'We kennen allemaal de beelden van Russische straaljagers en helikopters die uit de lucht geschoten zijn, en het is heel aannemelijk dat die met Nederlandse Stingerraketten uit de lucht neergehaald zijn. De wraak daarvoor moet nog komen, en erop rekenen dat de Russen vergevingsgezind zijn lijkt me niet heel verstandig', zegt Jacobs.
Volg in ons liveblog het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne
Waakzaamheid
'Ik ga ervan uit dat de Nederlandse diensten nu in opperste staat van waakzaamheid zijn als het gaat om de verdediging van de digitale infrastructuur. Als ze zien dat er hackoperaties plaatsvinden, moeten ze in staat zijn om die snel te kunnen volgen.' Het probleem is alleen dat hackers van server naar server en van het ene naar het andere hostingbedrijf springen om digitale achtervolgers, zoals een veiligheidsdienst, af te schudden. Diensten die dat willen volgen, moeten een aanvraag doen, volgens Jacobs kost dat soms een week tijd.
Door de Russische invasie staan die bevoegdheden van de Nederlandse veiligheidsdiensten AIVD en MIVD weer sterk in de belangstelling. En dan met name de beperkingen die deze diensten ervaren met het verkrijgen van toestemming voor zaken als kabelinterceptie en automatische data-analyse.
Emotionele Kamer
Een Kamermeerderheid stemde vorige week al in met het aanpassen van de veelbesproken Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017: de WIV, ook wel de ‘sleepnet-wet’ genoemd. Dat stuit echter op verzet bij de toezichthouders. Die voelen zich buitenspel gezet als de huidige toetsing zomaar wordt afgeschaft. 'Blijf altijd kijken naar wat wel en niet mag', zegt oud-Kamerlid en IT-ondernemer Kees Verhoeven daarover. Volgens Verhoeven handelt de Kamer vooral uit emotie, hij pleit ervoor dat we blijven nadenken over een wet. 'De Tweede Kamer weet niet goed wat er speelt, en heeft een sterke veiligheidsemotie.' Volgens hem geeft de Kamer daardoor te makkelijk, te veel ruimte voor bevoegdheden en heeft het daarbij te weinig oog voor het toezicht.