Dit is het liveblog van woensdag 1 februari, lees de nieuwste updates in het liveblog van woensdag 1 februari.
Oekraïne verwacht nieuw Russisch offensief
20:32 | Oekraïne verwacht een nieuw Russisch offensief rond de eerste verjaardag van de Russische invasie op 24 februari. De Oekraïense defensieminister Reznikov uitte dat vermoeden tijdens een bezoek aan Frankrijk op de Franse televisie.
De Russen zullen op 24 februari iets gaan proberen, zei de bewindsman. Hij schat dat de Russische strijdkrachten inmiddels 500.000 soldaten hebben gemobiliseerd. 'We onderschatten onze vijand niet'. Officieel kondigde Moskou een mobilisatie van 300.000 man aan. 'Maar als we de troepen aan de grenzen zien, zijn het er volgens onze inschattingen veel meer', aldus Reznikov op een Franse nieuwszender.
Hij hoopt nog steeds dat de westerse bondgenoten van Oekraïne gevechtsvliegtuigen gaan leveren, ondanks het 'nee' van de Amerikaanse president Biden tegen het sturen van F-16 straaljagers. 'Het is een nee voor vandaag, niet voor morgen', aldus de defensieminister. Hij houdt er rekening mee dat de Verenigde Staten van gedachten veranderen.
EU tempert verwachtingen Oekraïne over snelle toetreding
18:45 | Een grote groep EU-landen maakt zich volgens ingewijden zorgen over de haast en gretigheid waarmee kopstukken van de EU, Ursula von der Leyen en Charles Michel, Oekraïne in de armen sluiten. Ze hebben daarom op de rem getrapt bij het opstellen van een gezamenlijke verklaring die vrijdag naar buiten wordt gebracht na afloop van een overleg van het tweetal met president Volodimir Zelenski in Oekraïne. Ook Nederland is het daarmee eens.
De landen willen de verwachtingen temperen over de snelheid waarmee het door Rusland aangevallen land tot de EU zou kunnen toetreden. In juni vorig jaar kende de EU Oekraïne al ongewoon snel de status van kandidaat-lidstaat toe. Premier Denis Sjmihal had het eerder deze week over toetreding 'binnen de komende twee jaar'.
Voorzitter van de raad van regeringsleiders Michel zei onlangs dat 'kosten noch moeite moeten worden gespaard om onze belofte zo snel mogelijk in realiteit om te zetten'. Von der Leyen, die sinds de Russische invasie al drie keer bij Zelenski op bezoek is geweest, laat geen gelegenheid onbenut om Oekraïne te complimenteren met de vorderingen die het boekt met de hervormingen die de EU eist. Volgens EU-bronnen zijn vooral oostelijke lidstaten als Polen en Litouwen erop gebrand Oekraïne zo snel mogelijk in de EU te krijgen.
In de conceptverklaring voor de top erkent de EU volgens betrokkenen de vooruitgang die Kiev boekt met onder meer corruptiebestrijding. Maar tegelijk houdt ze vast aan de stappen die noodzakelijk zijn voor toetreding, zo zijn de 27 landen toch overeengekomen. 'Er is geen discussie over onze steun aan Oekraïne', aldus een diplomaat. Maar de lidstaten worstelen wel met de manier waarop de boodschap moet worden gebracht dat te hard van stapel lopen op termijn schadelijk voor de EU kan zijn.
Nederland heeft zich vanaf het begin terughoudend opgesteld over het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Premier Mark Rutte heeft Zelenski eerder ook gezegd dat er geen 'sneltrein'-procedure bestaat.
EU gaat dubbel zoveel Oekraïense militairen trainen
15:17 | De Europese Unie wil nog eens 15.000 Oekraïense militairen opleiden zodra de eerste 15.000 militairen hun training in de EU hebben afgerond. Voor het eind van het jaar moeten zo 30.000 Oekraïners een basis- of gespecialiseerde training hebben gekregen, zeggen hoge EU-diplomaten.
De trainingsmissie is bedoeld om Oekraïense militairen te leren omgaan met hun nieuwe westerse wapens en met nieuwe dreigingen, maar het dient ook om onervaren rekruten te leren zich te weren. Het gros van de trainingen vindt plaats in Polen en Duitsland. De kosten van het opleidingsprogramma waren tot dusver op 106 miljoen euro geschat, maar dat zal oplopen.
De EU trekt ook 25 miljoen euro uit om mijnen op te ruimen in Oekraïne, zeggen de ingewijden. Dat is 'hoognodig' voor de veiligheid van de Oekraïense bevolking, maar ook 'voor de sociaal-economische wederopstanding van deze gebieden'. EU-buitenlandchef Josep Borrell zal het aanbod van de extra trainingen en de financiële steun overbrengen op de EU-Oekraïne-top in Kiev vrijdag.
Belarussische strijdkrachten hebben nu autonome controle over Iskander mobiele geleide-raketsystemen
15:00 | De Belarussische strijdkrachten hebben vanaf nu de autonome controle over de door Rusland geleverde Iskander mobiele geleide-raketsystemen met nucleair vermogen, na het voltooien van een training in Rusland en oefeningen in Belarus. Dat meldt het ministerie van Defensie in Minsk. De Iskander-raketten kunnen volgens het ministerie doelen raken op een afstand van maximaal 500 kilometer.
De commandant van de Belarussische raket- en artilleriestrijdkrachten, Ruslan Tsjechov, prees de raketten vanwege hun 'eenvoud in gebruik, betrouwbaarheid, manoeuvreerbaarheid en vuurkracht', meldt Reuters.
Dinsdag zei het ministerie van Defensie dat een gezamenlijke militaire training van een week met Rusland was begonnen uit bezorgdheid dat Moskou zijn naaste bondgenoot onder druk zet om zich bij de oorlog in Oekraïne aan te sluiten.
De Belarussische president, Alexander Loekasjenko, heeft gezegd dat hij niet aan de oorlog zal deelnemen. Zijn grondgebied werd vorig jaar wel gebruikt als lanceerplatform voor de mislukte aanval op Kiev, en volgens de Oekraïense autoriteiten wordt Belarus nog steeds gebruikt als basis voor aanvallen met drones en raketten.
Stoltenberg: relatie Rusland en China vormt ook dreiging voor Europa
14:23 | De secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg heeft Europa gewaarschuwd voor de groeiende relatie tussen Rusland en China. Dat deed hij in een toespraak voor de Keio Universiteit in Tokio.
Stoltenberg: 'Het feit dat Rusland en China dichter bij elkaar komen en China investeert in nieuwe geavanceerde militaire middelen onderstreept dat China een bedreiging vormt. Veiligheid is niet regionaal maar mondiaal.'
Spanje is van plan enkele Leopards naar Oekraïne te sturen
08:50 | Spanje is van plan vier, vijf of zes Leopard-tanks aan Oekraïne te geven. Volgens meldingen van het dagblad El País gaat het om nog op te knappen tanks van het type Leopard 2A4. Spanje heeft er 53 op een basis in Zaragoza staan en die zijn aan een opknapbeurt toe volgens de krant.
Europese landen willen Oekraïne aan twee eenheden van 40 Leopard-tanks aan Oekraïne helpen en een aantal landen heeft al toegezegd Leopards te zullen leveren, zoals Duitsland dat na lang aarzelen veertien moderne Leopard 2A6-tanks ter beschikking stelt.
Rusland verbiedt export van benzine, diesel en stookolie
06:50 | Rusland verbiedt per vandaag de export van benzine, diesel en stookolie naar landen die het Westerse prijsplafond voor Russische olieproducten aanhouden. Die maximumprijs wordt komende zondag ingevoerd. 'Rusland gaat meer ruwe olie uitvoeren naar China en India', zegt Ruslandcorrespondent Joost Bosman.
Nieuwe hulp VS voor Oekraïne bevat mogelijk langeafstandwapens
00:15 | De Verenigde Staten bereiden nieuwe militaire hulp voor Oekraïne voor die naar verwachting voor het eerst raketten met een groot bereik bevat, meldt persbureau Reuters op basis van gesprekken met twee hoge Amerikaanse regeringsfunctionarissen. Het pakket ter waarde van ruim 2 miljard dollar (1,84 miljard euro) zal ook munitie en andere wapens omvatten.
De militaire hulp wordt naar verwachting later deze week aangekondigd, aldus de functionarissen. Het bevat vermoedelijk ook 'ondersteunend materiaal' voor Patriot-luchtverdedigingssystemen, precisiegeleide munitie en Javelin-antitankwapens.
Een aanzienlijk deel van het pakket, ruim1,7 miljard dollar (1,56 miljard euro), zou afkomstig zijn van een fonds dat bekendstaat als het Ukraine Security Assistance Initiative (USAI). Daardoor kan de regering de wapens bij de wapenindustrie bestellen in plaats van ze uit bestaande Amerikaanse wapenvoorraden te halen.
Het geld van de USAI zou worden besteed aan de aankoop van een nieuw wapen, de Ground Launched Small Diameter Bomb (GLSDB), met een bereik van 150 kilometer. De VS hebben verzoeken afgewezen van onder meer wapenfabrikant Boeing om de zogeheten ATACMS-raket, met een bereik van 297 kilometer, naar Oekraïne te sturen.
Overige hulp zou onder meer tegen mijnen bestendige voertuigen (MRAP's), geleide meervoudige raketsystemen (GMLRS) en munitie omvatten.