Internationaal13 apr '22 17:32

Liveblog | Zweden gaat NAVO-lidmaatschap aanvragen; Biden beschuldigt Poetin van genocide

Auteur: BNR Webredactie

Het is dag 49 van de oorlog in Oekraïne. Volg in dit liveblog het laatste nieuws over de oorlog en de gevolgen ervan.

(ANP / EPA)

Amerikaanse minister waarschuwt China vanwege Rusland

17:15 | De Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen heeft China woensdag een stevige waarschuwing gegeven over zijn banden met Rusland. Daarbij wees de minister op eventuele economische gevolgen van de internationale gemeenschap, afhankelijk van hoe Beijing de Russische invasie in Oekraïne interpreteert. Ze waarschuwde daarbij dat het in de toekomst steeds moeilijker wordt om economische kwesties te scheiden van andere aspecten die van nationaal belang zijn, zoals de nationale veiligheid.

'China heeft onlangs een speciale band met Rusland bekrachtigd', zei Yellen woensdag in een toespraak. 'Ik hoop vurig dat China iets positiefs van deze band kan maken en helpt om de oorlog te beëindigen. De houding van de wereld ten opzichte van China en de bereidheid om verdere economische integratie te omarmen, kan beïnvloed worden door de reactie van China op onze oproep om resoluut op te treden tegen Rusland.'

Poolse en Baltische presidenten in Oekraïne: we moeten winnen

16:50 | De presidenten van Polen en de drie Baltische staten hebben woensdag de Oekraïense stad Borodjanka bezocht, niet ver van de hoofdstad Kiev. Volgens hen is de plaats, die een tijd door het Russische leger was bezet, 'doordrenkt' van pijn en lijden. 'Dit is een oorlog die we moeten winnen', zei de Litouwse president Gitanas Nauseda.

De president vond het moeilijk te geloven dat 'dergelijke oorlogsgruweldaden' in het Europa van de 21e eeuw nog worden begaan, 'maar het is de realiteit'. Oekraïense burgers werden hier vermoord en gemarteld, en wooncomplexen en andere niet-militaire doelen werden gebombardeerd. Het initiatief voor het bezoek kwam van Polen, dat ook graag de Duitse president Frank-Walter Steinmeier erbij had gehad. Dat zag Oekraïne echter niet zitten, gezien het uiterst pro-Russische verleden van de Duitse sociaaldemocraat. Steinmeier heeft inmiddels toegegeven dat hij zich heeft vergist.

Kremlin: uitspraak Biden over genocide is onaanvaardbaar

16:00 | Het Kremlin vindt de beschuldiging van de Amerikaanse president Joe Biden dat Russische troepen genocide plegen in Oekraïne 'onaanvaardbaar'. 'We zijn het er pertinent mee oneens en beschouwen elke poging om de situatie op deze manier te verstoren als ontoelaatbaar. Het is nauwelijks acceptabel voor de president van de Verenigde Staten', aldus Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov tegen verslaggevers.

Volgens Peskov zijn de Verenigde Staten 'een land dat bekende misdaden heeft gepleegd in de moderne en recente geschiedenis.' Waar hij precies op doelde werd niet direct duidelijk, maar eerder maakte Moskou verwijzingen naar Vietnam en Irak.

Biden beschuldigde dinsdag de Russische troepen voor het eerst van het plegen van volkerenmoord in Oekraïne. Na het bloedbad in Boetsja, waar gedode burgers op straat werden gevonden, had de Amerikaanse president al gezegd dat zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin vervolgd moet worden voor oorlogsmisdaden.

Washington praat met wapenfabrikanten

15:50 | Het Pentagon heeft met de 8 grootste Amerikaanse wapenproducenten een vergadering belegd over de oorlog in Oekraïne. Dit omdat Washington de militaire hulp aan Oekraïne wil opvoeren en zich voorbereidt op een langdurig conflict met Rusland, zeggen meerdere rapporten tegen nieuwszender Al Jazeera.

EU trekt nog eens half miljard uit voor wapens voor Oekraïne

15:30 | De Europese Unie steekt nog eens een half miljard euro in het fonds waaruit ze wapens en militair materieel voor Oekraïne bekostigt. Daarmee is het bedrag voor dit jaar verdrievoudigd.

De levering van wapens is de afgelopen weken een steeds grotere rol gaan spelen in de Europese hulp aan Oekraïne. Rusland geeft vooralsnog geen krimp onder de westerse sancties en maakt zich na zeven weken oorlog op voor een nieuw groot offensief in het oosten van het land. Kiev vraagt dringend om meer en zwaarder wapentuig om stand te kunnen houden. 'De komende weken zijn beslissend', zeggen de EU-landen, die woensdag hun zegen gaven voor het extra geld.

EU-landen die Oekraïne willen helpen zich tegen Rusland te verdedigen, kunnen wapenleveranties declareren bij het fonds. De zogeheten 'vredesfaciliteit' wordt gevuld met bijdragen van de lidstaten, die dus moeten bijleggen om het fonds uit te breiden.

Een deel van het extra geld kan weer worden besteed aan "niet-dodelijke" militaire materialen zoals helmen, scherfvesten en EHBO-trommels. Sommige lidstaten leveren liever geen dodelijke waar.

's Werelds grootste oliehandelaar stopt met handel Russische olie

15:15 | 's Werelds grootste onafhankelijke oliehandelaar Vitol Group zal tegen het einde van het jaar stoppen met de handel in Russische olie, meldt CNN op basis van ingewijden. Het bedrijf zal geen nieuwe Russische ruwe olie- en producttransacties meer aangaan.

Scholz geïrriteerd over Zelenski's weigering bezoek Steinmeier

15:15 | De Duitse bondskanselier Olaf Scholz is naar eigen zeggen geërgerd over de weigering door de Oekraïense president Volodimir Zelenski diens Duitse ambtgenoot Frank-Walter Steinmeier te ontvangen. Zelenski weigerde Steinmeier uit te nodigen en zei dat Scholz beter zelf kan komen om te praten over veel meer wapenleveranties.

Steinmeier was van plan om diplomatieke steun aan Oekraïne te geven door mee te gaan met een reis van zijn ambtgenoten uit Polen, Estland, Letland en Litouwen naar Kiev. De staatshoofden Andrzej Duda (Polen), Alar Karis (Estland), Egils Levits (Letland) en Gitanas Nauseda (Litouwen) zijn woensdag in de Oekraïense hoofdstad aangekomen voor gesprekken met hun Oekraïense ambtgenoot. Steinmeier was niet welkom.

Scholz en tal van Duitse politici voelen zich geschoffeerd door de weigering. Steinmeier is een president met uitsluitend ceremoniële en geen serieuze politieke functies, maar is wel het staatshoofd van bijna 84 miljoen Duitsers in de grootste economie van Europa. Om historische en politieke redenen wil de Bondsrepubliek in beginsel niet betrokken raken bij oorlogen met bijvoorbeeld militair ingrijpen of grote wapenleveranties. Het geeft wel militaire hulp aan Oekraïne maar volgens Zelenski niet voldoende.

Rusland: voertuigen VS en NAVO op Oekraïens grondgebied zijn 'legitieme militaire doelen'

15:00 | Reuters meldt dat in een interview met het Russische staatspersbureau Tass de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergej Ryabkov het Westen waarschuwde dat Rusland Amerikaanse en NAVO-wapentransporten op Oekraïens grondgebied beschouwt als legitieme militaire doelen. 'We maken de Amerikanen en andere westerlingen duidelijk dat pogingen om onze speciale operatie te vertragen, om maximale schade toe te brengen aan Russische contingenten en formaties van de DPR en LPR (Volksrepublieken Donetsk en Luhansk) hard zullen worden onderdrukt.'

UNESCO: bijna honderd Oekraïense monumenten beschadigd

14:50 | Bijna honderd culturele en religieuze monumenten in Oekraïne hebben bij de oorlog in het land schade opgelopen, meldt VN-cultuurorganisatie UNESCO. Dat is bijna een verdubbeling van het cijfer dat twee weken geleden werd gedeeld. Lazare Eloundou Assomo, het hoofd van het UNESCO Werelderfgoedcentrum, waarschuwt dat het aantal nog verder kan oplopen. De update van woensdag omvatte 98 bezienswaardigheden in acht Oekraïense regio's. Een deel daarvan dateert uit de vroege middeleeuwen.

De zeven Oekraïense vermeldingen op de UNESCO Werelderfgoedlijst, waaronder de Sint-Sofiakathedraal in Kiev, zijn voor zover bekend onbeschadigd gebleven. Het historische centrum van Tsjernihiv heeft door zware gevechten wel schade opgelopen. Oekraïne had deze plek aangedragen voor de Werelderfgoedlijst. De UNESCO gebruikt satellietbeelden en getuigenverslagen om de schade op te nemen. De organisatie trekt op die manier informatie na die door de Oekraïense autoriteiten is verstrekt.

Macron waarschuwt tegen 'verbale escalatie' rond Oekraïne

14:40 | De Franse president Emmanuel Macron heeft bij de omroep France 2 gewaarschuwd tegen escalerende termen over de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. De 'verbale escalatie' is niet behulpzaam bij pogingen de oorlog te beëindigen, aldus Macron. Hij werd gevraagd naar de jongste negatieve uitspraken van de Amerikaanse president Joe Biden over diens Russische ambtgenoot Vladimir Poetin.

Biden heeft Poetin ervan beschuldigd volkerenmoord in Oekraïne te plegen omdat Poetin zou proberen 'het idee uit te roeien dat het mogelijk is om Oekraïens te zijn', zei hij. Het bewijs tegen Poetin over genocide stapelt zich volgens Biden op. Volkerenmoord of genocide is de georganiseerde poging stelselmatig en opzettelijk een grote groep mensen van een bepaald ras, van een bepaalde religie, overtuiging of nationaliteit geheel of voor een deel uit te roeien.

Macron wenst die term níet te gebruiken in verband met de Russische aanval op Oekraïne. 'Je moet voorzichtig zijn met die termen: de Russen hebben een brute oorlog ontketend waarbij zoals het er naar uitziet oorlogsmisdaden zijn begaan die moeten worden onderzocht (...). Maar ik zou voorzichtig zijn met genocide vanwege de betekenis van het woord omdat Russen en Oekraïners broedervolken zijn'.

Havenbedrijf: op dit moment geen Russische schepen in Rotterdam

14:40 | Op dit moment liggen er geen Russische schepen in de haven van Rotterdam. Dat zegt een woordvoerder van het Havenbedrijf. Toen vorige week bekend werd dat havens in de Europese Unie Russische schepen de toegang moeten verbieden, lagen er nog twee in de Rotterdamse haven. Het toegangsverbod is onderdeel van het nieuwste Europese sanctiepakket tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne.

Russische schepen zijn vanaf de nacht van zaterdag op zondag niet meer welkom in Nederland. Voor schepen die onder Russische vlag varen, gelden uitzonderingen wanneer ze bepaalde ladingen vervoeren, zoals voedsel, olie en gas.

Bloei Sino-Russische handel door sancties

14:35 | Nu Moskou in toenemende mate afgesloten wordt van import uit het Westen, neemt de handel tussen Rusland en China sterk toe. Dat schrijft The Moscow Times. Zo bedroeg de omzet van de handel in het eerste kwartaal van 2022 38,17 miljard dollar, een stijging van 28,7 procent ten opzichte van vorig jaar, schrijft het door de staat gecontroleerde persbureau RIA Novosti op basis van Chinese douanegegevens.

OVSE: Rusland schendt internationaal recht in Oekraïne

14:05 | Rusland heeft mensenrechtenschendingen gepleegd en het internationale humanitaire recht geschonden tijdens de invasie van Oekraïne. Dat schrijft de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) woensdag in een onderzoeksrapport.

'Het rapport doet verslag van het brede scala aan mensenrechtenschendingen dat is begaan door de Russische troepen in Oekraïne', zegt de Amerikaanse OVSE-ambassadeur Michael Carpenter in een toespraak. 'Dit omvat bewijs van directe aanvallen op burgers, aanvallen op medische voorzieningen, verkrachtingen, executies, plunderingen en gedwongen deportatie van burgers naar Rusland.'

Hoofdaanklager Internationaal Strafhof in Boetsja

13:50 | De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft een bezoek gebracht aan Boetsja, het Oekraïense stadje waar honderden lichamen werden gevonden. Vermoed wordt dat er sprake is geweest van oorlogsmisdagen toen Rusland nog de macht had over de stad enkele weken terug. Bij de Oekraïense herovering werden er lichamen op straat en in massagraven gevonden waarbij onder andere armen nog vastgebonden zaten.

Duitsland veroordeelt Russische wetenschapper voor spionage

13:17 | Een Russische wetenschapper van de universiteit in de Zuid-Duitse stad Augsburg is tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld wegens spionage voor de Russische geheime dienst. De rechtbank acht bewezen dat hij tegen betaling informatie over Europese draagraketten heeft doorgespeeld aan een diplomaat bij het Russische consulaat in München.

Tijdens het proces ontkende de 30-jarige onderzoeker iets verkeerd te hebben gedaan. Hij gaf wel toe openbaar beschikbare informatie te hebben gegeven aan een medewerker van het consulaat, maar zag daar geen kwaad in. Die diplomaat zou echter werkzaam zijn geweest voor de Russische buitenlandse inlichtingendienst SVR en is vorig jaar uitgezet.

De SVR had interesse in de ontwikkeling van de Europese Ariane-draagraket en betaalde de onderzoeker naar verluidt 2500 euro voor de informatie. De Ariane is ontwikkeld door het bedrijf ArianeGroup. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA gebruikt de Ariane-5-raket voor lanceringen.

Duitse president niet welkom in Oekraïne

12:43 | Oekraïne heeft een bezoek van de Duitse president Frank-Walter Steinmeier afgewezen. Nu het Russische leger zich rondom Kiev heeft teruggetrokken, reizen steeds meer Westerse leiders naar de Oekraïense hoofdstad om hun steun te betuigen. Steinmeier wilde ook afreizen samen met de presidenten van Polen, Estland, Letland en Litouwen. Maar zijn bezoek is 'niet gewenst', aldus Steinmeier zelf. De presidenten van de overige landen zijn wel naar Kiev getrokken.

Voor zijn presidentschap was Steinmeier, die lid is van de regeringspartij SPD, twee keer minister van Buitenlandse Zaken. Hij wordt door Oekraïne gezien als een symbool van de voorzichtige Duitse opstelling ten opzichte van Rusland. In de Duitse krant Bild, die als eerste over het nieuws berichtte, zegt een Oekraïense diplomaat dat 'Iedereen hier weet van Steinmeiers nauwe banden met Rusland' en dat de Duitse president 'op dit moment niet welkom is.'

Zweden gaat lidmaatschap NAVO aanvragen

12:15 | Zweden zal officieel het lidmaatschap van de NAVO gaan aanvragen, dat meldt het Zweedse nieuwsmedium Svenska Dagbladet op basis van bronnen bij de overheid. Volgens het dagblad zal premier Magdalena Andersson het lidmaatschap gaan aanvragen tijdens de NAVO-top van juni in Madrid.

Het verlangen om zich bij de NAVO aan te sluiten komt voort uit de oorlog die zich nu in Oekraïne afspeelt. Zweden voelt de Russische dreiging ook, onder meer doordat er steeds vaker Russische onderzeeërs gespot worden in de Zweedse wateren.

Recessie dreigt voor Duitsland bij ban op Russisch gas

11:25 | De economie van Duitsland kan in een 'scherpe recessie' belanden als het land onmiddellijk stopt met de import van Russisch aardgas. Dat zeggen economen van vijf vooraanstaande Duitse onderzoeksinstituten. De oorlog in Oekraïne zorgt dit jaar al voor een veel minder sterke groei van de Duitse economie dan eerder werd verwacht, aldus de experts.

De groeiverwachting voor de grootste economie van Europa, en de belangrijkste handelspartner van Nederland, is neerwaarts bijgesteld naar 2,7 procent. Eerder rekenden de instituten op een plus van 4,8 procent. Voor volgend jaar wordt een groei van 3,1 procent voorspeld.

De economen spreken van een "schokgolf" voor de economie door de oorlog in Oekraïne. Zo jagen de sterk gestegen energieprijzen de inflatie aan, wat de koopkracht van huishoudens onder druk zet. Duitsland is voor zijn gas, maar ook voor olie en steenkool, erg afhankelijk van Rusland. De Duitse brancheorganisatie voor energiebedrijven stelt dat er een tijdplan moet worden opgesteld om los te komen van Russisch gas.

Doden bij beschietingen Charkov

11:19 | Ten minste zeven mensen zijn de afgelopen 24 uur gedood en 22 zijn gewond geraakt door beschietingen in de noordoostelijke Oekraïense regio Charkov. Dat zegt de gouverneur van het gebied in een onlinebericht. Een 2-jarig jongetje zou een van de dodelijke slachtoffers zijn van de 53 Russische artillerie- en raketaanvallen in de afgelopen dag.

De informatie valt niet onafhankelijk te verifiëren. Rusland ontkent dat burgers doelwit zijn tijdens de 'speciale militaire operatie' in Oekraïne.

Boeren blijven zaaien, ondanks oorlog

10:54 | Oekraïense boeren zaaien ondanks voortdurende bombardementen van Rusland in bijna alle delen van het land gewassen, zegt de Oekraïense regering. Alleen in de oostelijke regio Loehansk is dat volgens de Oekraïense premier Denis Sjmihal niet mogelijk. Russische troepen hebben dat gebied bijna volledig in handen.

De regering heeft volgens de minister-president 3,5 miljard hryvnia (bijna 110 miljoen euro) aan goedkope leningen verstrekt aan de landbouwsector. 'We helpen de boeren.' Ambtenaren helpen ook door bepaalde administratieve procedures te vereenvoudigen. 'Dit doen we zodat het zaaien en werken op het veld nergens stil komt te liggen', aldus Sjimihal.

Oekraïne is een van 's werelds belangrijkste graanproducenten, maar er zijn groeiende zorgen over een grootschalige mislukking van de oogst nu Rusland zijn buurland blijft bombarderen. Zo'n mislukte oogst kan leiden tot tekorten en prijsstijgingen op de internationale landbouwmarkten.

Lege goederentreinen in Rusland door sancties

10:00 | Op het Russische spoor staan 150.000 lege goederenwagons. Ze worden niet gebruikt vanwege de westerse sancties tegen Rusland. Dit meldt het Russische staatspersbureau TASS op basis van cijfers van het ministerie van Transport.

Rusland heeft een uitgebreid spoornetwerk. Veel goederen, waaronder steenkool, olie en andere grondstoffen, worden over Russische rails vervoerd tussen Azië en Europa, onder meer via de trans-Siberische spoorlijn. Vanwege de sancties is dat transport voor een flink deel stilgevallen en staan Russische goederentreinen nu werkloos op rangeerterreinen en andere plaatsen. Zo bevinden zich volgens het ministerie in totaal meer dan 60.000 wagons op industrieterreinen.

De ongebruikte goederenwagons veroorzaken opstoppingen op het spoor, zegt het ministerie. Dat zorgt voor problemen met treinen die nog wel rijden.

Oekraïens bier naar Nederlandse markt

09:50 | AB InBev, de grootste bierbrouwer ter wereld, brengt het Oekraïense biermerk Chernigivske naar Nederland. Begin mei moet het in tal van winkels en in de horeca beschikbaar zijn. De verkoopopbrengsten zullen volgens het bedrijf worden gedoneerd aan organisaties die humanitaire hulp verlenen in het door Rusland binnengevallen Oekraïne, waaronder Caritas International.

De brouwer van merken als Bud, Hertog Jan, Jupiler en Leffe zegt in het kader van het initiatief een bedrag toe van minimaal 5 miljoen euro aan de hulporganisaties. Volgens AB InBev is Chernigivske het populairste biermerk van Oekraïne. Normaal wordt het in Oekraïne zelf gebrouwen maar nu laat AB InBev het in verschillende brouwerijen in Europa maken, onder meer in Duitsland en België.

Russische oligarch heeft een miljard in Nederland gestald

09:33 | De Russische oligarch en sigarettentycoon Igor Kesajev heeft naar schatting 1 miljard euro van zijn vermogen geparkeerd in Nederlandse bv's. Hij belandde vorige week op de Europese sanctielijst. Kesajev, die ook wapens produceert voor het Russische leger, is mogelijk prooi in de jacht op ‘fout’ Russisch geld, meldt het FD. 'Het is een kleurrijk figuur', zegt FD-journalist Sonny Motké.

Kesajev is oprichter en - in elk geval tot voor kort - grootaandeelhouder van het in Den Haag gevestigde miljardenbedrijf Megapolis. Megapolis is volgens Motké een grote importeur van alcohol, spijzen en sigaretten, maar de oprichter ervan staat ook bekend als grootaandeelhouder van een wapenfabriek die onder meer raketwerpers en zwaardere machinegeweren levert aan het Russische leger. Wat hem sinds vorige een plekje op de Europese sanctielijst opleverde.

Kiev: geen vluchtroutes op woensdag

09:15 | Het is woensdag volgens de Oekraïense regering niet mogelijk vluchtroutes te regelen voor mensen die Oekraïense plaatsen willen verlaten vanwege de gevechten daar. Dat is volgens Kiev de schuld van de bezetters, waarmee de Russen bedoeld worden. Die blokkeren bussen voor het vervoer van evacués en schenden de afspraken over een plaatselijke wapenstilstand.

Rusland beschuldigt de Oekraïense zijde ervan zelf evacuaties te belemmeren, met name in Marioepol. Daar zouden extreemrechtse milities, zoals het Azovbataljon, burgers als menselijk schild in de stad willen houden. Oekraïne zou niet alle burgers uit steden willen evacueren, omdat die dan mogelijk door de Russen als militair doel worden gezien en die dan massaal zouden worden aangevallen. Er zijn volgens de plaatselijke autoriteiten nog meer dan 100.000 mensen in Marioepol die willen worden geëvacueerd.

Val van Marioepol nabij: 'Overgave en einde'

08:15 | Met de dag en het uur wordt de situatie in de Oekraïense havenstad Marioepol nijpender. De Russen trekken steeds verder de stad in en Oekraïense militairen werden compleet omsingeld. Volgens de burgemeester van de stad zijn er zelfs al 21.000 burgers omgekomen in de strijd tussen de twee landen.

Volgens Dick Zandee, defensiespecialist van het Clingendael Instituut, is Marioepol een 'aflopende zaak'. 'Het is ook logisch, want de stad is geheel omsingeld en er is geen bevoorrading meer. De munitie raakt ook op.' Zandee ziet weinig positieve tekenen voor de Oekraïense troepen: 'Op een gegeven moment houdt het op: het is overgave en einde.'

Presidenten Polen en Baltische staten naar Kiev

07:45 | De presidenten van Polen, Estland, Letland en Litouwen reizen woensdag naar de Oekraïense hoofdstad Kiev. De Poolse regering heeft dit laten weten. Het bezoek van Andrzej Duda (Polen), Alar Karis (Estland), Egils Levits (Letland) en Gitanas Nauseda (Litouwen) is een teken van steun aan Oekraïne en hun Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski. Eigenlijk zou ook de Duitse president Steinmeier mee gaan, maar hij was niet welkom van Zelenski. Steinmeier staat erom bekend een Rusland-vriendelijk te zijn en is een prominente voorstander van het Russisch-Duitse project Nord Stream 2.

Het is niet bekendgemaakt hoe de staatshoofden naar Kiev gaan. Eerdere bezoeken van hoogwaardigheidsbekleders aan Kiev tijdens de oorlog met Rusland waren per trein vanuit Polen.

Al ruim 700 Oekraïense vluchtelingen aan het werk

07:35 | Al ruim 700 Oekraïense vluchtelingen hebben in ons land een baan gevonden, blijkt uit gegevens die BNR opvroeg bij het UWV. Normaal moeten mensen van buiten de EU een speciale werkvergunning hebben. Maar dat hoeft sinds deze maand niet meer. Verschillende uitzendbureaus proberen daarom Oekraïners aan een baan te helpen.

De Kamer van Koophandel raadt bepaalde sectoren, die om personeel verlegen zitten, aan om het arbeidspotentieel dat Oekraïners bieden te benutten. Dat valt op haar site te lezen. Voor uitzendbureaus Randstad en OTTO Work Force reden om Oekraïners aan geschikt werk te koppelen.

Dit is de opgepakte Oekraïense oligarch en Poetins bondgenoot

06:30 | De Oekraïense geheime dienst heeft 'bij een speciale operatie' een nauwe Oekraïense bondgenoot van Moskou opgepakt die voortvluchtig was. Het gaat om de pro-Russische jurist, zakenman en politicus Viktor Medvedtsjoek, die door de Russische president Vladimir Poetin een persoonlijke vriend wordt genoemd. De Oekraïense president Volodimir Zelenski maakte de arrestatie dinsdagavond bekend.

Medvedtsjoek is de leider van de grootste oppositiepartij in Oekraïne, die ook gezien wordt als een verlengstuk van het Kremlin. Medvedtsjoek is namelijk een goede vriend van Poetin met wie hij geregeld op vakantie gaat en Formule 1-wedstrijden bezocht, zo schreef The Washington Post eerder.

Deze foto verspreidde de Oekraïense president Zelenski bij het nieuws dat Medvedtsjoek werd opgepakt.
Deze foto verspreidde de Oekraïense president Zelenski bij het nieuws dat Medvedtsjoek werd opgepakt.

Kamer wil 'killerdrones'

04:35 | De Tweede Kamer wil dat Defensie bommen en raketten onder de vier nieuwste Nederlandse dronevliegtuigen kan hangen. Die toestellen zijn nu nog onbewapend. Vanwege de oorlog in Oekraïne moeten ze snel kunnen worden omgebouwd tot ’killerdrones’, vindt een Kamermeerderheid volgens De Telegraaf.

Nederland heeft sinds kort vier MQ-9 Reaper-drones. Met deze onbemande verkenningsvliegtuigen kan Defensie vanuit de lucht informatie verzamelen. 'De oorlog in Oekraïne laat zien dat bewapende drones het verschil kunnen maken', zegt VVD-Kamerlid Peter Valstar. 'Het Oekraïense leger heeft met de inzet van deze drones het Russische leger een flinke slag toegebracht. Ik vind het zonde dat Nederland deze hoogwaardige drones heeft en ze alleen inzet voor het verzamelen van inlichtingen.'

Regeringspartijen VVD, CDA, CU en oppositiepartijen PVV, JA21 en SGP dienen volgende week een motie in waarin zij steun voor de bewapening uitspreken, als Defensie daar zelf ook behoefte aan heeft. Defensie bekijkt op dit moment de mogelijkheden, meldt een woordvoerder.

Biden beschuldigt Poetin van genocide

01:10 | De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Russische wreedheden in Oekraïne voor het eerst met volkenmoord in verbinding gebracht. Hij verwees naar de Russische president Vladimir Poetin als een dictator die de oorlog verklaart en genocide pleegt.

Biden sprak tijdens een bezoek aan de Amerikaanse staat Iowa over de gestegen brandstofprijzen: 'Je gezinsinkomen, je mogelijkheid je tank vol te gooien, niets daarvan mag afhangen van of een dictator aan de andere kant van de wereld de oorlog verklaart en genocide pleegt.' De Amerikaanse regering en haar bondgenoten doen er alles aan om te voorkomen dat Poetin zijn energiebronnen gebruikt als wapen tegen Amerikaanse families, families in Europa en over de hele wereld, aldus de president verder.

Na vervolgvragen over zijn gebruik van de term 'genocide' bleef Biden bij zijn uitspraak. 'Ik noemde het genocide omdat het steeds duidelijker is geworden dat Poetin gewoon het idee probeert uit te roeien dat het mogelijk is Oekraïens te zijn', zei hij. 'En het bewijs (voor genocide) stapelt zich op.' Daarmee wilde hij overigens niet zeggen dat Rusland zich in juridische zin aan volkenmoord schuldig maakt. 'Het is aan de juristen om internationaal te beslissen of het zo gekwalificeerd kan worden, maar het lijkt me zeker zo', zei hij.

VS wil nog eens 750 miljoen dollar aan wapens geven aan Oekraïne

01:00 | De regering van de Amerikaanse president Joe Biden zal naar verwachting woensdag of uiterlijk donderdag nog eens 750 miljoen dollar (zo'n 692 miljoen euro) aan militaire hulp aan Oekraïne aankondigen voor zijn strijd tegen Russische invasietroepen, zeggen twee Amerikaanse functionarissen tegen persbureau Reuters.

De militaire hulp zal worden gefinancierd met een beroep op de zogeheten Presidential Drawdown Authority (PDA), een voorziening in de Amerikaanse wet die de president in noodsituaties de bevoegdheid geeft de overdracht van goederen en diensten te autoriseren zonder goedkeuring van het parlement. De Russische invasie in Oekraïne is in dit geval die noodsituatie.

Over de exacte samenstelling van het wapenpakket is nog geen definitieve beslissing genomen, zegt een van de functionarissen. Volgens The Washington Post gaat het zeer waarschijnlijk om zware luchtafweersystemen, zoals anti-tankraketten, evenals munitie en kogelvrije vesten. Ook zouden de VS bereid zijn Mi-17-helikopters te sturen die kunnen worden uitgerust om Russische voertuigen aan te vallen, aldus de krant.

De verwachte nieuwe wapenlevering komt bovenop de meer dan 2,4 miljard dollar aan Amerikaanse militaire hulp voor Oekraïne sinds president Joe Biden vorig jaar aantrad. 1,7 miljard dollar daarvan is verstrekt sinds Rusland op 24 februari het land binnenviel.

Zelenski wil Oekraïense oligarch ruilen voor krijgsgevangenen

00:15 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft woensdag voorgesteld om de dinsdag gearresteerde pro-Russische politicus Viktor Medvedtsjoek te ruilen voor mannelijke en vrouwelijke krijgsgevangenen die door Russische troepen worden vastgehouden. In een toespraak zei Zelenski dat het 'belangrijk is voor onze veiligheidstroepen en strijdkrachten om een dergelijke mogelijkheid te overwegen'.

Medvedtsjoek verdween eind februari, een paar dagen na de Russische invasie in Oekraïne, spoorloos nadat de Oekraïense autoriteiten hem vorig jaar mei onder huisarrest hadden geplaatst. Hij werd dinsdag door leden van de Oekraïense veiligheidsdienst gearresteerd op beschuldiging van onder meer financiering van terrorisme en verraad.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen