Een Brits model à la carte?
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie bereiden zich voor op een scheiding. Hoe komen we ongeschonden uit die Brexit-scheiding? Mogelijk wordt het het Britse model, waarbij het vrije verkeer van goederen, diensten en kapitaal behouden blijft in een interne markt.
Hoe de scheiding eruit gaat zien is totaal onduidelijk. De Britse premier May denkt aan een harde scheiding met de EU. Maar wat levert Brexit ons op? Waar moeten Nederland en de EU op inzetten? Met die vraag ging Europa-verslaggever Anke Truijen naar twee experts: Hein Roelfsema, econoom aan de Universiteit van Utrecht, en Gareth Davies, hoogleraar EU-recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zij kijken naar de voor- en nadelen van de mogelijke scheidingsscenario’s voor Nederland en de EU.
Het Britse model
Wat de Britten niet snel hardop zullen zeggen, is dat ze uiteindelijk best bereid zijn alle Europese regels te accepteren. Ook het vrije verkeer van personen schuiven ze niet helemaal van tafel, zegt Davies. 'Ze hebben niet gezegd dat ze nul vrij verkeer van personen willen; ze willen een stukje minder dan nu. Het is een hele opvallende redenering om het beperken van vrij verkeer te zien als belonen. Als ze vrij verkeer zien als een last, moeten we het eigenlijk gewoon afschaffen.'
Handelsakkoorden
Op dit moment heeft het VK via de EU allerlei verdragen met andere landen. In geval van een Brexit zal het voor de Britten zaak zijn om ongeveer 65 nieuwe handelsakkoorden te sluiten. 'Dat lijkt niet realistisch', zegt Roelfsema. 'Wij hebben niet zo heel veel te willen van Engeland en dat is een beetje het probleem hier.'
Perspectieven voor de EU
Als je goed naar de Europese leiders luistert, hoor je de angst dat een à la carte-menu voor het VK een precedent schept voor andere landen. Maar dat is angstredeneren, meent Davies. 'Je zegt dan: we kunnen niks aanpassen en de bijzondere positie van bepaalde landen erkennen. Je kunt niet alles doen voor iedereen, maar we hebben ook à la carte-relaties met Turkije en Noorwegen. Het is extreem belangrijk om enige flexibiliteit te accepteren.'
Impasse
Uiteindelijk kan er een impasse ontstaan als de Britten voet bij stuk houden en de EU als fall back het WTO-model neerleggen. En dat zou slecht zijn, meent Roelfsema. 'Wij moeten ook vooruit ,met Europa, want we hebben ook andere problemen. Dus ik denk dat het ook politiek is van de Engelsen om helemaal links te gaan zitten en kijken hoe erg Europa in paniek raakt.'
Kans van slagen?
Roelfsema: 'We zullen een vrij uitgebreid akkoord moeten hebben, maar ik denk dat dat veel minder ver uitkomt dan zij denken.' Davies: '20 procent. De politieke wil is er niet aan deze kant.'
