'Zolang geen van beide partijen een groot voordeel weet te behalen, bijvoorbeeld door het behalen van het luchtoverwicht, en beide partijen nog voldoende troepen, tanks, artillerie en munitie hebben, dan blijft dit waarschijnlijk een slijtageslag', zegt bijzonder hoogleraar Oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden Frans Osinga. 'Oekraïne lijkt wel wat successen te boeken rond Charkov en Cherson. Maar ze hebben zelf al gezegd dat ze verwachten dat het Russische offensief rond augustus doodbloedt. Dan kan het tegenoffensief worden ingezet en verwachten ze dat ze tot december doorgaan. Andere mensen zeggen dat het weleens een bevroren conflict kan worden, waarbij Rusland zijn strijdmachten langzaam weer opbouwt en over een paar jaar doorstoot naar Kiev.'
Volg in ons liveblog het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne
Osinga sluit dat laatste scenario niet uit. 'Rusland heeft natuurlijk een grote misrekening gemaakt, ze hebben zichzelf militair overschat en de Oekraïense weerstand onderschat. Initieel probeerde Rusland het Zelenski-regime uit het zadel te rukken met een hele snelle strijd rond Kiev. Dat is niet gelukt, en na 36 dagen lukte ook de omsingeling van Kiev niet. De Russen leden waanzinnige verliezen, en hebben toen vanuit militair opzicht terecht besloten de aandacht te verleggen naar de Donbas. Iedereen verwachtte toen óf een strategische pauze, óf dat de Russen voor de Dag van de Overwinning op 9 mei zouden proberen snel nog wat successen te boeken. Dat laatste is gebeurd: Poetin is doorgegaan, ondanks dat ze enorme verliezen hebben geleden. De grote misrekening van Poetin is het tempo en de mate geweest waarin het Westen zich heeft weten verenigen en bereid is geweest sancties af te kondigen, die historisch gezien ongekend hevig zijn.'
'Raar soort oorlog'
Ook buitenlandcommentator Bernard Hammelburg verwacht dat de oorlog niet binnen korte tijd wordt beslist. ‘Ik sprak Ron Bauer, een van de hoogste militairen in de NAVO, en die zei dat je er rekening mee moet houden dat dit nog een jaar gaat duren. Wie gaat winnen, weten we niet. Als je een optelsom maakt, zou je denken dat het Rusland zal zijn. Die hebben een leger van een miljoen man en twee miljoen reservisten die ze nog kunnen mobiliseren. Maar het is een raar soort oorlog. Hij heeft allerlei kenmerken van de Eerste en Tweede Wereldoorlog, met enorme bombardementen en ravage. Maar je moet wel vaststellen dat Rusland vooruit millimetert.’
De Russen lijken zich ondertussen weinig aan te trekken van de Westerse sancties en reacties. 'Het probleem met al die maatregelen is dat er in ons brein iets gebeurt met Poetin, dat hij wel op andere gedachten moet komen, maar dat gebeurt niet. Dat wil niet zeggen dat het niet verstandig is, maar ik denk dat Poetin niet stopt met die oorlog vanwege onze sancties. Hij stopt pas als hij zijn doel heeft bereikt, en niemand weet precies wat dat is. Er zijn twee opties: of hij stopt pas als hij de Donbas in zijn bezit heeft, of hij wil uiteindelijk toch doorstoten tot de rest van Oekraïne. Ik geloof dat laatste zelf niet, omdat het verzet in het Westen zo overweldigend is dat hij dan een langdurige bezetting zou moeten beginnen. En daar heeft zelfs Rusland de middelen niet voor.'
Concessies
Landen als Frankrijk, Duitsland en Italië hebben al een oproep aan Zelenski gedaan om concessies te doen en te accepteren dat delen van Oekraïne in handen van Rusland zijn. Volgens Osinga heeft hij echter geen reden om daar gehoor aan te geven. 'Hij zegt: mijn economie en maatschappij heeft duizend miljard schade moeten incasseren, er zijn miljoenen mensen gevlucht en tienduizenden burgers zijn omgekomen. Er is geen enkele reden om toe te geven. Bovendien: hij haalt militaire successen.'
Lees ook | 100 dagen oorlog in Oekraïne: 'Het was een bizarre tijd'
Vanwege de lange duur van het conflict bestaat de kans dat de aandacht van westerse landen voor de situatie in Oekraïne gaat verslappen. 'Dat is een groot risico', aldus Osinga. 'Biden heeft eergisteren in The New York Times gezegd dat het doel niet is om Poetin uit het zadel te wippen, maar om het democratische land Oekraïne democratisch te laten blijven. Het signaal naar Poetin mag niet zijn dat hij hiermee weg mag komen, dat agressie loont. Je wil niet een autoritaire leider een dergelijk signaal laten lezen.'
