Protesten
De protesten begonnen 14 maart nadat een kleine groep truckers het werk neerlegde. Nu een week later beginnen de effecten zichtbaar te worden en hebben onderhandelingen met de andere grotere vakbonden niets opgeleverd. De overheid stelt voor om 500 miljoen euro uit te geven om de brandstofprijzen te subsidiëren, maar dit is volgens de vakbonden te vaag. Het plan zou ingaan na 29 maart en de bonden vinden dat te laat.
Afgelopen zondag waren in de hoofdstad Madrid al 150 duizend mensen op de been om te protesteren tegen de hoge energieprijzen, die sinds de oorlog in Oekraïne nog verder omhoog schieten. Het afgelopen jaar stegen energieprijzen in Spanje met maar liefst 72 procent, het hoogste in de hele Europese Unie. Zaterdag was er ook al een grote demonstratie in Madrid, georganiseerd door de extreem-rechtse partij Vox vanwege de hoge prijzen van voedsel, energie en brandstof.
De voedselproductie in Spanje vindt veelal plaats in de landelijke gebieden waar minder aandacht voor is. Veel producenten geven aan dat de hoge energieprijzen ertoe leiden dat hun werk niet meer rendabel is en dat de economisch belangrijke sector ineen dreigt te storten.
Lees ook | Lege schappen zonnebloemolie leiden tot run op alternatief
Grote gevolgen
De gevolgen van de staking zijn in het hele land merkbaar. Volkswagen en Ford hebben tijdelijk hun fabrieken gesloten en kledinggigant Zara heeft problemen producten te leveren. In het zuiden van het land komen bouwprojecten stil te liggen omdat materialen niet kunnen worden aangevoerd, 1300 tankstations zitten zonder voorraad en in Noord-Spanje dreigt het kraanwater ondrinkbaar te worden nu een middel om water te reinigen niet kan worden geleverd.
Protesten van vrachtwagenchauffeurs in #Spanje houden aan, ondanks de half miljard euro aan toegezegde steun om de gestegen brandstofprijzen te compenseren... https://t.co/C0bJR95TnP
— Jorn Lucas (@jornwlucas) March 22, 2022
Het meest zichtbaar zijn de problemen in de voedselvoorziening. Producenten van olijven en melk zijn gestopt omdat de producten niet kunnen worden vervoerd, vissers zijn gestopt met uitvaren en in veel regio's zijn er lege schappen en tekorten aan alle mogelijke versproducten zoals vlees, groente en fruit.
De truckers hebben aangegeven dat hun staking een open einde heeft en dus is het niet duidelijk wanneer de transportsector weer op gang komt. Ook is nog niet duidelijk welke gevolgen de staking heeft voor Nederland en de rest van Europa. Veel groente en fruit in Nederlandse schappen komt uit Spanje.
Lees ook | Toezichthouder: 'Gaswinning op Noordzee kan op korte termijn omhoog'
Botsing met Nederland
In een interview met de Financial Times zei de Spaanse premier Sanchez deze week dat hij verwacht dat er een Europese aanpak van de energieprijzen besloten wordt op de Europese top aanstaande donderdag. Zonder die Europese hulp is het volgens Sanchez niet mogelijk voor bepaalde landen om de kosten van energie te dragen.
Spanje wil dat het huidige Europese systeem waarin de prijzen voor elektriciteit en gas aan elkaar zijn gekoppeld wordt aangepast. Een deal deze week is volgens Sanchez cruciaal om onderhandelingen met bedrijven en vakbonden in Spanje vlot te trekken en zou de prijzen in Spanje fors doen dalen. Maar in de aanloop naar de EU-top hebben landen als Nederland en Duitsland al aangekondigd dat een deal er deze week niet in zit omdat ze niets voelen voor het Spaanse voorstel.