Internationaal24 okt '22 15:00Aangepast op 24 okt '22 16:31

Rishi Sunak nieuwe premier van het VK

Auteurs: Julian Verbeek en Bram van Eijndhoven

De voormalig Britse minister van Financiën Rishi Sunak is door de Lagerhuisfractie van de Conservatieve Partij aangewezen als partijleider. Hij zal Liz Truss opvolgen als premier van het Verenigd Koninkrijk.

Rishi Sunak is de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk. De voormalig minister van Financiën is door Lagerhuisfractie van Conservatieve Partij aangewezen als partijleider en zal hiermee Liz Truss opvolgen als premier.
Rishi Sunak is de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk. De voormalig minister van Financiën is door Lagerhuisfractie van Conservatieve Partij aangewezen als partijleider en zal hiermee Liz Truss opvolgen als premier. (ANP / Zuma Press)

De 42-jarige Sunak erft een land dat in diepe politieke en economische crisis is. De verwachting is dat de voormalig bankier allereerst de markten en het pond in rustiger vaarwater wil brengen. Daarna wacht hem een enorme opgave om de post-Brexit economie van zijn land weer draaiende te krijgen.

Benoeming

Aan de benoeming van Sunak kwam geen verkiezing te pas. 'Het feit dat er nu hier en daar wordt geroepen dat hij geen mandaat heeft, zou weleens een achilleshiel kunnen zijn', denkt Verenigd Koninkrijk-correspondent Lia van Bekhoven. 'Hij is door niemand gekozen, op een kleine tweehonderd fractieleden na. Maar zo gaat het hier. Volgens de regels kiest een partij een nieuwe leider, en dat die partij toevallig de regeringspartij is, gaat enkel de partij aan. Dat kun je oneerlijk of ondemocratisch vinden, maar dat zijn hier de regels.'

Lees ook | Politieke chaos Verenigd Koninkrijk brengt ook Nederlands bedrijfsleven in problemen

'Het probleem is dat Johnson in 2019 de verkiezingen won en dat Sunak een hele andere leider is', vervolgt Van Bekhoven. 'Niet alleen met een andere stijl van regeren, maar mogelijk ook met een heel ander verkiezingsprogramma. We weten niet wat hij gaat doen. Hij heeft niet met de media gepraat over wat hij wil, over zijn plannen of over een economisch programma. Met het gevolg dat je zowel politici uit de Conservatieve Partij als uit de oppositie hoort vragen wat precies zijn mandaat is.'

Terugtrekking Mordaunt

Vlak voor het sluiten van de termijn van het aanmelden voor de leiderschapsverkiezing, trok de enige potentiële tegenstrever Penny Mordaunt zich terug. Met haar terugtrekking werd Rishi Sunak leider van de partij en zal koning Charles III hem vragen een regering te vormen als premier.

'Het is niet helemaal duidelijk waarom ze terugtrok', aldus Van Bekhoven. 'Ze zegt in haar verklaring niet of ze wel de honderd benodigde stemmen had behaald om door te stoten naar de volgende ronde van de partijverkiezingen. Maar duidelijk is wel dat er enorme druk op haar is uitgeoefend om een einde te maken aan deze wedloop om het partijleiderschap en aan de verdeeldheid onder de Tories, die daar in de peilingen duur voor betaald hebben.'

Economisch beleid

In juli stapte Rishi Sunak op als minister van Financiën, wat het begin van het einde bleek voor premier Boris Johnson. Sunak stelde zich hierop kandidaat voor het partijleiderschap van de Conservatieven, won de meeste stemmen van zijn fractiegenoten maar verloor van Liz Truss op basis van een stemming onder partijleden.

Lees ook | 'Algemene verkiezingen in Verenigd Koninkrijk zijn momenteel de beste oplossing'

Tijdens leiderschapsdebatten in juli was Sunak keihard over het economische beleid van Truss, hij noemde het onder andere een 'sprookje'. Ondanks dat hij de leiderschapsverkiezing verloor, haalde hij zijn gram doordat het beleid van Truss totale paniek op de markten veroorzaakte en ze na slechts 45 dagen haar biezen moest pakken.

Historische premier

Sunak wordt de eerste Britse premier van kleur en met Indiase roots. Saillant detail, Sunak is een belijdend hindoe en de dag van zijn verkiezing valt samen met Divali, een van de belangrijkste hindoeïstische feestdagen.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen