Liveblog | Moskou: stad doelwit van droneaanval

Dit liveblog wordt niet meer bijgewerkt. Ga voor de nieuwste updates naar ons liveblog van woensdag 31 mei.

Het is nog onduidelijk wie er achter de droneaanvallen op de Russische hoofdstad Moskou zit, maar het is nog niet uitgesloten dat het niet Oekraïne is. Volgens defensiespecialist Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies is het frappant dat een woordvoerder van president Zelenski aangeeft dat er waarschijnlijk meer van dit soort acties volgen: 'Als Oekraïne er niet achter zit, hoe weet je dat dan?'

Wijninga stelt dat het een lastige situatie is en dat er meerdere scenario's mogelijk zijn. 'Het kan dat Oekraïne de drones zelf heeft gelanceerd of een derde partij dat heeft laten doen. Denk bijvoorbeeld aan milities die bestaan uit gedeserteerde Russen. Maar het kunnen ook partizanen vanuit Rusland zelf zijn bijvoorbeeld', licht de defensiespecialist toe.

Oekraïne mag Rusland aanvallen als zelfverdediging, vindt de Britse regering. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly heeft Oekraïne principieel het recht om uit zelfverdediging buiten zijn eigen grondgebied toe te slaan, om het de Russen moeilijk te maken Oekraïens grondgebied te treffen.

'Legitieme militaire doelen buiten de eigen grens maken deel uit van het recht op zelfverdediging van Oekraïne', zei Cleverly tijdens een persconferentie met zijn Estse ambtgenoot in de Estse hoofdstad Tallinn. Hij wilde echter geen commentaar geven op de drones die recent op de Russische hoofdstad Moskou terechtkwamen. 'Ik heb geen details en ik ga niet speculeren over de aard van de droneaanvallen op Moskou', zei hij.

Veel inwoners van Moskou zijn best geschrokken na de droneaanvallen van vannacht op de Russische hoofdstad, zegt correspondent Joost Bosman. 'Als Oekraïne hier achter zit, is het vermoedelijk om de Russen aan het denken te zetten.'

'Bij sommige mensen zit de schrik er goed in', zegt Bosman vanuit Moskou, na de aanval waarbij acht drones werden neergehaald en schade werd veroorzaakt aan enkele gebouwen. Al zegt hij dat weinig mensen de explosies in de vroege ochtend effectief hebben gehoord. 'Anderen zeggen dat ze nergens bang voor zijn. Je ziet wel dat er vragen rijzen over het luchtafweergeschut van de stad.'

Ten minste één van de drones die bij de aanvallen van dinsdagochtend op Moskou zijn gebruikt, lijkt een UJ-22 drone van Oekraïense makelij te zijn geweest. Dat meldt The Guardian. De UJ-22 zou een vliegbereik van 800 km hebben. De afstand van de Oekraïense grens tot Moskou is ongeveer 450 km.

De droneaanvallen op waren volgens president Vladimir Poetin een poging om Rusland bang te maken en te provoceren. Het was volgens hem een aanval op burgerdoelen. Rusland houdt Oekraïne verantwoordelijk voor de aanvallen, al wordt dat door Kiev ontkend.

De Russische luchtafweer heeft 'naar tevredenheid' gewerkt, zei de president, maar wordt wel versterkt. Verder zou een aanval zijn uitgevoerd op het hoofdkwartier van de Oekraïense militaire inlichtingendienst. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat de droneaanvallen reden zijn om met de 'hardst mogelijke maatregelen' te reageren.

De ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO zullen deze week tijdens een bijeenkomst in Oslo proberen de meningsverschillen over het toetredingsverzoek van Oekraïne te verkleinen. De bondgenoten zijn het niet eens over de oproep om Kiev tijdens de top van juli een routekaart naar toetreding te geven.

De NAVO is niet ingegaan op het verzoek van Oekraïne om snel lid te worden omdat westerse regeringen zoals de VS en Duitsland op hun hoede zijn voor stappen die, naar zij vrezen, het bondgenootschap dichter bij een actieve oorlog met Rusland kunnen brengen.

De koers van de Russische roebel lijkt zich te herstellen ten op zicht van de dollar. De roebel bleef onveranderd ten opzichte van de dollar, euro en ook yuan na een ruime maand van daling. Russische economen verwachten echter dat de drone-aanval op Moskou een negatief effect kan hebben.

Ook de Russische aandelenbeurzen stijgen. Na een zwak begin steeg de in dollars uitgedrukte RTS-index met 0,4 procent tot 1.068,7 punten. De op roebels gebaseerde MOEX-index voor Rusland stond 0,4 procent hoger op 2.741,8 punten, het sterkste punt sinds begin april 2022.

Moskou ziet een toename in de wapenleveringen van het Westen aan Oekraïne. Volgens de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe zijn die wapens bedoeld voor een aanstaand 'grootschalig offensief'door de Oekraïners. Moskou houdt de leveringen goed in de gaten en kijkt ook naar plekken waar de wapens Oekraïne binnenkomen. Sjojgoe zegt dat Rusland de aanleverroutes zal aanvallen als dat mogelijk is.

Verder meldde Sjojgoe dat er opnieuw een Patriot-luchtverdedigingssysteem bij Kiev is vernietigd. Twee weken geleden beweerde Rusland ook al zo'n Amerikaans systeem te hebben uitgeschakeld. De Verenigde Staten en Oekraïne zeiden toen dat er wel schade was, maar dat de luchtafweer nog altijd werkte.

Als de Russische president Vladimir Poetin naar Zuid-Afrika komt voor de top van de BRICS-groep, geniet hij diplomatieke onschendbaarheid. Volgens de Zuid-Afrikaanse autoriteiten geldt dat voor alle aanwezigen. Het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) heeft een arrestatiebevel tegen Poetin uitgevaardigd vanwege de oorlog in Oekraïne.

Drie drones die dinsdag boven Moskou vlogen zijn neergeschoten boven de exclusieve Rublyovka-voorstad, waar president Vladimir Poetin een officiële residentie heeft. Dat zei de hooggeplaatste Russische politicus Alexander Khinshtein en schrijft Reuters.

De Russische Onderzoekscommissie, die is begonnen met het onderzoeken van de drone-aanval, bevestigde dat drones zijn neergehaald boven het Odintsovsky-district, waar Rublyovka deel van uitmaakt.

Rublyovka, in de bossen ten westen van Moskou, waar ooit enkele van 's werelds hoogste vastgoedprijzen te vinden waren, is de thuisbasis van een groot deel van de Russische politieke, zakelijke en culturele elite. Naast Poetin zouden voormalig president Dmitry Medvedev en premier Mikhail Mishustin er huizen bezitten, samen met veel van de rijkste zakenmensen van Rusland.

Luchtmacht eenheden van veertien NAVO-landen zijn in Scandinavië, niet ver van de Russische grens, bezig met een van de grootste luchtmachtoefeningen ooit. Voor zover bekend zijn er geen Oekraïense piloten aanwezig. 'Ik heb ze niet gezien', zegt luitenant-kolonel Niels van Hussen.

Gebouwen in buitenwijken van Moskou zouden de afgelopen uren zijn geraakt door drones. Dat meldt het Russische persbureau RIA op basis van gegevens van de brandweer. Waar de drones vandaan komen, is onduidelijk. Maar dat de toename van aanvallen op civiele doelen is 'opvallend', zegt Mart de Kruif, generaal buiten dienst en oud-Commandant der Landstrijdkrachten.

De burgemeester van Moskou, Sergej Sobjanin, zegt dat de Russische hoofdstad dinsdag het doelwit is geweest van een droneaanval. Deze heeft volgens hem lichte schade veroorzaakt aan gebouwen en geen ernstig gewonden tot gevolg gehad.

'Deze ochtend, bij zonsopkomst, heeft een droneaanval lichte schade veroorzaakt aan verschillende gebouwen. Alle hulpdiensten van de stad zijn ter plaatse', aldus de burgemeester van Moskou op Telegram. Gouverneur Andrej Vorobjov van de gelijknamige regio meldt via hetzelfde platform dat meerdere drones op weg naar Moskou zijn neergehaald.

Het is niet duidelijk wie achter de aanval zit. De hoofdstad ligt op ruim 1000 kilometer van Oekraïne en is zelden aangevallen sinds het begin van de Russische invasie in het buurland. Het Kremlin zei begin mei twee drones te hebben neergehaald die Oekraïne wilde gebruiken voor een aanslag op de Russische president Vladimir Poetin. Kiev ontkende betrokkenheid bij die vermeende aanval.

De Oekraïense luchtverdediging heeft meer dan twintig drones vernietigd die Rusland op Kiev afvuurde. Dit maakte het militaire bestuur van de Oekraïense hoofdstad dinsdag bekend. Het was de derde aanval op Kiev in 24 uur.

Volgens het militaire bestuur ging het om een 'enorme aanval' in een aantal golven en gebruikten de Russen voor de aanval alleen Iraanse Shahed drones.

Niet meteen bekend was hoeveel drones Rusland bij deze aanval lanceerde.