'De spanningen lopen eigenlijk op sinds Kosovo de onafhankelijkheid uitriep in 2008', zegt BNR's buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. 'Joegoslavië viel uiteen in allemaal kleine oorspronkelijke landen.' Eerst Kroatië, gesteund door de Duitse bondskanselier Helmut Kohl. Een ander land dat zich losmaakte was Kosovo. 'Maar Kosovo is volgens Servië geen losstaand land; het hoort bij Servië. Dat conflict is toen ontstaan en eigenlijk nooit opgelost.'
Kosovo is voornamelijk een moslimland. 'Er is daar ook een Servische minderheid. Die heeft de steun van Servië. Die Servische minderheid en Servische staatsburgers reizen heen en weer en nu hebben ze ruzie gekregen over een nummerbord.'
Nummerplaten
Hammelburg legt uit dat Kosovo wil dat op de nummerplaat de letters 'rsk' komen te staan van Republiek Kosovo. Terwijl er ook een nummerbord bestaat met alleen de letters 'ks'. Dat betekent Kosovo. 'Daar hebben de Serviërs niet zoveel moeite mee.'
'Ik denk dat de Servische regering er altijd alles aan zou doen om ervoor te zorgen dat Kosovo niet meer onafhankelijk wordt gezien dan dat het is', zegt Stefan van Dijk, hij is werkzaam voor een Nederlands-Kosovaars bedrijf en al 10 jaar woonachtig in Kosovo. 'De meeste etnische Serviërs - dat is 6 procent van de bevolking van Kosovo - hebben daar niet echt een heel groot probleem mee heeft. Maar ik denk dat de Servische president Aleksandar Vučić een aantal mensen tegen elkaar opzet om het te laten lijken dat er rellen zijn.'
Van Dijk denkt dat er vooral een ruzie is tussen de Servische president en Kosovaarse regering. 'Ik denk dat uiteindelijk een aantal krachten en de machten helemaal niet wil dat landen als Kosovo en onafhankelijk zijn. Ook bijvoorbeeld de Russische president Vladimir Poetin - die Servië steunt - heeft daar geen belang bij om meerder redenen.' Van Dijk ziet dat het westen juist wil dat er afspraken gemaakt worden tussen Kosovo en Servië en dat de landen elkaar gaan erkennen. 'De president van Servië kan en wil dat niet doen, dus zal altijd iets verzinnen om dat soort gesprekken stuk te laten lopen, bijvoorbeeld door rellen op te stoken.'
111 landen
Hammelburg vervolgt: 'Er zijn 111 landen die Kosovo erkennen. Bijna de helft van de landen in de wereld heeft dat dus niet gedaan. Daar zitten ook een paar Europese landen bij. Kosovo en Servië zijn allebei kandidaat-lid voor de Europese Unie. Het is belangrijk dat ze niet terugvallen in fouten van vroeger, door bijvoorbeeld te agressief te worden tegenover de ander. En zich een beetje te richten op de Kopenhagencriteria.'
In Kosovo speelt het EU-lidmaatschap zeker, al weten zij dat het nog ver weg is zegt Van Dijk. 'De heilige graal is de visumliberalisatie; Kosovaren zijn namelijk de enige Europeanen die niet vrij door Europa kunnen reizen. Nederland en Frankrijk zijn erop tegen. En dat wringt, want ik denk dat er nergens een meer pro-westers, pro-Amerikaans en pro-EU volk is dan in Kosovo. Vorig jaar is er een democratische omslag geweest, waardoor de regering nog meer democratisch is geworden.' Van Dijk verwijst naar de lijstjes die gaan over bijvoorbeeld democritica en persvrijheid daar blijft Kosovo klimmen. 'Veel te langzaam wat mij betreft, maar het daalt niet.'
Van Dijk is optimistisch dat het uiteindelijk goedkomt met het conflict met Servië. 'Ik denk dat de Kosovaarse regering echt ziet dat het een goede relatie moet hebben Servië, met name om economische redenen. Ik denk dat Amerika en Rusland daarbij belangrijk zijn - al heeft Rusland andere dingen aan het hoofd. Het conflict is groter dan deze twee landjes in Zuid-Europa', denkt Van Dijk.