Allereerst valt het op hoelang het heeft geduurd voordat Biden naar het Midden-Oosten afreist. Oud-president Trump vertrok vier maanden na zijn verkiezing als eerste naar Saoedi-Arabië en Israël, terwijl Biden als president met bezoeken aan Europa en Azië allereerst de banden met Europese en Aziatische bondgenoten heeft aangehaald.
Israël
Israël geldt als een trouwe bondgenoot van de Verenigde Staten en is daarmee misschien wel een noodzakelijke stop voor Biden. Hij spreekt hier met de huidige premier Lapid en oud-premier Netanyahu. Ook bezoekt hij de Westelijke Jordaanoever en ontmoet hij Palestijnse autoriteiten. Hoewel Biden een voorstander is van een twee-staten oplossing voor de Palestijnse kwestie, is het niet de verwachting dat hij hier veel over zal zeggen.
Volgens correspondent Ralph Dekkers komen Israël en de Verenigde Staten wel met een 'Jeruzalem verklaring'. 'Dit is een soort herbevestiging van het partnerschap tussen die twee landen, met de extra toevoeging dat die twee landen er alles aan zullen doen om Iran van een nucleair wapen af te houden.'
In Jeruzalem zal Biden vooral willen horen hoe de relatie tussen Israël en de Arabische landen zich ontwikkelt. Sinds hij in 2016 voor het laatst in de regio was, heeft Israël, mede dankzij Trump en de door hem uitgewerkte 'Abraham akkoorden', de diplomatieke relaties aangehaald met Bahrein, Marokko en de Verenigde Arabische Emiraten.
Lees ook | Trump dwarsboomt plannen Biden met Iran
Met het tekenen van deze akkoorden hebben Arabische landen aangegeven dat ze Iran een groter en belangrijker probleem vinden dan de Palestijnse kwestie. Dit is een ontwikkeling die Biden ook heeft geaccepteerd. In een reactie op vragen over zijn reis zei hij dat 'een van de doelen van de reis naar het Midden-Oosten is om Israëls integratie in de regio te verdiepen.'
De Wall Street Journal berichtte in juni dat de Amerikaanse regering achter de schermen zelfs met Saoedi-Arabië en Israël zou werken aan verdragen over het aanhalen van economische banden. Een opstapje naar een normale diplomatieke relatie tussen de beide landen, die nu officieel niet bestaat. 'Er zijn tussen die twee landen de laatste maanden, jaren al steeds betere contacten, maar onder Biden moet dat nu ook open gaan gebeuren', aldus Dekkers.
Saoedi-Arabië
Dat brengt ons op deel twee van de reis van Biden die vrijdag direct vanuit Israël naar Jeddah in Saoedi-Arabië vliegt. Een vliegreis die voor burgers op dit moment nog onmogelijk is vanwege de diplomatieke relatie tussen beide landen. Er is veel kritiek op Biden in eigen land vanwege deze reis. Hij wordt er fijntjes op gewezen dat hij tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen nog zei dat hij ervoor zou zorgen dat Saoedi-Arabië een paria-staat zou worden, vanwege de mensenrechtensituatie en de brute moord op journalist Jamal Khashoggi.
In Jeddah gaat Biden om tafel met kroonprins Bin Salman, de man die volgens Amerikaanse inlichtingendiensten verantwoordelijk is voor de moord op Khashoggi. In een artikel in The Washington Post dit weekend verdedigde Biden zijn ontmoeting door erop te wijzen dat Saoedi-Arabië een cruciale speler is in de bredere strijd tegen China en Rusland.
Lees ook | Israël en Saoedi-Arabië praten
Ook zal Biden een conferentie van de Golf Cooperation Council bijwonen, het overlegforum voor de golfstaten waar dit keer ook Egypte, Jordanië en Irak bij aanwezig zijn. Hoewel de verwachting niet is dat Biden officieel de normalisering van de relaties tussen Israël en Saoedi-Arabië hier gaat aankondigen, is wel de verwachting dat er nieuwe stappen zullen worden gezet.
Ook hier speelt de oorlog in Oekraïne een rol. Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zouden de enige olieproducerende landen zijn die nog in staat zijn om hun energieproductie nog verder op te voeren. Biden zal deze landen verzoeken meer olie te produceren, om zo het Westen te helpen minder afhankelijk te worden van Rusland.
Lees ook | Oliekartel OPEC gaat fors meer olie oppompen
Uit het buitenlandbeleid van Biden tot nu toe wordt duidelijk dat voor hem China veruit de grootste zorg is, daarna Rusland en de stabiliteit in Europa. Het Midden-Oosten komt als derde. Amerikaanse media wijzen erop dat de president er dan ook vooral voor wil zorgen dat het rustig blijft in de regio en dat de invloed van Iran niet groter wordt. Biden: 'Ik ben de eerste president die het Midden-Oosten bezoekt sinds elf september zonder dat er Amerikaanse soldaten daar actief zijn in een vechtmissie. Mijn doel is om dat zo te houden.'
Een voorbeeld daarvan is dat persbureau Reuters meldt dat Biden overweegt om Saoedi-Arabië weer Amerikaanse offensieve wapens te laten kopen als er voortgang wordt gemaakt in het beëindigen van de oorlog in Jemen. Sinds april geldt er al een staakt-het-vuren in Jemen. Met deze belofte zou Biden de tijdelijke vrede permanent kunnen maken.
Bidens reis begint vandaag. In totaal verblijft hij twee dagen in Israël en twee twee dagen in Saoedi-Arabië.