'Het feit dat we dus nu al bezig zijn met de (...) versterking van de Oekraïense luchtmacht is ook een erkenning dat zelfs na een succesvol offensief van Oekraïense zijde dit nog lang niet klaar is.' Want zelfs wanneer Oekraïne er in slaagt om alle Russen van zijn grondgebied te verjagen, dan is de nieuwe frontlinie gewoon de interstatelijke Oekraïens-Russische grens, vervolgt hij. Ook wanneer Rusland teruggedreven wordt naar het eigen territorium, dan nog heeft Oekraïne geen enkele garantie dat de vijandelijkheden zullen ophouden.
Weliswaar toont de oorlog in Oekraïne aan hoe belangrijk een landmacht is, om grondtroepen te ondersteunen en te beschermen is luchtoverwicht belangrijk. En daaraan ontbreekt het aan beide zijden: 'Dit is ook echt de oorlog waarin de landmacht weer een crucialer en meest zichtbare rol speelde, omdat geen van beide luchtoverwicht heeft.' Oekraïne wil die F-16's om in ieder geval te voorkomen dat Rusland dat overwicht gaat krijgen.
F-16-symboliek
Defensiespecialist en oud-bataljonscommandant George Dimitriu acht het niet realistisch dat een van beide partijen nu nog luchtoverwicht krijgt. Volgens hem zal het 'op z'n best een contest blijven'. Dimitriu denkt evenmin dat Oekraïne op korte termijn luchtoverwicht middels F-16's zal krijgen. 'Je ziet de moeite die de Amerikanen of het Westen nu hebben om de Oekraïners goed voor te bereiden, te trainen, op te leiden voor dat gevecht.'
Lees ook | Dit Russische gevechtsvliegtuig is sterker en sneller dan de F-16
Dimitriu denkt dat de levering van F-16's vooral toch heel symbolisch van aard is. 'Ik denk niet dat de F-16 's, ook zeker de aantallen waarover gesproken wordt, een beslissend effect hebben. Die zijn niet zo een game changer als bijvoorbeeld de HIMARS.'
‘F-16's zijn niet de game changer zoals de HIMARS’
De westerse doelstelling is volgens Deen tweeledig: Poetin een militaire én een politieke overwinning ontzeggen. Poetins militaire doel is Kiev op het slagveld verslaan, zijn politieke doel is het Westen zodanig afschrikken, bijvoorbeeld door nucleaire chantage, dat het druk gaat uitoefenen op Kiev om te onderhandelen. Het militaire doel wil Moskou bereiken via een uitputtingsoorlog. Daartoe heeft Rusland de betere kaarten: een groter economisch potentieel en meer mensen op de been kunnen brengen en daarmee langer door te gaan.
De prijs die Rusland daarvoor betaalt is hoog, 'maar de prijs die Oekraïne betaalt is vele malen groter. Economisch, maar ook menselijk', zegt Deen. 'Rusland kan Oekraïne ook gewoon op langere termijn slopen en dat is wat Oekraïne als urgentie aan ons wil meegeven: 'Wij hebben niet nog tien jaar voor een Iran-Irak-oorlog die acht, negen jaar gaat duren. Dit moet sneller.'
Lees ook | Training Oekraïense F-16-piloten is begonnen
Veiligheidsgaranties
Met het oog op een onbetrouwbaar Rusland dat vroeg of laat weer in de aanval gaat, wil Oekraïne het liefst langetermijnveiligheidsgaranties van het Westen. Bijvoorbeeld in de vorm van een NAVO-lidmaatschap. Deen noemt dat 'een hele lastige'. Immers, zodra je veiligheidsgaranties afgeeft, moet je bereid zijn te vechten. 'En dat is waar iedereen natuurlijk bang voor is en waarom dat NAVO-lidmaatschap nog op een iets langere baan geschoven zal worden.'
Ook Oekraïne heeft het zelf over NAVO-lidmaatschap ná de overwinning, 'omdat zij weten dat het Westen niet wil meevechten'. Deen denkt dan ook dat de F-16's een politiek signaal zijn. 'Als wij geen NAVO-lidmaatschap kunnen aanbieden, kunnen we wel gevechtsvliegtuigen leveren die hen helpen om hun luchtruim veilig te houden en voorkomen dat Rusland steeds kritieke infrastructuur kan aanvallen.'