Lees ook | Rusland en Oekraïne onderhandelen verder in Turkije
Pijnlijke ogen, vervellingen
Abramovitsj, die nu hersteld is en naar verluidt deelneemt aan de vredesonderhandelingen in Turkije, zou pijnlijke ogen en een vervellende huid hebben gehad, net als twee Oekraïense vredesonderhandelaars waar hij op 3 maart mee gesproken heeft in Kiev. Volgens The Wall Street Journal zou de vermeende vergiftiging zijn georkestreerd door Russische hardliners die de besprekingen wilden saboteren. Volgens het onderzoeksjournalistieke platform Bellingcat zouden Abramovitsj en de onderhandelaars symptomen vertoonden die 'overeenkomen met vergiftiging door chemische wapens'.
Bellingcat can confirm that three members of the delegation attending the peace talks between Ukraine and Russia on the night of 3 to 4 March 2022 experienced symptoms consistent with poisoning with chemical weapons. One of victims was Russian entrepreneur Roman Abramovich. https://t.co/DJaZ4CoL8J
— Bellingcat (@bellingcat) March 28, 2022
Volgens Bellingcat gaat het om 'oog- en huidontsteking en doordringende pijn in de ogen'. The Guardian meldde dat Abramovitsj enkele uren niet kon zien. Abramovitsj is sinds eind februari betrokken bij onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne, al is precieze aard van zijn positie onduidelijk, en zei een woordvoerder van de oligarch eerder dat diens invloed 'beperkt' was.
Russian oligarch Roman Abramovich and Ukrainian peace negotiators suffered symptoms of suspected poisoning after a meeting in Kyiv earlier this month, people familiar with the matter said https://t.co/uuf16onHCu
— The Wall Street Journal (@WSJ) March 28, 2022
Lees ook | ING-klant Abramovitsj pompte één miljard euro rond
Debunk
Het verhaal wordt deels ontkend aan Oekraïense zijde. Zo vertelde Ihor Zhovkva, een ambtenaar in het kantoor van de Oekraïense president, tegen de BBC dat hij niet met Abramovitsj had gesproken, maar dat de leden van de Oekraïense delegatie 'in orde' waren en dat één van hen had gezegd dat het verhaal 'vals' was. De Oekraïense parlementariër Rustem Umerov, die een van de slachtoffers zou zijn geweest, liet weten dat ‘niet-geverifieerde informatie’ niet geloofd moest worden. Oekraïens onderhandelaar en adviseur van president Zelenski Mykhailo Podolyak wees erop dat er ‘een hoop speculatie is en diverse complottheorieën’.
Ten slotte liet een Amerikaanse inlichtingenbron aan persbureau Reuters weten dat een ‘factor uit de omgeving’ de gezondheidsklachten bij de drie onderhandelaars veroorzaakte, en niet vergiftiging.
Volg in dit liveblog de jongste ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne
Track record
Hoewel niet te bewijzen valt dat er daadwerkelijk sprake is van vergiftiging, heeft het Kremlin een solide trackrecord op dat gebied. Zo wordt de Russische geheime dienst FSB ervan beschuldigd te hebben geprobeerd oppositieleider Alexei Navalny te vermoorden. Navalny werd tijdens een binnenlandse vlucht in augustus 2020 onwel en overleefde dat alleen omdat hij snel in Duitsland behandeld kon worden.
Twee jaar eerder smeerden twee agenten van de militaire inlichtingendienst GRU in Salisbury het zenuwgas Novichok op de deurklink van het huis van hun overgelopen oud-collega Sergej Skripal. Skripal en zijn dochter werden net als Navalny tijdig behandeld en ontsnapten daardoor aan een wisse dood. Minder fortuinlijk was de 44-jarige Dawn Sturgess, een inwoner van Salsbury. De agenten bewaarden het zenuwgas in een parfumflesje dat ze na afloop weggooiden. De partner van Sturgess vond het flesje en gaf het haar - toen ze het op haar polsen spoot, werd ze binnen een kwartier ziek en overleed een paar dagen later.