5 jaar geleden versloeg Macron Le Pen nog met een ruime voorsprong, maar die voorsprong lijkt inmiddels verdampt te zijn. Volgens de Franse peilingen is het verschil nog maar enkele procentpunten, als Macron en Le Pen tegenover elkaar komen te staan in tweede ronde van de verkiezingen. Le Pen is op dit moment de grote favoriet, na Macron.
Koopkracht is het grote onderwerp
Het belangrijkste thema in Frankrijk: de koopkracht. Net zoals in Nederland en de rest van Europa zijn de prijzen in Frankrijk gigantisch gestegen, door de oorlog in Oekraïne en de invloed daarvan op de energieprijzen. Macron hoopt met een 'koopkrachtbonus' meer kiezers aan zich te kunnen binden. 'Franse mensen die werken moeten niet hun hele salaris besteden aan tanken en winkelen, dat is oneerlijk', zei de president eerder bij een verkiezingsbijeenkomst. Vanaf de zomer moeten werknemers een belastingvrije koopkrachtbonus van maximaal 6000 euro kunnen krijgen, zei Macron, die opgaat voor een tweede termijn.
Podcast | BNR Europa: Wat als Jean-Luc Mélenchon wint?
Welke beloftes zijn er van Macron uitgekomen?
Frankrijk-correspondent Eveline Bijlsma merkt op dat 'het nieuwe hoofdstuk in de geschiedenis van Frankijk' - dat Macron beloofde -, niet is uitgekomen. Zo zou hij onder meer het kiesstelsel aanpassen, waarbij het aantal zetels voor een partij meer overeen zou komen met het aantal stemmen voor een partij. 'Kleinere oppositiepartijen zouden daar beter bij gebaat zijn', zegt Bijlsma. 'Macron gaf als reden dat de 'Gele Hesjes-beweging' er tussen kwam, vervolgens de pandemie en dat nu de Senaat er tegen zou zijn. Waar het waarschijnlijk op neer komt, is dat het hem teveel zetels zou kosten.'
Ook de 'moeder-aller-hervormingen' - het veranderen van het pensioenstelsel - die Macron beloofde, kwam niet uit. 'Wat Macron niet goed heeft gedaan, is dat het een heel ondoordachte hervorming was. Het was niet duidelijk. Hij wilde een puntenstelsel, naar Zweeds voorbeeld. Daarbij zij hij eerst dat de Fransen niet langer hoefden te werken dan eerst, dan toch weer wel en vervolgens zouden Fransen tot hun 64e moeten werken. Als je dan eerder zou stoppen, kreeg je minder. Het was een zootje geworden waar ook de premier niet uitkwam.' Inmiddels is het plan dood en begraven, maar Macron waagt zich deze verkiezingen opnieuw aan beloftes rondom de pensioenen, vertelt Bijlsma. 'Hij zegt nu dat de Fransen tot hun 65e moeten doorwerken.'
Tegenstanders
Tussen de mislukte beloftes door zijn er ook plannen wel uitgekomen. 'Hij heeft een vermogensbelasting afgeschaft, hij heeft het ontslagrecht versoepeld, hij heeft de ww-uitkering uitgekleed en lesbische stellen kunnen nu IVF-behandelingen vergoed krijgen', benadrukt Bijlsma.
Lees ook | Franse presidentsverkiezingen naderen apotheose
Le Pen is tegenover Macron de grote favoriet, al heeft zij vanuit het rechtse kamp ook stevige concurrentie van Éric Zemmour. 'Hij schoot als een komeet omhoog in de peilingen, maar dat is later weer ingestort. Hij is waarschijnlijk zo radicaal, dat het de Fransen te ver gaat. Hij wilde onder andere geen Oekraïense vluchtelingen opvangen. Daarnaast draait zijn programma vooral op problemen die volgens hem zijn ontstaan door immigratie. Hij 'snakt' naar een 'Franse Poetin', vertelde hij in 2018', volgens de correspondent.
Oorlog pakte goed uit voor Macron, maar inmiddels niet meer
Van zulke uitspraken wist Le Pen weer te profiteren. Zij voerde ondertussen een 'low profile-campagne' door de straat op te gaan en daar in gesprek te gaan met mensen. 'In plaats van op tegenstanders in te hakken, vertelde ze over haar persoonlijke ervaringen als alleenstaande moeder. Dat heeft de vruchten afgeworpen', zo vergelijk Le Pen de campagne met die van Macron. 'Door de oorlog in zijn campagne nooit van de grond gekomen.'
De oorlog was juist op het begin een 'fijne opsteker' voor Macron, die zijn populariteit groter zag worden. 'Maar hij is al die winst weer kwijt, omdat hij de campagne uit de weg is gegaan.'
Rick Floore, bestuurslid van de Netherlands Business Counsil France, merkt de zelfde problemen op. 'De Fransen geven hem wel het vertrouwen dat hij allemaal crises kan oplossen, maar ze staan ook aan de pomp, gooien hun tank vol en vragen ze zich af: 'Wat doet Macron voor mij'', zo valt Floore op. Ook het imago van Macron zit hem tegen volgens het bestuurslid. 'Vijf jaar geleden is die gekozen omdat hij niet bij het establishment hoorde, maar nu komen de Fransen erachter dat hij ook wel een product is van het establishment', aldus Floore.