Internationaal18 jul '22 06:49Aangepast op 18 jul '22 09:02

Britse Conservatieven bevechten elkaar op tv

Auteurs: ANP en Mark van Harreveld

De vijf overgebleven kandidaten voor het leiderschap van de Conservatieve Partij en de volgende premier van het Verenigd Koninkrijk, kwamen in hun eerste televisiedebat met elkaar in botsing over belastingen en eerlijkheid in de politiek, terwijl zij strijden voor een plaats in de laatste ronde met twee kandidaten.

Van links naar rechts: Liz Truss, Rishi Sunak, Penny Mordaunt, Nadhim Zahawi, Tom Tugendhat, Suella Braverman, Jeremy Hunt en Kemi Badenoch
Van links naar rechts: Liz Truss, Rishi Sunak, Penny Mordaunt, Nadhim Zahawi, Tom Tugendhat, Suella Braverman, Jeremy Hunt en Kemi Badenoch (ANP / AFP )

De Britse Conservatieve Partij gaat maandag na een pauze van drie dagen verder met de zoektocht naar een opvolger voor partijleider en premier Boris Johnson. Aan de derde stemronde doen vijf kandidaten mee. De persoon met de minste stemmen valt af. Oud-minister Rishi Sunak van Financiën kreeg tot nu toe telkens de meeste stemmen van alle kandidaten. Zijn grootste concurrent is parlementariër Penny Mordaunt, de favoriet bij de bookmakers. De andere kanshebbers zijn minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss, oud-staatssecretaris Kemi Badenoch en parlementariër Tom Tugendhat.

Nu mogen alleen de 358 parlementariërs van de partij hun voorkeur uitspreken. Bij de laatste stemronde, als twee kandidaten zijn overgebleven, mogen alle partijleden per brief stemmen. Op 5 september wordt bekend wie Johnson opvolgt. Hij treedt na drie jaar af omdat bewindslieden massaal opstapten uit protest tegen zijn leiderschap

Geen duidelijke opvolger

Een eerste groep van 11 is in twee dagen van stemmingen door parlementsleden van de regerende partij verkleind, maar geen van hen heeft zich nog opgeworpen als de voor de hand liggende opvolger van Boris Johnson. Deze kondigde aan af te treden nadat een hausse aan ministers en staatssecretarissen zijn regering verlieten uit protest tegen de manier hoe hij omging met alle schandalen.

Belastingen

Voormalig minister van Financiën Rishi Sunak, die deel uitmaakte van degenen die uit Johnsons regering stapten, heeft voor nu de meeste stemmen behaald, gevolgd door voormalig minister van Defensie Penny Mordaunt en minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss. Volgens opiniepeilingen is Mordaunt het populairst bij de partijleden, die de winnaar zullen aanwijzen, terwijl Truss de steun heeft van een aantal personen ter rechterzijde van de partij, alsmede van loyalisten aan Johnson.

Lees ook | Sunak opnieuw rondewinnaar in race voor opvolging premier Johnson

Afvalrace

Tijdens het 90 minuten durende debat op vrijdagavond - de eerste kans voor de kandidaten om hun geloofsbrieven aan een nationaal televisiepubliek te presenteren - waren er relatief weinig directe confrontaties. Maar toen ze toch uitbraken, ging het vooral over belastingen, waarbij Sunak zijn belastingplannen moest verdedigen tegen rivalen die graag onmiddellijke belastingverlagingen zouden zien.

'Lenen om de inflatie te boven te komen is geen plan, het is een sprookje,' zei Sunak tegen Truss, terwijl zij haar plannen voor belastingverlaging presenteerde. 'Je kunt je niet met belastingen een weg naar groei banen,' zei Truss. 'Ik denk dat het verkeerd is om de belastingen te verhogen.'

Lees ook | Sky News: Johnson mist spoedberaad over hitte voor afscheidsfeest

Integriteit

De vijf kandidaten voor de topfunctie kregen ook te maken met vragen over vertrouwen en integriteit. Dat gaf de externe kandidaten - zoals Tom Tugendhat, een prominente backbencher en voorzitter van de commissie buitenlandse zaken, en Kemi Badenoch, een voormalige minister van Gelijke Kansen - de kans om zichzelf te profileren als onbesmet en een kans voor de partij en Groot-Brittannië om opnieuw te beginnen.

'Dient u de mensen van het Verenigd Koninkrijk of dient u uw carrière? Want dat is de echte vraag vanavond,' zei Tugendhat, herhaaldelijk applaus uit het publiek trekkend.

Populair

Uit een opiniepeiling onder 1.159 kijkers bleek dat 36 procent vond dat de voormalige legerofficier het beste presteerde, gevolgd door een kwart die Sunak noemde. Mordaunt en Badenoch stonden elk op 12 procent en Truss op slechts 6 procent. Kiezers hebben geen inspraak in de wedstrijd, die per brief wordt beslist door ongeveer 200.000 leden van de Conservatieve Partij.

Ook werd de kandidaten gevraagd of ze Boris Johnson eerlijk vonden. Tugendhat schudde zijn hoofd, Badenoch zei 'soms', terwijl de anderen aarzelden. Mordaunt leek zich ongemakkelijk te voelen bij directe kritiek op de scheidende leider van de partij. 'Er zijn een aantal zeer ernstige kwesties geweest en ik denk dat hij daarvoor een prijs heeft betaald,' zei ze.

Een tweede televisiedebat vindt zondag plaats, voordat de Conservatieve parlementsleden maandag nog een stemming houden die het aantal kandidaten verder moet terugbrengen. De stemming voor de parlementsleden eindigt woensdag, waarna de gewone leden van de partij per brief uit de twee finalisten zullen kiezen na een landelijke campagne en bijeenkomsten. De winnaar wordt op 5 september bekendgemaakt.

Lees ook | Eerste afvallers bij strijd om opvolging Boris Johnson

Vertrouwensstemming

De Britse regering houdt vandaag in het parlement een vertrouwensstemming over zichzelf. De stap komt nadat de conservatieve regering een motie van wantrouwen van oppositiepartij Labour had geblokkeerd.

'Labour wilde vorige week proberen om Boris Johnson meteen weg te krijgen en er werd een motie van wantrouwen ingediend', zegt oud-correspondent Peter de Waard. 'De regering heeft gezegd dat deze niet in behandeling kan worden genomen, nu heeft de regering een tegenvoorstel gedaan: we doen een motie van vertrouwen. En dat wordt vandaag ter stemming gebracht. Het verschil met een motie van wantrouwen is dat in dit geval het om de hele regering gaat en niet om de persoon van Boris Johnson. En dat lijkt goed te komen, de meeste Tories willen wel af van Johnson, maar willen niet hun eigen regering laten vallen'.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen