Liveblog | Minister Schreinemacher: 'Lijkt erop dat Poetin uithongeren als oorlogstactiek gebruikt'

Nederland houdt conferentie over aanpak oorlogsmisdaden Oekraïne

17:30 | Den Haag is op 14 juli het toneel van een internationale conferentie waarin de opsporing en vervolging van oorlogsmisdaden tijdens de oorlog in Oekraïne centraal staat. De bijeenkomst moet onder meer leiden tot betere afstemming en samenwerking tussen de betrokken landen en instanties.

'De internationale gemeenschap heeft al snel belangrijke eerste stappen gezet om verantwoordelijken voor mogelijke internationale misdaden voor de rechter te kunnen krijgen', zegt minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken). 'Het is nu van belang om deze bestaande inspanningen bij elkaar te brengen.'

Daarom wil Nederland de betrokken partijen bijeenroepen om te bespreken hoe de bestaande inspanningen op het gebied van bewijsgaring, opsporing en vervolging beter op elkaar aangesloten kunnen worden. Ook hoofdaanklager Karim Khan van het Internationaal Strafhof (ICC) en Eurocommissaris Didier Reynders zijn bij de conferentie betrokken.

Amnesty: Rusland schuldig aan oorlogsmisdaden in Charkov

16:45 | Mensenrechtenorganisatie Amnesty zegt dat Rusland zich schuldig heeft gemaakt aan oorlogsmisdaden tijdens het bombarderen van de Oekraïense stad Charkov. Door het gebruik van clusterbommen en landmijnen zijn honderden burgers gedood, aldus Amnesty.

Volgens Oekraïne zijn sinds het begin van de oorlog 606 mensen omgekomen in de stad, 600.000 mensen zijn geëvacueerd. Charkov was voor de oorlog de tweede stad van het land. Het was een van de eerste steden die werd aangevallen door het Russische leger, vanwege de oostelijke ligging. In mei wisten Oekraïense militairen het Russische leger terug te dringen.

Amnesty heeft veertien dagen onderzoek gedaan naar de oorlogsmisdaden van Rusland. 'De herhaalde bombardementen van woonwijken in Charkov hebben honderden willekeurige slachtoffers gemaakt.'

Rusland heeft nog niet gereageerd op de berichten van Amnesty. Eerder heeft het ministerie van Defensie meerdere keren gezegd dat het geen burgerslachtoffers wil maken. Rusland is niet aangesloten bij een verdrag dat clustermunitie verbiedt, volgens Amnesty is het alsnog een oorlogsmisdaad.

NAVO-chef prijst tegemoetkomingen aspirant-lid Zweden aan Turkije

16:30 | Aspirant-NAVO-lid Zweden heeft belangrijke handreikingen gedaan om de bezwaren van Turkije tegen zijn toetreding weg te nemen, vindt NAVO-chef Jens Stoltenberg. Hij wijst erop dat Zweden zijn anti-terreurwetgeving aanpast en wat doet aan het wapenembargo dat nog voor Turkije geldt.

Zweden en buurland Finland willen zich zo snel mogelijk aansluiten bij de NAVO. Binnen de westerse militaire alliantie zijn ze veiliger dan met een neutrale opstelling erbuiten, denken ze sinds de Russische inval in Oekraïne.

Maar Turkije houdt toetreding van vooral Zweden tegen zolang het land niet aan een aantal eisen voldoet. De regering in Ankara wil dat Zweden harder optreedt tegen de Koerdische PKK, die geldt als een terreurorganisatie, en de Gülenbeweging. Ook moeten de Zweedse beperkingen voor wapenhandel met Turkije van tafel, vindt Ankara.

Stoltenberg noemde de Turkse 'zorgen' eerder 'legitiem'. 'Ik verwelkom dat Zweden al is begonnen met het wijzigen van zijn antiterreurwetgeving en dat Zweden ervoor zal zorgen dat de wetgeving voor wapenexport de toekomstige status als NAVO-lid met nieuwe verplichtingen aan de bondgenoten zal weerspiegelen', zei de secretaris-generaal op bezoek in Stockholm. 'Dat zijn twee belangrijke stappen om de zorgen aan te pakken die Turkije heeft uitgesproken.'

Minister Schreinemacher: 'Lijkt erop dat Poetin uithongeren als oorlogstactiek gebruikt'

15:55 | Door de handelsblokkade die Rusland heeft opgeworpen in de Zwarte Zee veroorzaakt het mogelijk doelbewust een wereldwijde hongersnood. Dat zegt minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Liesje Schreinemacher in gesprek met Europa-verslaggever Geert Jan Hahn. 'Rusland moet verantwoordelijkheid nemen door die blokkade zo snel mogelijk te stoppen.'

Oekraïense politie druk met 12.000 onopgehelderde sterfgevallen

14:30 | De Oekraïense politie is bezig met strafrechtelijke onderzoeken naar de dood van meer dan 12.000 burgers die in de oorlog zijn omgekomen, zei politiechef Igor Klimenko tegen Oekraïens persbureau Interfax. Het gaat volgens hem ook om doden die in kleine of grote massagraven zijn gevonden. In driekwart van de gevallen gaat het om de stoffelijke resten van mannen, bij 2 procent om kinderen en de rest vrouwen. In de regio van de hoofdstad Kiev gaat het alleen al om 1500 burgers die dood zijn gevonden.

Volgens de politiechef zijn er burgers door Russische sluipschutters vermoord. Veel mensen zijn bezweken als gevolg van verwondingen die ze door landmijnen opliepen. Een groot probleem is de identificatie van de lichamen die vaak in verregaande staat van ontbinding zijn.

Klimenko kon niets over het aantal massagraven zeggen. Het gaat volgens hem om allerlei vindplaatsen, plekken waar vijf tot zeven doden zijn aangetroffen of 116 zoals in de plaats Boetsja aan de noordwestrand van Kiev. Ook zijn er oorlogsslachtoffers in parken begraven.

Oekraïne vraagt om 1000 houwitsers en 300 raketlanceersystemen

13:20 | Oekraïne heeft naar eigen zeggen 1000 houwitsers, 300 raketlanceersystemen, 500 tanks, 2000 gepantserde voertuigen en 1000 drones nodig om Rusland te verslaan. De Oekraïense topadviseur Michailo Podoljak heeft de lijst maandag op Twitter gepubliceerd.

Podoljak schrijft ook dat Oekraïne wacht op een besluit van de defensieministers die woensdag samenkomen in Brussel. De Amerikaanse minister Lloyd Austin heeft als gastheer van de bijeenkomst collega's van over de hele wereld uitgenodigd om te praten over de crisis in Oekraïne.

Tientallen landen staan Oekraïne sinds het begin van de Russische invasie militair bij met wapens. Zo besloot Nederland eind april vijf pantserhouwitsers naar het oorlogsgebied te sturen. Kiev vraagt westerse landen al lange tijd om zware wapens, maar daar wordt veelal terughoudend gehoor aan gegeven.

De Oekraïense militaire inlichtingsdienst zei eind vorige week dat aan de frontlinies een artillerieoorlog gaande is en dat Oekraïne wat artillerie betreft afhankelijk is van de wapensteun van westerse landen. Het plaatsvervangend hoofd zei dat "alles afhangt" van wat deze landen nog zullen geven, omdat Rusland over veel meer artilleriestukken beschikt dan Oekraïne.

Duitse regering wil reis Scholz naar Oekraïne niet bevestigen

11:50 | De Duitse regering wil niet bevestigen of bondskanselier Olaf Scholz inderdaad een bezoek brengt aan Oekraïne. De regeringsleider reist volgens Duitse media donderdag samen met de Franse president Emmanuel Macron en de Italiaanse premier Mario Draghi naar Kiev.

Tijdens de oorlog in Oekraïne zijn meerdere regeringsleiders naar het land afgereisd als teken van steun, maar Scholz heeft dat nog niet gedaan. Hij werd eerder door de Oekraïense autoriteiten uitgenodigd, na een rel over het wel of niet welkom zijn van de Duitse president Frank-Walter Steinmeier in Kiev.

Scholz wordt door onder meer Oekraïne bekritiseerd vanwege zijn terughoudendheid bij het leveren van zware wapens aan Oekraïne en het tempo waarin de hulp wordt geleverd. Ook onder de coalitiepartners van Scholz' sociaaldemocratische partij SPD is onvrede over zijn leiderschap wat Oekraïne betreft.

In een reactie op het vermeende bezoek roept de burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, onder meer Duitsland op meer wapens te leveren. Ook wil hij dat Rusland 'krachtige sancties' wordt opgelegd. De burgemeester deed zijn oproep in gesprek met de Duitse krant Bild.

Oekraïense leger verdreven uit centrum van Severodonetsk

08:40 | Russische troepen hebben bij een bestorming van Severodonetsk het Oekraïense leger uit het centrum verdreven, meldt de generale staf van het Oekraïense leger. Severdonetsk is al weken het middelpunt van de oorlog in Oekraïne.

'Russische troepen beschoten het stadscentrum met artillerie en verdreven de laatste Oekraïense soldaten', aldus de generale staf in Kiev. Die laat ook weten dat ondanks de tegenslag nog steeds hard wordt gevochten door het Oekraïense leger, dat de controle heeft over ongeveer een derde van de stad.

Het nieuws kwam uren nadat president Volodimir Zelenski zei dat in de strategisch gelegen stad om 'letterlijk elke meter' wordt gevochten. Severodonetsk en Lisitsjansk zijn de enige plekken in de regio Loehansk die nog niet volledig in Russische handen zijn gevallen. Zelenski zei recent dat de strijd om Severodonetsk bepalend is voor de toekomst van de Donbas, die bestaat uit de provincies Loehansk en Donetsk.

Rusland verdient 93 miljard euro aan brandstofexport sinds oorlog

08:10 | Rusland heeft in de eerste honderd dagen van de oorlog in Oekraïne 93 miljard euro verdiend aan de export van fossiele brandstoffen. Het grootste deel van de uitvoer van Russisch olie en gas ging naar de Europese Unie. Dat meldt het onafhankelijke Finse onderzoekscentrum voor Energie en Schone Lucht (CREA).

Volgens het onderzoek van CREA was de EU in de periode goed voor 61 procent van de Russische export van fossiele brandstoffen met een waarde van ongeveer 57 miljard euro. Op landenniveau was China de grootste importeur met 12,6 miljard euro, gevolgd door Duitsland met 12,1 miljard euro en Italië met 7,8 miljard euro

Miljoenen krijgen testbericht NL-Alert, Oekraïners gewaarschuwd

03:32 | Miljoenen Nederlanders krijgen maandag rond 12.00 uur een waarschuwingsbericht op hun telefoon. Het is een test van NL-Alert. De overheid kan daarmee waarschuwen voor bijvoorbeeld een terreuraanslag, een grote brand of onverwacht noodweer.

NL-Alert wordt twee keer per jaar getest, in juni en december. De test van maandag is het eerste waarschuwingsbericht sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. De melding kan dus ook aankomen bij de tienduizenden Oekraïense vluchtelingen in het land. Om ze voor te bereiden, heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid ze vorige week gewaarschuwd met berichten in het Oekraïens en het Russisch. Daarin kregen ze te horen dat het bericht een test is, dat ze een luid en schel geluid zullen horen en dat ze niets hoeven te doen.

Het systeem van de NL-Alert is in de afgelopen weken alleen gebruikt voor grote branden met veel rookoverlast, onder meer in Heerenveen, Winterswijk, Eindhoven, Oss en Geleen. Op 18 februari riep de overheid mensen via NL-Alert op om binnen te blijven vanwege een zware storm. In juli vorig jaar waarschuwde NL-Alert voor evacuaties vanwege wateroverlast in Zuid-Limburg.

Rookwolken bij Azot-fabriek Severodonetsk

00:01 | Op nieuwe beelden van het Azot-complex in de hard getroffen stad Severodonetsk zijn grote rookwolken gespot. Bij de chemische fabriek wordt zwaar gevochten.

Volgens de gouverneur van de regio Loehansk, Serhej Hajdaj, zijn er zo'n 500 burgers op het terrein, onder wie veertig kinderen. Ze zouden in schuilkelders onder de fabriek verblijven.