Internationaal11 mei '22 14:01

Zuid-Ossetië wil Russisch worden, maar wacht op groen licht

Auteur: Mark van Harreveld

De nieuwe president van de afvallige Georgische regio Zuid-Ossetië Alan Gaglojev wil een referendum organiseren over toetreding tot Rusland, maar zegt te willen wachten op groen licht vanuit het Kremlin. Gaglojev won zondag de verkiezingen in Zuid-Ossetië van de zittende president Anatoli Bibilov. Beiden zijn voorstander van afsplitsing van Georgië en toetreding tot Rusland, iets dat onbespreekbaar is voor Georgië.

Georgische militair op de grens met Zuid-Ossetië
Georgische militair op de grens met Zuid-Ossetië (ANP / AFP / Vano Shlamov)

Lees ook | EU overweegt extra militaire steun aan Moldavië

In 2008 viel Moskou buurland Georgië binnen omdat volgens het Kremlin de Russisch sprekende bevolking daar het slachtoffer was van genocide. Russische troepen trokken de van oudsher opstandige Georgische regio's Abchazië en Zuid-Ossetië binnen. Sindsdien heeft de Georgische regering geen enkele zeggenschap meer over de regio's, zijn er Russische troepen gelegerd en worden de regio's de facto vanuit Moskou bestuurd, hoewel het Kremlin zegt de regio's als onafhankelijke republieken te beschouwen. Sterker nog, in 2017 gaf president Poetin toestemming voor de integratie van Zuid-Ossetische eenheden in het Russische leger.

Aansluiting

In maart van dit jaar verklaarde de president Bibilov dat Zuid-Ossetië zich bij referendum wilde aansluiten bij Rusland. 'Ik geloof dat eenwording met Rusland ons strategisch doel is, onze weg, de aspiratie van het volk', zo liet Bibilov destijds weten. 'We zullen binnenkort de relevante wetgevende stappen nemen. De republiek Zuid-Ossetië zal deel uitmaken van haar historische thuisland - Rusland. Een woordvoerder van Bibilov verklaarde tegenover het Russische persbureau RIA Novosti dat het voorgenomen besluit tot het referendum 'verband houdt met de kans die zich in de huidige situatie voordoet'. Waarmee de woordvoerder hoogstwaarschijnlijk verwees naar de Russische invasie in Oekraïne.

Lees ook | Aanslagen Transnistrië, voorbode nieuwe Russische invasie?

De Georgische Buitenlandminister David Zalkaliani reageerde op Bibilovs voornemen door te zeggen dat 'het onaanvaardbaar is om over referenda te spreken zolang het grondgebied door Rusland wordt bezet'. Volgens Zalkaliani heeft het referendum 'geen enkele rechtskracht'. de Buitenlandminister verwees daarbij naar een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat oordeelde dat de Georgische regio door Rusland wordt bezet.

Signaal

De nieuwe president van Zuid-Ossetie, Gaglojev, houdt dezelfde koers als zijn voorganger aan, maar wil wel het fiat vanuit Moskou. Tegenover het Russische persbureau Tass verklaarde Gaglojev dat afscheiding en toetreding 'geen unilateraal proces' is. 'We moeten onze strategische partner (Rusland, red.) begrijpen. Zodra er een signaal komt, zodra er begrip is dat de tijd gekomen is, zullen we dit referendum zeker houden.'

Tegenover persbureau Tass verklaarde de kersverse president dat het 'te vroeg, zo niet onmogelijk' is voor Zuid-Ossetië 'om op dit moment een dialoog met Georgië te voeren'. 'Op dit moment zijn er besprekingen in Genève, er is het Incident Prevention and Response Mechanism. Dit is een kader. Het is nog te vroeg, zo niet onmogelijk, om over projecten (met Georgië, red.) te praten.' Gaglojev voegde eraan toe dat Tbilisi politieke besluiten moet nemen om de voorwaarden te scheppen voor het bespreken van 'verschillende kwesties' met Zuid-Ossetië.

Lees ook | Spanningen Transnistrië lopen op, Moldavië maant tot kalmte

Kaukasische déjà-vu

Het scenario dat zich nu in de Kaukasus ontvouwt vertoont verdacht veel overeenkomsten met het kunstje dat Rusland ook in Oekraïne uithaalt met de afvallige Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk: militaire steun aan de separatisten, beschuldigingen dat de Russische etnische minderheden er in gevaar zijn, erkenning van de regio's als onafhankelijke republieken gevolgd door een militaire interventie. En later, na een referendum of op verzoek, toetreding tot Rusland.

Van zo'n zelfde scenario ligt ook de Moldavische president Maia Sandu ongetwijfeld wakker. Moldavië's meest oostelijke, aan Oekraïne grenzende, regio Transnistrië staat sinds 1990 de facto onder Russische controle. En ook hier: separatisten, een Russische minderheid die volgens Moskou in gevaar is en 1.500 Russische 'peacekeepers' die de vrede in het Leninistische mini-staatje bewaren.

Lees ook | Na Oekraïne vragen ook Moldavië en Georgië EU-lidmaatschap aan

Overigens heeft Abchazië, de andere door Rusland gesteunde afgescheiden regio van Georgië, woensdag laten weten dat het geen plannen heeft om zich bij Rusland aan te sluiten. Maar wat in het vat zit, verzuurt natuurlijk niet.

Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen in Oekraïne


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen