Turkije wil meer toezeggingen van Zweden voor NAVO-toetreding
19:03 |Turkije is niet tevreden met de schriftelijke reactie van Zweden op eisen die Ankara heeft gesteld voor de Zweedse toetreding tot de NAVO. Aan de verwachtingen is niet voldaan, zei minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu woensdag. Hij herhaalde nog maar eens dat Stockholm de eisen moet inwilligen voordat er een Turks jawoord komt.
Zweden en Finland vroegen vorige maand het lidmaatschap van de militaire alliantie aan, in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. De tegenstand van Turkije werd niet verwacht. Ankara zegt dat de Zweedse steun aan Koerdische militanten van de terroristische PKK of daaraan gelieerde organisaties onaanvaardbaar te vinden en moet worden ingetrokken.
Een andere eis is dat Zweden zijn besluit om vergunningen voor wapenexport naar Turkije in te trekken ongedaan maakt. Ook van Finland worden stappen verwacht. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zei woensdag dat 'zolang Zweden en Finland geen concrete maatregelen nemen in de strijd tegen het terrorisme, ons standpunt niet zal veranderen'.
NAVO-topman Jens Stoltenberg zei maandag tijdens een bezoek aan Zweden dat de NAVO 'hard en actief' werkt om de zorgen van Turkije zo snel mogelijk op te lossen. De Finse premier Sanna Marin erkende dinsdag dat de aanvragen lang kunnen blijven liggen als er voor de NAVO-top van eind juni in Madrid geen overeenstemming met Turkije wordt bereikt.
Verenigde Staten sturen voor 1 miljard aan wapens naar Oekraïne
18:54 | De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat de Verenigde Staten voor 1 miljard dollar aan wapens en militaire uitrustingen naar Oekraïne sturen. Daarbovenop komt nog 225 miljoen dollar aan humanitaire hulp.
Het wapenpakket bestaat uit onder meer voertuigen met antischeepsraketten, artillerie, munitie voor houwitsers, beveiligde radio's en nachtkijkers. Oekraïne vraagt al maanden om meer en zwaardere wapens. Als het Westen sneller wapens zou leveren, zouden de Russische troepen volgens president Volodimir Zelenski sneller teruggedrongen kunnen worden.
De humanitaire steun is bedoeld voor schoon drinkwater, medische hulp, voedsel en onderdak voor getroffenen in Oekraïne.
Biden sprak woensdag telefonisch met Zelenski. Hij zegde in dat gesprek de blijvende Amerikaanse steun toe in de oorlog met Rusland.
De NAVO-ministers van Defensie zijn bijeen in Brussel om te praten over de situatie in Oekraïne. De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin roept westerse bondgenoten op om ook de wapenleveringen op te voeren. 'We kunnen ons niet veroorloven te verslappen. Oekraïne staat voor een cruciaal moment in de oorlog.'
Het Verenigd Koninkrijk belooft ook raketsystemen naar Oekraïne te sturen. Volgens de Britse defensieminister heeft Nederland toegezegd om antischeepsraketten te leveren. Eind mei beloofde Denemarken hetzelfde.
Russische ex-president Medvedev trekt bestaan Oekraïne in twijfel
15:38 | De Russische ex-president Dmitri Medvedev heeft opzien gebaard door hardop de vraag te stellen of de staat Oekraïne over twee jaar nog bestaat. Medvedev, die nu vicevoorzitter is van de speciale veiligheidsraad van de Russische Federatie, gaf commentaar op de wens van de regering van Oekraïne om een contract te sluiten over een periode van twee jaar om Amerikaans vloeibaar gas te kopen. Medvedev sprak zijn verbazing over het voornemen uit want "wie beweert dat Oekraïne over twee jaar überhaupt nog op de wereldkaart staat?"
Medvedev was van 2008 tot 2012 president van Rusland. Hij gold als een jonge vernieuwer maar ook als een 'invaller' voor Vladimir Poetin die van de wet niet eindeloos lang herkozen mocht worden. Medvedev heeft recent meerdere uitspraken gedaan waarmee hij zich neerbuigend uitliet over het buurland Oekraïne. Sommige waarnemers vrezen dat dergelijke uitspraken wijzen op een beoogde vernietiging van Oekraïne als onafhankelijke staat. Maar volgens het Kremlin is het doel van 'de militaire operatie' het uitschakelen van de Oekraïense militaire capaciteiten en de bevrijding van de oostelijke regio Donbas.
Bij de 24 februari begonnen Russische aanval op het buurland leek de uitschakeling van de pro-westerse Oekraïense regering wel een hoofddoel van de aanval en zijn ook aanvallen bij de hoofdstad Kiev uitgevoerd. Maar die regering onder leiding van president Volodimir Zelenski heeft ondertussen al laten weten geen lid van de NAVO meer te willen worden. De Russische troepen proberen nu de oostelijke regio Donbas in zijn geheel te veroveren en de zuidoostelijke regio's Cherson en Zaporizja te behouden. De regio's zouden feitelijk ingelijfd worden en net als eerder de Krim niet meer onder gezag van Kiev komen. Sommige waarnemers zien aanwijzingen dat het Kremlin eigenlijk in fasen het hele land wil onderwerpen.
Italië krijgt minder Russisch gas geleverd
14:00 | Italië krijgt woensdag minder gas geleverd door het Russische staatsgasbedrijf Gazprom. Volgens het Italiaanse olie- en gasconcern Eni gaat het om ongeveer 15 procent minder gas dan normaal. Redenen voor het besluit gaf Gazprom volgens Eni niet. Het is ook niet duidelijk of de gaskraan na woensdag wel weer volledig open gaat. Italië is een van de grootste gebruikers van Russisch gas in Europa.
Het land was ten tijde van de Russische inval in Oekraïne voor zo'n 40 procent van zijn gasbehoefte afhankelijk van Rusland. Italië probeert die afhankelijkheid te verkleinen en sloot al deals met onder meer Algerije en Egypte voor meer gas. De Italiaanse premier Mario Draghi is momenteel in Israël om over gasleveringen te praten.
Dinsdag liet Gazprom weten dat de leveringen aan Duitsland via de Nord Stream-pijplijn 40 procent kleiner zouden zijn dan normaal. Dat zou komen door de reparatie van onderdelen door het Duitse bedrijf Siemens. Volgens persbureau Bloomberg gebeurde dat in Canada en kon de turbine door sancties niet meer terug na de reparatie.
De Duitse minister van Economische Zaken Robert Habeck noemt de stap van Gazprom echter een politieke beslissing. Volgens Habeck is de stap niet 'technisch verklaarbaar'.
Hardere toon Macron richting Rusland voor mogelijk bezoek aan Kiev
11:15 | De Franse president Emmanuel Macron gebruikt een steeds hardere toon richting Rusland. Na kritiek dat hij te soft zou zijn voor president Vladimir Poetin, heeft Macron tijdens een bezoek aan Roemenië benadrukt 'er alles aan te zullen doen om de Russische troepen te stoppen'. Volgens diverse media brengt Macron donderdag een bezoek aan Kiev, samen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Italiaanse premier Mario Draghi.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski bekritiseerde Macron omdat hij had gezegd dat Poetin niet 'vernederd' moet worden. De Franse president benadrukte woensdag het Oekraïense leger en het land te helpen, maar zei dat er ook op een gegeven moment, als de gevechten voorbij zijn, onderhandeld moet worden. Daarom houdt Macron de communicatielijnen met het Kremlin nu nog open.
Macron landde dinsdag in Roemenië om daar een NAVO-basis te bezoeken. Woensdag vliegt hij door naar Moldavië waar hij met president Maia Sandu spreekt over de situatie in haar land en de vele vluchtelingen die het opvangt. Na de buurlanden van Oekraïne zou Macron donderdag nog doorreizen naar het door oorlog geteisterde land zelf, maar deze trip is nog niet bevestigd door de regeringen van de betrokken landen.
De Europese Commissie brengt naar verwachting vrijdag advies uit over het verzoek van Oekraïne om lid te mogen worden van de Europese Unie. Volgende week is er een EU-top in Brussel waar de leiders zich zullen buigen over de status van Oekraïne.
Separatisten: mogelijk 1200 burgers in fabriek Severodonetsk
11:10 | Mogelijk schuilen tot 1200 burgers in de schuilkelders van een chemische fabriek in Severodonetsk, de Oost-Oekraïense stad waar al wekenlang hard om wordt gevochten. Het cijfer is gedeeld door een pro-Russische separatist.
Rodion Mirosjnik, een functionaris van de zelfverklaarde republiek Loehansk, zegt dat in totaal zo'n 2000 personen op het fabrieksterrein verblijven. Naast burgers zou het gaat om Oekraïense en buitenlandse strijders. Kiev meent dat er 540 tot 560 burgers schuilen.
Het Russische ministerie van Defensie claimt dat Oekraïense 'militanten' bewust burgers naar de fabriek Azot hebben geleid en deze mensen gebruikt als een menselijk schild. Deze informatie is niet onafhankelijk geverifieerd, net als de Russische en Oekraïense cijfers.
Russische troepen hebben Severodonetsk grotendeels ingenomen en rukken langzaam steeds verder op. Een industrieterrein in het zuiden van de stad, waar de chemische fabriek staat, is nog niet ingenomen. De strijd om Severodonetsk wordt volgens de Oekraïense gouverneur van de regio Loehansk 'steeds moeilijker'.
'Oorlog in kritieke fase beland'
10: 45 | De uitputtingsslag in het oosten van Oekraïne is nog altijd aan de gang. Russische troepen hebben inmiddels het grootste deel van de stad Severodonetsk in handen, waar zich in de Azot fabriek nog steeds honderden burgers en eenheden van de Oekraïense strijdkrachten schuilhouden. 'Oekraïne is duidelijk in het defensief, de oorlog is in een kritieke fase beland', zegt geopolitiek analist Alex Krijger.
Onderzoek: ruim 4 miljard euro schade aan Oekraïense landbouw
09:45 | De landbouwsector in Oekraïne heeft door de Russische invasie al voor 4,3 miljard dollar, omgerekend 4,1 miljard euro, aan schade geleden. Dat zeggen onderzoekers van de Kyiv School of Economics in een rapport. Het gaat bijvoorbeeld om schade aan landbouwgrond en machines en het verlies van vee.
Ze spreken in het onderzoek van 'immense schade' aan de landbouw door de oorlog. Ongeveer de helft van het schadebedrag is het gevolg van landbouwgrond die is verontreinigd met mijnen en munitie, waardoor gewassen niet geoogst kunnen worden. Een kwart is veroorzaakt door schade aan landbouwmachines zoals tractors.
De onderzoekers stellen dat er honderden miljoenen dollars nodig zullen zijn om mijnen en munitie op te ruimen. Daarnaast zijn naar schatting 5,7 miljoen kippen omgekomen door oorlogsgeweld en doordat boeren hun dieren geen eten konden geven. Verder is voor 613 miljoen dollar aan graan gestolen uit Oekraïne en vervoerd naar Rusland, aldus het rapport.
De auteurs van het onderzoek denken dat de economie van Oekraïne dit jaar met wel 45 procent kan krimpen. 'Tientallen miljoenen mensen in de wereld worden bedreigd met hongersnood vanwege de verstoringen van graanleveringen uit Oekraïne en de schade aan de landbouwsector', wordt geschreven. Door de Russische blokkade van Oekraïense havens aan de Zwarte Zee kan er veel minder worden geëxporteerd.
Vraag Oekraïne om meer wapens belangrijk aandachtspunt bij overleg Defensieministers
05:30 | Tientallen ministers van Defensie van de NAVO en andere delen van de wereld zullen woensdag in Brussel naar verwachting praten over wapenleveranties aan Oekraïne, zo meldden Amerikaanse functionarissen volgens persbureau Reuters.
Door Rusland gesteunde separatist kondigt opening weg aan van Donbas naar Krim
04:30 | De route tussen de Oekraïense regio Donbas en het door Rusland geannexeerde grondgebied van de Krim via de bezette regio's Mariupol, Melitopol en Kherson is nu beschikbaar voor burgervoertuigen, meldt het Russische staatsagentschap TASS, dat zich beroept op een lid van het door Moskou gesteunde zelfbenoemde bestuur van de regio Zaporizhia.
'Het is niet alleen voor militairen,' zei Vladimir Rogov. 'Ik ben zelf al van Kherson via Melitopol naar Berdyansk, Mariupol, Novoazovsk gereisd. Via Novoazovsk ben ik naar Rusland gegaan.'
'Mensen maken hier misbruik van, en er zijn er veel die dat willen, er staan rijen aan de grens, die was niet berekend op zo'n toestroom. Maar deze corridor bestaat,' voegde hij eraan toe.
Biden wil graansilo's bouwen aan grens Oekraïne voor graanexport
03:15 | De Amerikaanse president Joe Biden zei dinsdag dat er langs de grens met Oekraïne tijdelijke graansilo's zullen worden gebouwd. De silo's zijn nodig om meer graan te exporteren en een groeiende wereldwijde voedselcrisis aan te pakken. 'Ik werk nauw samen met onze Europese partners om 20 miljoen ton graan in Oekraïne op de markt te krijgen om de voedselprijzen te verlagen', zei Biden.
Sinds de Russische invasie en de blokkade van Oekraïense havens aan de Zwarte Zee zijn de graantransporten tot stilstand gekomen en zit meer dan 20 miljoen ton vast in silo's. Oekraïne zegt dat het niet genoeg silo's heeft voor de opslag van een nieuwe oogst.
De oorlog stuwt de prijzen voor granen, bakolie, brandstof en kunstmest op. Rusland en Oekraïne zijn goed voor bijna een derde van de wereldwijde tarwevoorraden. Oekraïne is ook een belangrijke exporteur van maïs en zonnebloemolie, Rusland is een belangrijke exporteur van kunstmest.
Biden zei dat Washington met Europese bondgenoten een plan aan het ontwikkelen is om graan per spoor te vervoeren. De spoorbreedtes zijn in Oekraïne echter anders dan elders in Europa, waardoor het graan moet worden overgebracht naar andersoortige treinen aan de grens. 'Dus gaan we silo's bouwen, tijdelijke silo's, aan de grenzen van Oekraïne, ook in Polen', zei Biden.
Oekraïne noemt Bidens plan 'slechts een van de mogelijk nuttige stappen om voedselzekerheid te garanderen. Maar we hebben ook een groene corridor voor onze havens nodig', zei de stafchef van de Oekraïense president Volodimir Zelenski, in een online post. Oekraïne heeft steeds gezegd dat vervoer over de Zwarte Zee de beste manier is om de graanexport weer op gang te krijgen.
De VS en hun bondgenoten sluiten die route voorlopig echter uit, zei Biden. 'Het (graan) kan er niet uit via de Zwarte Zee, omdat het uit het water wordt geblazen.' Daarmee verwees de president naar de vele zeemijnen die Rusland en Oekraïne sinds het begin van de oorlog hebben gelegd. Zo'n 84 buitenlandse schepen zitten daardoor vast in Oekraïense havens, vaak met graan aan boord.
Secretaris-generaal Antonio Guterres van de VN probeert tegelijkertijd een 'pakketdeal' te sluiten om de Oekraïense Zwarte Zee-export en de Russische voedsel- en kunstmestexport te hervatten, die volgens Moskou door sancties getroffen is. De VN heeft de gesprekken met Rusland tot dusver als 'constructief' omschreven.