In theorie kan Trump zijn verkiezingsbelofte zeker nakomen, zegt de bijzonder hoogleraar Politiek van het Internationaal Recht aan de Universiteit van Amsterdam. 'Als hij geïnstalleerd is als president zou hij een attorney general (procureur-generaal red.) kunnen selecteren die in dat opzicht op zijn hand zou zijn. Die kan hij dan opdracht geven om zo’n onderzoek te laten starten.'
Trump heeft twee problemen
Trump loopt daarbij wel tegen twee problemen aan, vertelt Knoops. 'De eerste is dat de directeur van de FBI na twee onderzoeken heeft gesteld dat er geen sprake is van strafrechtelijk verwijtbaar handelen, maar wel van nalatigheid. Die attorney general moet dan kunnen motiveren waarom daar verandering in is gekomen.'
Een ander obstakel is volgens Knoops de trias politica. 'De president – dan de heer Trump – zou zich inlaten met een strafrechtelijk onderzoek. Dat zou een doorbreking zijn van de scheiding der machten.' Zou Trump toch een onderzoek instellen, dan zou hij volgens Knoops als nieuw gekozen president direct een legitimiteitsprobleem hebben. 'De vraag is of het verstandig is als hij die verkiezingsbelofte zal nakomen.'
Kleine kans op nieuw onderzoek
De kans dat Trump toch een onderzoek zal laten starten tegen Clinton valt nog maar te bezien. 'Als hij, terwijl er geen nieuwe omstandigheden zijn, toch zo'n onderzoek zou doordrukken via de nieuwe attorney general, dan zou hij de verdenking op zich laten dat het puur gaat om een afrekening', licht Knoops toe. 'Hij zal een heel nieuw argument moeten vinden om dat onderzoek te legitimeren. Of hij moet eigenlijk zeggen dat de FBI haar werk niet goed heeft gedaan en dat het om meer gaat dan nalatigheid.'
Escape bij verbreken belofte
Start Trump geen onderzoek, dan verbreekt hij direct al een verkiezingsbelofte. De nieuwe president heeft daar wel een escape voor. 'Toen hij die belofte deed was dat voor het tweede onderzoek dat plaats vond. Dus hij heeft een juridische uitweg, om het zo te zeggen.'