Twijfels EU-rekenkamer over succes afbouwplan Russische energie
Er zitten volgens de rekenmeesters veel haken en ogen aan de financiering en uitvoering van het REPowerEU gedoopte plan van de Europese Commissie. Ze waarschuwen dat het totale bedrag aan daadwerkelijk beschikbare middelen mogelijk ontoereikend is om de benodigde investeringen te dekken.
Macron hekelt Afrikaanse 'hypocrisie' over Russische invasie
16:55 | De Franse president Emmanuel Macron hekelt de 'hypocrisie' van veel Afrikaanse landen inzake de Russisch-Oekraïense oorlog. Macron wil dat de landen zich duidelijk uitspreken tegen 'de eenzijdige agressie' van Rusland, zoals de Europese Unie doet. Concrete voorbeelden van de door hem geconstateerde hypocrisie gaf de Franse president overigens niet.
Macron deed zijn oproep dinsdag op een persconferentie in de Kameroense hoofdstad Yaoundé, waar hij te gast was bij zijn ambtgenoot Paul Biya. De Franse president is op rondreis door Afrika en bezoekt later Benin en Guinee-Bissau. Hij spreekt daar onder meer over de oorlog in Oekraïne en de wereldwijde voedselcrisis, maar ook over de veiligheidssituatie in Afrika zelf. Na de Franse aftocht uit Mali, eerder dit jaar, wil Macron de Afrikaanse landen ervan overtuigen dat ze samen aan de veiligheid van het continent kunnen werken.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov bezocht de afgelopen dagen ook een aantal landen in Afrika, waaronder Congo, Oeganda en Egypte. Hij benadrukte daar dat de Russische positie inzake Oekraïne gerechtvaardigd is en dat de voedseltekorten te wijten zijn aan westerse sancties. Macron zei dat juist Rusland voedsel bewust inzet als oorlogswapen en dat vooral Afrika daar de dupe van is.
Nieuwe zware wapens uit Duitsland aangekomen in Oekraïne
15:55 | Oekraïne heeft nieuwe zware wapens uit Duitsland ontvangen om beter toegerust de strijd aan te kunnen gaan tegen het Russische leger. Volgens de Duitse defensieminister Christine Lambrecht gaat het onder meer om drie raketlanceersystemen van het type Mars II, vergelijkbaar met de Amerikaanse Himars-raketsystemen. Met die precisiewapens zegt het Oekraïense ministerie van Defensie de laatste weken meerdere Russische militaire doelen succesvol te hebben uitgeschakeld.
Lambrecht zegt dat daarnaast ook drie pantserhouwitsers aan het Oekraïense leger zijn geleverd. Die zijn deel van een gezamenlijk project met Nederland, dat ook pantserhouwitsers levert. Vorige maand kwamen daarvan de eerste twaalf exemplaren aan in Oekraïne, zeven uit Duitsland en vijf uit Nederland. Kort daarna beloofden beide landen nog eens elk drie houwitsers te sturen. "Wij houden ons aan ons woord", aldus Lambrecht.
Deze week ontving Oekraïne de eerste vijf Gepard-luchtafweertanks, inclusief munitie. Daarvan wil Duitsland dertig stuks leveren. Het is de bedoeling dat Oekraïne ook de beschikking krijgt over Duitse luchtafweersystemen. Lambrecht verwacht dat die in de herfst in gebruik genomen kunnen worden. De training van Oekraïense soldaten om daarmee om te kunnen gaan zou nu snel kunnen beginnen.
Coördinatiecentrum 'graandeal' opent woensdag in Istanbul
14:10 | Het coördinatiecentrum van de VN, dat toezicht houdt op de uitvoering van de graandeal tussen Oekraïne, Rusland en gastland Turkije, opent volgens het Turkse ministerie van Defensie woensdag zijn deuren met een kleine ceremonie. Het moet een veilig transport over zee van Oekraïens graan garanderen.
Het centrum komt volgens Turkse media in de campus van de Nationale Defensie-universiteit, circa 7 kilometer ten noorden van het centrum van Istanbul. Het coördinatiecentrum, het 'graanbureau', staat naar verluidt onder leiding van een Turkse admiraal. Er zouden in totaal twintig gedelegeerden komen te werken.
Er zal alleen in noodsituaties contact nodig zijn tussen Oekraïners en Russen, die gescheiden van elkaar werken. Het centrum is dus vanaf woensdag operationeel. De eerste lading Oekraïens graan zou volgens de autoriteiten in Oekraïne mogelijk woensdag al uitvaren uit de haven van Tsjornomorsk, aan de zuidrand van Odessa.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is erin geslaagd de oorlogvoerende landen ertoe te bewegen Oekraïens graan dat niet geëxporteerd kon worden door de strijd, onder toezicht van het coördinatiecentrum in schepen te laden en over de Zwarte Zee naar de Bosporus en de wereldmarkten te vervoeren. De betrokkenen hebben vrijdag in een paleis aan de Bosporus een overeenkomst hierover getekend.
De twee strijdende partijen zijn samen goed voor circa een derde van de wereldproductie van graan. In Oekraïense havens ligt zeker 20 miljoen ton op verscheping te wachten. De oorlog drijft de voedselprijzen op en veroorzaakt voedseltekorten.
De deal werd zaterdag al overschaduwd door oorlogshandelingen in de belangrijkste haven van Oekraïne, Odessa. Russen hebben de haven met kruisraketten bestookt, aldus de Oekraïners. Het Kremlin meldde een aanval op een Oekraïens marinevaartuig en munitiedepots.
Oekraïne meldt zware bombardementen aan zuidkust
11:35 | Het zuiden van Oekraïne is dinsdagochtend volgens de regionale autoriteiten getroffen door 'massale' Russische bombardementen. Het zou gaan om de kustplaats Zatoka, ten zuiden van Odessa, en de stad Mikolajiv. Volgens het leger zouden in Mikolajiv ook raketten op haveninfrastructuur terechtgekomen zijn.
De gouverneur van Mikolajiv zegt dat er 'kritieke infrastructuur' beschadigd is geraakt, maar het is niet duidelijk of dit de haven betreft. Er zouden geen slachtoffers zijn gevallen. De stad ligt dicht bij de frontlinie in Zuid-Oekraïne en wordt daardoor vaak getroffen door Russische beschietingen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski plaatste een video op sociale media van verwoeste gebouwen in Zatoka, een populaire badplaats aan de Zwarte Zee. Hij schrijft erbij dat het een gewoon dorp is, 'zonder bases, zonder troepen, de Russische terroristen wilden gewoon schieten'.
Volgens het Oekraïense leger komen de Russische raketten van vliegtuigen die boven de Zwarte Zee vliegen. De aanvallen op de kust komen slechts een paar dagen nadat Rusland en Oekraïne een deal sloten om graan te kunnen exporteren via de Zwarte Zee. Zaterdag beschoten de Russen al de haven van Odessa. Veel internationale leiders en organisaties reageerden woedend op die aanval en vreesden dat de graandeal in gevaar zou komen. Oekraïne hoopt deze week het verschepen van graan te kunnen hervatten.
Duitse exportsector somber gestemd door dreigend gastekort
10:25 | Het dreigende gastekort leidt tot sombere vooruitzichten in de Duitse exportsector. Dat komt naar voren in een onderzoek van het Duitse Ifo-instituut onder ongeveer 2300 industriële bedrijven. Vooral in de chemische industrie, waar het gebruik van aardgas bijzonder hoog is, zijn bedrijven flink negatiever geworden over de buitenlandse handel.
Maandag maakte het Russische staatsgasbedrijf Gazprom bekend dat het vanaf woensdag de gasleveringen via de pijpleiding Nord Stream 1 opnieuw zou verminderen. De opgegeven reden was de reparatie van een turbine. Sinds de oorlog in Oekraïne, waarop het Westen met strenge sancties tegen Rusland heeft gereageerd, is het risico dat Moskou de gaskraan volledig dichtdraait toegenomen. Dit zou de Duitse economie, die sterk afhankelijk is van Russisch gas, hard raken. Aangezien Duitsland de grootste economie van Europa is, en een belangrijke handelspartner van Nederland, zal dat ook gevolgen hebben voor het gehele eurogebied.
De exportverwachtingen, een stemmingsindicator voor de Duitse industrie, daalden volgens het Ifo-instituut in juli tot min 0,5 punten. Naast chemiebedrijven zijn ook voedselproducenten pessimistischer geworden. Drukkerijen en fabrikanten van rubber- en kunststofproducten verwachten eveneens een daling van de buitenlandse handel en Duitse meubelfabrikanten zijn ook voorzichtiger geworden.
'Russische regime change in Oekraïne is niet reëel'
10:10 | De Oekraïense strijdkrachten hebben tientallen Russische wapendepots succesvol vernietigd met behulp van Westerse Himars-raketsystemen, volgens de Oekraïense defensieminister Oleksii Reznikov. Daarnaast meldt het Russische ministerie van Defensie dat het Russische leger in Oekraïne een aanval succesvol heeft uitgevoerd op een munitiedepot voor Amerikaanse precisiewapens.
Geen info over Oekraïens oorlogsschip in haven Odessa
08:27 | Het Britse ministerie van Defensie meldt dat er 'geen indicatie' is dat Oekraïne afgelopen weekend een oorlogsschip en een voorraad antischeepsraketten in de haven van Odessa had liggen, toen Rusland zei deze doelen te hebben vernietigd met precisiewapens.
In de dagelijkse inlichtingenupdate staat ook dat Rusland antischeepsraketten als een grote bedreiging zien, omdat die de effectiviteit van de Russische vloot op de Zwarte Zee beperken en daarmee het invasieplan ondermijnen. Rusland zou 'niet realistisch' kunnen proberen om Odessa vanaf het water te veroveren.
Het vernietigen en verzwakken van het Oekraïense vermogen om schepen aan te vallen blijft voor Rusland een prioriteit, stellen de Britten. Zij schrijven ook dat de Russen hierbij te maken hebben met onder meer verouderde inlichtingen en slechte planning.
De raketaanval vond plaats nadat Rusland, Oekraïne, Turkije en de Verenigde Naties een langverwacht akkoord hadden gesloten over de export van Oekraïens graan. Daardoor werd gevreesd dat de deal mogelijk niet zou doorgaan. Volgens Rusland was de aanval gericht op militaire doelen en zal deze 'geen invloed hebben op de uitvarende schepen'.
EU-lidstaten bereiken akkoord over noodplan gas
04:38 | De lidstaten van de Europese Unie hebben een akkoord bereikt over de gasvoorziening komende winter, meldt persbureau DPA op basis van anonieme diplomaten. Het noodplan voorziet erin dat de lidstaten tussen augustus en maart vrijwillig 15 procent minder gas verbruiken.
Zo moet worden voorkomen dat huishoudens en essentiële voorzieningen als ziekenhuizen de komende winter letterlijk in de kou komen te staan indien Rusland de gastoevoer verder of helemaal afsluit.
Daarnaast wordt er een mechanisme ingesteld dat een waarschuwing afgeeft als er in de EU als geheel een gastekort dreigt te ontstaan. Dan kunnen doelstellingen voor gasbesparing verplicht worden gesteld. Die verplichte besparingen kunnen alleen worden afgedwongen door de Europese Raad, niet door de Commissie.
Ambassadeur ontvangt Onafhankelijkheidsprijs voor Zelenski
03:32 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski krijgt dinsdag een nieuwe prijs, de zogenoemde Dutch Independence Award, de Nederlandse Onafhankelijkheidsprijs. Deze onderscheiding is een initiatief van de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid.
Met de prijs wil de stichting mensen eren 'die naast denken ook ‘doen’ in onafhankelijkheid', zo meldde de organisatie eerder. Mensen 'die een perspectief bieden op de wijze waarop staten zich tot elkaar zouden kunnen of moeten verhouden en de daad bij het woord voegen. Mensen die het begrip onafhankelijkheid levend houden door de inhoud ervan te vernieuwen.'
De prijs wordt dinsdag niet aan Zelenski zelf overhandigd, maar aan de Oekraïense ambassadeur Maksym Kononenko. Hij ontvangt het bronzen beeldje in raadhuis De Paauw in Wassenaar uit handen van voorzitter Jan Anthonie Bruijn van de Eerste Kamer. Daaraan voorafgaand zal de Oekraïense schrijver Andrej Koerkov de jaarlijkse Onafhankelijkheidsrede houden.
Oekraïne: Gazprom verhoogt zonder waarschuwen druk in pijpleiding
03:26 | Het Russische gasbedrijf Gazprom heeft zonder waarschuwing de druk in een pijpleiding waardoor gas naar Europa stroomt scherp verhoogd, zegt het Oekraïense staatsbedrijf dat de gaspijpleiding beheert.
Zulke drukverhogingen kunnen tot noodgevallen leiden, zoals het scheuren van een pijpleiding. Beheerders van de apparatuur moeten elkaar daarom waarschuwen voordat de druk wordt verhoogd.
Zelenski stelt nieuwe commandant Oost Oekraïne aan
00:01 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft een commandant in Oost-Oekraïne vervangen. Hryhori Halahan gaf sinds augustus 2020 leiding aan speciaal getrainde militaire eenheden die in de regio's Donetsk en Loehansk vochten tegen pro-Russische separatisten en het Russische leger, dat in februari 2022 het land binnenviel. De 44-jarige generaal-majoor is vervangen door Viktor Khorenko.
Een reden is niet bekendgemaakt. The Kyiv Independent meldt dat de speciale eenheden verkenningsmissies en geheime operaties achter de vijandelijke linies uitvoeren.
In het oosten van Oekraïne (de Donbas) hebben de Oekraïense troepen zware verliezen geleden. De twee regio's Donetsk en Loehansk, waar sinds 2014 al wordt gevochten, zijn inmiddels voor een groot deel in handen van de Russen.
De generale staf van het Oekraïense leger meldde maandag zowel nieuwe successen als nederlagen aan het front.