het goed om te zeggen dat het misschien niet helemaal is wat u verwacht. Als het luchtruim sluit, dan zult u zelf en met uw eigen vervoer het land moeten verlaten. We zijn niet in staat om u op te halen of een centrale evacuatie te organiseren. Het land is daar veel te groot voor en de verspreiding van Nederlanders is te groot.'
Concrete maatregelen
De ambassadeur benoemt concreet de maatregelen die vertrekkende Nederlanders zelf kunnen nemen. 'Als u beschikt over eigen vervoer, zorg dan dat uw auto klaar is. Zorg dat uw auto volgetankt is, dat u reservebenzine hebt. Dat er voldoende dekens in de auto zijn, dat u voldoende te drinken heeft voor onderweg, dat er voldoende te eten is, dat u een kaart heeft van het land. Dat lijken vanzelfsprekende zaken, maar het is belangrijk te hebben. Denk ook aan uw groene kaart om uberhaupt de grens over te komen.'
Noodsteunpunt Lviv
Voordat de vragen van de deelnemers beantwoord worden, meldt de ambassadeur dat er een noodsteunpunt in het westelijke Lviv wordt opgericht. 'Wat wij als ambassade aan het doen zijn, is dat wij een trefpunt voorbereiden in Lviv. Dat is een soort van plek van waaruit mensen, voordat ze de grens overgaan, zich kunnen verzamelen, laatste informatie kunnen krijgen, eventueel wat kunnen eten, even bijkomen, voordat ze de stap nemen om de grens over te gaan. En mocht alle communicatie uitvallen, wat zomaar zou kunnen gebeuren, dan weet u dat u op die plek in Lviv terecht kunt. Van daaruit zullen we u zo goed en zo kwaad als het gaat bijstaan en u voor te bereiden om de grens over te komen.'
Reactie Buitenlandse Zaken
In een reactie aan BNR laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten dat de officiële lijn is dat 'Nederlanders wordt geadviseerd om te heroverwegen of het noodzakelijk is om in Oekraïne te blijven.' Daarmee vat BuZa een gesprek van 53 minuten samen dat door veel Nederlanders niet zo is opgevat. Zo zei ambassadeur De Mol onder meer over de dreigende situatie in en rond het land: 'Eerlijkheid gebied te zeggen dat we als ambassade net zo min als jullie niet kunnen voorspellen wat er gaat gebeuren. We hebben geen glazen bol. Het kan snel gaan.'
'De vraag is relevant: is het verblijf in Oekraïne echt essentieel en echt noodzakelijk? Dat is een overweging die ik u graag wil meegeven. Als dat niet het geval is, overweeg dan om tijdig te vertrekken. Als het niet noodzakelijk is, denk eraan dat het mogelijk is om te vertrekken. Blijven is uw eigen verantwoordelijkheid. EN wees u zich ervan bewust dat het lastig is om u goed bij te staan als u in de problemen komt. Neem geen onnodige risico’s en wees tijdig in het besluit dat je neemt.'
De ambassadeur gaf ook aan dat een centrale evacuatie niet aan de orde is, ook niet in de toekomst. 'Daarvoor is het land te groot en wonen de Nederlanders te wijdverspreid. Wij gaan u dus niet ophalen.'
Nederlanders in Oekraïne laten aan BNR weten dat zij het gesprek met de ambassade als 'urgent' hebben opgevat.
Luister ook | Alles wat je moeten over de Oekraïnecrisis met Hammelburg, De Wijk en Hahn