Zoeken we ons heil in het WTO-model?
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie bereiden zich voor op een scheiding. Hoe komen we ongeschonden uit die Brexit-scheiding? Een van de opties is het WTO-model. 'Een vrij simpel model: wij nemen gewoon afscheid van Engeland, op alle vlakken.'
Hoe de scheiding eruit gaat zien is totaal onduidelijk. De Britse premier May denkt aan een harde scheiding met de EU. Maar wat levert Brexit ons op? Waar moeten Nederland en de EU op inzetten? Met die vraag ging Europa-verslaggever Anke Truijen naar twee experts: Hein Roelfsema, econoom aan de Universiteit van Utrecht, en Gareth Davies, hoogleraar EU-recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zij kijken naar de voor- en nadelen van de mogelijke scheidingsscenario’s voor Nederland en de EU.
Het WTO-model
De consequenties van een harde Brexit 'à la WTO' zijn nog allerminst duidelijk, zegt Davies. 'Het is niet gewoon één verdrag dat alles bepaalt. Ik heb juristencollega's die hier heel blij mee bezig zijn. Het is helemaal onduidelijk wat precies de positie is van het VK en de EU binnen de WTO. Wat je vaak leest is dat de Britten in een zwakkere onderhandelingspositie zitten.'
China en de VS
De Britten zouden voor de Europese markt dezelfde rechten krijgen als bijvoorbeeld China en de Verenigde Staten, legt Roelfsema uit. En dus: tarieven, controles en alles via WTO-wetgeving. Technisch is dat geen enkel probleem. 'Dat kun je bij wijze van spreken overnight doen: je verandert gewoon de code van interne markt naar buitenland, succes ermee!' Maar supply manager in Rotterdam moet je niet zijn, zegt Roelfsema.
Perspectieven voor de EU
Een ramp voor bedrijven, waarschuwt Roelfsema, want de kosten van bestaande relaties zullen enorm stijgen en ook de doorvoer van en naar het VK wordt duurder. 'Voor een land als Nederland is Engeland een hele belangrijke markt.'
Mentaliteit
Je moet de risicovoorbereidingstijd van de Britten niet onderschatten, zegt Davies. 'Ze zijn veel minder bang om gekke dingen te doen. En dan zul je aan deze kant van het glas dan aan de andere kant. Je ziet het ook met oorlogen: ze zijn veel minder bang voor risico's dan eigenlijk verstandig zou zijn.'
Kans van slagen?
Roelfsema: 'Het is een soort fall back: Als je alle andere kansen optelt, blijft deze kans over.' Davies: 'Nét geen 40 procent. Maar het idee van 'alleen in de wereld': hun hart wil dat een beetje'