Internationaal21 sep '22 19:46

Liveblog | Poetin kondigt gedeeltelijke militaire mobilisatie af, 'Kans op vredesbesprekingen steeds kleiner

Auteur: BNR Webredactie

Het is dag 209 van de oorlog in Oekraïne. In dit liveblog vind je alle laatste updates over het voortdurende conflict en alle gevolgen ervan.

(ANP / Associated Press)

Rusland laat tien in Oekraïne gevangengenomen buitenlanders vrij

19:34 | Rusland heeft woensdag tien krijgsgevangenen vrijgelaten die in Oekraïne waren gevangengenomen. Dat gebeurde na bemiddeling door de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman. Volgens een functionaris in Saudi-Arabië staan er Amerikaanse, Britse, Zweedse, Kroatische en Marokkaanse staatsburgers op de lijst.

Een vliegtuig met vrijgelaten gevangenen is in het koninkrijk geland. Hoe de deal tot stand is gekomen en wat Rusland in ruil krijgt, is onduidelijk.

Onder de vrijgelaten gevangenen bevinden zich twee Amerikaanse staatsburgers, de 39-jarige Alexander Drueke en de 27-jarige Andy Huynh, vertelde een familievertegenwoordiger. De twee mannen uit Alabama werden in juni gevangengenomen terwijl ze in Oost-Oekraïne aan de zijde van Oekraïense troepen vochten tegen de Russen. Eind juni liet Moskou nog doorschemeren dat de twee 'huurlingen' zouden worden berecht voor hun 'misdaden'.

De Britse premier Liz Truss noemde de vrijlating van vijf Britse onderdanen die in Oekraïne waren gevangengenomen 'hoogst welkom'. Op Twitter schreef ze ook nog dat 'Rusland een einde moet maken aan de meedogenloze uitbuiting van krijgsgevangenen en burgergevangenen voor politieke doeleinden'.

Arrestaties in Rusland bij protesten tegen mobilisatie

18:53 | In diverse steden in Rusland is woensdag geprotesteerd tegen het besluit van president Vladimir Poetin een deel van de bevolking te mobiliseren voor de strijd in Oekraïne. Daarbij zijn volgens de Russische burgerrechtenorganisatie OVD-Info zeker 268 mensen aangehouden.

De onafhankelijke organisatie zei weet te hebben van arrestaties in minstens 22 steden, waaronder Moskou en Sint-Petersburg. Dergelijke protesten zijn illegaal in Rusland.

Poetin maakte zijn besluit tot gedeeltelijke militaire mobilisering woensdag bekend in een toespraak. Zeker 300.000 reservisten zullen worden opgeroepen. Weigering om te vechten kan tien jaar cel opleveren.

VS en NAVO niet verrast door Poetins nucleaire dreigementen

18:16 | De Verenigde Staten en de NAVO zijn niet verrast door de nucleaire dreigementen van de Russische president Vladimir Poetin, maar zien die wel als een 'gevaarlijke en roekeloze' escalatie van de situatie in Oekraïne.

Poetin beschuldigde het Westen woensdag in een televisietoespraak van 'nucleaire chantage' en zei dat Rusland 'veel wapens' heeft om mee terug te slaan. Secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg benadrukt dat hij niet mee wil gaan in het betoog van Rusland en dat een nucleaire oorlog onder geen beding mag uitbreken. Hij neemt Poetins woorden serieus en wil dat Moskou ook inziet wat de ernst van zo'n dreigement is.

John Kirby, de woordvoerder van de Amerikaanse nationale veiligheidsraad, sluit zich daarbij aan en noemt Poetins uitlatingen 'onverantwoordelijk'. Tegelijkertijd sluit dat volgens Kirby aan bij hoe de Russische president zich de afgelopen zeven maanden gedragen heeft.

De Amerikaanse president Joe Biden zei dat 'een nucleaire oorlog niet gewonnen kan worden en nooit mag worden gevoerd'.

De NAVO en de VS zien vooralsnog geen verandering in de strategische opstelling van kernwapens, maar houden de situatie nauwlettend in de gaten. Als het nodig is, kunnen ook de eigen posities aangepast worden.

De Franse president Emmanuel Macron riep nucleaire mogendheden vanuit New York op verantwoordelijk te handelen, zei hij na gesprekken met Rafael Grossi, de chef van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA).

Beatrice Fihn, voorzitter van de Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens (ICAN), veroordeelt de dreigementen van Poetin ten scherpste. De organisatie die in 2017 de Nobelprijs voor de Vrede won roept alle partijen op om deëscalerend te werk te gaan en de kernwapens van tafel te halen.

Biden: Rusland schendt het VN-Handvest met oorlog in Oekraïne

18:00 | Rusland schendt het Handvest van de Verenigde Naties met zijn oorlog in Oekraïne, zei de Amerikaanse president Joe Biden woensdag in zijn toespraak tot de Algemene Vergadering van de VN in New York. 'Een permanent lid van de Veiligheidsraad is zijn buurland binnengevallen, in een poging een soevereine staat van de wereldkaart te vegen', zei Biden.

'Alleen vandaag al heeft (de Russische president Vladimir) Poetin nucleaire dreigementen geuit tegen Europa en extra troepen gemobiliseerd', vervolgde Biden, 'terwijl Rusland nepreferenda organiseert die direct in strijd zijn met het Handvest van de Verenigde Naties dat het zelf heeft ondertekend.'

Ook besteedde Biden enkele woorden aan het Russische argument dat het land gedwongen was tot militaire actie over te gaan omdat het bedreigd werd. 'Niemand bedreigde Rusland. En niemand anders dan Rusland heeft het conflict gezocht.' De Amerikaanse president kwam vervolgens terug op het gevaar van nucleaire dreigementen: 'Een nucleaire oorlog kan niet gewonnen worden en mag nooit gevoerd worden.'

Biden riep de leden van de vergadering op Oekraïne unaniem te steunen. 'We moeten duidelijk, vastberaden en standvastig zijn: we staan solidair met Oekraïne in de strijd tegen Rusland. Als naties zonder gevolgen imperiale ambities kunnen nastreven, dan zetten ze alles waarvoor de Verenigde Naties staan op het spel.'

D66 wil dat kabinet nieuwe wapenhulp aan Oekraïne toezegt

17:17 | D66 wil dat het kabinet meer doet voor Oekraïne. Fractievoorzitter Jan Paternotte vroeg het kabinet tijdens het debat over de begroting een 'stevig pakket nieuwe wapensteun' aan Oekraïne toe te zeggen. 'Oekraïne heeft nu het offensief, laten we doorzetten.'

Paternotte vindt ook dat het kabinet meer moet doen om Nederlanders te doordringen van het belang van de steun aan de regering in Kiev want de komende winters zullen moeilijk worden. 'Doet het kabinet voldoende om mensen bewust te maken waarom wij dit doen?', vroeg de fractievoorzitter.

Steun voor de Oekraïners in de strijd tegen Rusland moet worden voortgezet. 'Zonder hulp van buitenaf hadden wij het niet gered tegen tegen Spaanse, Franse en Duitse overheersing', zei Paternotte.

Al sinds het begin van de oorlog op 24 februari stuurt Nederland wapens richting Oekraïne. Er is inmiddels voor meer dan 222 miljoen euro aan militair materieel gestuurd. Die steun gaat ook door zolang de oorlog duurt, zegt het kabinet voortdurend.

Zelenski: kans op vredesbesprekingen steeds kleiner

16:06 | De kans dat het conflict in Oekraïne eindigt met vredesbesprekingen wordt volgens Oekraïense president Zelenski steeds kleiner. Voor hem zou dat scenario overigens enkel kunnen plaatsvinden wanneer Russische troepen zijn land verlaten.

Zelenksi zei tegen de Duitse BILD TV dat hij graag met Moskou in gesprek wil vanuit een positie van kracht. Hij herhaalde zijn wens voor meer wapensystemen van Duitsland.

Rus die weigert te vechten kan tot tien jaar cel krijgen

15:57 | Russen die weigeren mee te doen aan militaire gevechtsoperaties kunnen tot tien jaar gevangenisstraf krijgen. Het hogerhuis van het Russische parlement heeft vandaag ingestemd met die wetswijziging. Een dag eerder had het lagerhuis, de Doema, al goedkeuring verleend. Na ondertekening door president Vladimir Poetin wordt de maatregel van kracht.

Weigering om bevelen op te volgen kan ook worden bestraft met maximaal tien jaar gevangenisstraf. Daarnaast zijn de celstraffen voor desertie, plundering en vrijwillige overgave aan de tegenstander verhoogd.

Poetin gaf eerder vandaag opdracht tot gedeeltelijke mobilisatie in Rusland nadat zijn militairen terrein hadden verloren in Oekraïne. Het Russische leger moet nu zo’n 300.000 reservisten oproepen.

Zelenski gelooft niet dat Poetin nucleaire wapens zal inzetten

15:01 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski gelooft niet dat zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin nucleaire wapens zal inzetten. 'Ik denk niet dat de wereld hem zal toestaan ​​die wapens te gebruiken', aldus Zelenski in een interview met de Duitse krant Bild.

Hij reageert daarmee voor het eerst op de tv-toespraak vanochtend waarin Poetin een gedeeltelijke militaire mobilisatie aankondigde en dreigde met de inzet van nucleaire wapens. Het Westen moet volgens Zelenski niet worden gechanteerd door Poetins dreigementen. Hij laat in het interview met Bild weten door te gaan met de bevrijding van Oekraïense gebieden die zijn bezet door Rusland.

De mobilisatie van honderdduizenden reservisten komt voor Zelenski niet als een verrassing. Hij wijst erop dat inlichtingendiensten en bondgenoten hebben gezegd dat Poetin afgelopen maand al aan het mobiliseren was. Dit toont volgens Zelenski aan dat er problemen zijn met het Russische legerpersoneel, terwijl Poetin probeert om Oekraïne te 'verdrinken in bloed', inclusief die van Russische soldaten.

Hoekstra: beantwoord Poetin met meer wapens, sancties en hulp

14:26 | Nederland zal de nieuwe stappen die Rusland zet in de oorlog in Oekraïne beantwoorden met 'meer wapens, meer sancties, meer hulp'. Dat schrijft minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken op Twitter. 'De schijnreferenda en gedeeltelijke mobilisatie door Rusland zijn een nieuwe poging van Poetin om met agressie en intimidatie zijn zin te krijgen. Hieraan toegeven is geen optie.'

Hoekstra noemt het 'cruciaal dat we juist nu koers houden' door Oekraïne te ondersteunen. 'We zien dat onze steun werkt: Oekraïne heeft grote stukken land terugveroverd. Laat duidelijk zijn, Ruslands oorlog is en blijft volstrekt illegaal. We moeten er alles aan doen om het bloedvergieten door Poetin te stoppen.'

De Nederlandse regering benadrukt al langer dat er meer wapens en (financiële) steun naar Oekraïne zal gaan. Premier Mark Rutte zei eerder dat hij de taal van Poetin ziet als 'een soort paniekreactie' omdat hij ziet dat de westerse steun aan Oekraïne vruchten afwerpt.

Minister van Defensie Kajsa Ollongren zegt dat Poetin zich 'hard en compromisloos' opstelt. 'Ons antwoord kan niet anders zijn dan Oekraïne nog meer te steunen, samen met alle landen die staan voor democratie en vrijheid.'

Wopke Hoekstra is momenteel in New York City voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Hij slaat daarom dit jaar de Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer over. Rutte en Ollongren zijn wel aanwezig.

Vluchten uit Rusland volgeboekt door zorgen om mobilisatie

14:21 | Vluchten uit Rusland zijn volgeboekt vanwege zorgen bij de Russische bevolking over de gedeeltelijke mobilisatie, die is aangekondigd door president Vladimir Poetin. Het gaat bijvoorbeeld om vluchten naar Turkije en Armenië. Russen kunnen naar die landen reizen zonder visum.

Er zijn zorgen dat mannen verplicht worden om in Oekraïne te gaan vechten. Door de mobilisatie kan Rusland 300.000 reservisten oproepen voor de strijd in Oekraïne. Het is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog dat Rusland overgaat tot een mobilisatie.

Volgens Turkish Airlines zijn vluchten voor een enkele reis van de Moskouse luchthaven Vnoekovo naar Istanbul, Ankara en Antalya voor de komende drie tot vier dagen uitverkocht. Turkish Airlines zegt voor donderdag en vrijdag de capaciteit te vergroten. Ook bij de Turkse maatschappij Pegasus zijn vluchten vanuit Moskou naar Istanbul en andere bestemmingen in Turkije uitverkocht.

Volgens gegevens van de Russische luchtvaartsite Aviasales zijn ook directe vluchten van Moskou naar de Armeense hoofdstad Jerevan uitverkocht, net als tickets naar de Georgische hoofdstad Tbilisi. Ook is er veel vraag naar vluchten vanuit Rusland naar Dubai.

De goedkoopste vluchten van Moskou naar Istanbul kosten nu meer dan 80.000 roebel, omgerekend 1328 euro. De prijzen stegen tot wel 173.000 roebel, aldus de website van Turkish Airlines.

Oekraïne begint met ontmijning heroverd terrein in regio Charkov

14:10 | Oekraïne is begonnen om het recent op Rusland veroverde gebied in de noordoostelijke regio Charkov van mijnen te ontdoen. Het gaat om 12.000 vierkante kilometer, een gebied groter dan Qatar, zei een medewerker van de hulpdiensten woensdag.

Hij sprak de verwachting uit dat het werk meerdere jaren in beslag neemt. De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada helpen bij de ontmijning.

De Oekraïense strijdkrachten hebben met hun tegenoffensief met name in de regio Charkov veel terrein gewonnen, waarbij massagraven zijn aangetroffen.

Waterleiding kerncentrale Zaporizja geraakt door zwaar geschut

14:05 | Bij de kerncentrale in Zaporizja is een technische waterleiding getroffen door een groot kaliber kogel. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie via de Russische staatszender RIA.

De kerncentrale bij Zaporizja werd in Maart veroverd door Russische troepen en bevindt zich dichtbij de frontlinies van het conflict. In de afgelopen maanden werd de kerncentrale meermaals beschoten, wat de angst voor een nucleaire ramp aanwakkerde. Oekraïne en Rusland beschuldigen elkaar ervan de kerncentrale te beschieten, schrijft persbureau Reuters.

Rusland: 5937 soldaten om het leven gekomen sinds begin van conflict

13:51 | Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne eind februari zijn er 5937 soldaten om het leven gekomen. Dat meldt de Russische minister van Defensie Sjojgoe in de eerste officiële update in bijna zes maanden tijd.

Sjojgoe verwierp berichtgeving uit Kiev en Westerse landen dat er een veel groter aantal Russische soldaten zou zijn gedood, en zei dat 90 procent van alle gewonde Rusissche soldaten inmiddels zijn teruggekeerd aan het front.

Russische groepering roept op tot protest tegen mobilisatie

13:40 | Een groepering in Rusland, de Vesna Youth Democratic Movement, roept Russische militairen en reservisten op om te weigeren in het leger te dienen. Dat schrijft Al Jazeera.

De oproep tot dienstweigering volgt op de toespraak van Vladimir Poetin van vanochtend, waarin hij aankondigde over te gaan tot 'gedeeltelijke mobilisatie', wat inhoudt dat zo'n 300.000 reservisten met gevechtservaring worden opgeroepen zich bij de strijdkrachten in Oekraïne te voegen.

Volgens de Vesna Youth Democratic Movement zullen woensdag rond 7 uur lokale tijd protesten plaatsvinden in verschillende steden en dorpen in Rusland. 'Je hoeft niet voor Poetin te sterven', luidt het statemet van de beweging. 'Je bent alleen maar kanonnenvoer voor de autoriteiten, je zal te grabbel worden gegooid zonder enig nut of doel.'

'Door toespraak Poetin kan er een streep door de miljoenennota'

13:28 | Waar het gisteren nog ging om de miljoenennota en het prijsplafond dat miljarden euro's gaat kosten, heeft de toespraak van de Russische president Poetin vanochtend de nodige geopolitieke verschuivingen veroorzaakt; en dat is te merken op de markten, zo ziet Edin Mujagic in de podcast Macro met Boot en Mujagic.

Minister: Russische economie krimpt minder dan verwacht

12:58 | De door westerse sancties getroffen Russische economie zal dit jaar minder krimpen dan eerder werd voorspeld. Ook zal de economie in 2024 weer groeien dankzij de binnenlandse vraag en investeringen. Dat zei de Russische economieminister Maxim Resjetnikov tegen de Russische Federatieraad, het hogerhuis van het parlement.

Het bruto binnenlands product, de maatstaf voor economische groei, zal volgens de minister dit jaar met 2,9 procent krimpen, vergeleken met een eerdere prognose van 4 procent. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voorspelt voor dit jaar een krimp van 6 procent in Rusland.

Resjetnikov verwacht dat de Russische economie volgend jaar met 0,8 procent zal krimpen als gevolg van een daling van de export, die onder druk staat door de westerse sancties tegen het land. Maar in 2024 zal de economie volgens de minister weer met 2,6 procent groeien dankzij 'een toename van de binnenlandse vraag, het consumptieniveau en de investeringen'.

De 'omlegging' van de Russische olie- en gasexport naar 'neutrale landen' zal de economische activiteit in 2024 en 2025 helpen ondersteunen, voegde de minister eraan toe. Resjetnikov sprak uren nadat president Vladimir Poetin opdracht had gegeven tot een gedeeltelijke militaire mobilisatie in Rusland. Kenners zien dat als een escalatie van het offensief van Moskou in Oekraïne, dat een impact zou kunnen hebben op de economie.

Expert: Poetin doet weer alsof het Westen hem geen keuze laat

12:35 | De Russische president Vladimir Poetin probeert met zijn gedeeltelijke mobilisatie opnieuw het beeld te schetsen dat het Westen hem geen andere keuze laat. Dat zegt onderzoeker bij Clingendael Niels Drost over de speech die Poetin woensdag gaf. Zijn speech is veelzeggend voor de militaire situatie in Oekraïne, stelt Drost, waar Rusland recent terrein verloor in de oorlog.

Poetin kondigde in zijn toespraak aan dat op korte termijn 300.000 reservisten gemobiliseerd worden voor de 'speciale militaire operatie' in Oekraïne, zoals hij de invasie zelf noemt. Volgens de president is het Westen niet uit op vrede, maar wil het Rusland 'vernietigen'. Ook zei Poetin dat het Westen zijn land nucleair chanteert en dat Moskou 'veel wapens' heeft om mee te reageren.

'Dat steekt redelijk af bij wat hij tot nu toe gedaan heeft', zegt Drost, over Poetins verwijzing naar het Russische kernarsenaal. 'Zulke dreigementen hebben we nog niet eerder gezien. Ik denk dat dit vooral bedoeld is om het Westen af te schrikken. En om naar de Russische bevolking uit te stralen: jullie zijn veilig.'

Door een gedeeltelijke mobilisatie af te kondigen balanceert Poetin tussen de wensen van de Russische bevolking enerzijds en de realiteit van de militaire situatie in Oekraïne, denkt Drost. 'Hij zal zelf zien dat het op de huidige manier niet gaat in Oekraïne', aldus de onderzoeker. 'Dat hij dit nu moet doen, is veelzeggend voor hoe het er voor staat. Oekraïne heeft recent grote delen van het eigen grondgebied bevrijd.'

Een algehele mobilisatie zou een uiterst impopulaire maatregel zijn in Rusland, aldus Drost. 'Poetin probeert hiermee te voorkomen dat er een grote negatieve reactie komt. Het gaat nu om reservisten die opgeroepen kunnen worden. Maar als al 'onze jongens' ook nog zouden moeten gaan vechten, mannen die niks met het leger hebben, dan zou dat waanzinnig ongewenst zijn.'

Ook de referenda die Moskou in (grotendeels) veroverde gebieden wil gaan houden over aansluiting bij Rusland zijn veelzeggend, vindt Drost. 'Het zijn schijnreferenda. Ook die laten zien dat Poetin nu de noodzaak ziet om snel vooruitgang te boeken in Oekraïne. Rusland staat er militair niet al te goed voor. Ook met de eigen economie gaat het niet goed. Poetin zal proberen daar een kentering in aan te brengen. En hij framet het vooral alsof Rusland geen andere keus heeft, alsof het Westen hem hiertoe dwingt en dat Oekraïne op massale schaal misdaden begaat tegen zijn eigen bevolking. Dat valse narratief hebben we vaker gezien. Daarmee wil hij aantonen dat deze maatregelen nodig zijn.'

Oppositieleider Navalny: mobilisatie zal leiden tot 'enorme tragedie'

12:10 | Alexei Navalny, de gevangengenomen Russische oppositieleider, zegt dat gedeeltelijke mobilisatie zal leiden tot 'een enorme tragedie'.

In een videoboodschap vanuit de gevangenis, opgenomen en gepubliceerd door zijn advocaten, zegt hij: 'Dit zal leiden tot een enorme tragedie, tot een enorm aantal doden... om zijn persoonlijke macht te behouden is Poetin een buurland binnengegaan, heeft daar mensen gedood en stuurt nu een enorme hoeveelheid Russische burgers deze oorlog in.'

Navalny, de meest uitgesproken criticus van Poetin in Rusland, zit een gevangenisstraf van 11 en een half jaar uit nadat hij werd veroordeeld wegens overtreding van de voorwaardelijke vrijlating, fraude en minachting van de rechtbank - aanklachten die volgens hem zijn verzonnen om zijn politieke ambities te stoppen en een einde te maken aan afwijkende meningen.

Bezette delen Mykolajiv worden opgenomen in regio Cherson

11:55 | Bezette delen van de Oekraïense regio Mykolajiv zullen worden opgenomen in de aangrenzende regio Cherson. Dat heeft het door Rusland geïnstalleerde bestuur in Cherson bekendgemaakt, meldt het Russische staatspersbureau TASS.

Het besluit zou betekenen dat ook inwoners van Mykolajiv aankomende week in een referendum stemmen over toetreding tot Rusland. De volksraadpleging wordt tussen 23 en 27 september gehouden. Tegelijkertijd worden ook in bezette delen van de regio's Donetsk, Loehansk en Zaporizja over hetzelfde onderwerp referenda gehouden. Alle vier werden dinsdag aangekondigd.

Letland wil geen Russen opvangen die mobilisatie ontlopen

11:45 | Russen die de afgekondigde mobilisatie willen ontlopen door naar het buitenland te gaan, zijn in elk geval niet welkom in Letland. De Letse minister van Buitenlandse Zaken zegt ze niet op te willen vangen.

De Baltische staten Estland, Letland en Litouwen laten al bijna geen Russische burgers meer toe. Toeristen en zakenlieden komen die landen niet meer binnen. Voor Russen die de oorlog in Oekraïne willen ontlopen, wordt door Letland dus geen uitzondering gemaakt. Ook Finland denkt erover de regels voor reizigers uit Rusland nog verder aan te scherpen. Litouwen heeft de paraatheid van het leger verhoogd bij de grens met Rusland.

Bij de gedeeltelijke mobilisatie, die president Vladimir Poetin woensdagochtend afkondigde, worden 300.000 reservisten opgeroepen. De Doema, het Russische parlement, verhoogde dinsdag al de straffen voor mensen die niet komen opdagen tijdens een mobilisatie.

Volgens de onafhankelijke Russische krant The Moscow Times is aan de ticketprijzen van vliegreizen al te zien dat mensen het land proberen te verlaten. Na de toespraak van Poetin zijn de prijzen van vluchten uit Moskou flink gestegen. De tickets naar onder meer de Armeense hoofdstad Jerevan en het Turkse Istanbul zijn vele malen duurder geworden.

Poetin-bondgenoot: nucleaire dreiging afkomstig van westerse leiders

11:15 | Sergej Markov, een voormalig lid van de Russische Staatsdoema voor de partij van president Vladimir Poetin, heeft de gedeeltelijke mobilisatie van de president verdedigd.

'Het was absoluut duidelijk dat Rusland geen oorlog heeft tegen Oekraïne, Rusland heeft geen reden om technische kernwapens te gebruiken tegen Oekraïners,' zei hij tegen het BBC Radio 4 programma Today. 'Oekraïners zijn onze broeders, maar Oekraïne is bezet door westerse landen en het zijn westerse landen die tegen het Russische leger vechten en Oekraïense soldaten als slaven gebruiken.'

Markov zei verder dat 'iedereen in de wereld nu aan een nucleaire oorlog denkt', en zei dat een dergelijke escalatie het gevolg zou kunnen zijn van 'het idiote gedrag' van de Amerikaanse president Joe Biden en de voormalige en huidige Britse premiers Boris Johnson en Liz Truss.

'Biden, Johnson en Truss zijn volledig verantwoordelijk voor de oorlog in Oekraïne,' zei hij.

Premier Rutte: mobilisatie is paniekreactie

10:40 | Premier Mark Rutte is niet onder de indruk van de uitspraken van Vladimir Poetin die een gedeeltelijke mobilisatie heeft afgekondigd. Bij Poetin heerst 'volgens mij paniek', zei Rutte. 'Je ziet natuurlijk dat Oekraïne tegen de Russische agressie met succes begint op te treden met Westerse steun.'

Hij denkt niet dat het gevaar vanuit Rusland is toegenomen. 'Het is ook niet in het belang van Rusland om rare dingen te doen. Dan hebben ze ook een heel groot probleem.'

'Het laat ons redelijk Siberisch, om in Russische termen te blijven', zei Rutte over de uitspraken van Poetin. 'Maar feit is wel dat er nog een gebied zo groot als Hongarije bezet is door de Russen. Het is zeker niet voorbij. We moeten scherp blijven, we moeten Oekraïne blijven steunen.'

Rutte is ook niet onder de indruk van de Russische retoriek dat de oorlog in Oekraïne mogelijk uitmondt in het gebruik van nucleaire wapens. Dat is volgens hem 'ook een soort retoriek dat we vaker gehoord hebben'. De premier vindt dat 'enige rust' op zijn plek is.

De minister-president deed zijn uitspraken voorafgaand aan de Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer. Het parlement debatteert over de plannen die het kabinet dinsdag heeft aangekondigd op Prinsjesdag.

Britse minister van Defensie: mobilisatie bewijst falen Russische invasie

10:35 | De Britse minister van Defensie Ben Wallace zegt dat het besluit van Poetin om militaire reservisten te mobiliseren ter ondersteuning van de oorlog in Oekraïne aantoont dat zijn invasie faalt. 'Hij en zijn minister van Defensie hebben tienduizenden van hun eigen burgers de dood ingestuurd, slecht uitgerust en slecht geleid', schrijft hij in een verklaring die door het ministerie van Defensie op Twitter is geplaatst. 'Geen enkele hoeveelheid dreigementen en propaganda kan het feit verbergen dat Oekraïne deze oorlog wint, de internationale gemeenschap verenigd is en Rusland een wereldwijde paria wordt.'

Rusland mobiliseert en voert wapenproductie op

10:00 | De gedeeltelijke mobilisatie die president Poetin heeft afgekondigd zal zo'n 300.000 reservisten met gevechtservaring op de been brengen. Die zijn echter niet direct inzetbaar. Volgens Rusland-correspondent Joost Bosman heeft Poetin gezegd dat de troepen allemaal eerst een opleiding krijgen. 'Ze moeten ook bewapend worden, het kan nog wel een aantal weken of maanden duren voordat deze troepen naar Oekraïne gestuurd worden.'

Westen reageert bezorgd op Russische mobilisatie

09:30 | De aankondiging van de militaire mobilisatie in Rusland leidt direct tot zorgen in het Westen. De Amerikaanse ambassadeur Bridget Brink in Kiev zegt Oekraïne te blijven steunen 'zolang als dat nodig is'.

Ze ziet de gedeeltelijke mobilisatie die de Russische president Vladimir Poetin heeft afgekondigd als een teken van zwakte van zijn leger. De Verenigde Staten zullen volgens haar 'nooit Ruslands claim op geannexeerd Oekraïens grondgebied erkennen'.

De Duitse vicekanselier Robert Habeck ziet Poetins aankondiging als 'een verdere escalatie'. 'Het is een volgende slechte en verkeerde stap van Rusland en we zullen kijken hoe we hierop moeten reageren.'

De Britse onderminister Gillian Keegan denkt dat het Westen Poetins dreigementen over kernwapens serieus moet nemen. 'Het is een zorgelijke situatie. Wij hebben de controle niet, ik weet niet eens of hij de controle heeft.'

Poetin en minister van Defensie Sjojgoe benadrukten gedeeltelijke karakter van de mobilisatie

09:20 | De Russische president Poetin en zijn minister van Defensie Sjojgoe hebben op de Russische televisie benadrukt dat de mobilisatie 'strikt gedeeltelijk' is. Alleen reservisten zullen worden opgeroepen, zei Poetin. 'In geen geval' zullen studenten of dienstplichtigen worden gevraagd om te dienen, benadrukte Sjojgoe. Toch zal deze aankondiging de Russen erg nerveus maken.

Het schokkende nieuws dat de mobilisatie vandaag onmiddellijk zal beginnen, betekent dat veel Russen, vooral jonge professionals, zullen overwegen het land zo snel mogelijk te verlaten. De Russische aandelenmarkt is sterk gedaald door het nieuws, en er zijn berichten over stijgingen in de verkoop van vliegtickets om het land te verlaten.

Sjojgoe: Rusland is groot, nog lang niet uitgeput

09:15 | Volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe heeft het Russische leger tot nu toe bijna 6000 soldaten heeft verloren in de strijd in Oekraïne. Onder meer de Verenigde Staten gingen eerder al uit van een veelvoud daarvan, en hadden het zelfs over 80.000 slachtoffers aan Russische zijde. De Russische defensieminister benadrukt echter dat Rusland een groot land is en dat de gedeeltelijke mobilisatie het land nog lang niet uitput. De eerste mensen worden woensdag al direct opgeroepen om te vechten. Dinsdag verscherpte het parlement de straffen voor desertie tijdens een mobilisatie.

De afgelopen weken is de roep op de Russische staatstelevisie om een mobilisatie steeds luider geworden. Oekraïne is bezig met een tegenoffensief en heeft met name in de regio Charkov veel terrein gewonnen. Het Russische leger kampt met een groot personeelstekort in Oekraïne, maar omdat Poetin steevast sprak van een 'speciale militaire operatie' in plaats van een oorlog kon hij geen beroep doen op dienstplichtigen en reservisten.

Oekraïne: mobilisatie toont dat oorlog niet volgens plan gaat

09:05 | De gedeeltelijke militaire mobilisatie die de Russische president Vladimir Poetin heeft aangekondigd, laat zien dat de oorlog in Oekraïne niet volgens plan gaat. Dat zegt Michailo Podoljak, de adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski.

'Alles gaat nog steeds volgens plan, toch? Het leven heeft een geweldig gevoel voor humor', zo schreef de topfunctionaris op Twitter. Hij wees ook op de gevolgen waar Russen mee te maken hebben sinds Russische troepen Oekraïne in februari binnenvielen, bijvoorbeeld economische sancties.

De mobilisatie komt volgens Podoljak niet onverwachts. Tegen persbureau Reuters zegt hij dat de andere opmerkingen van Poetin retorisch zijn en bedoeld zijn om de schuld van de oorlog en de verslechterde Russische economie op het Westen af te schuiven.

Britse minister van Defensie: Verklaring Poetin 'zorgwekkende escalatie'

08:50 | De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Gillian Keegan, heeft het dreigement van Vladimir Poetin aan het Westen dat hij over veel wapens beschikt als 'huiveringwekkend' omschreven, en voegde eraan toe dat de toespraak 'meer leugens van Poetin' waren. 'Het is een ernstig dreigement, maar het is er een dat al eerder is geuit', zegt ze tegen de BBC.

Eerder noemde ze zijn verklaring dat er een gedeeltelijke mobilisatie van Russische reservetroepen zal plaatsvinden een 'zorgwekkende escalatie'. Ze voegde eraan toe dat de opmerkingen van Poetin 'serieus' moeten worden genomen en drong ook aan op kalmte in het licht van zijn dreigement in zijn toespraak om kernwapens te gebruiken.

'Sommige uitspraken aan het eind waren nogal verontrustend en we roepen uiteraard op tot kalmte', zei ze tegen Sky News. 'Het is iets dat we heel serieus moeten nemen, want, weet je, we hebben het niet in de hand. Ik weet ook niet zeker of hij het onder controle heeft. Ik bedoel, dit is duidelijk een escalatie en natuurlijk wordt het Russische volk nu ingelijfd in deze oorlog.'

Russische minister van Defensie: 300.000 reservisten zullen worden opgeroepen

08:45 | Een vooraf opgenomen interview met de Russische minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, wordt momenteel uitgezonden op Russische media. Hij bevestigt dat de gedeeltelijke mobilisatie zal gelden voor mensen met militaire ervaring. Ongeveer 300.000 van deze mensen zullen worden opgeroepen.

Wat zei Poetin in zijn speech?

08:35 | In zijn speech heeft Poetin het volgende gezegd:

Hij kondigde een gedeeltelijke mobilisatie aan voor de militaire campagne van het land in Oekraïne. Dit betekent dat reservisten zullen worden opgeroepen - mensen die eerder in het leger hebben gediend.

De gedeeltelijke mobilisatie begint vandaag.

Hij beschuldigde het Westen van nucleaire chantage tegen Rusland.

Poetin zei dat Rusland 'veel wapens heeft om te reageren' op wat hij westerse bedreigingen noemde en zei dat hij niet bluft.

Hij zei dat hij alle Russische middelen zou inzetten om 'onze mensen' in de Donbas te verdedigen.

Hij beval een verhoging van de financiering om de wapenproductie van het land te stimuleren.

'Westen doet aan nucleaire chantage'

8:30 | De Russische president Vladimir Poetin beschuldigt het westen van 'nucleaire chantage'. Gevolgd door de dreiging dat Rusland 'veel wapens heeft om te antwoorden, dit is geen bluf'. De Russische sterke man kondigde vandaag gedeeltelijke mobilisatie af, wat betekent dat reservisten en mensen met een militair verleden worden opgeroepen voor de oorlog in Oekraïne.

Poetin benadrukte nogmaals zijn oorlogsdoel in het 'bevrijden van de Donbas', en dat de mensen in die regio 'niet onder het juk van die neonazi's willen leven'. Volgens hem zou het westen 'alle grenzen zijn gepasseerd in hun agressie tegen Rusland'.

Poetin kondigt gedeeltelijke militaire mobilisatie af

08:05 | De Russische president Vladimir Poetin heeft een gedeeltelijke militaire mobilisatie afgekondigd. Dat heeft hij volgens het Russische staatspersbureau TASS woensdagochtend bekendgemaakt in een toespraak tot het volk.

'Het Westen wil ons land vernietigen', zei Poetin. Volgens hem heeft het Westen geprobeerd om Oekraïners tot kanonnenvoer te maken en wilde het geen vrede tussen Oekraïne en Rusland.

De president herhaalde dat hij de Donbas, bestaande uit de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk, wil 'bevrijden'. Russische troepen vielen Oekraïne eind februari binnen om naar eigen zeggen inwoners van die gebieden te beschermen. Volgens Poetin mogen deze mensen niet in de steek worden gelaten.

Scholz: alleen een Russische nederlaag maakt de wereld veilig

03:20 | De Russische president Vladimir Poetin zal zijn 'imperialistische ambities' alleen opgeven na een nederlaag in Oekraïne, waarschuwde de Duitse bondskanselier Olaf Scholz in zijn toespraak tot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Om de wereld veiliger te maken moet Oekraïne daarom met man en macht geholpen worden de Russische aanval af te slaan. Een door Rusland gedicteerde vrede is volgens Scholz onacceptabel.

Scholz zei dat Poetin met zijn oorlog riskeert om zowel Oekraïne als Rusland te vernietigen. Volgens de bondskanselier dreigt hij de wereld ‘terug te katapulteren’ naar een verleden waarin ‘oorlog een normaal politiek middel’ is en waarin ‘de sterken de zwakken overheersen’. Hij riep de VN op te voorkomen dat die wereld werkelijkheid wordt. Volgens de bondskanselier moet de VN daarvoor ook zelf veranderen en een grotere stem geven aan armere landen.

Scholz kondigde eveneens aan dat Duitsland op 25 oktober in Berlijn een internationale conferentie houdt voor de wederopbouw van Oekraïne. Duitsland zal Oekraïne ook financieel en materieel bijstaan bij de wederopbouw.

Biden draagt ervaren diplomaat voor als ambassadeur in Moskou

01:25 | De ervaren diplomaat Lynne Tracy wordt de nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Moskou, als het aan president Joe Biden ligt. Zij is sinds 2019 ambassadeur in Armenië en adviseerde het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington eerder over Rusland.

Tot 2017 was ze al plaatsvervangend hoofd van de ambassade in Moskou en Tracy spreekt dan ook Russisch. Daarnaast heeft ze functies gehad in onder meer Turkmenistan, Kazachstan en Pakistan.

De post in Moskou is vrij sinds ambassadeur John Sullivan begin deze maand na bijna drie jaar vertrok uit de Russische hoofdstad in een tijd van toenemende spanningen tussen de twee grootmachten als gevolg van de oorlog in Oekraïne. De Amerikaanse Senaat moet de voordracht van zijn opvolger nog goedkeuren.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen