Liveblog | Overleg Rusland en Oekraïne afgelopen, Shell trekt zich terug uit Rusland vanwege oorlog Oekraïne

Turkije blokkeert Bosporus door Oekraïne-oorlog

21:15 | Turkije heeft besloten de toegang tot de Zwarte Zee vanuit de Middellandse Zee te blokkeren door de oorlog in Oekraïne, dat net als aanvaller Rusland aan de Zwarte Zee ligt. Geen enkel oorlogsschip mag nog door de Dardanellen en de Bosporus, die samen de waterweg vormen. Zeker vier Russische marineschepen zouden wachten, melden Duitse media.

De Turkse minister van Buitenlandse Zaken baseert de maatregel op een internationaal verdrag over de toegang tot de Zwarte Zee. Volgens dat Verdrag van Montreux uit 1936 heeft Turkije de controle over de Bosporus. Gedurende oorlogstijd of als Turkije zelf wordt bedreigd kan het oorlogsschepen de doorvaart ontzeggen.

Russische marineschepen zouden echter altijd het recht hebben om naar hun thuishaven aan de Zwarte Zee te varen. Oekraïne had Turkije gevraagd Russische schepen tegen te houden om te voorkomen dat ze ingezet worden tijdens de oorlog.

Containervervoerder ONE stopt handel met Rusland, Maersk nog niet

20:30 | De Singaporese containervervoerder Ocean Network Express (ONE) vervoert voorlopig geen goederen meer naar en vanuit Rusland. Het bedrijf maakte maandag bekend eerst te willen kijken hoe het kan voorkomen de sancties tegen Rusland niet te overtreden. Hapag-Lloyd besloot eerder al tot een vergelijkbare stap. De Deense rederij Maersk waarschuwt klanten dat ook dat bedrijf wel eens zou kunnen stoppen met vervoer van en naar Rusland, al heeft de grootste containervervoerder ter wereld nog geen beslissing genomen.

Het Zwitsers-Italiaanse MSC blijft voorlopig nog wel op Rusland varen.

Shell trekt zich terug uit Rusland vanwege oorlog Oekraïne

18:50 | Olie- en gasconcern Shell trekt zich grotendeels terug uit Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne. Daarmee volgt Shell het voorbeeld van het Britse BP en het Noorse Equinor, die ook al aankondigden afscheid te nemen van samenwerkingen met Russische staatsbedrijven. Alleen de ongeveer 400 tankstations die Shell in Rusland heeft, stoot het bedrijf niet af.

In een verklaring laat Shell weten van plan te zijn al zijn samenwerkingsverbanden met staatsgasbedrijf Gazprom te beëindigen. 'We zijn geschokt door het verlies van levens in Oekraïne door een zinloze daad van militaire agressie die de Europese veiligheid bedreigt', stelt topman Ben van Beurden. 'Ons besluit om te vertrekken is er een dat we met overtuiging nemen. We kunnen - en zullen - niet toekijken.'

FIFA en UEFA sluiten Rusland uit

18:37 | Wereldvoetbalbond FIFA en de Europese voetbalbond UEFA schorsen Rusland tot nader order van het internationale voetbal. Dat geldt voor alle clubteams en de vertegenwoordigende nationale elftallen. Het weren van de Russen is de sanctie voor de inval van legertroepen in Oekraïne.

De eerstvolgende wedstrijd die ertoe deed was de play-off voor deelname aan het WK voetbal eind dit jaar in Qatar. Rusland zou Polen treffen op 24 maart. Polen had al aangegeven onder geen beding deze wedstrijd te zullen spelen. De schorsing betekent dat deze wedstrijd sowieso niet doorgaat.

Vredesoverleg Oekraïne-Rusland in Belarus krijgt mogelijk vervolg

18:11 | De gesprekken tussen Oekraïne en Rusland over beëindiging van de strijd zijn afgerond, meldt het Russische persbureau TASS. Maar er komt volgens beide partijen mogelijk in de komende dagen een tweede gespreksronde. Volgens de Oekraïense delegatieleider wordt er eerst ruggespraak gehouden in de hoofdsteden Kiev en Moskou.

De Russische delegatieleider, parlementariër Vladimir Medinski, sprak zich stelliger uit. Er is overeengekomen elkaar snel weer te treffen, zei hij. De Oekraïense delegatie die eerder op de dag met vertraging arriveerde in Gomel, was weinig hoopvol. Het belangrijkste doel van de gesprekken was volgens de Oekraïners te komen tot een staakt-het-vuren en terugtrekking van de Russische troepen. Maar er zijn voorlopig wel punten gevonden waar beide partijen verder over kunnen praten, aldus betrokkenen.

VS: geen stappen na nucleair dreigement Rusland

18:05 | Onlangs de nucleaire dreigementen van Rusland in de oorlog met Oekraïne zetten de Verenigde Staten geen stappen. De Amerikaanse regering ziet op dit moment geen reden de nucleaire alarmniveaus te wijzigen, aldus het Witte Huis.

De Russische president Vladimir Poetin had aangekondigd de nucleaire wapens van Rusland als afschrikkingsmiddel in paraatheid te brengen. De machthebber in het Kremlin reageerde daarmee op het spervuur ​​​​van westerse sancties na de Russische invasie in Oekraïne.

De Amerikaanse alarmniveaus zijn niet gewijzigd, 'en we hebben onze eigen beoordeling op dat vlak niet veranderd', aldus een woordvoerster van de regering. Tegelijkertijd benadrukt ze dat het nodig is heel realistisch zijn over Poetins gebruik van dreigementen.

FIFA zint op schorsing Rusland

17:05 | Wereldvoetbalbond FIFA staat op het punt om Rusland tot nader order te schorsen van het internationale voetbal. Volgens persbureau Reuters overlegt de FIFA vandaag met de Europese bond UEFA over de kwestie. Een besluit zou later op de dag vallen. Het weren van de Russen is de sanctie voor de inval van legertroepen in Oekraïne.

De eerstvolgende wedstrijd die ertoe doet is de play-off voor deelname aan het WK voetbal eind dit jaar in Qatar. Rusland treft Polen op 24 maart. Polen heeft al aangegeven onder geen beding deze wedstrijd te zullen spelen. De voetbalbonden van Tsjechië en Zweden, die mogelijk de volgende tegenstander zouden zijn van Rusland, brachten dezelfde boodschap naar buiten.

De schorsing geldt voor alle Russische nationale voetbalteams, dus ook het vrouwenteam dat in juli zou meedoen aan het EK in Engeland. De Russische vrouwen zouden op dat toernooi in de groepsfase aantreden tegen het Nederlands elftal. De Nederlandse bond KNVB besloot vandaag dat de vertegenwoordigende elftallen tot nader order geen wedstrijden spelen tegen nationale elftallen van Rusland en Belarus. Dat geldt zoals het er nu voor staat dus ook voor het duel van de 'Leeuwinnen' op het EK.

De FIFA verklaarde zondag na de inval in Oekraïne nog dat Russische voetbalclubs en de nationale teams wedstrijden konden blijven spelen, zij het op neutraal terrein en zonder publiek. Dat standpunt leidde tot veel kritiek en Polen noemde het zelfs 'totaal onaanvaardbaar'. De UEFA besloot eerder al de finale van de Champions League niet in Sint-Petersburg te laten spelen en wees Parijs als vervangende stad aan.

Poetin belooft Macron burgers te ontzien

16:44 | Poetin heeft in een telefoongesprek met zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron beloofd zich te zullen inspannen om burgers te sparen. Hij zei ook te gaan kijken hoe hoofdwegen, vooral die ten zuiden van de Oekraïense hoofdstad Kiev, buiten het strijdgewoel gehouden kunnen worden en voor burgers veilige verbindingen zijn.

Macron belde op verzoek van president Volodimir Zelenski van Oekraïne, schrijft Macron op Twitter. Oekraïne en Rusland zijn vandaag in Belarus in gesprek gegaan over het beëindigen van de strijd die donderdag met een grote Russische aanval begon. Macron vroeg Poetin daarom om onmiddellijk de wapens te laten zwijgen. De Russische leider antwoordde dat hij bereid is zich te gaan bezig houden met alle punten die Macron aangaf.

Het was het tweede telefoongesprek tussen Poetin en Macron sinds 24 februari, de dag dat de oorlog uitbrak.

Kamer wil onderzoek naar Russische financiering van partijen

16:44 | De Tweede Kamer wil een onderzoek naar de mogelijke financiering met Russisch geld van politieke partijen, politici en belangenorganisaties in Nederland. Een meerderheid steunt een voorstel van GroenLinks-voorman Jesse Klaver.

Klaver pleitte vandaag voor zo'n onderzoek in het debat in de Kamer over de Russische invasie van Oekraïne. Hij noemde daarbij Forum voor Democratie en de PVV bij naam. Die twee partijen steunen de sancties tegen Rusland niet. FVD-voorman Thierry Baudet heeft zijn begrip voor het Russische optreden uitgesproken.

Klaver stelt voor de Algemene Rekenkamer te laten onderzoeken 'of en zo ja op welke wijze politieke partijen, politici en belangenorganisaties in Nederland vanaf 2014 zijn gefinancierd met geld uit de Russische Federatie of met geld van Russische (rechts)personen'. Zijn oproep wordt in ieder geval gesteund door D66, CDA, Volt, Partij voor de Dieren, DENK, PvdA, BIJ1, ChristenUnie, SGP, Pieter Omtzigt en de VVD.

Rutte vindt praten over EU-toetreding Oekraïne niet zinvol

16:14 | Praten over toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie is nu niet zinvol, vindt premier Mark Rutte. Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie sprak zich zondag uit voor toetreding van het belaagde Oost-Europese land tot de unie.

Het is 'geen goede discussie' om het hier nu over te hebben, zei Rutte tijdens een debat in de Tweede Kamer. 'Zo gaan we Oekraïne niet helpen.' Uitbreiding van de Europese Unie is een heel complex, tijdrovend en ingewikkeld proces, aldus de minister president.

Hij pleit voor een veel intensievere samenwerking op korte termijn met landen in het oosten. Dat geldt niet alleen voor Oekraïne, maar ook voor Moldavië en Georgië. Volgens hem kan de samenwerking versterkt worden via het Oostelijk Partnerschap dat de EU met deze landen heeft gesloten. De Oekraïense president Volodomir Zelenski dringt al langer aan op een besluit over het lidmaatschap van zijn land van de EU.

Hoekstra: ga weg uit Rusland

15:51 | Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken adviseert Nederlanders in Rusland om dat land te verlaten. 'Ga er weg als je geen dwingende reden hebt om daar te blijven.' Er is geen acuut gevaar voor Nederlanders in Rusland, zei de minister. Het is meer een zaak van onzekerheid. 'Maar dat kan snel veranderen', zei Hoekstra vandaag in de Tweede Kamer.

Het reisadvies van het ministerie voor Rusland is zaterdagavond van geel naar oranje gegaan. Dat betekent dat wordt geadviseerd er alleen heen te gaan als het hoogst noodzakelijk is.

Grondgebied Hongarije niet voor levering wapens aan Oekraïne

15:31 | Hongarije staat niet toe dat er dodelijke wapens via zijn grondgebied worden geleverd aan Oekraïne. De minister van Buitenlandse Zaken van het land dat in het noordoosten aan Oekraïne grenst, Donika Gërvalla-Schwarz, zei dit tijdens een bezoek aan Kosovo.

'Dergelijke leveranties kunnen leiden tot vijandelijke acties en wij moeten de veiligheid van Hongarije dienen en ervoor zorgen dat we niet in die oorlog betrokken raken', aldus Gërvalla. Hongarije stuurt dan ook geen militairen of wapens naar Oekraïne.

Olie en gas voorlopig uitgesloten van sancties

15:23 | Invoer van olie en gas uit Rusland blijft voorlopig mogelijk. Dat maakte minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) duidelijk in een debat. Een deel van de Tweede Kamer wil de invoer drastisch verminderen. Ook vinden deze partijen dat het niet meer mogelijk moet zijn voor de regering van Rusland om haar olie- en gasleveranties af te rekenen via het internationale betalingssysteem SWIFT.

Nederland is voorstander van meer sancties binnen SWIFT, maar er moet volgens Hoekstra ook rekening worden gehouden met andere Europese landen waarvan sommige in grote mate afhankelijk zijn van Russisch gas. De minister vindt het heel belangrijk dat de Europese lidstaten en de Verenigde Staten en Canada één front blijven vormen tegen Rusland.

IOC wil geen Russische en Belarussische sporters bij wedstrijden

15:20 | Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) wil dat sportbonden wereldwijd geen sporters uit Rusland en Belarus mee laten doen aan evenementen. Het overkoepelende sportcomité zegt dat besluit te hebben genomen vanwege 'de integriteit van de sport en de veiligheid van deelnemers'.

Rusland viel vorige week Oekraïne binnen en heeft Belarus als bondgenoot.

Meerdere EU-landen roepen op Rusland te verlaten

15:10 | Italianen en Spanjaarden krijgen het dringende advies Rusland zo snel mogelijk te verlaten vanwege de oorlog met Oekraïne en de sancties tegen Moskou. De Duitse regering roept Duitsers die niet per se in Rusland hoeven te zijn vertrek te overwegen.

Alle Italianen die niet permanent in Rusland wonen, zouden 'zonder uitstel' het land moeten verlaten, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken in Rome. Dat geldt ook voor studenten, toeristen en zakenlui. De regering in Madrid geeft een soortgelijk advies.

Russische vliegtuigmaatschappijen zijn niet langer welkom in de EU. Er zijn vluchten mogelijk via Istanbul en steden in het Midden-Oosten, aldus het Italiaanse ministerie. Ook kunnen mensen in Sint-Petersburg de bus nemen naar Estland en vandaar verder reizen.

Zwitserland neemt EU-sancties tegen Rusland over

15:05 | Zwitserland neemt de EU-sancties tegen Rusland over. Dat betekent onder meer dat tegoeden van Russische bedrijven en personen, onder wie president Vladimir Poetin, worden geblokkeerd vanwege de inval in Oekraïne.

Het besluit is opvallend omdat het land zich doorgaans neutraal opstelt. President Ignazio Cassis spreekt van een 'unieke en moeilijke' stap waar zorgvuldig over moest worden nagedacht. Door twee sanctiepakketten over te nemen, wil het land laten zien solidair te zijn met Oekraïne.

Cassis zei zondag al dat het 'zeer waarschijnlijk' is dat de Zwitsers het voorbeeld van de Europese Unie zouden volgen. De regering in Bern heeft naast het invoeren van sancties ook opdracht gegeven voor het leveren van hulpgoederen aan Polen, waar veel inwoners van Oekraïne naartoe zijn gevlucht.

Sluiting luchtruim zorgt voor extra druk op leveringsketens

14:41 | De sluiting van grote delen van het luchtruim na sancties wegens de oorlog in Oekraïne leidt mogelijk tot verdere problemen in de toeleveringsketens, omdat ook vrachtvluchten door de maatregelen worden geraakt. Zo zijn er al meerdere vluchten geannuleerd en de verwachting is dat dit er meer worden. Ook moeten maatschappijen mogelijk omvliegen, met extra tijd- en kostendruk tot gevolg.

De Europese Unie duldt geen Russische maatschappijen meer boven haar grondgebied en ook Rusland gooit zijn luchtruim nu voor tientallen landen dicht. De sancties gaan mogelijk nog een lange tijd duren.

Russische nucleaire wapens in staat van paraatheid

13:50 | De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe heeft gezegd dat de nucleaire afschrikkingswapens van het land in staat van alarm zijn gebracht. Hij noemde speciaal de paraatheid van de noordelijke vloot en de vloot in de Stille Oceaan en die van bommenwerpers voor de lange afstand.

President Vladimir Poetin had zondag opgedragen de nucleaire macht in paraatheid te brengen, omdat volgens hem de NAVO agressieve uitlatingen had gedaan. Rusland is een van de machtigste kernwapenmachten ter wereld, waarschuwde Poetin. Hij hekelde de vijandelijke houding van het Westen en 'de ongekende illegale sancties op economisch gebied'. Hij noemde het 'sancties van het Rijk van de Leugen', waarmee hij het Westen bedoelt.

De economische sancties treffen het land zwaar. De nationale munteenheid roebel keldert en mensen gaan naar banken om geld van hun rekening te halen. Minister van Financiën Anton Siloeanov heeft volgens persbureau RIA Novosti beklemtoond dat de Russische staatskas voldoende middelen heeft om aan de sociale verplichtingen te voldoen tijdens de economische sancties tegen het land.

G7-leiders en Europese landen overleggen over Oekraïne

13:40 | De leiders van de G7-landen houden maandag digitaal overleg over de situatie in Oekraïne. Ook NAVO-topman Jens Stoltenberg en de leiders van Polen en Roemenië bellen in, maakte de Italiaanse regering bekend. De G7 bestaat uit de VS, Duitsland, Canada, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk. De EU is ook altijd vertegenwoordigd. Het beraad begint om 17.15 uur. Om 20.30 volgt overleg tussen de leiders van Frankrijk, Italië, Duitsland en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula Von der Leyen.

Oekraïense wegversperring in het aan de Dnjepr gelegen Energodar

Cyberoorlog tussen Rusland en Westerse hackers intensiveert

13:35 | De oorlog tussen Rusland en Oekraïne is niet alleen fysiek: er is ook een cyberoorlog gaande. Russische hackers voeren al jaren cyberaanvallen uit in Oekraïne, maar de afgelopen weken hebben de Russen het tempo opgevoerd. Niet alleen Oekraïne heeft hier last van, ook het Westen loopt gevaar.

Oekraïne: 'helden van Slangeneiland' leven nog

13:35 | De dertien Oekraïense militairen die vorige week zouden zijn gesneuveld op een eiland in de Zwarte Zee nadat ze hadden geweigerd zich over te geven aan Rusland, zijn niet gesneuveld. Ze leven nog en zijn krijgsgevangen gemaakt, meldt de Oekraïense marine op zijn geverifieerde Facebook-pagina.

Oekraïne verspreidde vorige week een geluidsopname van de confrontatie. Daarop is te horen dat een Russisch marineschip de militairen op het eiland oproept zich over te geven. De Oekraïners antwoordden: 'Russisch marineschip, krijg de klere'. Dat zouden hun laatste woorden zijn geweest, wat ze op het Oekraïense vasteland een heldenstatus gaf. President Volodimir Zelenski kondigde aan dat de militairen postuum zouden worden geëerd als Held van Oekraïne, de hoogste onderscheiding van het land. Het is niet duidelijk of hij op dat moment al wist dat ze nog leefden, of ervan uitging dat ze waren gesneuveld.

De gevechten gingen om het eiland Zmiinji, oftewel Slangeneiland. Het is een onherbergzame rots in het westen van de Zwarte Zee, ongeveer 40 kilometer uit de kust van Oekraïne en Roemenië. Het eiland ligt in de buurt van de vaarroutes naar Odessa, de derde stad van Oekraïne.

Gehackte Russische media tonen bericht tegen oorlog Oekraïne

13:30 | De websites van meerdere Russische media hebben een boodschap getoond tegen de oorlog in Oekraïne, nadat ze waren gehackt. Op de sites was een tekst te lezen waarin wordt opgeroepen een einde te maken aan de Russische invasie.

'We dringen er bij u op aan om deze waanzin te stoppen, stuur uw zonen en echtgenoten niet de dood in', aldus de boodschap. 'Poetin dwingt ons te liegen en brengt ons in gevaar. Het is niet onze oorlog, laten we hem stoppen.' De tekst stond op de site van onder meer staatspersbureau TASS, met een logo van de internationale hackersgroep Anonymous.

Sinds de invasie zijn sites van de onder andere de Russische regering het doelwit van hackers, die daarmee hun steun aan Oekraïne tonen. Ook in Rusland zelf is verzet tegen wat Moskou een "speciale militaire operatie" noemt en omschrijft als een noodzakelijke veiligheidsmaatregel. Bij Russische protesten tegen de invasie zijn duizenden mensen opgepakt.

Chelsea-topman Abramovitsj bij besprekingen Rusland en Oekraïne

13:15 | Roman Abramovitsj, jarenlang eigenaar van de Engelse voetbalclub Chelsea, neemt deel aan de onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne in een poging het gewapende conflict tussen beide landen te beëindigen. De miljardair heeft gehoor gegeven aan een verzoek daartoe van Oekraïne. Abramovitsj wordt gezien als een goede bekende van de Russische president Vladimir Poetin.

'Ik kan bevestigen dat Roman Abramovitsj is benaderd om een bijdrage te leveren aan de gesprekken over een vreedzame oplossing en daar heeft hij positief op gereageerd', zei een woordvoerster van de Oekraïense delegatie. Om de onderhandelingen niet te belemmeren wilde ze geen details geven over de precieze rol van de zakenman.

Wat op dit moment de functie van de 55-jarige Abramovitsj bij Chelsea precies is, is evenmin helemaal duidelijk. Hij liet dit weekeinde weten dat hij als gevolg van het conflict in Oekraïne de club overdraagt aan de foundation van de 'Blues'. Vermoedelijk heeft hij dat ook gedaan om eventuele sanctie van de Britse regering voor te zijn.

ChristenUnie wil kijken naar meer sancties tegen Rusland

13:05 | De ChristenUnie is blij met het huidige sanctiepakket tegen Rusland, maar wil dat het kabinet gaat kijken of er nog meer mogelijk is. Hij wil net als de linkse partijen dat er wordt gekeken naar brievenbusfirma's op de Amsterdamse Zuidas om te kijken welke bezittingen de Russen daar verborgen houden.

De Russische president Vladimir Poetin heeft zich met de inval onttrokken aan de internationale rechtsorde, zei Kamerlid Don Ceder tijdens een debat in de Kamer over Oekraïne. De toekomst van de vrije wereld staat volgens hem op het spel.

Baudet betreurt inval in Oekraïne, maar veroordeelt deze niet

13:00 | Partijleider Thierry Baudet van Forum voor Democratie betreurt de Russische inval in buurland Oekraïne, maar wilde de invasie niet veroordelen tijdens een debat in de Tweede Kamer. 'Ik vind het verschrikkelijk. Het is de schuld van het Westen.'

Volgens Baudet is het associatieverdrag dat de Europese Unie en Oekraïne in 2014 sloten, de bron van de Russische inval in Oekraïne. Dat verdrag leidde ertoe dat Kiev dichterbij het lidmaatschap van NAVO en EU zou komen en dat is onacceptabel voor Rusland, zei hij.

De voorman van FVD vreest een escalatie van het geweld als het Westen doorgaat met de huidige maatregelen. 'We worden een derde wereldoorlog in gerommeld.' Oekraïne moet volgens hem een neutrale staat worden en Rusland moet worden erkend als een partner. Want de 'echte vijand' is China, zegt Baudet.

Gasimporteurs stoppen aankopen Russisch gas vanwege sancties

12:50 | Verscheidene importeurs hebben verdere aankopen van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) uit Rusland stopgezet. De stap volgt op de onzekerheid bij de kopers over de golf van sancties van het Westen tegen Rusland. De terughoudendheid onder de importeurs wakkert de zorgen over de energietekorten verder aan en stuwt de gasprijzen.

Sommige importeurs uit Azië en Zuid-Amerika hebben besloten tijdelijk te stoppen met het kopen van aardgas uit Rusland. Volgens handelaren doen ze dat in afwachting van meer duidelijkheid over de sancties tegen banken en bedrijven. Over de hele linie zijn kopers volgens handelaren voorzichtiger geworden met het kopen van gas en het gebruik van Russische schepen voor het transport.

Westerse landen hebben besloten om enkele grote Russische banken uit te sluiten van het internationale betalingssysteem SWIFT. En hoewel de nieuwe reeks sancties niet direct gericht is op de energiesector, wordt wel gevreesd dat er nog meer in het verschiet ligt. Ook omdat Rusland met tegenmaatregelen kan komen. Rusland was in 2021 de op drie na grootste exporteur van lng.

Sommige kleinere importeurs worstelen volgens handelaren om kredietbrieven van banken te krijgen om Russisch gas te kopen, waardoor hun inkoop effectief wordt stopgezet. Een kredietbrief is een garantie van de bank dat de betaling van een koper aan een verkoper op tijd en voor het juiste bedrag zal worden ontvangen. De gasimporteurs blijven wel Russische gasleveringen in ontvangst nemen die eerder al zijn gekocht of die onderdeel zijn van langetermijncontracten.

Oekraïne: tientallen doden bij beschietingen Charkov

12:50 | In de Oost-Oekraïense stad Charkov zijn tientallen mensen omgekomen door massale Russische beschietingen, zegt een adviseur van de Oekraïense regering. Er zouden honderden gewonden zijn gevallen. De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Een dag eerder meldden de autoriteiten dat het Oekraïense leger de Russische strijdkrachten hadden verdreven uit Charkov, de tweede stad van Oekraïne met ongeveer 1,4 miljoen inwoners.

Linkse partijen: pak Russische belangen op Zuidas aan

12:40 | Het kabinet moet Russische financiële belangen die via de Amsterdamse Zuidas lopen hard aanpakken. Daarvoor pleiten de PvdA, GroenLinks en de SP maandag in de Tweede Kamer.

De drie linkse oppositiepartijen steunen de economische sancties die het Westen tegen Rusland heeft ingesteld, zeiden ze. Maar ze vragen zich wel af of er niet nog meer kan worden gedaan om Rusland economisch te isoleren, in het bijzonder met bedrijven die banden hebben met of gevestigd zijn op de Zuidas. 'Onze Zuidas mag niet langer als veilige haven dienen voor corrupt Russisch geld', zei PvdA-Kamerlid Kati Piri. 'We moeten het geld identificeren en confisqueren.'

Ook GL-voorman Jesse Klaver wil dat het kabinet meer doet om tegoeden van Russische oligarchen te bevriezen. 'Geld dat door de Zuidas stroomt, pak het aan.' Klaver pleitte ook voor een volledige internationale boycot van Russische gas en olie. 'Het is onverteerbaar dat er dagelijks nog 600 miljoen euro richting Rusland stroomt. We moeten daarmee stoppen.' Hij erkent dat het 'ongekende gevolgen zal hebben voor gas- en energieprijzen. Niet alleen in Nederland. Maar we moeten het doen'.

SP-Kamerlid Jasper van Dijk steunt 'effectieve sancties', maar wil wel dat die zo min mogelijk het Russische volk treffen. 'En worden de Russische bedrijven op de Zuidas aangepakt', vroeg hij ook aan het kabinet.

CDA 'verbaasd' over openheid rond wapenleveringen aan Oekraïne

12:35 | Het CDA heeft zich erover 'verbaasd' dat Nederland zo openlijk heeft gecommuniceerd over het leveren van wapentuig aan de Oekraïense strijdkrachten. Defensie maakte bekend onder meer luchtdoel- en antitankraketten te sturen. 'Dat weten ze in Moskou nu ook', merkt Kamerlid Agnes Mulder op. Mulder veroordeelt de Russische inval in Oekraïne als 'een flagrante schending van het volkenrecht'. Rusland zet daarmee 'een stap terug naar de tijd van de Koude Oorlog'. Zij put evenwel moed uit 'de moed en wijsheid' van de Oekraïense president Zelenski. 'Het contrast met Poetin kon niet groter zijn.'

Het CDA zou verder graag zien dat het ministerie van Buitenlandse Zaken de coördinatie op zich neemt van alle particuliere hulpinitiatieven voor de Oekraïense bevolking.

Meer helmen, scherfvesten en radars onderweg naar Oekraïne

12:30 | Een transportvliegtuig is maandagochtend vanaf vliegbasis Eindhoven vertrokken met aan boord de resterende helmen en scherfvesten en mobiele gevechtsveldbewakingsradars voor Oekraïne. Alle munitie en bijna al het materieel dat tot nu toe door Nederland is toegezegd is daarmee verstuurd, laat het ministerie van Defensie weten. Er volgen nog mortieropsporingsradars, die op een later moment naar Oekraïne worden vervoerd.

Aan boord zijn zogenoemde squire radars, radars die bewegende voertuigen, (groepen) personen en laagvliegende helikopters kunnen detecteren. Het C-130 Hercules transportvliegtuig van de luchtmacht zal landen in een buurland van Oekraïne. Vanwege veiligheidsoverwegingen doet Defensie geen uitspraken over hoe de militaire goederen vanuit het betreffende buurland in Oekraïne komen.

Nederland had scherpschuttersgeweren, radarapparatuur, helmen en scherfvesten aan de Oekraïense regering van president Volodimir Zelenski toegezegd. Oekraïne heeft recent opnieuw een verzoek om wapenhulp aan Nederland gedaan en er wordt gekeken of hieraan kan worden voldaan, zei generaal Onno Eichelsheim, de hoogste militair van ons land, zondag in het televisieprogramma Buitenhof.

Meer dan half miljoen mensen ontvluchtten Oekraïne

12:20 | Meer dan een half miljoen mensen zijn sinds donderdag Oekraïne ontvlucht, meldt VN-vluchtelingencommissaris Filippo Grandi. De meeste vluchtelingen lijken naar Polen te trekken, waar enorme rijen zijn ontstaan bij de grensposten. Polen meldt dat in totaal 281.000 vluchtelingen het land binnen zijn gekomen. Maandag hadden voor 07.00 uur al 28.000 mensen de grens overgestoken. Een dag eerder ging het in totaal om zo'n 100.000 personen. Niet alle Oekraïners blijven in Polen, er reizen ook veel mensen door naar andere Europese landen.

Er zijn ook veel Oekraïners die in eigen land op zoek zijn naar een veilig onderkomen. Op meerdere plekken vinden explosies en beschietingen plaats. Zeker 102 burgers zijn omgekomen in de eerste dagen van de Russische invasie, melden de Verenigde Naties. Onder de slachtoffers zijn zeven kinderen. Het aantal gewonden is opgelopen tot 403. VN-mensenrechtenchef Michelle Bachelet meldt dat meeste mensen zijn gedood door 'explosieve wapens'. Het gaat onder meer om slachtoffers van beschietingen met zware artillerie en luchtaanvallen. Ze vreest dat de werkelijke cijfers 'aanzienlijk hoger' liggen.

Klaver wil onderzoek naar banden politieke partijen met Rusland

12:20 | De Tweede Kamer moet een onderzoek instellen naar de financiering van politieke partijen en politici en naar mogelijke banden met Rusland. Daarvoor pleit GroenLinks-leider Jesse Klaver. Ook wil hij dat Forum voor Democratie en de PVV geen toegang krijgen tot vertrouwelijke informatie van het kabinet aan de Tweede Kamer over de oorlog in Rusland.

'We moeten ons beschermen tegen een aanval op de democratie van buiten, maar ook van binnen', zei Klaver maandag in het debat over de Russische invasie van Oekraïne. 'Op dit moment in de geschiedenis kunnen we dit gemarchandeer in ons eigen parlement niet hebben', zei hij over FVD en PVV, die de sancties tegen Rusland niet steunen. FVD-leider Thierry Baudet toonde de afgelopen dagen begrip voor het optreden van de Russen.

IND beslist komende maanden niet over asielaanvragen Oekraïners

12:10 | De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de komende zes maanden geen beslissingen nemen over mensen die uit Oekraïne komen. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) heeft maandag een beslisstop voor lopende en nieuwe aanvragen ingesteld vanwege de Russische inval in het land. Ze hoeven zich dan geen zorgen te maken over de duur van hun verblijfsrecht.

Oekraïners zijn al vrij om naar Nederland te reizen en mogen hier negentig dagen legaal blijven, zonder visum. De staatssecretaris had al gezegd dat de IND coulant zou omgaan met de aanvragen van Oekraïners om hier langer op reguliere basis te blijven. Vluchtelingen mogen, als zij dat willen, wel een asielverzoek indienen. Zij komen dan in een asielopvangcentrum. Inmiddels hebben zich enkele tientallen Oekraïners gemeld sinds de Russische agressie eind vorige week begon.

Voor degenen die in Nederland geen asielverzoek indienen maar geen eigen opvang kunnen regelen, komt andere opvang, zegde de staatssecretaris toe. Hij is daarover in overleg met gemeenten, zei hij vrijdag.

Oekraïne en Rusland beginnen onderhandelingen in Belarus

12:07 | Delegaties van Oekraïne en Rusland zijn in Belarus begonnen met onderhandelingen. De regering in Kiev is sceptisch, maar heeft als doel een onmiddellijk staakt-het-vuren en terugtrekking van Russische troepen, liet het kantoor van president Volodimir Zelenski weten. Rusland wilde zijn doelstelling vooraf niet prijsgeven.

PVV wil geen sancties en inzetten op onderhandelingen

12:05 | De PVV is tegen het instellen van sancties tegen Rusland. Dat heeft volgens Kamerlid Raymond de Roon geen zin. 'We moeten onze eigen economie niet opofferen', zei hij in een debat in de Tweede Kamer over de oorlog in Oekraïne. Volgens de PVV'er hebben de sancties die zijn ingesteld na de Russische invasie van de Krim bewezen dat deze strafmaatregelen niet helpen. 'Het is daarom zinloos om dat nu weer te doen.' De PVV veroordeelt wel ten scherpste de inval in het buurland.

Hij vindt dat er moet worden ingezet op onderhandelingen. Verder moeten de vluchtelingen in de landen worden opgevangen die grenzen aan Oekraïne, zoals Polen en Hongarije. De PVV is wel bereid te betalen voor de opvang van deze mensen. Kamerlid Wybren van Haga van de Groep Van Haga vindt dat Nederland neutraal moet blijven in het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Anders zal Nederland volgens hem teveel schade lijden. Hij keert zich tegen wapenleveranties aan de belaagde regering in Kiev en tegen sancties.

ING keldert 9 procent op Damrak

12:05 | Het aandeel ING werd maandag hard afgestraft op de Amsterdamse beurs. Ook andere grote Europese banken kregen rake klappen door de zwaardere sancties van het Westen tegen Rusland. Zo worden verschillende Russische banken afgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT. ING is van de Nederlandse banken het sterkst aanwezig in Rusland en Oekraïne.

ING zakte 9 procent in Amsterdam. In Frankfurt verloor Deutsche Bank bijna 9 procent. De Franse bank Société Générale en de Italiaanse bank UniCredit, die aanzienlijke activiteiten hebben in Rusland, zakten tot 11 procent. Raiffeisen Bank kelderde 14,5 procent in Wenen. De Oostenrijkse bank heeft een sterk winstgevend onderdeel in Rusland. De AEX-index op Beursplein 5 noteerde rond het middaguur 1,4 procent lager op 717,72 punten. De MidKap daalde 1,5 procent tot 1012,63 punten. De beurzen in Frankfurt, Parijs en Londen verloren tot 2,8 procent.

Aandelenbeurs Moskou blijft dicht vanwege oorlog Oekraïne

11:55 | De aandelenbeurs in Moskou blijft maandag dicht vanwege alle onrust op de Russische financiële markten door de oorlog in Oekraïne. Dat heeft de Russische centrale bank gezegd. De Russische roebel is door alle onrust in een duikvlucht beland. Om verdere waardevermindering en hogere inflatie tegen te gaan heeft de Russische centrale bank het belangrijkste rentetarief verhoogd van 9,5 procent naar 20 procent.

Op donderdag, toen de invasie van Oekraïne door Rusland begon, kelderde de RTS-index in Moskou met meer dan 38 procent. Er waren enorme verliezen voor bijvoorbeeld gasconcern Gazprom, oliebedrijf Rosneft en de grote bank Sberbank. Daardoor ging meer dan 200 miljard dollar aan beurswaarde in Moskou verloren. Vrijdag toonde de RTS-index wel weer sterk herstel met een plus van ruim 26 procent.

Evofenedex: wie zaken doet in Oekraïne gaat het lastig krijgen

11:40 | Ondernemers die zakendoen in Oekraïne, Rusland en omgeving gaan het erg lastig krijgen. De gevolgen van de oorlog zullen op grote schaal voelbaar worden. Niet alleen op gebied van transport, maar ook het gebied van verzekeringen en cyberveiligheid. Dit zegt directeur Bart-Jan Koopman van de ondernemersvereniging voor handel en logistiek Evofenedex.

'Russische leger weggevaagd in Kherson'

11:40 | 'Het hele Russische leger is weggevaagd in Kherson', zegt onderzoeksjournalist Robert van der Noorda wiens schoonouders in de zuidelijke stad grenzend aan de Krim wonen. Van der Noorda zelf zit in Oekraïne aan de Roemeense grens.

D66 staat open voor extra investering in Defensie

11:40 | Regeringspartij D66 staat open voor extra investeringen in Defensie, zei Sjoerd Sjoerdsma maandag in de Tweede Kamer waar gedebatteerd wordt over de oorlog in Oekraïne. 'Voor mijn fractie is er nu geen enkele taboe', zei hij. Hij wees erop dat het kabinet deze regeerperiode al 10 miljard euro extra investeert in het militaire apparaat. Maar Sjoerdsma is bereid meer te doen. 'Wat nodig is, is nodig.'

Volgens Sjoerdsma moet de Russische president Vladimir Poetin 'keihard' worden aangepakt. Hij wil verder dat de Europese Unie nu door pakt op het gebied van defensiesamenwerking en vindt dat de EU minder afhankelijk moet worden van Russisch gas. De D66'er vindt ook dat Nederland zich moet aansluiten bij de klacht die Oekraïne heeft ingediend tegen Rusland bij het Internationaal Gerechtshof.

Rutte strijdbaar in verklaring tegen Russen

11:25 | Voor aanvang van het Oekraïnedebat heeft minister-president Mark Rutte namens het kabinet een verklaring afgelegd waarin hij zich strijdbaar toont en solidariteit met Oekraïne uitspreekt. Ook benadrukt hij dat de plannen van Poetin zijn mislukt.

Oekraïne en Rusland beginnen onderhandelingen in Belarus

11:20 | Delegaties van Oekraïne en Rusland zijn in Belarus begonnen met onderhandelingen. De regering in Kiev is sceptisch, maar heeft als doel een onmiddellijk staakt-het-vuren en terugtrekking van Russische troepen, liet het kantoor van president Volodimir Zelenski weten. Rusland wilde zijn doelstelling vooraf niet prijsgeven.

De Oekraïners arriveerden per helikopter bij de gesprekslocatie in Belarus, bij de grens met Oekraïne. In de delegatie zitten onder anderen defensieminister Oleksii Reznikov en Zelenski's adviseur Mychajlo Podoljak. De Russen waren al eerder aangekomen en zijn vertegenwoordigd door onder anderen Leonid Sloetski, de voorzitter van de buitenlandcommissie van het parlement.

Belarus, een bondgenoot van Rusland, heeft een vergaderzaal ingericht met vlaggen van de drie landen. Oekraïne weigerde in eerste instantie onderhandelingen in Belarus, maar ging later akkoord nadat onder meer veiligheidsgaranties waren gegeven door de Belarussische president Aleksandr Loekasjenko. President Zelenski heeft geen hoge verwachtingen, maar wil wel een poging wagen.

Italianen opgeroepen Rusland te verlaten

11:15 | Italianen krijgen het dringende advies Rusland snel te verlaten vanwege de oorlog met Oekraïne en de sancties tegen Moskou. Alle Italianen die niet permanent in Rusland wonen, zouden 'zonder uitstel' het land moeten verlaten, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken in Rome. Dat geldt ook voor studenten, toeristen en zakenlui.

Zuid-Korea verbiedt export strategische goederen naar Rusland

11:10 | Zuid-Korea heeft besloten de export van strategische goederen naar Rusland te verbieden. En ook laat het ministerie van Buitenlandse Zaken van dat land maandag weten zich aan te sluiten bij het initiatief van de Europese Unie en zijn westerse bondgenoten om meerdere Russische banken uit te sluiten van het internationale betalingssysteem SWIFT.

De EU heeft Rusland extra zware strafmaatregelen opgelegd vanwege de invasie in Oekraïne. Daarbij gaat het onder meer om het aan banden leggen van de export van sommige hightechproducten en goederen die ook militaire doeleinden kunnen dienen.

Tot de strategische goederen die zouden kunnen worden gecontroleerd, behoren leveringen van elektronica, halfgeleiders, computers, sensoren en lasers, navigatie en vliegtuigelektronica, en scheeps- en ruimtevaartapparatuur. Twee vooraanstaande banken in Zuid-Korea bevestigden maandag dat zij de handelsstromen met zeker zeven Russische banken hebben stopgezet. Daarmee liepen de kredietverstrekkers vooruit op de specifieke richtlijnen van de SWIFT-ban.

Verder kondigde Zuid-Korea aan dat het land bereid is meer olie uit de strategische reserves vrij te geven. Dat draagt volgens de regering bij aan de stabilisatie van de internationale energiemarkt. Verder wordt de doorverkoop van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) aan Europa onderzocht.

Kort na de aankondiging zei de Russische ambassadeur in Zuid-Korea het te betreuren dat het land door 'sterke druk van buitenaf' Rusland ook sanctioneert.

Rutte geeft om 11:00 uur een persconferentie

De Tweede Kamer komt vandaag terug van reces om met premier Rutte, buitenlandminister Hoekstra en defensieminister Ollongren te debatteren over de oorlog in Oekraïne. Voorafgaand aan het debat zal Rutte namens het kabinet een verklaring afleggen over waar Nederland nu staat en hoe we verder gaan met de internationale partners.

'Russen boeken tot nu toe slechts in één regio militair succes'

11:00 | De invasie van Oekraïne vordert voor het Russische leger minder snel en succesvol dan zij zelf hadden gehoopt. De strijdkrachten van Vladimir Poetin zijn het buurland op vier plekken binnengetrokken, maar boeken tot nu toe eigenlijk slechts op één van die fronten echt aantoonbare successen. Dat concludeert freelance-journalist Thomas van Linge, die met behulp van het vele beeldmateriaal inzichtelijk maakt hoe de oorlog verloopt.

Zelenski vraagt direct EU-lidmaatschap voor Oekraïne

10:30 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski vraagt de Europese Unie zijn land direct als lid toe te laten. Het landenblok zou Oekraïne via een nieuwe speciale procedure moeten laten toetreden. 'Ons doel is om bij alle Europeanen te zijn, en - dat is het belangrijkst - om gelijk te zijn', zei Zelenski in een videotoespraak. 'Ik ben er zeker van dat dat eerlijk is. Ik ben er zeker van dat we dat verdienen.'

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen sprak zich zondag uit voor toetreding van Oekraïne. 'Op termijn horen zij inderdaad bij ons', zei ze. Het zijn Nederland en de andere 26 lidstaten die erover beslissen. Zelenski had zaterdag al op een besluit aangedrongen. 'Het is een cruciaal moment om de langdurige discussie voor eens en voor altijd af te sluiten en een besluit te nemen over een EU-lidmaatschap van Oekraïne.'

Veel EU-landen hebben besloten zware wapens naar Oekraïne te sturen. De EU-ministers van Defensie houden maandagmiddag digitaal overleg over de situatie. Ze bespreken onder meer waar Oekraïne verder behoefte aan heeft.

Nederlandse volleyballers niet naar WK in Rusland vanwege oorlog Oekraïne

10:00 | Nederlandse volleyballers gaan niet naar het WK in Rusland vanwege oorlog in Oekraïne.

Steeds meer vluchtelingen trekken naar Polen, Moldavië en Roemenië

09:50 | Aanzienlijke aantallen vluchtelingen steken de Poolse grens over, zegt directeur Tineke Ceelen van Stichting Vluchteling die daar ter plaatse is. 'Vanochtend al 28.000 die de grens met Polen overstaken. Aan de grenzen gaat het langzaam, je ziet niet direct de enorme omvang, maar als je de opvangcentra ziet, dan weet niet wat je ziet'.

Datzelfde ziet correspondent Frank Elbers aan de grenzen met Moldavië en Roemenië. 'het is hartverwarmend en indrukwekkend, overal staan mensen die willen helpen.' Volgens Elbers worden Roemenië en Moldavië vooral gebruikt als transitland, en gaan de vluchtelingen met name richting Hongarije.'

China tegen sancties en uitsluiting Russische banken van SWIFT

09:35 | China is tegen de sancties die het Westen heeft opgelegd aan Rusland, waaronder de uitsluiting van een aantal Russische banken van het interbancaire communicatiesysteem SWIFT. Volgens het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken gaat het om illegale en eenzijdig opgelegde sancties.

Dit standpunt hadden de Chinezen al eerder ingenomen. Een woordvoerder van het ministerie herhaalde de afwijzing van de sancties maandag tijdens de dagelijkse nieuwsbriefing.

Daarbij gaf hij ook aan dat alle partijen kalm moeten blijven en verdere escalatie van het conflict in Oekraïne moeten vermijden. Wang herhaalde verder China's standpunt dat de veiligheidszorgen van alle landen serieus moeten worden genomen.

Banken onderuit op beurzen na nieuwe sancties tegen Rusland

09:30 | De Europese banken gingen maandag onderuit op de aandelenbeurzen na de strengere sancties tegen de Russische banken. ING zakte 8 procent in Amsterdam. In Frankfurt verloor Deutsche Bank bijna 7 procent en de Franse bank BNP Paribas daalde 6 procent in Parijs. De Europese dochteronderneming Sberbank Europe van de Russische staatsbank Sberbank staat volgens de Europese Centrale Bank (ECB) op omvallen. Sberbank is een van de Russische banken die is afgesloten van SWIFT.

De AEX-index op Beursplein 5 noteerde in de ochtendhandel 1,3 procent in het rood op 718,42 punten, na het stevige herstel op vrijdag. De MidKap daalde 1,5 procent tot 1013,27 punten. De beurzen in Frankfurt, Parijs en Londen verloren tot 2,2 procent. Op de Russische beurs werd nog niet gehandeld. De Russische munt roebel kelderde 18 procent in waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar als gevolg van de nieuwste financiële sancties tegen Rusland. De Russische centrale bank verhoogde daarop de rente tot 20 procent.

Separatisten Donetsk schorten militaire mobilisatie op

09:15 | De separatisten van de zelfverklaarde republiek Donetsk hebben de militaire mobilisatie opgeschort. Het doel is bereikt nu zij het gewenste grondgebied op Oekraïne hebben veroverd, zo heeft leider Denis Poesjilin gezegd op de Russische staatstelevisie.

Volgens Poesjilin is het nu tijd om te focussen op de "humanitaire component". De separatisten kregen de afgelopen dagen hulp van Russische militairen. Dat leger viel Oekraïne donderdag binnen, nadat Moskou Donetsk en Loehansk, de andere afvallige regio in Oost-Oekraïne, als onafhankelijk had erkend. De pro-Russische separatisten hadden voor de invasie ongeveer 30 procent van Donetsk en Loehansk in handen, maar claimden wel het volledige grondgebied. De rest stond onder controle van het Oekraïense leger. De twee partijen vechten sinds 2014 tegen elkaar.

Gasprijzen schieten omhoog door sancties tegen Rusland

09:00 | Net als de olieprijzen, zijn ook de Europese aardgasprijzen maandag omhoog geschoten. De nieuwe ronde van sancties die dit weekend tegen Rusland werd ingesteld wakkerde de bezorgdheid over energietekorten aan. De prijs van een megawattuur gas op de Nederlandse termijnmarkt steeg maandag met 36 procent tot bijna 127 euro, om daarna weer iets te dalen tot krap 108 euro. Westerse landen kwamen overeen nieuwe sancties op te leggen om de Russische economie en het financiële systeem verder te isoleren.

Mildere sancties konden de Russische president Vladimir Poetin er niet van overtuigen zijn troepen uit Oekraïne terug te trekken. Hoewel de sancties nog geen betrekking hebben op energie, wordt gevreesd dat er nog meer in het verschiet ligt. Rusland is Europa's grootste gasleverancier. Ongeveer een derde van de gasleveringen stroomt doorgaans via Oekraïense pijpleidingen.

Kabinet wil meer vormen van spionage strafbaar stellen

Het kabinet wil meer vormen van spionage aanpakken. Het wordt daarom strafbaar om voor een buitenlandse overheid te werken en daardoor zwaarwegende Nederlandse belangen in gevaar te brengen. Daar komt een gevangenisstraf tot zes jaar op te staan.

Dat staat in een wetsvoorstel dat maandag in consultatie is gegaan. De Tweede Kamer dringt al langer aan op meer mogelijkheden om spionage bij bijvoorbeeld Nederlandse technologiebedrijven en kennisinstellingen tegen te gaan.

De wet biedt nu in veel gevallen 'onvoldoende mogelijkheden' om op te treden, vindt justitieminister Dilan Yeşilgöz. Spionage is pas strafbaar bij schending van staats- en bedrijfsgeheimen. Maar ook bijvoorbeeld sabotage en het verspreiden van informatie kunnen 'zwaarwegende Nederlandse belangen ernstig schaden', aldus de minister.

'Nederland is een hoogontwikkeld land met een open economie en samenleving', zegt Yeşilgöz. 'Dat maakt ons sterk maar ook een aantrekkelijk doelwit voor buitenlandse overheden en bedrijven. We moeten de unieke kennis van het bedrijfsleven, onze onderwijsinstellingen en kennisinstituten daarom beschermen.'

Rusland belooft Oekraïense burgers 'vrijgeleide' uit Kiev

08:47 | Het Russische ministerie van Defensie roept inwoners van Kiev op de stad te verlaten via de snelweg naar de zuidelijker gelegen plaats Vasilkov. Deze route zou volgens een woordvoerder 'open en veilig' zijn. Het aanbod is mede een reactie op de oproep van de Oekraïense autoriteiten thuis te blijven. Moskou zegt dat inwoners daardoor dienen als "menselijk schild" voor de troepen die Kiev verdedigen. Het Russische leger beweerde opnieuw alleen militaire doelen aan te vallen, hoewel er volgens Oekraïne tal van civiele doelen zijn beschoten. De Russen claimen volledige controle te hebben over het Oekraïense luchtruim.

'Rotterdamse haven moet luchtafweer krijgen'

08:45 | De Rotterdamse haven kan een belangrijk doelwit worden voor Rusland wanneer er een grootschalig conflict met het Westen uitbreekt. Daarom moet er onder meer afweergeschut bij de haven geplaatst worden. Dat zegt VVD-Europarlementariër Bart Groothuis. 'De aanvoer van het militaire NAVO-materieel moet geborgd blijven, ik denk dat dat onvoldoende het geval is.'

Ook Noors staatsoliebedrijf Equinor trekt zich terug uit Rusland

08:40 | Het Noorse olie- en gasconcern Equinor trekt zich terug uit samenwerkingsverbanden in Rusland vanwege de Russische inval in Oekraïne. Het grootste energiebedrijf van Noorwegen, dat voor twee derde in handen is van de Noorse staat, had eind vorig jaar voor 1,2 miljard dollar (1,1 miljard euro) aan bezittingen in Rusland. Volgens de Noren zal de beslissing financiële gevolgen hebben voor het concern.

Volgens Equinor-topman Anders Opedal is door de huidige situatie de positie van Equinor in Rusland onhoudbaar geworden. 'We zullen nu stoppen met nieuwe investeringen in onze Russische activiteiten, en we zullen het proces starten om onze joint ventures te verlaten op een manier die in overeenstemming is met onze waarden', zei hij in een toelichting op het besluit.

De Noorse regering kondigde zondag aan Russische bezittingen uit het staatsinvesteringsfonds van 1,3 biljoen dollar te halen. Eerder besloot het Britse olieconcern BP om zijn aandelen in het Russische Rosneft van de hand te doen. Dat gebeurde nadat er een reeks maatregelen aangekondigd werden om de Russische economie te isoleren.

Equinor is al meer dan dertig jaar in Rusland actief en sloot in 2012 een samenwerkingsovereenkomst met Rosneft. De Noorse oliemaatschappij kondigde in 2020 aan de olieproductie in Rusland ruim te willen verdubbelen na de aankoop van een belang in een Rosneft-project in Oost-Siberië voor ongeveer 550 miljoen dollar.

Belarus klaar voor onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne

08:30 | Belarus is klaar voor de onderhandelingen tussen buurlanden Rusland en Oekraïne over de oorlog waar zij sinds donderdag in zijn verwikkeld. Het Belarussische ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat de voorbereidingen op de gesprekslocatie in Belarus, bij de grens met Oekraïne, zijn voltooid en alleen nog wordt gewacht op de delegaties.

De ontmoeting werd zondag aangekondigd, nadat de landen het niet eens konden worden over waar het overleg moest plaatsvinden. Rusland valt Oekraïne vanuit verschillende richtingen aan, waaronder vanaf Belarussisch grondgebied. Om die reden weigerde Oekraïense in eerste instantie onderhandelingen in Belarus, het land waar juist Rusland de ontmoeting wilde houden.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski besloot toch in te stemmen met Belarus, na een gesprek met de Belarussische president Aleksandr Loekasjenko. De locatie werd wel gewijzigd. Russische onderhandelaars waren toen al elders in Belarus gearriveerd. Zelenski denkt niet dat de onderhandelingen resultaat zullen opleveren, maar wil wel een poging wagen.

Rusland verbiedt verkoop Russische aandelen door buitenlanders

07:55 | De Russische centrale bank heeft beurshandelaren verboden om buitenlanders onder meer Russische aandelen te laten verkopen. Met de maatregel wil het land zich beschermen tegen de ingrijpende sancties die zijn opgelegd. De Russische invasie van Oekraïne heeft geleid tot een vlucht van kapitaal van de nationale markten.

Er zijn door het Westen ook beperkende maatregelen opgelegd aan de centrale bank van Rusland. Die zijn erop gericht te voorkomen dat de Russische president Vladimir Poetin de 630 miljard dollar (559 miljard euro) aan deviezenreserves van de centrale bank gebruikt om de invasie in Oekraïne te financieren en de in waarde dalende roebel te ondersteunen. De roebel kelderde maandag ruim 20 procent in waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Het is nog niet duidelijk of de aandelenbeurs in Moskou maandag zal worden geopend.

Zondag werd bekend dat het Britse olie- en gasconcern BP zijn belang in het Russische olieconcern Rosneft gaat beëindigen vanwege de Russische inval in Oekraïne. Het bedrijf heeft sinds 2013 een belang van bijna 20 procent in Rosneft.

Oekraïners blijven naar Westen vluchten

07:05 | Vanuit heel Oekraïne blijven vluchtelingen naar het westen trekken. In de West-Oekraïense stad Lviv meldt BNR-correspondent Joost Bosman 'gigantische rijen auto's van het centrum naar het station, in Slowakije spreekt BNR-oprichter Michiel Bicker Caarten met vluchtelingen.

Facebook verwijdert netwerk met nepinformatie gericht op Oekraïne

06:55 | Meta, het moederbedrijf van onder meer Facebook en Instagram, heeft een netwerk met nepinformatie aangetroffen op zijn socialmediakanalen en heeft dat netwerk uitgeschakeld. Volgens het bedrijf zijn zeker veertig nepaccounts, pagina's en groepen verwijderd, die erop waren gericht valse informatie over Oekraïne te verspreiden.

Het bedrijf zei maandag ook een aantal Oekraïense publieke figuren te hebben geïdentificeerd van wie socialmedia-accounts zijn aangevallen door een Russische groep met de naam Ghostwriter. Die hackersgroep staat erom bekend desinformatie te verspreiden en wordt vaker verantwoordelijk gehouden voor cyberaanvallen op parlementsleden, regeringsfunctionarissen, journalisten en maatschappelijke organisaties. Een handjevol accounts zou daadwerkelijk door Ghostwriter zijn gecompromitteerd. Meta zei dat de hackers hebben geprobeerd via de accounts YouTube-video's online te plaatsen waarin de Oekraïense troepen als verzwakt worden afgeschilderd.

Het bedrijf zegt sinds de Russische inval in Oekraïne een opleving te zien in het bestoken van Oekraïense socialmediagebruikers met nepinformatie en in het aantal pogingen om Oekraïense accounts te kapen.

Zuid-Korea verbiedt export strategische goederen naar Rusland

06:15 | Zuid-Korea heeft besloten de export van strategische goederen naar Rusland te verbieden. En ook laat het ministerie van Buitenlandse Zaken van dat land maandag weten zich aan te sluiten bij het initiatief van de Europese Unie en zijn westerse bondgenoten om meerdere Russische banken uit te sluiten van het internationale betalingssysteem SWIFT.

De EU heeft Rusland extra zware strafmaatregelen opgelegd vanwege de invasie in Oekraïne. Daarbij gaat het onder meer om het aan banden leggen van de export van sommige hightechproducten en goederen die ook militaire doeleinden kunnen dienen.

Oekraïne: explosies in Kiev, Russisch offensief gaat door

05:30 | In Kiev zijn maandagochtend vroeg meerdere explosies te horen geweest volgens de Oekraïense staatsvoorlichtingsdienst. De explosies zouden zich hebben voorgedaan nadat het daarvoor juist enkele uren relatief rustig was geweest in de hoofdstad van Oekraïne. De informatie over de explosies kon niet worden geverifieerd.

Volgens het Oekraïense leger gaat het Russische offensief richting Kiev door. In het noorden van de hoofdstad heeft het Russische leger geprobeerd een pontonbrug te bouwen, om zo de rivier Irpin over te steken, schreef de Oekraïense legertop in de nacht van zondag op maandag op Facebook. Een andere poging om de voorstad Irpin, net buiten Kiev, in te nemen is mislukt, aldus het bericht. Ook die informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Russische munt in vrije val na het ingaan van nieuwste sancties

05:00 | De Russische munt roebel heeft maandag als gevolg van de nieuwste financiële sancties tegen Rusland bijna 30 procent van zijn waarde verloren ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

De koers van de roebel daalde ondanks het feit dat de Russische centrale bank zondag een reeks maatregelen aankondigde om de binnenlandse markten te ondersteunen. De bank deed dat nadat de Europese Unie en zijn bondgenoten zaterdag besloten de sancties tegen Rusland te verscherpen en onder meer bepaalde Russische banken uit te sluiten van het internationale betalingssysteem SWIFT.

Bovendien zijn er beperkende maatregelen opgelegd aan de centrale bank van Rusland zelf. Die zijn erop gericht te voorkomen dat de Russische president Vladimir Poetin de 630 miljard dollar (559 miljard euro) aan deviezenreserves van de centrale bank gebruikt om de invasie in Oekraïne te financieren en de in waarde dalende roebel te ondersteunen.

Oekraïne: 4500 Russische soldaten zijn gedood

04:55 | Het Oekraïense leger zegt dat sinds donderdag gevechten uitbraken in het land ongeveer 4500 Russische militairen zijn gesneuveld. Ook hebben Oekraïense eenheden helikopters, tanks en andere militaire voertuigen vernietigd. De informatie kon niet worden geverifieerd.

Rusland heeft eerder toegegeven dat er slachtoffers zijn gevallen, maar heeft niet bekendgemaakt hoe groot de verliezen zijn.

Kamer komt terug van reces voor debat over oorlog in Oekraïne

03:30 | De Tweede Kamer komt maandag terug van reces om met premier Mark Rutte, buitenlandminister Wopke Hoekstra en defensieminister Kajsa Ollongren te debatteren over de oorlog in Oekraïne. Dat debat zou vorige week donderdag plaatsvinden, maar omdat Rusland toen net Oekraïne was binnengevallen werd het op verzoek van het kabinet verplaatst. Sindsdien is er veel gebeurd.

Zo heeft het kabinet toegezegd luchtdoelraketten en antitankwapens naar Oekraïne te sturen en geld uit te trekken voor vluchtelingenhulp. Ook heeft de Europese Unie strenge sancties opgelegd aan Rusland. Tegoeden van de Russische Centrale Bank zijn bevroren en een aantal andere banken heeft geen toegang meer tot het internationale betalingssysteem SWIFT. Als antwoord dreigde de Russische president met nucleaire wapens. Ministers Hoekstra en Sigrid Kaag (Financiën) veroordeelden zijn retoriek.

Voorafgaand aan het debat zal Rutte namens het kabinet een verklaring afleggen "over waar we staan en hoe we verder gaan, samen met onze internationale partners", aldus Rutte op Twitter zondag. Eerder zondag schreef hij dat "de hele vrije en democratische wereld meer dan ooit is verenigd in de steun aan Oekraïne".

Verschillende partijen vinden dat de sancties tegen Rusland nog strenger moeten. Volgens D66 kan men zo de "Russische oorlogsmachine" lamleggen. VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans wil bovendien net zulke strenge sancties tegen Belarus. Dat land helpt Rusland bij de invasie, onder meer door vrije toegang te bieden aan Russische troepen. Onder meer de PvdA en GroenLinks pleiten voor goede opvang van Oekraïense vluchtelingen.

Niet alle partijen vinden de steun aan Oekraïne vanzelfsprekend. Onder meer de PVV laakt dat Nederlanders erop achteruit gaan vanwege de sancties tegen Rusland. Door het strafpakket zullen de al hoge energieprijzen waarschijnlijk verder stijgen. Rutte zei vrijdag dat op korte termijn 'een enorme dreun' op de koopkracht dreigt. Kaag waarschuwde vorige week al dat de koopkrachtproblemen niet snel opgelost kunnen worden.

Forum voor Democratie-frontman Thierry Baudet zei donderdag in een video op Twitter dat het westen de oorlog in Oekraïne had veroorzaakt. Deze video en het delen van andere pro-Russische berichten leidde tot veel kritiek: D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma noemde hem een 'Poetin-papegaai' en ook Baudets partijgenoot Theo Hiddema viel hem af. 'Wat verklaart toch die pathologische dweepzucht binnen FvD met de sterke man?', vroeg de FVD-senator zich af in De Telegraaf.

Tarwe en maïs duurder na strengere sancties tegen Rusland

03:00 | De prijs van tarwe en maïs is stevig gestegen nadat westerse landen Rusland strengere sancties hebben opgelegd als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne. De prijs voor toekomstige koopcontracten voor tarwe, zogenaamde tarwe-futures, steeg op de beurs van Chicago met 8,7 procent. Maïs-futures waren maandag al 5 procent duurder.

De Europese Unie en zijn belangrijkste bondgenoten besloten in het weekend onder meer om een aantal Russische banken uit te sluiten van het internationale betalingssysteem SWIFT, dat wordt gebruikt voor financiële transacties over de hele wereld. Er werd al gevreesd dat deze nieuwe sancties de voedselinflatie verder zou opdrijven. Rusland is een van de grootste producenten van tarwe ter wereld.

ECB: Russische Sberbank Europe AG op omvallen door sancties

02:30 | De Europese dochteronderneming Sberbank Europe AG van de Russische staatsbank Sberbank staat op omvallen, meent de Europese Centrale Bank (ECB). De bank zal haar schulden naar verwachting binnenkort niet meer kunnen aflossen als gevolg van de sancties die tegen Russische banken zijn afgekondigd vanwege de Russische invasie van Oekraïne. "De Europese Centrale Bank (ECB) oordeelt dat Sberbank Europe AG en haar twee dochterondernemingen, Sberbank d.d. in Kroatië en Sberbank banka d.d. in Slovenië, failliet gaan, of waarschijnlijk failliet zullen gaan, als gevolg van een verslechtering van hun liquiditeitssituatie," stelt de ECB maandag in een verklaring. Sberbank is een van de Russische banken die is afgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT.

Canada stuurt militair materieel naar Oekraïne

02:15 | Canada stuurt militaire hulp ter waarde van 25 miljoen Canadese dollar (17,5 miljoen euro) naar Oekraïne. Het gaat om kogelvrije vesten, helmen, gasmaskers en nachtkijkers, zei de Canadese minister van Buitenlandse Zaken Melanie Joly op een persconferentie. De Canadese minister van Defensie, Anita Anand, herhaalde dat een gevechtsmissie 'momenteel niet op tafel ligt' en er dus geen troepen worden gestuurd.

Canada maakte 14 februari bekend wapens en munitie naar Oekraïne te sturen en een lening van 500 miljoen Canadese dollar (350 miljoen euro) te verstrekken. In het Noord-Amerikaanse land wonen 1,3 miljoen Oekraïners.

Belarus schrapt via referendum niet-nucleaire status

02:00 | Belarus heeft zondag via een referendum een nieuwe grondwet goedgekeurd die de niet-nucleaire status van het land opheft. De goedkeuring komt op het moment dat het land als uitvalsbasis is gaan fungeren voor het Russische leger van president Vladimir Poetin bij zijn invasie van Oekraïne.

Russische persbureaus citeren de centrale verkiezingscommissie van Belarus, die volgens hen stelt dat 65,2 procent van de mensen die hun stem uitbrachten voor de nieuwe grondwet stemde. De uitslag komt niet als een verrassing, aangezien president Aleksandr Loekasjenko Belarus met harde hand bestuurt en weinig oppositie tegen zijn beleid toestaat.

Met de nieuwe grondwet kunnen er voor het eerst weer kernwapens in Belarus worden geplaatst sinds het land daarvan afstand deed na de val van de Sovjet-Unie begin jaren negentig. 'Als jullie kernwapens stationeren in Polen of Litouwen, langs onze grenzen, zal ik mij tot Poetin wenden om hem te vragen de kernwapens die ik heb weggegeven zonder enige voorwaarden weer terug te plaatsen', waarschuwde Loekasjenko het Westen zondag.

Media: Belarus gaat maandag Rusland mogelijk helpen

01:45 | Volgens Oekraïense persbureau UNIAN gaat Belarus Rusland met de inzet van manschappen helpen in de oorlog tegen Oekraïne. Belarussische parachutisten zouden het bevel hebben gekregen om rond 05.00 uur naar Oekraïne te vliegen, meldt UNIAN.

UNIAN baseert zich op informatie van Andrej Stristsjak van de niet-gouvernementele organisatie Bysol, die zich inzet voor de slachtoffers van politieke repressie in Belarus. Deze informatie kon niet worden geverifieerd.

Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski had de Belarussische president Alexandr Loekasjenko zondag verzekerd dat hij niet wilde ingrijpen in de oorlog. Maandagochtend beginnen besprekingen tussen Oekraïne en Rusland over een mogelijke vredesregeling aan de Belarussische-Oekraïense grens.

Russische straaljagers vanuit de Krim op weg naar Kiev en Charkov

01:15 | Vele Russische bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen zouden vanuit de Krim zijn opgestegen richting Oekraïne. De hoofdstad Kiev, de steden Mykolaiv en Cherson in het zuiden en Charkov in het oosten zouden het doelwit zijn, meldt het Oekraïense persbureau UNIAN in de nacht van zondag op maandag. Deze informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Von der Leyen spreekt zich uit voor toetreding Oekraïne tot EU

01:05 | Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen heeft zich zondag uitgesproken voor toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. Tegen een verslaggever van tv-zender Euronews benadrukte ze dat er op verschillende gebieden nu al nauw wordt samengewerkt door de EU en Oekraïne.

'Op termijn horen zij inderdaad bij ons', zei Von der Leyen over de Oekraïners toen zij naar een mogelijke toetreding van Oekraïne tot de EU werd gevraagd. 'Ze horen bij ons en we willen hen er bij.'

Op zaterdag drong de Oekraïense president Volodimir Zelenski aan op een besluit over de kwestie. 'Het is een cruciaal moment om de langdurige discussie voor eens en voor altijd af te sluiten en een besluit te nemen over een EU-lidmaatschap van Oekraïne,' schreef de president toen in een tweet.

Braziliaanse president weigert invasie Oekraïne te veroordelen

00:30 | De Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft zondag geweigerd de Russische invasie van Oekraïne te veroordelen. Daarmee wijkt hij nadrukkelijk af van het door zijn eigen regering ingenomen standpunt binnen de VN-Veiligheidsraad van Verenigde Naties. Bolsonaro zei dat Brazilië neutraal zal blijven binnen het conflict.

Vrijdag stemde Brazilië nog voor een ontwerpresolutie van de VN-Veiligheidsraad die de Russische invasie in Oekraïne probeerde te veroordelen. De resolutie werd echter geblokkeerd door een Russisch veto. Zondag zei Bolsonaro tijdens een persconferentie dat hij twee uur lang met de Russische president Vladimir Poetin heeft gesproken. 'We zullen geen partij kiezen, we zullen neutraal blijven en helpen waar dat mogelijk is,' liet Bolsonaro weten.

De Braziliaanse president voegde er aan toe dat hij tegen sancties is die een negatieve impact op de economie van zijn land kunnen hebben. Hij noemde daarbij bijvoorbeeld de Russische kunstmestproductie, die van cruciaal belang is voor de gigantische landbouwsector in Brazilië.

EU vraagt YouTube en Google Russische oologspropaganda te weren

00:00 | Eurocommissarissen Věra Jourová en Thierry Breton hebben YouTube (via moederbedrijf Alphabet) en Google gevraagd om krachtiger op te treden tegen Russisch nepnieuws. De twee spraken zondag met de directeuren van de Amerikaanse techbedrijven af dat die het beleid van hun onlineplatforms zullen blijven aanpassen en actualiseren in het licht van de huidige situatie in Oekraïne.

'Ik verwacht dat YouTube en Google hun inspanningen opvoeren om Russische oorlogspropaganda aan te pakken', zei Jourová na afloop van het gesprek. 'Rusland heeft informatie tot wapen gemaakt. Onlineplatforms mogen geen ruimte bieden aan de oorlogsleugens van dat land.'

Commissaris Breton stelde: 'Vrijheid van meningsuiting geldt niet voor oorlogspropaganda. Al te lang wordt de inhoud van Russia Today en andere Russische staatsmedia door algoritmen als 'aanbevolen inhoud' aangeboden aan mensen die daar nooit om hebben gevraagd. Oorlogspropaganda zou nooit aanbevolen inhoud mogen zijn. Sterker nog, het zou helemaal geen plaats mogen hebben op onlineplatforms. Ik reken er op dat de techindustrie snelle en doeltreffende maatregelen neemt om nepnieuws tegen te gaan.'

Google zegt dat het al ongekend grote stappen heeft gezet om de verspreiding van nepinformatie over de situatie in Oekraïne te stoppen.