Het wetsvoorstel staat het toe om bedrijven die voor meer dan 25 procent in handen waren van buitenlanders uit zogeheten 'onvriendelijke naties' onder curatele te stellen. Daarmee moeten bankroeten worden voorkomen en banen behouden worden. Grote buitenlandse bedrijven als bijvoorbeeld Volkswagen en Mercedes-Benz hebben fabrieken in Rusland gesloten. Jakob de Haan, hoogleraar politieke economie aan de Rijksuniversiteit Groningen, trekt de vergelijking met eerdere gevallen in andere landen waar bedrijven genationaliseerd werden. 'Het is in het verleden in andere landen ook gebeurd dat overheden multinationals in hun eigen land hebben genationaliseerd.'
Volg in ons liveblog het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne
'Je kan verwachten dat Rusland terugslaat'
'In feite pikken ze de bedrijven gewoon in. De eigenaren van het bedrijf raken namelijk hun eigendom kwijt, als Rusland deze stapt zet.' De Haan is niet geschokt door de stap van Rusland. 'Het verbaast mij niet. Rusland heeft namelijk allemaal sancties opgelegd gekregen. Dan kan je verwachten dat Rusland terugslaat. Daar is dit een mogelijke stap van, maar Rusland kan nog tal van andere stappen zetten om ons het leven zuur te maken.'
De hoogleraar denkt daarbij onder andere aan het dichtknijpen van de gas- en olietoevoer naar Westerse landen. 'We zijn als EU heel erg afhankelijk van Russisch gas en olie. (...). Als Rusland ons echt wil dwars wil liggen, dan sluiten ze de olie- en gaskraan. Dat raakt hen echter zelf ook enorm, omdat ze heel veel inkomsten gaan missen.'
Bedrijven kunnen iets terug doen
Bedrijven kunnen toch die curatele voorkomen door binnen vijf dagen na aankondiging de activiteiten te hervatten of hun aandelen te verkopen, stelt Verenigd Rusland. Dan moeten de activiteiten en werknemers wel behouden blijven. Gebeurt dat niet dan wordt er een tijdelijk bestuur voor drie maanden aangesteld door een rechter en de bedrijfsbezittingen en -activiteiten ondergebracht in een nieuwe onderneming. Na afloop van die drie maanden worden de aandelen in de nieuwe organisaties dan geveild.