Internationaal15 apr '22 11:54

Duitsland wil Russische energiebedrijven nationaliseren

Auteur: BNR Webredactie

Duitsland wil Russische energiebedrijven in geval van nood kunnen onteigenen. Dit is al gebeurd met het Duitse dochterbedrijf van Gazprom, maar straks kan het ook andere energieleveranciers treffen. In het Nedersaksische Rehden bevindt zich een grote gasreserve, er wordt gekeken hoe die concreet in handen van de Duitse overheid kan komen, zegt Duitsland-correspondent Derk Marseille.

(Flickr / Antje Verena)

Lees ook | Duitse president niet welkom in Oekraïne

Gas voor 2 miljoen huizen

De grootste gasreserves zijn te vinden in Nedersaksen, de deelstaat waar Gazprom-lobbyist Gerhard Schröder tot 1998 premier was. In Rehden bij Hildesheim ligt een volume van 3,9 miljard kubieke meter opgeslagen, daarmee is Rehden één van de grootste opslagfaciliteiten voor aardgas in West-Europa. Ook in Jemgum bij de Nederlandse grens is een opslag, deze werd in 2013 in gebruik genomen in samenwerking met WINGAS en VNG. WINGAS is op zijn beurt een volledige dochteronderneming van Gazprom. 'Ook dat staat op de nominatie om weer in overheidshanden teruggebracht te worden. Duitsland is nog steeds zeer afhankelijk van Russisch gas, maar er wordt gekeken naar bijvoorbeeld de opslag van gas om die afhankelijkheid af te bouwen. En nu zijn we dan bij de gasreserves aanbeland.'

In Rehden bevindt zich een vijfde van de Duitse gasreserve, een hoeveelheid waar 2 miljoen huizen een jaar mee verwarmd kunnen worden. Minister Habeck van Economische Zaken en Klimaat vindt het te riskant dat deze belangrijke energievoorzieningen in handen zijn van Russische staatsbedrijven.

Voor die onteigening is volgens Marseille enige 'lenigheid van geest' vereist: 'We hebben het over een land dat voor miljarden Russisch gas inkoopt en eigenlijk doet alsof er niks aan de hand is en tegelijkertijd over zoiets als onteigening spreekt.'

Lees ook | VVD en D66 willen meer inzetten op waterstof

Treuhandanstalt

Overigens heeft die onteigening al deels plaatsgevonden bij de Duitse dochter van Gazprom waar Habeck al ingegrepen heeft. Dat was een relatief eenvoudige interventie, omdat hier de directie zelf opstapte en niet duidelijk was wie de baas was. Habeck plaatste het bedrijf vervolgens onder staatscontrole. Dit wil hij nu ook kunnen doen bij alle buitenlandse bedrijven die kritieke energie-infrastructuur exploiteren. Die worden dan onder een Treuhand-management geplaatst. Treuhand is een derde partij die zich ontfermt over sectoren en bedrijven waarvan niet duidelijk is wie de eigenaar is, en die de staat niet zelf rechtstreeks wil besturen.

Lees ook | Frictie in Duitse regering door oorlog Oekraïne

Energiezekerheidswet

Na de val de Berlijnse Muur kreeg Treuhandanstalt veel oude bedrijven uit de DDR onder zijn hoede. Speciaal voor de beoogde onteigeningen wordt de Energiezekerheidswet uit 1975 weer afgestoft, een wet die aangenomen werd in reactie op de oliecrisis van toen. Deze wet stelt de uitvoerende macht in staat via wettelijke verordeningen op te treden om de continuïteit van de voorziening te waarborgen. Hieronder vallen ook maatregelen zoals autoloze zondagen of snelheidsbeperkingen. De wet bevat nog steeds deze opties.

Volg de ontwikkelingen in Oekraïne in ons liveblog


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen