Johnson behoudt steun, maar zit in 'gevarenzone'
07:10 | Een meerderheid van de Conservatieve fractie in het Lagerhuis heeft nog steeds vertrouwen in premier Boris Johnson en heeft een motie van wantrouwen tegen hem weggestemd. Van de 359 Conservatieve parlementsleden stemden er 211 voor de premier en 148 tegen.
Volgens voormalig Groot-Brittannië-correspondent Peter de Waard had niemand van tevoren verwacht dat 148 Conservatieve parlementsleden tegen zouden stemmen. ‘Johnson hoopte dat de discussie na deze uitslag voorbij zou zijn, maar hij is nu zwaarder beschadigd dan voor de stemming.’
Ook de Britse kranten spreken volgens De Waard boekdelen. ‘Iedereen weg binnen een jaar, zo luidden de krantenkoppen. En dat maakt Johnson natuurlijk heel kwetsbaar. Theresa May heeft ooit ook zo'n stemming gehad, en zij haalde een groter deel van de stemmen, maar ze was toch binnen zes maanden weg.’
Naast de partygate-affaire zijn er nog andere dingen waarmee Johnson zal moeten dealen, zoals de Britse economie, zegt De Waard. ‘De Britse economie draait nu zeer stroef. Stroever dan in de eurozone, en dat is ook een gevolg van Brexit. Het zijn allemaal dingen waar Johnson mee te maken krijgt. Er liggen heel wat mijnen voor hem', aldus De Waard.
Zondag 6 juni
Johnson ziet winst vertrouwensstemming als overtuigend
23:07 | De Britse premier Boris Johnson vindt dat hij de vertrouwensstemming binnen zijn partij 'overtuigend en doorslaggevend' heeft gewonnen. 'Een heel goed resultaat', zei hij nadat 211 van zijn 359 Conservatieve fractiegenoten in het parlement het vertrouwen in hem hadden uitgesproken.
De 57-jarige regeringsleider zei de collega's die hem hebben gesteund dankbaar te zijn. Het is volgens hem nu tijd dat de partij de rangen sluit en een punt zet achter de “partygate”-affaire.
Die was de aanleiding voor de vertrouwensstemming, omdat Johnson zelf en tal van andere regeringsfunctionarissen de lockdownregels tijdens de coronapandemie aan hun laars hadden gelapt. Het parlement moet nog beginnen met zijn onderzoek naar de vraag of Johnson op dit vlak de volksvertegenwoordiging heeft misleid.
Met de steun van 59 procent van zijn partijgenoten in het parlement deed Johnson het slechter dan zijn voorganger Theresa May. Zij overleefde eind 2018 een vertrouwensstemming met 63 procent van de stemmen, maar haar premierschap strandde een halfjaar later alsnog.
Veel analisten denken dan ook dat het moeilijk wordt voor Johnson om het land geloofwaardig te blijven leiden. Maar Johnson ziet dat anders, zei hij met het hem kenmerkende optimisme. De uitslag 'betekent dat we als regering verder kunnen gaan en ons kunnen concentreren op de dingen waarvan ik denk dat ze er echt toe doen voor mensen', aldus de premier.
Later deze maand zijn er tussentijdse verkiezingen voor twee parlementszetels die in handen zijn geweest van Conservatieven. Verlies kan een nieuwe klap zijn voor “BoJo”.
Britse oppositieleiders zien positie Johnson wankelen
22:53 | Leiders van de Britse oppositiepartijen vinden dat Boris Johnson niet langer premier kan zijn. Johnson overleefde maandag een vertrouwensstemming binnen zijn eigen Conservatieve Partij. Labour-leider Keir Starmer vindt het een slecht signaal naar het volk dat 'het breken van de wet blijkbaar geen belemmering is voor het maken van de wet'.
Volgens de leider van de Liberal Democrats, Ed Davey, heeft Johnson nu geen enkele autoriteit meer. 'Zijn reputatie is aan flarden en zijn gezag is nu volledig aangetast.'
Starmer ziet een verdeelde partij die de wil van het volk heeft genegeerd. Het volk is volgens de oppositieleider de premier en zijn cultuur van leugens zat.
Premier Boris Johnson won de vertrouwensstemming met 211 stemmen voor en 148 tegen. Volgens Britse analisten geen goed resultaat en een beschadiging van zijn positie.
Ed Davey denkt dat Johnson 'wankelt', maar de premier is volgens hem 'te laf om af te treden'. Hij hekelde de Conservatieve parlementariërs die hebben gestemd 'om een wetsovertreder en leugenaar op nummer 10 te houden', zei hij verwijzend naar de ambtswoning op Downing Street 10.
Johnson heeft van de politie een boete gekregen voor een van de borrels van “partygate”, het schandaal rondom feestjes van overheidspersoneel in de tijd dat het land te maken had met coronalockdowns. Die omstreden bijeenkomsten vonden ook plaats in Downing Street 10. De politie doet ook onderzoek naar of Starmer de coronaregels geschonden heeft. Hij heeft tijdens de lockdowns een biertje met partijgenoten gedronken. Starmer heeft aangegeven af te treden als hij beboet zal worden.
Johnson behoudt vertrouwen
22:03 | Een meerderheid van de Conservatieve fractie in het Lagerhuis heeft nog steeds vertrouwen in premier Boris Johnson en heeft een motie van wantrouwen tegen hem weggestemd. Van de 359 Conservatieve parlementsleden stemden er 211 voor de premier en 148 tegen.
Dat betekent dat ruimt 40% van de leden het vertrouwen in Johnson heeft opgezegd, veel slechtere score dan toenmalig premier Theresa May behaalde bij een zelfde soort stemming (37%).
Volgens BNR-correspondent Lia van Bekhoven is Johnson met deze uitslagen 'aangeschoten', en zal oppositieleider Keir Starmer vooral blij zijn met de uitslag. De stemmen tegen Johnson zijn volgens Van Bekhoven niet uitgebracht in verband met zijn beleid, niet om zijn politiek maar om de persoon Boris Johnson.
Volgens regels kan er pas weer over een jaar een zelfde vertrouwensstem worden uitgebracht, en is BoJo zeker een jaar veilig.
Johnson heeft vertrouwen
21:45 | BBC-verslaggever Nick Eardley laat weten dat premier Johnson vertrouwen heeft in de uitslag, die elk moment wordt verwacht. De vraag is volgens Eardley nu voor hoe groot de steun voor hem nog is binnen zijn partij.
Een grote schare journalisten staat inmiddels voor de deur van kamer van de 1922-commissie, die over de stemming gaat en waar de uitslag bekend zal worden gemaakt. Er worden ongeveer 40 journalisten zullen worden binnengelaten, meldt The Guardian.
Volgens BNR-correspondent Lia van Bekhoven kan het nog flink spannend worden.
Stemmen zijn uitgebracht
21:00 | Britse media melden dat alle stemmen zijn uitgebracht, het wacht is nu op het moment dat alle stemmen zijn geteld.
Volgens parlementslid Gavin Barwell analyseert op Twitter dat 100 stemmen tegen Johnson een goed resultaat zou zijn voor de premier. Echter, 133 tegenstemmen zouden 'het begin van het einde betekenen' en bij ruim 144 tegenstemmen zou Johnson moeten opstappen - maar Barwell verwacht niet dat dat gaat gebeuren.
Steun voor Johnson van 145 partijgenoten
19:30 | De Britse premier Boris Johnson heeft de steun van ten minste 145 van zijn partijgenoten die openlijk hebben aangegeven voor hem te stemmen. Hij heeft minimaal van 180 parlementsleden steun nodig om de baas van de partij en premier te blijven.
Inmiddels zijn de eerste stemmen uitgebracht, zo ook door Johnson zelf.
Johnson spreekt partij toe
18:30 | Voorafgaand aan de stemming, spreekt Johnson leden van de conservatieve partij toe. Naar verluidt zijn daar veel leden bij aanwezig, onder meer oud-premier Theresa May. Op de besloten bijeenkomst wilde Johnson volgens een partijgenoot de conservatieve parlementariërs overtuigen om hem niet weg te stemmen.
Hoewel er steeds meer signalen zijn dat er geen steun meer is voor premier Johnson, verwacht correspondent Lia van Bekhoven dat 'BoJo' de motie van wantrouwen vanavond gaat winnen. Rond 21:30 uur Nederlandse tijd wordt een uitslag van de stemming verwacht.
Johnson waarschuwde zijn fractiegenoten dat ze zich niet "tegen zichzelf moesten keren" en dat zijn ontslag de partij zou verzwakken. Hij zou het vertrouwen van het volk kunnen herstellen en wees op de verkiezingsoverwinning die hij in 2019 behaalde voor de Conservatieve Partij, de grootste in veertig jaar. Als Johnson mag aanblijven, heeft hij belastingverlaging aangekondigd en zal hij volgende week met een economisch groeiplan komen. Johnson sloot de toespraak af met de belofte dat "het beste nog moet komen".
Lees ook | Conservatieven hebben het gehad met Boris Johnson
Partygate
De vertrouwensstemming is aangevraagd na 'partygate', het schandaal rondom feestjes van overheidspersoneel tijdens lockdowns
De stemming is aangevraagd door minstens 15 procent van de Conservatieve fractie. Premier Johnson denkt genoeg partijgenoten achter zich te hebben om de stemming te overleven en aan te kunnen blijven.
Heeft hij dat niet, dan wordt hij afgezet als partijleider en als premier. Vervolgens begint de conservatieve queeste naar een nieuwe partijleider die automatisch ook minister-president wordt. Maar als blijkt dat genoeg partijgenoten achter Johnson blijven staan, dan is hij het eerstvolgende jaar verzekerd van zijn positie als partij- en regeringsleider.
De stemming vindt vanavond tussen 19.00 en 21.00 uur plaats in het Lagerhuis en een aankondiging wordt ongeveer een uur na sluiting van de stemming verwacht. Na maanden van speculatie is bevestigd dat ten minste 54 parlementsleden - wat neerkomt op 15 procent van de Tory-parlementsleden - een brief hebben geschreven aan de voorzitter van de 1922-commissie van Tory-backbenchers, Sir Graham Brady, waarin om een stemming wordt gevraagd.
Postdateren
Brady zei dat hij de premier zondag had meegedeeld dat de drempel was bereikt en dat zij samen een tijdschema voor de stemming hadden afgesproken. Ook zei hij dat hij niet zou onthullen wanneer de drempel was bereikt of hoeveel brieven er waren ingediend, maar dat het 'geen slechte omschrijving' zou zijn om te zeggen dat sommige parlementsleden hadden gevraagd om hun brieven te postdateren om ervoor te zorgen dat de viering van het platina jubileum van de koningin niet zou worden onderbroken.
Afvalrace
Het aantal stemrondes bij een eventuele leiderschapsverkiezing is afhankelijk van het aantal kandidaten dat zich meldt. Bij elke ronde vallen kandidaten af totdat er maar twee zijn overgebleven. De eerste stemmingen worden gehouden onder leden van de Lagerhuisfractie, bij de laatste ronde stemmen alle leden van de Conservatieve Partij. Volgens Sky News worden potentiële kandidaten genoemd als Penny Mordaunt, Nadhim Zahawi and Liz Truss.
Lees ook | Krant: positie Johnson komende woensdag ter discussie gesteld
De laatste keer dat een Conservatieve premier zo'n soort motie van wantrouwen vanuit de eigen gelederen voor de kiezen kreeg, was eind 2018 tijdens de moeizame Brexit-onderhandelingen. Toen steunde een fractiemeerderheid premier Theresa May, de voorganger van Boris Johnson. Er kan volgens de partijstatuten maar één zo'n vertrouwensstemming in een jaar tijd plaatsvinden