Dit liveblog wordt niet meer bijgehouden, volg het laatste nieuws in het liveblog van 23 maart
Dit is het belangrijkste nieuws
- Xi Jinping weer weg uit Moskou
- VS beschouwen Chinese bemiddeling in oorlog niet als onpartijdig
- Wederopbouw Oekraïne kost 380 miljard euro
Zelenski zweert wraak na jongste aanvallen
20:00 | Oekraïne zal reageren op alle Russische aanvallen, bezwoer de Oekraïense president Volodimir Zelenski na een droneaanval in de buurt van de Oekraïense hoofdstad Kyiv. Daarbij vielen minstens zeven doden. Een aanval op een flatgebouw in Zaporizja had zeker één dode tot gevolg.
'We zullen de bezetter gegarandeerd antwoorden op elke aanval op onze steden. Alle Russische aanvallen zullen een militair, politiek en juridisch antwoord krijgen', verzekerde hij in zijn dagelijkse avondtoespraak, nadat hij eerder de frontlijn bij de zwaar belegerde stad Bachmoet had bezocht.
Parlement Zweden geeft groen licht voor NAVO-toetreding
18:00 | Het Zweedse parlement heeft zoals verwacht formeel ingestemd met de toetreding van het land tot de NAVO. De wetswijzigingen die nodig zijn voor deelname aan de militaire alliantie, zijn woensdag goedgekeurd. Het blijft echter onzeker of en wanneer Zweden lid kan worden van de NAVO.
De dertig NAVO-lidstaten moeten nieuwe leden unaniem goedkeuren en dat is bij Zweden vooralsnog niet gebeurd. Turkije ligt dwars en het is niet duidelijk wanneer de stemming in Hongarije plaatsvindt. Dat terwijl Finland, dat tegelijk met Zweden een lidmaatschapsaanvraag had ingediend, waarschijnlijk van die twee landen binnenkort wel goedkeuring krijgt. De andere lidstaten zijn al akkoord met de toetreding van zowel Zweden als Finland.
Ankara is van mening dat Stockholm niet hard genoeg optreedt tegen aanhangers van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en andere groeperingen die de regering als terroristisch beschouwt. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan had eerder soortgelijke bezwaren tegen Finland, maar maakte vorige week bekend dat Finland genoeg vooruitgang had geboekt en dat het Turkse parlement kan stemmen over het Finse verzoek. Hij zei toen ook dat het overleg met Zweden doorgaat.
Zweden en Finland dienden in mei hun lidmaatschapsverzoeken voor de NAVO in als reactie op de Russische invasie in Oekraïne. Het idee was dat ze samen lid zouden worden, maar in de laatste maanden werd duidelijk dat dit vanwege de Turkse bezwaren waarschijnlijk niet zou gebeuren. Ankara blijft bij Stockholm aandringen op de uitlevering van 120 personen die in Turkije worden gezien als terroristen
Rusland: risico op nucleair conflict op hoogste niveau in decennia
15:56 | De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergei Ryabkov zei woensdag dat het risico van een nucleaire botsing het hoogste niveau in decennia heeft bereikt, en waarschuwde dat Moskou in een 'de facto' open conflict met Washington is vanwege de oorlog in Oekraïne. Dat schrijft Reuters.
De betrekkingen tussen Rusland en de Verenigde Staten, die al lang gespannen waren, zijn nog verder verslechterd sinds de Russische invasie van Oekraïne vorig jaar. In februari trok Moskou zich terug uit het New START-verdrag met Washington voor de vermindering van kernwapens.
Tijdens een evenement getiteld 'A World Without START: What's Next', zei Ryabkov dat er 'geen sprake van is' dat Rusland het verdrag voorlopig zou herstellen, waarbij hij kritiek had op wat hij de 'vijandige koers' van Washington jegens Moskou noemde.
'Ik zou niet in een discussie willen duiken over de vraag of de kans op een nucleair conflict vandaag groot is, maar het de grootste kans sinds het afgelopen decennia, laten we het zo zeggen', citeerde het persbureau Interfax.
Ryabkov zei dat Rusland vastbesloten was om de wereld 'veilig en vrij' te houden van de dreiging van een nucleaire oorlog, maar voegde er later aan toe dat de zaken niet zoals gewoonlijk konden doorgaan, gezien het feit dat Moskou zich nu 'de facto in een staat van openlijk conflict met de Verenigde Staten bevindt'.
Een jaar na de invasie van Oekraïne heeft het Kremlin Washington er herhaaldelijk van beschuldigd rechtstreeks deel te nemen aan het conflict door wapens te leveren aan Kiev, terwijl het de oorlog afschilderde als een strijd om het voortbestaan van Rusland.
Zowel de Verenigde Staten als Rusland, verreweg de grootste nucleaire mogendheden ter wereld, hebben gezegd dat een nucleaire oorlog nooit kan worden gewonnen en nooit mag worden uitgevochten, maar het conflict in Oekraïne heeft de vrees doen ontstaan voor een directe confrontatie met het Westen.
'Russen hebben ruim 400 nieuwe militaire wapens ontvangen'
14:03 | De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe heeft gezegd dat Russische troepen in het oosten van Oekraïne ruim 400 nieuwe militaire wapens hebben ontvangen, waaronder Su-57-straaljagers en luchtafweerraketten.
Daarmee zouden de militaire capaciteiten van de Russen 'aanzienlijk zijn toegenomen', aldus Sjojgoe. Daarnaast stelde hij dat de modernisatie van de Russische luchtafweersystemen dit jaar wordt afgerond.
Volgens Russische cijfers - die niet onafhankelijk konden worden geverifieerd - hebben Russische troepen al ruim 20.000 Oekraïense militaire doelen geraakt sinds het begin van de oorlog, die Moskou nog altijd een speciale militaire operatie noemt.
Zelenski bezoekt militairen aan front bij Bachmoet
13:52 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft militairen bezocht aan de frontlinie bij de stad Bachmoet. Hij werd daar bijgepraat over de situatie aan het front en deelde ook onderscheidingen uit.
'Regio Donetsk. De frontlinieposities van het Oekraïense leger in de omgeving Bachmoet. Ik ben vereerd om hier vandaag te zijn om onderscheidingen uit te delen aan onze helden. Om hun handen te schudden en hen te bedanken voor het beschermen van de soevereiniteit van ons land', aldus Zelenski op sociale media.
De president ging eind vorig jaar ook al naar Bachmoet. Toen liet hij militairen een Oekraïense vlag ondertekenen, die hij later in de Verenigde Staten overhandigde aan het Amerikaanse parlement.
Op de dag van het nieuwe bezoek vonden ook Russische luchtaanvallen plaats in de buurt van Kiev en in Zaporizja. Daarbij werden meerdere gebouwen geraakt. Er vielen zeker vijf doden en minstens veertig gewonden.
Bachmoet is al maanden het toneel van hevige gevechten tussen Oekraïne en Rusland. De Russische troepen, inclusief de huurlingengroep Wagner, willen de grotendeels verwoeste stad innemen om vanaf daar verder op te rukken in Oost-Oekraïne, maar stuiten op fel verzet van het Oekraïense leger. Aan beide zijden zijn veel slachtoffers gevallen.
Wederopbouw Oekraïne kost 380 miljard euro
13:20 | De wederopbouw van Oekraïne na de Russische invasie kost waarschijnlijk ongeveer 411 miljard dollar, omgerekend zo'n 380 miljard euro. Dat is 2,5 keer de totale economie van het land. De Wereldbank, de Verenigde Naties, de Europese Commissie en Oekraïne zelf hebben die rekensom woensdag naar buiten gebracht.
De schade is sterk opgelopen sinds de laatste schatting van afgelopen september. Toen werden de kosten geraamd op 349 miljard dollar (323 miljard euro). In de afgelopen maanden is vooral de schade aan de energievoorziening sterk gestegen. Sinds oktober voert Rusland veel aanvallen op bijvoorbeeld elektriciteitscentrales uit. De schade is sinds juni vervijfvoudigd, met name in regio's als Donetsk, Charkiv, Loehansk en Cherson
In het bedrag is niet alleen de fysieke schade aan gebouwen, wegen en andere infrastructuur meegenomen. Ook de gevolgen voor het dagelijks leven van mensen en hun mogelijkheden om geld te verdienen, zijn in kaart gebracht.
Xi ziet dat alles verandert dankzij hemzelf en Poetin
12:25 | De Chinese president Xi Jinping heeft na een 'constructief' driedaags bezoek aan Moskou afscheid genomen van 'zijn vriend' en ambtgenoot Vladimir Poetin met de woorden: 'Er komt verandering zoals nog niet tevoren in 100 jaar tijd, en wij drijven die samen aan.' Het is volgens verscheidene media een boodschap niet alleen voor zijn gastheer Poetin, maar ook aan het Westen. Poetin dankte de vertrekkende Chinese leider en wenste hem een goede reis. Poetin brengt later dit jaar een staatsbezoek aan China.
De beide leiders praten al lange tijd over 'versterking van hun speciale relatie' als bevriende buurlanden en grote mogendheden. Ze keren zich tegen de 'unipolaire' wereldorde, de orde die volgens hen door de westerse mogendheden onder leiding van de Verenigde Staten wordt gedomineerd. Poetin ziet in de oorlog in Oekraïne ook een strijd tegen de vermeende pogingen van de VS dat land als een vazalstaat in te lijven in het westerse blok.
Poetin wond zich tijdens het bezoek van de Chinese leider erg op over het Britse besluit Oekraïne tanks met munitie met verarmd uranium te geven. Poetin waarschuwde dat hij dan zou worden gedwongen te reageren op de nucleaire escalatie. De munitie die westerse mogendheden onder meer in Irak en Afghanistan gebruikten geldt als erg gevaarlijk voor de lange termijn. Uraniumdeeltjes kunnen blijven stralen en veroorzaken dan op plaatsen waar de munitie werd ingezet langere tijd afwijkingen bij geboortes en kanker en andere gezondheidsproblemen.
'Het lijkt erop of het Westen tegen Rusland wil vechten tot de laatste Oekraïner', aldus een boze Poetin. Volgens de Britse regering is de munitie geen nucleaire escalatie, enkel een wapen voor de verdediging van Oekraïne.
Xi Jinping heeft zich publiekelijk niet veel uitgelaten over Oekraïne waar China volgens hem neutraal tegenover staat. China vaart in de handel wel bij de westerse sancties tegen Rusland. De lofprijzingen van Xi voor zijn vriend Poetin kunnen als ferme steun worden opgevat. Maar China verkoopt voor zover bekend geen wapens aan Rusland en heeft een soort routekaart voor vrede gepresenteerd. Die kan volgens Poetin als basis dienen om het conflict op te lossen als Kyiv en westerse bondgenoten daar klaar voor zijn.
VS verkopen Slowakije helikopters met korting
08:35 | De VS hebben Slowakije aangeboden 12 nieuwe Bell AH-1Z Viper helikopters te verkopen met een korting van twee derde nadat Bratislava zijn gepensioneerde MiG-29 gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne heeft gestuurd, aldus de minister van Defensie, Jaroslav Nad.
Nad zei dat zijn regering de deal, waarbij het 340 miljoen dollar (277 miljoen pond) zou betalen voor een pakket van meer dan 1 miljard dollar, nog moest goedkeuren. Reuters meldt dat Nad op Facebook heeft gepost dat de deal werd aangeboden in het kader van het Amerikaanse programma voor buitenlandse militaire financiering.
Doden bij nachtelijke drone-aanvallen op regio Kiev
08:30 | Drie mensen zijn gedood en nog eens zeven gewond geraakt bij Russische drone-aanvallen op de regio Kiev. Dat meldt The Guardian op basis van wat Oekraïense functionarissen melden. Volgens het regionale militaire bestuur van Kiev is een 'civiel object' beschadigd en zijn reddingswerkers ter plaatse aan het werk. Volgens Reuters meld het Oekraïense leger dat het 16 van de 21 door Iran gemaakte Shahed-drones heeft neergeschoten die vannacht door Rusland op Oekraïne zijn afgevuurd.
De Amerikaanse ambassadeur in Oekraïne, Bridget A Brink, twitterde als reactie op de aanval:
'Na al het gepraat in Moskou gisteren, maken meer Russische raketten en meer drone-aanvallen op burgers vannacht duidelijk hoeveel interesse president Poetin heeft in een rechtvaardige vrede of een einde aan de oorlog die hij begon.'
Tass: Russische marine slaat drone-aanval Sebastopol af
07:35 | De Russische Zwarte Zeevloot heeft een aanval met drones op Sevastopol afgeslagen, meldde gouverneur Mikhail Razvozhayev woensdag op zijn Telegramkanaal, aldus staatspersbureau Tass.
'Onze vloot heeft vanmorgen vroeg een aanval met oppervlaktedrones afgeslagen. Tot nu toe zijn drie drones vernietigd. Ze probeerden de baai binnen te dringen, maar onze marinemensen openden het geweervuur tegen hen. Ook werd de luchtverdediging geactiveerd', schreef de gouverneur van Sevastopol.
Bij de aanval zijn geen oorlogsschepen vernietigd, zei hij. 'Sommige ramen werden gebroken door neergehaalde vijandelijke amfibische drones. Niemand raakte gewond', schreef de functionaris. Volgens Razvozhayev wordt de situatie in de gaten gehouden en zijn alle hulpdiensten in opperste staat van paraatheid.
Britse ministerie van Defensie: Russische aanval op Bachmoet verliest mogelijk momentum
07:30 | Mogelijk verliest de Russische aanval op de stad Bachmoet zijn momentum. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie in zijn jongste update.
Dit zou kunnen komen doordat 'sommige Russische eenheden naar andere sectoren zijn overgeplaatst', twitterde het ministerie. Oekraïense troepen hadden dinsdag Russische pogingen om op te rukken naar het centrum van de kleine oostelijke stad Bachmoet afgeslagen.
Xi Jinping weer weg uit Moskou
06:45 | De Chinese president Xi Jinping heeft het programma van zijn staatsbezoek aan Moskou afgerond en heeft Rusland woensdagochtend verlaten, zo meldde een correspondent van TASS ter plaatse.
Het vliegtuig van de Chinese leider steeg op van de luchthaven Vnukovo-2 in Moskou na een overvol tweedaags programma van gesprekken met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin één op één en in de uitgebreide kring van afgevaardigden.
Ter gelegenheid van het vertrek van de Chinese president werd een plechtige ceremonie gehouden. De Chinese en Russische staatsvlaggen werden gehesen en de volksliederen van beide landen werden gespeeld. De Chinese leider liep over een rode loper naar zijn vliegtuig, begeleid door een militair orkest. Xi Jinping werd uitgezwaaid door de Russische vice-premier Dmitry Chernyshenko, de vice-minister van Buitenlandse Zaken Andrey Rudenko en verschillende andere functionarissen.
Algerijnse president wil Rusland in mei bezoeken
06:00 | De Algerijnse president Abdelmadjid Tebboune heeft gezegd in mei Rusland te zullen bezoeken na een uitnodiging van zijn ambtengoot Poetin, dat meldt het Russische persbureau Tass. Vorig jaar nog zei Tebboune dat hij de Russische invasie in Oekraïne 'noch steunt, noch veroordeelt'.
'Mijn bezoek aan Rusland blijft van kracht, het zal in mei plaatsvinden op uitnodiging van de Russische president', zei de Algerijnse leider in een interview tegen Al Jazeera. Hij zei ook dat zijn land 'geschikt is om de rol van bemiddelaar te spelen in de Oekraïense crisis'.
'Wij behoren tot de weinige landen met voldoende geloofwaardigheid om dat te doen', zei Tebboune.
Zorgen over uitbuiting Oekraïense vluchtelingen in Nederland
05:30 | Meer dan tien uur werken per dag, voor minder dan het minimumloon. Ontslagen worden na een maand en dan ook nog zonder salaris op straat worden gezet. Het overkwam een Oekraïense man van middelbare leeftijd die in april vluchtte voor de oorlog en sindsdien in Nederland woont en werkt. Hij meldde zich bij FairWork, net zoals 212 andere Oekraïners dat deden sinds de Russische invasie, schrijft de NOS.
De organisatie die strijdt tegen moderne slavernij maakt zich zorgen over deze kwetsbare groep. In heel 2022 waren er 173 Oekraïense werknemers met vragen en klachten, op een totaal van 1200 mensen die FairWork benaderden. Een jaar eerder, toen er veel minder Oekraïners in Nederland verbleven, waren er 17 Oekraïners met een vraag of een klacht, op een vergelijkbaar totaal aantal klachten. De meeste gingen over het niet uitbetalen van salaris. Dat gebeurde 82 keer in 2022, vaak in combinatie met andere arbeidsrechtelijke klachten.
De organisatie kreeg allerlei vragen en klachten: van mensen die hun salaris niet uitbetaald kregen, tot mensen die een tussenpersoon moesten betalen voor een bsn-nummer of gedwongen werden zich in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Bij 69 Oekraïners was er ook risico op mensenhandel. Ter vergelijking: in 2021 was dat bij vijf Oekraïners het geval.
IMF en Oekraïne akkoord over ruim 15 miljard aan noodfinanciering
02:00 | Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft een voorlopig akkoord bereikt met Oekraïne over noodkredieten van omgerekend 15,6 miljard dollar voor een periode van vier jaar. Het Oost-Europese land vecht een oorlog uit met Rusland, dat ruim een jaar geleden Oekraïne binnenviel. Dat heeft grote schade aan de economie veroorzaakt en daarom is Oekraïne hard op zoek naar financiële hulp. Het uitvoerend bestuur van het IMF moet de overeenkomst nog goedkeuren.
Eerder dit jaar meldde de speciale IMF-gezant voor Oekraïne, Gavin Gray, al dat het land vorderingen heeft gemaakt met hervormingen die de organisatie nodig vond. Zo is Oekraïne bezig met het verbeteren van het openbaar bestuur, de strijd tegen corruptie en het versterken van de rechtsstaat
'Naast de verschrikkelijke humanitaire offers, heeft de Russische invasie van Oekraïne een verwoestend effect op de economie', verklaart Gray nu bij de bekendmaking van de overeenkomst. Zo kromp de Oekraïense economie in 2022 met 30 procent en leven meer mensen in armoede sinds het Russische leger het land binnenviel. Voor de Oekraïense regering is het ondertussen steeds moeilijker om aan genoeg geld te komen voor de enorme uitgaven aan de strijd tegen de Russen, waardoor het begrotingstekort hard oploopt.
De miljardensteun moet helpen bij het stabiliseren van de overheidsfinanciën, de wederopbouw en het economisch herstel. Op de lange termijn moet het geld ook helpen bij de toetreding tot de Europese Unie. Het IMF verwacht verder dat bondgenoten van Oekraïne met extra financiële hulp komen dankzij het nieuw pakket.
Om Oekraïne zo'n groot noodpakket te kunnen bieden, moest het IMF wel de eigen regels aanpassen. Voorheen was het niet mogelijk om landen te hulp te schieten die met buitengewoon veel onzekerheden kampten, zoals een oorlog met een buurland. Maar eerder deze maand paste de organisatie die regels zodanig aan dat noodkredieten wel mogelijk zijn aan landen die buiten hun eigen schuld om te maken hebben met grote risico's.
VS beschouwen Chinese bemiddeling in oorlog niet als onpartijdig
00:10 | China is in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne niet in staat onpartijdig te bemiddelen, stellen de Verenigde Staten. De kritiek volgt op twee dagen overleg tussen de Chinese president Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin in Moskou.
De gesprekken in Moskou gingen over onder meer de Russische inval in Oekraïne. Ze leverden geen doorbraak op. Xi verklaarde achteraf dat China een 'onpartijdig standpunt' inneemt wat de oorlog betreft en dat zijn land voor dialoog is. Eerder kwam China met een vredesplan zonder concrete stappen. Poetin zei dat dit plan de basis kan vormen voor het oplossen van het conflict in Oekraïne als Kyiv en het Westen daar klaar voor zijn.
Volgens Witte Huis-woordvoerder John Kirby kan China onmogelijk als onpartijdig worden beschouwd. Hij wees erop dat China Rusland niet bekritiseert en Russische olie blijft kopen. De Russische energiesector wordt door vooral westerse sancties getroffen. Daarmee hopen landen dat de staatskas van het Kremlin op den duur leeg raakt. Kirby zei ook dat China 'Russische propaganda blijft napraten'. Als China een constructieve rol wil spelen, kan het land volgens Kirby bij Rusland aandringen op het beëindigen van de oorlog.
Xi en Poetin bejubelden in Moskou 'een nieuw tijdperk' in de Russisch-Chinese betrekkingen. Volgens Kirby zijn de leiders niet aan elkaar verbonden door een alliantie, maar door een 'schijnhuwelijk'. De woordvoerder zei dat de Amerikanen ondanks de positie van China de communicatiekanalen met het Aziatische land wil behouden.