Volgens landbouweconoom Petra Berkhout aan de Wageningen Universiteit wordt het een lastig karwei voor Oekraïne om genoeg voedsel te verbouwen, maar het gáát lukken. 'Wat ik begrijp is dat tachtig procent van het huidige areaal is ingezaaid en in die zin bebouwd zal worden', stelt ze. 'Maar de grote vraag is natuurlijk of het geoogst en uitgevoerd kan worden. Er zijn op zich wel genoeg machines beschikbaar, maar het is wel zo - en dat is niet alleen in Oekraïne, maar wereldwijd - dat inputs als energie en kunstmeststoffen in prijs zijn gestegen. Dus er zijn zorgen of er volgend jaar voldoende geoogst kan worden, omdat boeren mogelijk zeggen niet meer in te gaan zaaien wegens het gebrek aan middelen.'
Lees ook | Oorlog, voedselcrisis en corona: 'WTO-top in Genève wordt uitdagend'
Berkhout constateert tevens een redmiddel van de wereldvoedselorganisatie FHO. 'Ze denken na over een food importing- and financing facility, om dus juist de financiering van zulke inputs - die zo belangrijk zijn voor landbouwproductie - voor volgend jaar te garanderen.'
Grote zorg
Naast een grote vraag rondom de productie ligt er volgens Berkhout ook een grote zorg. 'De export van bulkgoederen als graan en zonnebloemolie is nauwelijks te doen via de havens nu, en dat is toch eigenlijk de belangrijkste afvoerroute.'
Op de vraag of de productie eventueel naar het buitenland verplaatst kan worden, wordt volgens Berkhout ook nagedacht. Niettemin omdat een hoop landen afhankelijk zijn van Oekraïens graan. 'Dat is nog steeds een acuut probleem. Er wordt dus gekeken of de landen - die traditioneel afhankelijk zijn van Oekraïens graan - vanuit andere landen kunnen worden bevoorraad. Maar het is een grote zorg.'
Lees ook | Minister Schreinemacher: 'Lijkt erop dat Poetin uithongeren als oorlogstactiek gebruikt'
Maar, welke landen in Europa zouden in de bres kunnen springen? 'Dat is dus het wrange', vervolgt Berkhout. 'Er is genoeg voedsel, en wat Oekraïne produceert is veel, maar als je kijkt naar de jaarlijkse variatie in mondiale tarweproductie, is die alsnog hoger dan wat Oekraïne produceert. Dus het is vooralsnog een probleem van paniek en prijzen.'
Verhogen
Wel denkt Berkhout dat de Europese productie opgeschaald kan worden. 'Op zich kán de productie verhoogd worden, maar het beste zou natuurlijk zijn dat landen minder afhankelijk worden van invoer vanuit één land, door hun eigen productie wat op te schroeven door een verbetering van de landbouwstructuur en landbouwproductie.'
Een lastig karwei, maar niet onmogelijk. 'In Afrika geldt bijvoorbeeld dat er vaak interne conflicten zijn, of oorlog. Dat maakt het opschroeven van de productie heel erg lastig, maar het zou wel de beste weg vooruit zijn. En daar zijn voldoende programma's voor, maar het zal tijd kosten.'