Internationaal24 mrt '22 18:42Aangepast op 24 mrt '22 20:24

Liveblog | NAVO wil betere bescherming tegen chemische wapens; 'Nieuw ijzeren gordijn komt eraan'

Auteur: BNR Webredactie

De oorlog in Oekraïne gaat inmiddels dag 29 in. In Brussel is topoverleg tussen de NAVO-landen, de leden van de EU en de G7. De Russen blokkeren Google News, Amerikaanse diplomaten moeten Rusland verlaten en de Britten sturen 6.000 extra raketten naar Oekraïne. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne.

Oekraïense patrouille in buitenwijk Kiev
Oekraïense patrouille in buitenwijk Kiev (ANP / EPA Atef Safadi)

Johnson: bewijs dat Rusland sancties probeert te omzeilen

20:24 | Rusland probeert om door het Westen ingestelde sancties te omzeilen met zijn goudreserves. Volgens de Britse premier Boris Johnson is hier bewijs voor gevonden.

'De Russen gaan natuurlijk proberen om de sancties op hun goud te omzeilen', zei de bewindsman tegen journalisten in Brussel. Johnson trad niet in detail over de manier waarop dit gebeurt. Wel benadrukte hij dat er stappen genomen worden om deze Russische pogingen tegen te gaan.

In Brussel vindt momenteel veel topoverleg plaats. Zo was er donderdag een bijeenkomst van de G7, waarin zeven van de belangrijkste westerse industrielanden zitten.

Rusland kan door de vele sancties die tegen het land zijn ingesteld na de inval in Oekraïne niet meer bij een groot deel van zijn reserves aan buitenlands geld, goud en andere bezittingen. De Europese Unie, de Verenigde Staten en andere bondgenoten blokkeerden de toegang ertoe, zodat president Vladimir Poetin zijn oorlog tegen Oekraïne moeilijker kan financieren.

'Dual use' exportverbod kost Nederland 400 miljoen

20:16 | Nederland exporteerde vorig jaar voor meer dan 400 miljoen euro aan goederen naar Rusland die kunnen worden ingezet bij oorlogsvoering, zo blijkt uit onderzoek van BNR.

Het gaat hierbij om goederen die zowel een militair als een civiel doel kunnen dienen. Nederland exporteerde vorig jaar onder meer software voor gebruik in kerncentrales, herpes- en hondsdolheidvirus naar Rusland, maar meestal ging het om informatietechnologie.

Voor de export van zogenaamde ‘dual-use’ goederen buiten de EU is een vergunning nodig. Het ministerie van Buitenlandse Zaken publiceert maandelijks een overzicht van de waarde van deze export. Uit een inventarisatie van BNR blijkt dat Rusland tot zeer voor kort een van de belangrijkste markten was voor dergelijke producten. De totale waarde van de export was 401 miljoen euro. Alleen China was een belangrijker eindbestemming voor dual-use goederen. De uitvoer naar dit land was 430 miljoen euro waard.

'Nederland kan meer doen met sancties'

20:10 | De uitvoering van de sanctiewet kan beter, erkende premier Rutte gisteren. Maar is dat echt zo? Er worden zo weinig gegevens verzameld, dat er niets over te zeggen valt, zegt Yvo Amar, advocaat gespecialiseerd in sanctierecht, bij BenninkAmar, de BNR-podcast De Nieuwsdag.

De Tweede Kamer is ontevreden met het bedrag dat tot nu toe bevroren is aan Russische tegoeden. In Nederland is ongeveer 400 miljoen euro aan Russische tegoeden en transacties bevroren, meldde minister van Financiën Sigrid Kaag aan de Tweede Kamer. In totaal zijn 188 meldingen van banken, verzekeraars, andere financiële instellingen en trustkantoren binnengekomen. En de teller loopt op, benadrukt de bewindsvrouw.

Een probleem bij het uitvoeren van de sancties is de informatievoorziening. De fiscus mag namelijk geen informatiegegevens delen met andere partijen, dus ook niet over belastingdeals die Russische partijen hebben gemaakt met de fiscus, zo hekelt onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt.

Biden wil Rusland uit G20

19:45 | De G20 moeten Rusland weren uit de groep van 's werelds belangrijkste economieën, vindt de Amerikaanse president Joe Biden. Rusland zou niet langer deel kunnen uitmaken van het gezelschap door de oorlog die het voert tegen Oekraïne.

Biden tekende na afloop van een top met de G7, waarin zeven van de belangrijkste westerse industrielanden zitten, aan dat de kwestie aan de G20 is. Andere G20-leden als China en Indonesië hebben al uitgesproken dat ze Rusland er niet uit willen zetten. Als het bij die weigering blijft, moet de G20 voor volgende bijeenkomsten ten minste ook Oekraïne uitnodigen, vindt Biden.

Indonesië, dat op het ogenblik de G20 voorzit, heeft voor komend najaar een top belegd. Rusland is uitgenodigd en president Vladimir Poetin is van plan de top bij te wonen.

De G20 is een internationaal forum gericht op economische samenwerking en stabiliteit. Van de twintig leden zijn waarschijnlijk ook bijvoorbeeld India en Brazilië geen voorstander van een boycot van Rusland.

'Iedereen krijgt te maken met koopkrachtverlies'

19:05 | Door de oorlog in Oekraïne zal de groei van de wereldeconomie dit jaar waarschijnlijk flink afremmen, denken economen van de Verenigde Naties. Dat betekent dat het mondiale herstel uit de coronacrisis een stuk langzamer zal gaan. Vooral ontwikkelingslanden zijn kwetsbaar, waarschuwen de deskundigen in een nieuw rapport van VN-organisatie UNCTAD.

Naar verwachting bedraagt de wereldwijde groei dit jaar nog maar 2,5 procent. Vorig jaar nam de omvang van de wereldeconomie volgens UNCTAD nog 5,6 procent toe. Vooral in West-Europa en delen van Azië worden aanzienlijke groeivertragingen voorzien. In Rusland houden de economen daarnaast rekening met een diepe recessie.

Oekraïne stuurt Belarussische diplomaten weg

18:51 | Oekraïne heeft Belarus laten weten dat het aantal ambassademedewerkers moet worden teruggebracht tot vijf. Dat is een tegenactie voor het uitwijzen van Oekraïense diplomaten door Belarus woensdag.

'We waarschuwen de Belarussische autoriteiten dat meer onvriendelijke stappen richting Oekraïne kunnen rekenen op een sterk antwoord', aldus het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken donderdag.

De Oekraïners werden uitgewezen omdat ze zich zouden bemoeien met Belarussische interne aangelegenheden. Volgens de geheime dienst spioneerden zeker acht Oekraïense diplomaten in Belarus.

De relatie tussen de landen is flink verslechterd sinds de Russische inval in Oekraïne. Belarus is de belangrijkste bondgenoot van Rusland en het land wordt gebruikt door het Russische leger om Oekraïne in te trekken.

De ramp voor dieren

18:40 | In de schaduw van de humanitaire ramp zorgt de oorlog in Oekraïne ook voor schrijnende situaties in dierentuinen, circussen en veehouderijen. Europese dierenbeschermers hebben de afgelopen dagen de eerste tijgers, leeuwen en olifanten in veiligheid gebracht vanuit Oekraïne. Ook Stichting AAP is bij de reddingsoperaties betrokken.

In Nederland zijn eerder ook al leeuwen en tijgers opgevangen vanuit Oekraïne. Het gaat om twee leeuwen en twee tijgers die door Stichting Leeuw opgevangen zijn in Anna Paulowna. Het gaat om twee mannetjesleeuwen (3,5 jaar en 1,5 jaar), een mannetjestijger (6 maanden) en een tijgerin (5 jaar), die in een particuliere opvang in Oekraïne zaten. Directeur David van Gennep, van Stichting AAP, merkt dat er veel hulp nodig is voor de opvang van de dieren. De komende dagen zullen er namelijk ook nog twee apen vanuit Oekraïne naar Nederland komen. 'Elke dag duiken er dieren op die dringend hulp nodig hebben.' En dat zorgt voor lastige momenten, vindt Van Gennep. 'Het is moeilijk om daar keuzes in te maken. Want er moet besloten worden welke dieren het snelst hulp nodig hebben.'

Oekraïne wil collaborateurs bestraffen

18:15 | Samenwerking met de Russische vijand wordt in Oekraïne voortaan bestraft met maximaal twaalf jaar gevangenis. Het besluit om de straf voor collaboratie in te voeren komt precies een maand na de Russische inval in het buurland.

Het Oekraïense parlement, de Rada, nam de wet aan met 350 stemmen voor, geen tegen en 39 onthoudingen. De straf geldt voor hulp aan de 'agressorstaat', medeplichtigheid en voor elke 'samenwerking' met 'de vijand', diens regering, strijdkrachten of paramilitaire groepen.

Behalve de gevangenisstraf mogen veroordeelden tot vijftien jaar lang geen bestuurlijke functies bekleden. Ook kunnen hun eigendommen in beslag worden genomen.

Het was de eerste vergadering van de Oekraïense afgevaardigden in het parlement in Kiev sinds een maand. De hoofdstad wordt belaagd door de Russen.

EU wil meer wapens naar Oekraïne

18:11 | Een no-flyzone willen veel EU-leiders niet realiseren in Oekraïne. Als alternatief moet er 'geconcentreerd worden op de extra bewapening van Oekraïne', zo vat Europa-correspondent Stefan de Vries de boodschap van Josep Borell, de EU-Buitenlandvertegenwoordiger, samen. Op de EU-top deze dagen moet dat bekrachtigd worden.

Net zoals voor premier Mark Rutte, is het voor de Duitse bondskanselier Olaf Scholz een stap te ver om een no-flyzone te realiseren boven Oekraïne. 'Dat is natuurlijk lastig, want dat moet je handhaven. Dat kan alleen met de luchtmacht van de NAVO. De facto ben je dan in oorlog met Rusland.' Waar waarschijnlijk wel steun voor is, is de extra levering van wapens aan Oekraïne. 'Josep Borell zei dat er de komende dagen geconcentreerd zal worden op de extra levering van wapens, omdat 'het in de komende twee weken allemaal bepaald zal gaan worden'. Er moeten dus veel meer wapens en militaire uitrustingen naar Kiev, omdat Oekraïne zich dan kan verdedigen', zo meldt De Vries.

'Biden zal druk uitoefenen'

18:00 | Tientallen westerse leiders, onder wie de Amerikaanse president Joe Biden, hebben zich verzameld in Brussel voor een overlegcarrousel met de oorlog in Oekraïne als middelpunt. Er staat zowel een top van de NAVO als van de Europese Unie en van zeven van 's werelds belangrijkste economieën op het programma.

‘Bidens bezoek aan de Europese Raad geeft vooral aan dat er in grote lijnen wel overeenstemming is binnen Europa over nieuwe steun aan Oekraïne en nieuwe sancties tegen Rusland’, zegt Europaverslaggever Geert Jan Hahn. ‘Want je komt niet voor een uurtje naar die vergadering als het niet in kannen en kruiken is. En Biden zal last minute de druk nog wel hebben opgevoerd.’

'Honing duurder door oorlog'

17:35 | De oorlog in Oekraïne maakt honing duurder. Het inkopen daarvan is gemiddeld 10 tot 20 procent duurder sinds de Russische inval in het land, zeggen Nederlandse honingimporteurs de Traay en de Werkbij. 'Oekraïne is in de afgelopen vijf jaar een belangrijk honingland geworden', vertelt Lex Drost, verkoopleider bij de Nederlandse marktleider de Traay.

De onderneming, die levert aan onder meer supermarktketens Jumbo en Albert Heijn, haalde zo’n 30 procent van de conventionele honing uit Oekraïne. 'Daar komt nu geen honing meer vandaan voor de rest van Europa en de wereld. Het is klein bier vergeleken met wat daar gebeurt, maar zakelijk gezien wel een uitdaging', aldus Drost.

Sinds de uitbraak van de coronapandemie zijn de honingprijzen volgens hem al 'zeer fors gestegen', omdat er wereldwijd veel meer vraag kwam naar het bijenproduct met een 'gezond imago'. 'Wij hoopten op normalisatie van dit veel te hoge prijspeil, maar dat is door de oorlog tenietgedaan.'

Of de aan de oorlog gerelateerde stijging beperkt blijft tot tussen de 10 en 20 procent, is volgens Drost nog te vroeg om te zeggen. Veel is daarbij afhankelijk van oogsten elders op de wereld. 'Maar mijn verwachting is dat in Oekraïne niet geoogst gaat worden het komende jaar.'

Kiev: Russen en Oekraïners wisselen gevangenen uit

17:10 | Rusland en Oekraïne hebben donderdag gevangenen uitgewisseld. 'In ruil voor tien gevangenen kregen we er tien van ons leger terug', meldt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek. Volgens haar gaat het om de eerste echte uitwisseling van krijgsgevangenen sinds het begin van het Russische offensief in Oekraïne.

Daarnaast werden elf Russische matrozen, overlevenden van een schip dat zonk in de Zwarte Zee bij Odessa, naar Rusland gestuurd. In ruil daarvoor konden negentien matrozen die de Russen gevangen hadden genomen terug naar Oekraïne.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zei een dag eerder dat er al twee uitwisselingen waren georganiseerd, zonder data of aantallen te noemen. Eerder meldde de Oekraïense mensenrechtencommissaris Tatjana Moskalkova dat negen Russische soldaten zijn geruild voor Ivan Fedorov, de burgemeester van de door Rusland veroverde stad Melitopol.

Op Twitter werd gespeculeerd dat bij de ruil van donderdag Oekraïense militairen betrokken waren die gevangen zijn genomen op het eiland Zmiinji, oftewel Slangeneiland, maar dat blijkt niet het geval. Een maand geleden meldde Oekraïne dat alle dertien militairen daar waren gedood door Russische troepen, maar enkele dagen later zei de marine dat ze gevangen waren genomen.

VN-leden: Rusland moet stoppen met oorlog

17:08 | Een grote meerderheid van de lidstaten van de Verenigde Naties eist dat Rusland onmiddellijk stopt met de oorlog in buurland Oekraïne. De oproep kreeg de steun van 140 landen in de Algemene Vergadering, bij 5 tegenstemmen en 38 onthoudingen.

VN-topman Antonio Guterres drong eerder deze week nog aan op een einde aan de 'absurde oorlog', waardoor het Oekraïense volk 'een levende hel doormaakt.' De Algemene Vergadering had Moskou begin maart al gemaand het geweld tegen Oekraïne te beëindigen.

Een oproep van Rusland over Oekraïne daarentegen vond nauwelijks gehoor in de Veiligheidsraad van de VN. Dertien van de vijftien leden stemden woensdag tegen de Russische resolutie over de aanpak van de 'humanitaire crisis' in Oekraïne, waarbij de Russische invasie werd verzwegen. Alleen China en Rusland stemden voor.

De Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties noemde de resolutie 'werkelijk gewetenloos'. De internationale gemeenschap wordt gevraagd een humanitaire crisis op te lossen die alleen door Rusland is veroorzaakt, benadrukte ze. De Russische VN-ambassadeur op zijn beurt sprak van een 'politieke anti-Russische show'.

Westerse wapens zijn 'gamechanger' in oorlog

17:03 | De levering van wapens vanuit het Westen heeft Oekraïne goed geholpen in hun strijd tegen de Russische inval. Dat merkt voormalig Commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn op. Onder andere Nederland leverde veel wapens aan Oekraïne. Daarbij ging het onder meer om anti-tankwapens, luchtdoelraketten en scherpschuttersgeweren.

Volgens Dick Berlijn hielpen vooral de wapens die grote doelen konden uitschakelen in de strijd tegen Rusland. 'Je ziet dat die stingerraketten veel helikopters en jachtvliegtuigen die bombardementen uitvoeren uit de lucht hebben gehaald. De Javelin-anti-tankwapens hebben heel veel tanks en gevechtsvoertuigen hebben uitgeschakeld.' Volgens Berlijn was dat dan ook een 'absolute gamechanger' in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland

Rutte: Gesloten gelederen NAVO belangrijker dan afspraken

16:52 | Het belangrijkste van de NAVO-top is dat de lidstaten hun eensgezindheid hebben bewaard en getoond, zegt premier Mark Rutte. Dat is van groter waarde dan bijvoorbeeld de afgesproken versterking van de oostgrens of de levering van extra wapens aan Oekraïne.

De regeringsleiders van de dertig NAVO-landen, onder wie ook de Amerikaanse president Joe Biden, kwamen donderdagochtend bijeen op het hoofdkwartier in Brussel voor overleg over de Russische oorlog tegen Oekraïne. Ze spraken af de druk op Rusland vol te houden, Oekraïne meer steun te willen bieden en extra troepen te posteren in oostelijke lidstaten die Rusland dichtbij zien komen.

Maar 'het belangrijkste was met welke houding iedereen daar zat', zei Rutte na afloop. 'We moeten met elkaar de eenheid bewaken en bewaren en je merkt dat iedereen dat wil.'

De NAVO-leiders bekrachtigden de stationering van vier nieuwe bataljons, zogeheten battlegroups, in Hongarije, Slowakije, Bulgarije en Roemenië. Nederland wil aan die laatste gevechtsgroep wel militairen leveren en werkt dat uit met Frankrijk, dat het bevel op zich wil nemen.

Nederland heeft al militairen in Litouwen gelegerd en gaat met een Patriot-eenheid het luchtruim in Slowakije verdedigen.

'Minder import van olie en gas uit Rusland'

16:30 | Grote importeurs van olie en gas gaan een stuk minder invoeren uit Rusland. Dat heeft het Internationaal Energie Agentschap (IEA) bekendgemaakt, waarvan onder meer de Verenigde Staten, Nederland, Duitsland en Japan lid zijn. Elk lid maakt plannen om zijn afhankelijkheid van Rusland af te bouwen vanwege de invasie van Oekraïne, zei IEA-directeur Fatih Birol na afloop van een bijeenkomst in Parijs.

Hij noemde daarbij geen specifieke doelen of percentages. De Amerikaanse president Joe Biden gaat binnenkort bekendmaken hoeveel vloeibaar gemaakt gas zijn land naar Europa gaat verschepen om de afhankelijkheid van de EU van Russisch gas af te bouwen. De Europese Commissie wil dat de landen van de Europese Unie dit jaar al veel minder aardgas kopen van Rusland wegens de oorlog.

Eerder deze maand gaven de leden van het IEA ruim 60 miljoen vaten aan oliereserves vrij om de verstoringen in de bevoorrading als gevolg van de Russische invasie te compenseren. Dat aantal kan worden opgevoerd als het nodig is. Door de oorlog zijn de prijzen van olie en gas fors gestegen.

NAVO-landen gaan zorgen voor betere bescherming tegen chemische wapens

16:15 | De NAVO-landen gaan zich beter voorbereiden op aanvallen met chemische, biologische en kernwapens. Ze zijn er niet gerust op dat Rusland die niet inzet, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg na de NAVO-top in Brussel.

De Verenigde Staten waarschuwen al langer dat Rusland in Oekraïne mogelijk naar gifgas of ander chemisch wapentuig grijpt. Rusland is ertoe in staat en is er eerder ook niet voor teruggeschrokken, memoreert Stoltenberg.

'Als dat inderdaad gebeurt, is er een risico dat het een rechtstreekse weerslag heeft op mensen in NAVO-landen, omdat we dan getuige kunnen zijn van de verspreiding van chemicaliën of biologische wapens naar onze landen', zei de Noorse NAVO-chef.

Uri Rosenthal: 'We gaan naar een nieuwe ijzeren gordijn'

16.00 | Door de oorlog in Oekraïne die Rusland heeft aangesticht, ziet Uri Rosenthal een 'nieuwe IJzeren Gordijn' opdoemen. De voormalig Buitenlandminister voorziet in de Baltische staten 'een nieuwe West-Berlijn', dat ten tijde van het IJzeren Gordijn werd omsingeld door Oost-Duitsland, dat in handen was van de Sovjet-Unie. 'We gaan terug naar de situatie dat Oost- en West-Europa tegenover elkaar komen te staan.'

Minister tegen Oekraïense studenten: vraag hulp aan instelling

15.29 | Oekraïense studenten die in Nederland studeren en door de oorlog in hun thuisland bijvoorbeeld in geldproblemen zijn gekomen, kunnen hulp vragen bij hun hogeschool of universiteit. Minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs) antwoordt op Kamervragen dat instellingen 'voor de korte termijn een financiële bijdrage kunnen leveren'. Hiervoor trok het kabinet eerder een miljoen euro uit. Dit kan meer worden als dat nodig is, meldde Dijkgraaf eerder deze maand.

Volgens de minister hebben diverse Oekraïense studenten moeite om bij hun geld te komen, bijvoorbeeld omdat Oekraïense banken die hun geld beheren een opnamelimiet hebben ingesteld. Ook zijn er volgens Dijkgraaf gevallen van familieleden die bankrekeningen leegtrekken, zodat zij kunnen vluchten. De minister raadt Oekraïense studenten dan ook aan om hun geld op een Nederlandse bankrekening te storten.

Dijkgraaf benadrukt dat hogescholen en universiteiten niet verplicht zijn om studenten te helpen in hun levensonderhoud. Als studenten niet door hun instelling geholpen kunnen worden, dan kunnen zij terecht bij de gemeente of centrale overheid, aldus Dijkgraaf.

In Nederland zijn momenteel ongeveer achthonderd studenten uit Oekraïne. Ook gaan er ongeveer zestig Oekraïners naar het mbo.

Producent van Marlboro wil Russische markt verlaten

15.27 | Tabaksproducent Philip Morris International wil de Russische markt verlaten vanwege de invasie in Oekraïne. De fabrikant van onder meer Marlboro- en L&M-sigaretten verkoopt een aantal merken sigaretten al niet meer in Rusland, maar het is nog onduidelijk welke dat zijn. Philip Morris International boekt jaarlijks zo'n 6 procent van zijn omzet in het land.

Het concern voegt zich bij de almaar groeiende uittocht van westerse bedrijven uit Rusland vanwege de oorlog en de westerse sancties tegen Moskou. Eerder staakte de Britse tabaksproducent Imperial Brands, met sigarettenmerken als Gauloises, West en Davidoff, al zijn activiteiten in Rusland.

Rusland is gemeten naar volume de op drie na grootste tabaksmarkt ter wereld, met een geschatte waarde van meer dan 16 miljard euro per jaar. Bijna een derde van de volwassen bevolking in Rusland rookt. De Russische overheid haalt jaarlijks miljarden op met accijns op tabak.

Verenigde Staten komen met meer sancties

14:57 | De Verenigde Staten hebben in navolging van de Britten meer sancties aangekondigd tegen Rusland, Russische bedrijven en invloedrijke Russen. De sancties richten zich vooral op wapenleveranciers, zakenmensen en het Russische lagerhuis, de Doema.

De sancties betekenen dat alle tegoeden van deze mensen en bedrijven in de VS worden geblokkeerd, net als bedrijven die voor de helft of meer eigendom zijn van mensen die onder sancties staan. Amerikanen mogen ook geen handel meer drijven met deze mensen en bedrijven.

De Amerikanen hebben tegen 328 leden van de Doema sancties afgekondigd. In totaal heeft het lagerhuis 450 leden. De militaire bedrijven die worden getroffen maken onder meer helikopteronderdelen, raketten en andere onderdelen voor militaire voertuigen.

De topman van de Russische Sberbank Herman Gref staat ook op de lijst. Volgens de VS is hij een belangrijke bondgenoot van president Vladimir Poetin. De Sberbank is een grote Russische zakenbank. De Britten legden donderdag Gref ook sancties op.

VN: meer dan duizend burgerdoden

14:55 | De Verenigde Naties hebben de dood van 1035 burgers in Oekraïne geverifieerd. Het aantal bevestigde gewonden ligt een maand na het begin van de oorlog op 1650.

Onder de slachtoffers zijn ook tientallen kinderen. De gegevens komen van het VN-mensenrechtenkantoor, dat laat weten dat de werkelijke aantallen waarschijnlijk veel hoger liggen. Het is moeilijk om informatie te krijgen uit zwaar getroffen gebieden en vervolgens ook nog eens te bevestigen.

Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn alleen al in Marioepol enkele duizenden doden gevallen. Om burgers van zwaar getroffen steden zoals Marioepol in veiligheid te brengen, maakt Oekraïne met Rusland afspraken over vluchtroutes. Dagelijks maken duizenden mensen gebruik van deze zogeheten humanitaire corridors.

VS wil 100.000 Oekraïense vluchtelingen opvangen

14:40 | De Verenigde Staten willen maximaal 100.000 Oekraïense vluchtelingen opvangen. Het Witte Huis maakte ook bekend dat er 1 miljard dollar (910 miljoen euro) wordt uitgetrokken voor humanitaire hulp aan Oekraïne en landen in de regio die vluchtelingen opvangen.

Sinds de Russische invasie begon op 24 februari hebben volgens de Verenigde Naties zeker 3,5 miljoen mensen Oekraïne verlaten. De meeste vluchtelingen zijn in landen binnen de Europese Unie terechtgekomen, al zijn ook duizenden Oekraïners naar buurland Moldavië getrokken.

Hoe de Amerikanen Oekraïners naar hun land willen halen, is nog niet bekend. Het gaat vooral om mensen die al familie in de VS hebben. Zij krijgen dan niet de vluchtelingenstatus, maar krijgen vanwege humanitaire redenen toegang tot de VS.

De 1 miljard dollar moet worden gebruikt om vluchtelingen van voedsel en onderdak te voorzien. Ook moeten de meest kwetsbare mensen in Oekraïne worden geholpen met het geld, stelt het Witte Huis.

Stoltenberg langer NAVO-baas

14:32 | De regeringsleiders van de NAVO-landen hebben het afscheid van secretaris-generaal Jens Stoltenberg met een jaar uitgesteld. De Noor blijft tot eind september volgend jaar aan om de militaire alliantie door deze woelige tijd te loodsen.

De 63-jarige Stoltenberg toont zich 'vereerd' met het besluit, dat donderdag op de NAVO-top in het hoofdkwartier in Brussel werd bekrachtigd. 'Nu we geconfronteerd worden met de grootste veiligheidscrisis in een generatie staan we samen sterk om ons bondgenootschap sterk te houden en onze mensen veilig.'

De NAVO-lidstaten hebben Stoltenberg hun dank betuigd 'voor zijn leiderschap en toewijding, in het bijzonder op dit kritieke moment voor de internationale veiligheid', schrijven ze in een verklaring.

De Noorse oud-premier is met bijna acht jaar al de langstzittende secretaris-generaal van het westerse bondgenootschap. Zijn termijn werd al twee keer verlengd. Hij had eigenlijk al een nieuwe baan als baas van de centrale bank in zijn vaderland, maar dat gaat voorlopig niet door.

Kamer wil Russische gegevens van fiscus

14:25 | De Kamer eist dat de Belastingdienst gegevens van Russen op de sanctielijsten deelt met autoriteiten die toezicht houden op het naleven van de sancties. Een voorstel van een groot aantal oppositiefracties onder aanvoering van Kamerlid Pieter Omtzigt vraagt om deze gegevens, inclusief gegevens over geheime belastingafspraken (rulings), 'zo spoedig mogelijk en liefst binnen 48 uur' beschikbaar te maken.

De fiscus moet zich zelf ook aan de sancties houden, en mag dus geen nieuwe rulings afspreken met oligarchen die op sanctielijsten staan. Maar de informatie over eventuele afspraken met deze Russen 'valt allemaal onder de fiscale geheimhoudingsplicht', zei premier Mark Rutte woensdag in debat met de Kamer. Hij zegt te hopen dat deze gegevens wel gedeeld kunnen worden met onder meer financiële instellingen, maar 'er moet eerst onderzocht worden of de juridische grondslagen dit mogelijk maken', aldus de premier. Hij had het voorstel vooraf dus ontraden. 'Ik weet echt niet of het juridisch kan', zei hij.

Maar een meerderheid vraagt nu dus wel deze gegevens te delen. Verantwoordelijk staatssecretaris Marnix van Rij moet kijken hoe hij nu met de motie omgaat.

Russische Defensie-minister duikt weer op

14:20 | De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe is na twaalf dagen weer in beeld verschenen. Hij was donderdag te zien als een van de aanwezigen bij de veiligheidsraad van president Vladimir Poetin.

De 66-jarige Sjojgoe verdween eerder deze maand uit de media, wat geruchten voedde dat er misschien iets mis was met hem of zijn relatie met Poetin. Maar Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zei dat Sjojgoe nu eenmaal 'veel op zijn bord heeft omdat de militaire operatie gaande is'. Het is daarom begrijpelijk dat hij geen tijd voor de media heeft, aldus de woordvoerder.

Sjojgoe behoort tot de vertrouwelingen van Poetin en maakt sinds zijn komst naar Moskou in 1990 carrière in het staatsapparaat. Hij is afkomstig uit een Siberische streek 3500 kilometer van de hoofdstad, waar hij ingenieur en lid van de communistische partij werd. Zijn moeder werd in Oekraïne geboren.

Shell gaat 30 miljard euro investeren in de Britse energiesector

13:40 | Oliereus Shell gaat 30 miljard euro investeren in de Britse energiesector. Dat meldt David Bunch, hoofd van de Britse tak van het bedrijf in een post op LinkedIn. Het bedrag wordt de komende tien jaar uitgegeven en zal voor 75 procent gaan naar duurzame energie zoals offshore wind, elektrische mobiliteit en waterstof.

De aangekondigde investeringen komen enkele weken nadat Shell zich terugtrok uit al zijn operaties in Rusland vanwege de invasie in Oekraïne.

Witte Huis: Beursopening Moskou is poppenkast

13:30 | Na weken van sluiting, is de aandelenbeurs van Moskou weer geopend. Gedeeltelijk dan, want de aandelen van slechts 33 bedrijven mochten verhandeld worden. Daarnaast werd het buitenlandse aandeelhouders verboden om hun aandelen te verkopen. Ook mochten handelaren niet inzetten op verlies van aandelen. Reden voor het Witte Huis om de beursopening een 'poppenkast' te noemen.

OPEC waarschuwt tegen verbod op Russische olie

13:25 | Vertegenwoordigers van de Organisatie van Olieproducerende Landen (OPEC) hebben de Europese Unie gewaarschuwd tegen een verbod op Russische olie. Een verbod zou schadelijk zijn voor klanten.

Belangrijke OPEC-leden zoals Saoedi Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten proberen tot nu toe een neutrale koers te varen tussen het Westen en Rusland over de invasie in Oekraïne. Maar de olieproducerende landen zitten tegelijkertijd ook samen met Rusland in het overlegorgaan OPEC+.

De grote OPEC-landen staan onder steeds grotere druk van Westerse landen om meer olie te leveren om zo het Westen te helpen minder afhankelijk te worden van Rusland.

Duitsland verlaagt accijns op brandstof tegen hoge prijzen

13:12 | De Duitse regering komt met een reeks maatregelen om huishoudens te helpen met de sterk gestegen energieprijzen door de oorlog in Oekraïne. Zo komt er onder meer een tijdelijke verlaging van de accijns op benzine en diesel. Door de hoge energieprijzen staat de koopkracht van veel burgers zwaar onder druk.

De accijns op benzine gaat met 30 cent per liter omlaag en die op diesel met 14 cent. Wanneer de accijnsverlaging van drie maanden ingaat is niet duidelijk. In Nederland gaat de brandstofaccijns per 1 april omlaag, op benzine met 17 cent en op diesel met 11 cent. In België zijn de accijnzen op brandstof al verlaagd.

Ook wordt het openbaar vervoer in Duitsland veel goedkoper. Een maandticket kost de komende drie maanden nog maar 9 euro. Verder krijgen mensen in de bijstand opnieuw een eenmalig bedrag van 100 euro, bovenop een vergelijkbaar bedrag dat eerder al was toegezegd. Daarnaast ontvangen belastingbetalers een vergoeding van 300 euro en gaat de kinderbijslag met een eenmalig bedrag van 100 euro omhoog.

Minister van Financiën Christian Lindner zei dat dit pakket maatregelen van de regeringscoalitie aantoont dat de mensen in Duitsland kunnen rekenen op de overheid om te handelen in de crisis die is veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne.

Berlijn maakte verder bekend ook te kijken naar het langer openhouden van steenkolencentrales. Duitsland wil eigenlijk steenkool in 2030 helemaal uitgefaseerd hebben, maar door de oorlog in Oekraïne wil de Duitse regering veel minder afhankelijk worden van Russisch gas en moet daarom mogelijk langer worden doorgegaan met steenkool.

Steenkool is goed voor ongeveer een kwart van de stroomproductie in Duitsland. Het land is voor ongeveer 65 procent van zijn gastoevoer afhankelijk van leveringen uit Rusland.

Zwitserland bevriest ruim 6 miljard euro aan Russische tegoeden

13:05 | Zwitserland heeft ruim 6 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren sinds het inwerking treden van de sancties tegen Rusland. Dat meldt de Zwitserse regering. De verwachting is dat het nummer nog fors zal oplopen. Binnen die 6 miljard vallen ook in beslag genomen huizen.

Op Zwitserse banken staat zeker 200 miljard euro aan Russisch geld geparkeerd. Zwitserland, dat sinds de inval in Oekraïne is afgestapt van zijn neutrale positie, is een populaire bestemming van de Russische elite.

Kremlin reageert op afwezigheid minister van Defensie

12:50 | Het Kremlin reageert voor het eerst op de publieke afwezigheid van de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe. Sinds 11 maart is de minister niet meer in het openbaar verschenen. Er zijn geruchten in Rusland dat Sjojgoe hartklachten heeft.

Volgens het Kremlin is de minister al een tijd niet meer in het openbaar verschenen omdat hij 'veel op zijn bord heeft' en 'het zou nu niet het moment zijn voor media activiteiten'.

Sjojgoe staat bekend als een van de belangrijkste vertrouwelingen van de Russische president Poetin.

Russische tycoons verdienen fors aan beperkte beursopening Moskou

12:44 | Een groep Russische miljardairs is dankzij de heropening van de aandelenbeurs omgerekend zo'n 7,5 miljard euro rijker geworden. Bij dat gezelschap zit ook een zakenman uit de kringen rond de Russische president Vladimir Poetin die op sanctielijsten van westerse mogendheden staat.

De Russische centrale bank stond donderdag na een wekenlange opschorting weer handel toe op de Moskouse beurs, zij het met hevige beperkingen. Daarop steeg de hoofdindex, die op een gegeven moment zelfs op 12 procent winst stond. Daarbij moet aangetekend worden dat de handel in aandelen van slechts 33 bedrijven was toegestaan.

Tien Russen die in de lijst staan van de rijkste 500 personen ter wereld van persbureau Bloomberg, hebben aandelen in die bedrijven. Zij streken daardoor een fikse papieren winst op, die bij nikkelmagnaat Vladimir Potanin, olietycoon Leonid Michelson en Poetin-vertrouweling Gennadi Timtsjenko op ongeveer 1 miljard euro uitkwam.

Tegen die laatste zakenman, die schatrijk werd met het handelsbedrijf in grondstoffen Gunvor, zijn door de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten sancties ingesteld om zijn vermogen te raken. Potanin en Michelson staan vooralsnog niet op sanctielijsten.

Na de Russische inval in Oekraïne werden bedrijven op de Russische beurs fors minder waard. Op de eerste dag van de oorlog, 24 februari, daalde de MOEX-index al 33 procent. Vlak voordat de aandelenhandel in Moskou werd stilgezet, zagen de 23 Russische miljardairs uit het rijkenlijstje van Bloomberg in totaal bijna 53 miljard euro van hun vermogen op de beurs verdampen.

'Rusland deporteert duizenden Oekraïense inwoners illegaal'

12:40 | Het stadsbestuur van Marioepol zegt dat zo'n 15.000 inwoners van de belegerde stad illegaal naar Rusland zijn gedeporteerd. Russische troepen zouden mensen dwingen naar Rusland te gaan, een claim die niet onafhankelijk is geverifieerd.

De lokale autoriteiten zeiden zondag al dat duizenden inwoners gedwongen waren de grens met het buurland over te steken, maar er werden toen geen cijfers gedeeld. Russische persbureaus berichtten toen dat bussen met honderden vluchtelingen uit Marioepol waren aangekomen in Rusland.

De internationale gemeenschap maakt zich al weken ernstige zorgen over de situatie in Marioepol. Er vinden al wekenlang bombardementen plaats. Duizenden mensen zouden volgens de Oekraïense autoriteiten zijn omgekomen. In de stad, waar voor de oorlog ruim 400.000 mensen woonden, is ook nog eens een tekort aan alles. Er is geen watertoevoer, elektriciteit en verwarming.

Nieuwe Britse sancties raken banken en Russische zakenelite

10:55 | Het Verenigd Koninkrijk heeft nieuwe sancties ingesteld tegen Rusland om 'cruciale industrieën die Poetins oorlogsmachine voeden, af te snijden'. Ook zes banken en tal van zakenlieden worden geraakt. De Britten hebben inmiddels meer dan duizend personen en bedrijven op hun sanctielijst staan. Russische banken zijn nu getroffen voor 500 miljard pond aan tegoeden en oligarchen en hun familieleden voor meer dan 150 miljard, aldus Londen.

De strafmaatregelen zijn gericht op de steunpilaren van de Russische invasie in Oekraïne, zoals defensiebedrijven, de spoorwegen en huurlingenbureau Wagner, dat de opdracht zou hebben gekregen de Oekraïense president om te leggen. Ook de voornaamste dronemaker Kronshtadt en de grootste diamantproducent ter wereld Alrosa zijn op de lijst gezet.

De oliemiljardair Eugene Shvidler, Sberbank-topman Herman Gref en de stiefdochter van buitenlandminister Sergej Lavrov kunnen niet meer bij hun Britse banktegoeden en zijn niet langer welkom in het VK. Dat geldt ook voor 'collaborateur' Galina Daniltsjenko, die Moskou als burgemeester van de Oekraïense stad Melitopol heeft geïnstalleerd.

'De oligarchen, bedrijven en gehuurde criminelen zijn medeplichtig aan de moord op onschuldige burgers en het is terecht dat ze een prijs betalen', zegt minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss in een verklaring. Zij belooft samen met bondgenoten de 'duimschroeven' verder aan te draaien om zeker te zijn dat president Vladimir Poetin faalt in Oekraïne.

Rutte predikt doorzettingsvermogen op NAVO-top over Oekraïne

10:25 | De NAVO-landen moeten volhouden in hun steun aan Oekraïne en hun optreden tegen Rusland, onderstreept premier Mark Rutte voor aanvang van de NAVO-top. Het komt volgens hem nu aan op doorzettingsvermogen. En de NAVO moet zich voorbereiden op "iedere optie", ook bijvoorbeeld de inzet van chemische wapens door Rusland.

De Russische oorlog tegen Oekraïne is inmiddels een maand oud, maar Moskou lijkt nog niet in te binden. De NAVO moet 'doorzetten met de sancties' tegen Rusland, en 'in het leveren aan Oekraïne van militaire steun waar we kunnen en humanitaire steun', aldus Rutte. De militaire alliantie probeert buiten de oorlog te blijven, maar haar lidstaten leveren niet-lid Oekraïne wapens en andere hulp.

Rutte en zijn collega's van de andere 29 NAVO-landen bespreken op het hoofdkwartier in Brussel verder de versterking van de lidstaten aan de oostgrens van het bondgenootschap. Die zijn bezorgd om het oprukken van Rusland. 'In die zin is vandaag ook een bijeenkomst van vastberadenheid, van tonen dat we eensgezind zijn', zegt Rutte.

De Verenigde Staten waarschuwen al geruime tijd dat Rusland erover zou denken in Oekraïne naar chemische wapens te grijpen. De NAVO moet daarop voorbereid zijn, stelt de premier.

Oekraïne roept EU op Rusland niet in roebels te betalen voor gas

10:20 | De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba roept de landen van de Europese Unie op om Russisch gas niet in roebels te gaan betalen. De minister reageert daarmee op de eis van de Russische president Vladimir Poetin aan de zogeheten 'onvriendelijke' landen hun gasaankopen in roebels te voldoen.

De EU moet volgens Koeleba een 'verstandige en verantwoorde' keuze maken als het gaat om het betalen van Rusland in roebels. 'Als een EU-land buigt voor de vernederende eisen van Poetin om te betalen voor olie en gas in roebels, zal het zijn alsof ze met de ene hand Oekraïne helpen en met de andere de Russen helpen om Oekraïners te vermoorden', verklaarde de buitenlandminister in een Twitter-bericht.

Poetin heeft de centrale bank van Rusland en betrokken overheidsdiensten een week de tijd gegeven om de verplichte betalingen in roebels mogelijk te maken. Alle landen die Rusland sancties hebben opgelegd vanwege de oorlog in Oekraïne, zoals de landen van de EU, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, zijn door Rusland als onvriendelijk aangemerkt en zullen daarom met de Russische munt moeten betalen.

Aangezien Rusland door de sancties steeds minder handel kan drijven met westerse landen, heeft het land minder euro's en dollars nodig. Ook wordt de koers van de roebel gesteund door de verplichting om in die munteenheid te betalen. Landen die niet genoeg roebels hebben zullen die namelijk moeten kopen, wat de prijs van de Russische munt opdrijft.

De Duitse minister van Economische Zaken en Klimaat Robert Habeck verklaarde al dat Rusland contractbreuk pleegt met de eis om in roebels te betalen. Duitsland zal volgens de minister met zijn Europese partners overleggen over de kwestie en noemde het een signaal dat Poetin niet langer als een stabiele partner kan worden beschouwd.

Veteraneninstituut waarschuwt: ga niet vechten in Oekraïne

10:00 | Het Nederlands Veteraneninstituut waarschuwt oud-militairen om niet mee te gaan vechten in Oekraïne. Het instituut merkt dat de oorlog de veteranen erg raakt en dat velen zich graag nuttig willen maken. Maar afreizen naar Oekraïne is een avontuur dat niet valt te overzien en waarmee Nederlandse veteranen zichzelf ernstig in de problemen kunnen brengen, zegt Paul Hoefsloot, directeur-bestuurder van het Nederlands Veteraneninstituut.

Als er iets gebeurt in Oekraïne is er niets geregeld, aldus het instituut. Wie gewond raakt moet zichzelf redden, want niemand is verzekerd van hulp van het ministerie van Defensie. 'En hoe wil je communiceren met Oekraïense soldaten als je de taal niet machtig bent? Ben je in staat om een Oekraïner van een Rus te onderscheiden?' Dat zijn vragen die Hoefsloot oproept. Hij adviseert veteranen die iets willen doen om zich te melden bij de Veteranen Ontmoetingscentra om humanitaire hulp aan te bieden.

Het instituut organiseert op 9 april in Doorn een bijeenkomst voor oud-militairen die behoefte hebben om te praten onder professionele begeleiding. Volgens het instituut komen er veel telefoontjes binnen van veteranen die zich onbegrepen voelen in hun omgeving. Ze zijn angstig en onrustig, hebben last van herinneringen aan een oorlog die zij hebben meegemaakt en melden spanningsklachten. De bijeenkomst in Doorn staat ook open voor partners van veteranen.

Rusland claimt verovering stad in noordoosten Oekraïne

09:30 | Het Russische ministerie van Defensie meldt in de nacht van woensdag op donderdag heel Izjoem, een stad ten zuidoosten van Charkov, te hebben ingenomen. De stad van naar schatting 45.000 inwoners ligt strategisch in het oosten van het land en ongeveer 95 kilometer van de Russische grens.

De Russische strijdkrachten hebben sinds ze Oekraïne 24 februari zijn binnengevallen nauwelijks steden ingenomen. In het zuiden is de grote stad Cherson sinds 2 maart in Russische handen.

Rusland stelt dat het geen doel van 'de militaire operatie' is om steden te veroveren en te bezetten. Volgens president Vladimir Poetin moet Oekraïne militair worden uitgeschakeld, evenals extreemrechtse groepen.

NAVO-chef: Poetin heeft grote fout gemaakt met oorlog in Oekraïne

08:55 | De Russische president Vladimir Poetin heeft een 'grote fout' gemaakt met het binnenvallen van Oekraïne, stelt NAVO-chef Jens Stoltenberg voor aanvang van een NAVO-top op het hoofdkwartier in Brussel. Hij waarschuwt Moskou opnieuw niet naar chemische of zelfs kernwapens te grijpen.

De inzet van zulke wapens zou het conflict 'fundamenteel veranderen' en ook NAVO-landen kunnen raken, herhaalt Stoltenberg voor aankomst van de leiders van de dertig lidstaten. Maar hij wil niet zeggen of de militaire alliantie het als een aanval op zichzelf zou opvatten als ze de gevolgen van een aanval in Oekraïne zouden voelen.

De NAVO wil zich niet in de oorlog mengen, maar NAVO-landen zullen kijken hoe ze Oekraïne verder kunnen helpen zichzelf te verdedigen, zegt Stoltenberg. Met 'geavanceerde luchtafweer' bijvoorbeeld. Poetin 'heeft de moed van het Oekraïense volk en de Oekraïense strijdkrachten onderschat'. De Russische troepen stuiten ook volgens waarnemers op veel meer weerstand dan Moskou verwachtte.

De NAVO-leiders zullen donderdag ook steun uitspreken voor landen als Georgië, waarmee de NAVO ook samenwerkt maar die zich bedreigd voelen door Rusland, verwacht Stoltenberg.

Biden en andere leiders in Brussel voor reeks toppen over Oekraïne

08:15 | Tientallen westerse leiders, onder wie de Amerikaanse president Joe Biden, hebben zich verzameld in Brussel voor een overlegcarrousel met de oorlog in Oekraïne als middelpunt. Er staat zowel een top van de NAVO als van de Europese Unie en van zeven van 's werelds belangrijkste economieën op het programma.

De dag begint om 10.00 uur op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. De leiders van de dertig NAVO-landen, onder wie premier Mark Rutte, bespreken dan verdere hulp aan niet-lid Oekraïne, van wie de president ook zal inbellen. Ze zullen de stationering goedkeuren van extra troepen in oostelijke lidstaten als Hongarije en Roemenië, die Rusland in hun richting zien oprukken. NAVO-chef Jens Stoltenberg stelt volgens NAVO-bronnen zijn afscheid vanwege de spanningen een jaar uit.

De leiders van zes grote NAVO-landen zien vervolgens hun Japanse collega aanschuiven voor een korte G7-top. De zeven belangrijke industrielanden overleggen eveneens over de Russische oorlog tegen Oekraïne. Japan houdt zich minder afzijdig dan het gewoon is en volgt grotendeels de strafmaatregelen die de VS en Europa aan Rusland hebben opgelegd.

Aan het eind van de middag is Biden ook enkele uren te gast bij de EU-top, al vertrekt hij alweer vóór het diner. Het is een zeldzaamheid dat een Amerikaanse president aanschuift bij zulk overleg van de regeringsleiders van de EU. Hij hoopt hen over te halen Rusland nog harder aan te pakken en bijvoorbeeld diens export van gas en olie in te perken. Dat is een belangrijke inkomstenbron voor het Kremlin. Maar de EU-leiders zijn het daar niet over eens en hebben al duidelijk gemaakt dat dat er nog niet van komt.

Concrete maatregelen zijn ook niet onmiddellijk het doel van de overlegmarathon, zeggen diplomaten. Voorop staat het signaal aan Moskou dat het Westen nog altijd eensgezind optreedt en opstaat tegen de oorlog. Biden liet vooraf weten in Europa 'de internationale gemeenschap te mobiliseren om Oekraïne te steunen en te verzekeren dat Poetin een zware economische tol betaalt voor de oorlog waarvoor hij gekozen heeft'.

De EU-leiders gunnen aan het begin van de top verder hun voorzitter officieel een verlenging van zijn termijn. De Belg Charles Michel kan nog eens tweeënhalf jaar aanblijven, zo is al duidelijk geworden.

'Strijd is in patstelling terechtgekomen'

07:20 | Terwijl het Russische geweld doorgaat, nemen de berichten over de problemen voor de Russische troepen toe. Rusland zou te maken hebben met desertie, demoralisering en een tekort aan voedsel, brandstof en uitrusting. Ondertussen vraagt ook Oekraïne om meer wapenleveringen en steun van het Westen. Volgens defensiespecialist Dick Zandee van Clingendael is de strijd in een patstelling geraakt.

WHO: zeker 64 aanvallen op zorgfaciliteiten in Oekraïne

06:50 | De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft sinds de Russische invasie in Oekraïne 64 aanvallen op ziekenhuizen en andere zorgfaciliteiten in het land bevestigd. Het gaat om twee tot drie incidenten per dag. Volgens de WHO hebben de aanvallen tot begin deze week aan zeker vijftien mensen het leven gekost, 37 anderen raakten gewond.

De WHO meldt verder dat 3,6 miljoen Oekraïners naar het buitenland zijn gevlucht. Bijna zeven miljoen inwoners zijn ontheemd geraakt, een derde van hen kampt met chronische ziektes. Door de oorlog stokt de toelevering van medicijnen en veel apotheken in Oekraïne zouden zijn gesloten.

De organisatie veroordeelt de aanvallen. 'Zorgfaciliteiten, medewerkers en patiënten zijn geen doelwit', stelde de WHO de afgelopen weken meermaals. WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus zei eerder al dat aanvallen op gezondheidsfaciliteiten 'het internationaal humanitair recht schenden'.

Cryptocollecte: Nederlands geld direct naar Oekraïns oorlogstuig

06:30 | Nederlandse burgers betaalden direct mee aan Oekraïens oorlogstuig door middel van gedoneerde cryptovaluta. Dat blijkt uit onderzoek van het Nederlandse bedrijf Whale Alert. De Oekraïense collecte van cryptovaluta die eind februari van start ging na een oproep van vicepresident Mykhailo Fedorov is een groot succes. De Oekraïense overheid haalde tot nu toe bijna 80 miljoen euro aan cryptovaluta op. Zo’n 45 miljoen euro ging direct naar blockchain-adressen van de Oekraïense overheid.

Premier Australië noemt komst Poetin naar G20-top 'stap te ver'

04:30 | De Australische premier Scott Morrison voelt er niets voor om later dit jaar met zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin aan tafel te zitten. De Russische ambassadeur in Jakarta liet woensdag weten dat Poetin van plan is de G20-top in Indonesië te bezoeken. Morrison vindt dit 'een stap te ver gaan'.

Volgens Morrison heeft Poetin met zijn inval in Oekraïne 'de internationale rechtsorde verbrijzeld'. Hij heeft daarom 'zijn zorgen geuit' over de deelname van Rusland aan het belangrijke economische forum.

Woensdag beklemtoonde Indonesië dat de G20 een economisch forum is dat economische problemen bespreekt en politieke conflicten bij de Verenigde Naties moeten worden besproken. China heeft al laten weten dat het de deelname van Poetin aan de top steunt.

De G20 bestaat sinds 1999 en is een internationaal forum gericht op economische samenwerking en stabiliteit. Er zijn negentien landen en de Europese Unie lid van. De landen die waarschijnlijk ook geen voorstander zijn van een boycot van Poetin zijn India, Saudi-Arabië, Turkije en de drie Latijns-Amerikaanse leden van de G20 (Argentinië, Brazilië, Mexico).

Russische resolutie in VN-Veiligheidsraad haalt het niet

04:15| Een door Rusland ingediende resolutie over de 'humanitaire crisis' in Oekraïne heeft het woensdag niet gehaald in de VN-Veiligheidsraad. Dertien van de vijftien leden stemden tegen de resolutie waarin niet werd vermeld dat de crisis het gevolg was van de Russische invasie. Alleen China en Rusland stemden voor.

De Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, Linda Thomas-Greenfield, noemde de resolutie volgens onder meer The New York Times 'werkelijk gewetenloos'. Andere diplomaten noemden het onacceptabel. 'Dat Rusland het lef heeft om een resolutie in te dienen waarin de internationale gemeenschap wordt gevraagd een humanitaire crisis op te lossen die alleen door Rusland is veroorzaakt', stelde Thomas-Greenfield.

De Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzia sprak van een 'politieke anti-Russische show'.

Donderdag stemmen de 193 leden van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties volgens persbureau AFP waarschijnlijk over een niet-bindende resolutie waarin Rusland wordt gevraagd de oorlog in Oekraïne 'onmiddellijk' te stoppen. VN-topman António Guterres drong eerder deze week nog aan op een einde aan de 'absurde oorlog'. Hij waarschuwde dat het conflict 'snel nergens heen gaat' en het Oekraïense volk 'een levende hel doormaakt.'

Oekraïne: gezichtsherkenning om gedode Russen te identificeren

03:40 | Oekraïne zet gezichtsherkenning in om Russische soldaten te identificeren die tijdens gevechten om het leven zijn gekomen. Vervolgens worden familieleden van de overledenen geïnformeerd over hun dood, vertelt de Oekraïense vicepremier Mychajlo Fjodorov tegen persbureau Reuters.

Het gaat om gezichtsherkenningssoftware van het Amerikaanse bedrijf Clearview Al. Een programma vergelijkt geüploade foto's met beelden die elders online staan. Al sinds begin deze maand worden zo sociale media-accounts van omgekomen Russen opgespoord.

Fjodorov wilde niet zeggen hoeveel soldaten op deze manier al geïdentificeerd zijn. Het systeem wordt volgens de vicepremier niet gebruikt om de identiteit van overleden Oekraïense soldaten te achterhalen, het is niet duidelijk waarom.

Team VS maakt rampenplan voor als Poetin krachtigste wapens inzet

03:05 | Het Witte Huis heeft eind vorige maand, vier dagen nadat de Russische invasie in Oekraïne begon, een geheim team opgericht. Die groep, een zogenoemd Tiger Team, werkt momenteel aan een rampenplan voor het geval de Russische president Vladimir Poetin besluit om biologische, chemische of nucleaire wapens in te zetten.

Het team, dat werd aangesteld door de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan, werkt ook aan plannen voor het geval Rusland besluit een konvooi met wapens op NAVO-grondgebied aan te vallen. The New York Times, die op basis van anonieme bronnen over het Tiger Team schrijft, meldt dat de groep mensen drie keer per week samenkomt.

Er wordt door het team ook nagedacht over scenario's waarbij Poetin naast Oekraïne ook Moldavië en Georgië zou willen bezetten. Daarnaast is er aandacht voor de ongekende vluchtelingenstroom die Europa momenteel overspoelt.

Volgens de Amerikaanse krant speelt het team een centrale rol bij onder meer de besluitvorming over de troepenopbouw in NAVO-landen, het bewapenen van het Oekraïense leger en het uitrollen van sancties voor Rusland.

Russen blokkeren Google News

03:00 | De Russische mediawaakhond heeft Google News van het Amerikaanse bedrijf Alphabet geblokkeerd. Volgens het Russische persbureau Interfax was er via Google News toegang tot 'valse' informatie over de Russische 'militaire operatie' in Oekraïne.

Door een nieuwe Russische wet is het illegaal om elke gebeurtenis te melden die het Russische leger in diskrediet zou kunnen brengen. De invasie in het buurland mag ook geen oorlog worden genoemd.

Google bevestigt in een verklaring dat gebruikers in Rusland momenteel problemen ondervinden met Google News. 'Dit wordt niet veroorzaakt door technische problemen aan onze kant', aldus het bedrijf.

Brits leger: Oekraïense tegenaanval rondom Kiev lijkt succesvol

01:20 | De strijd die het Oekraïense leger levert rondom de hoofdstad Kiev lijkt succesvol. Het Britse ministerie van Defensie meldt in de dagelijkse update over de oorlog in Oekraïne dat de omsingeling van Russische troepen in de buurt van Kiev 'een reële mogelijkheid is'.

Volgens het leger, dat zich baseert op Britse inlichtingendiensten, voeren de Oekraïense strijdkrachten de druk op Russische troepen ten noordoosten van Kiev flink op. Het Russische leger kampt aan die flank met 'aanzienlijke logistieke en morele problemen'.

De kleine stad Makariv, zo'n 50 kilometer ten westen van Kiev, zou volgens de Britten alweer door het Oekraïense leger zijn heroverd. Dat geldt ook voor Moschun, even ten noordwesten van Kiev. In Bucha en Irpin, twee steden net buiten Kiev, is de kans volgens het Britse leger 'reëel' dat de Russische troepen omsingeld kunnen worden.

De burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, kwam woensdag met vergelijkbare berichten en benadrukte dat 'elk gebouw en elke straat verdedigd zullen worden en overgave geen optie is'.

Ook een functionaris van het Amerikaanse ministerie van Defensie bevestigde woensdag dat de Russen nog steeds kampen met grote logistieke problemen. Er is een gebrek aan voedsel, brandstof en militaire uitrusting. Ook zouden er soldaten met bevriezingsverschijnselen zijn en kampen Russische troepen met communicatieproblemen.

Amerikaanse diplomaten worden Rusland uitgezet

00:45 | Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft van Rusland een bevestiging gekregen dat meerdere Amerikaanse diplomaten in het land zijn aangemerkt als persona non grata. Dit betekent dat zij niet langer welkom zijn en Rusland moeten verlaten.

Amerikaanse media zoals CNN meldden woensdag al dat Moskou besloten had verschillende diplomaten Rusland uit te zetten. Om hoeveel personen het gaat, is niet duidelijk. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie spreekt van een 'nutteloze en onproductieve actie' en noemt diplomatie momenteel 'van cruciaal belang'.

Begin deze maand moesten twaalf Russische VN-diplomaten de Verenigde Staten verlaten vanwege zorgen over de nationale veiligheid. Zij werden beschuldigd van spionage en werden 'uitgezet wegens misbruik van hun verblijfsrechten'. De Russische ambassadeur in de VS sprak destijds van 'een vijandige actie tegen ons land'.

Groot-Brittannië stuurt 6000 extra raketten naar Oekraïne

00:05 | Groot-Brittannië stuurt 6000 raketten en 25 miljoen Britse pond (bijna 30 miljoen euro) naar Oekraïne om het leger te steunen. De Britse premier Boris Johnson maakte dat bekend aan de vooravond van belangrijke bijeenkomsten van de NAVO, Europese Unie en G7 (zeven belangrijkste economieën) die donderdag plaatsvinden.

Het gaat om onder meer antitankwapens, waar Groot-Brittannië er volgens Britse media eerder al 4200 van aan Oekraïne leverde. Johnson zegt over deze laatste levering dat zijn land 'de verdediging van Oekraïne wil versterken terwijl het tij in de strijd keert'.

Donderdag worden tijdens de topbijeenkomsten waarschijnlijk meer steunmaatregelen voor Kiev aangekondigd.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen