Enkele maanden geleden verklaarde Oleksii Danilova, de veiligheidsadviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski, dat Oekraïne niet alleen mikt op een overwinning op het slagveld, maar uiteindelijk ook op de implosie van in ieder geval het Poetin-regime. Die zienswijze is niet alleen voorbehouden aan Oekraïne, oostelijke NAVO-landen als de Baltische staten en Polen staan ook anders in de wedstrijd.
‘De Oekraïners willen nog veel verder gaan en daarin zijn ze niet alleen’
'De Oekraïners willen nog veel verder gaan en daarin zijn ze niet alleen', zegt Deen. Volgens de onderzoeker leeft ook bij de Baltische staten en Polen heel sterk het besef nooit veilig te zijn zolang Rusland door het huidige regime geregeerd wordt. Dat heeft implicaties. Deen noemt het 'een hele interessante en ook een beetje zorgwekkende tegenstelling tussen Oost en West binnen de NAVO'.
Lees ook | Wagner-baas waarschuwt voor revolutie in Rusland: 'Militaire leiders hebben het verkloot'
Instabiliteit
Immers, de West-Europese en Amerikaanse NAVO-bondgenoten hebben geen behoefte aan een imploderend Rusland, 'want dat produceert heel veel instabiliteit'. 'Waar komen dan die kernwapens terecht?', vraagt Deen zich af. Volgens wordt er binnen de NAVO vanuit verschillende invalshoeken gekeken naar de beëindiging van de oorlog. Het Westen kijkt naar Rusland vanuit het oogpunt van risicobeheersing, terwijl de Oost-Europese landen voor eens en voor altijd af willen van de Russische dreiging: 'Dan is die oorlog tenminste echt voorbij'.
Lees ook | 'Westerse wapens maken 'nucleaire apocalyps' waarschijnlijker'
Oekraïne is daar volgens Deen het meest extreem in met uitspraken dat het Rusland wil terugdringen tot een kleiner land dat nooit meer een bedreiging kan vormen. Overigens tekent Deen erbij aan dat dit voor Oekraïne een doel is en geen middel en dat Kiev het liefst een goede verstandhouding met het buurland zou willen. 'Ze willen niet per se Rusland ten gronde richten, omdat ze nou eenmaal zo anti-Russisch zijn, maar zij zien het Kremlin (...) als een historische bedreiging.'
‘ Dat is een interessante en ook een beetje zorgwekkende tegenstelling tussen Oost en West binnen de NAVO’
Geen visie
Ook zorgwekkend: het Westen heeft eigenlijk geen visie op deze Oost-Europese ambities en probeert weg te blijven van deze discussie. Jammer, denkt Deen, want daardoor is het Westen niet voorbereid op mogelijke scenario's van eventuele instabiliteit in Rusland. 'En als je de Nederlandse politici ernaar vraagt, dan geven ze het enige correcte antwoord: That's up to the Russian people, dat moet er dus zelf uitmaken. We weten natuurlijk allemaal dat het niet helemaal zo is, want we hebben daar enige invloed op met sancties.'