Een jaar geleden gingen in Assen nog rechters de straat op om te protesteren tegen de ophanden zijnde sluiting van de rechtbank daar. Die sluiting is intussen van de baan, maar bezuinigingen, werkdruk en innovatie-perikelen blijven de rechters in heel Nederland parten spelen. En met in 2018 een evaluatie van de samenvoeging van Assen, Groningen en Leeuwarden tot de Rechtbank Noord-Nederland in het verschiet, lijkt nog niets definitief. Toch zou het rechter Jan Bartstra zeer verbazen als het aantal rechtbanken verder krimpt. 'In 2013 heeft de voltallige Kamer gezegd dat er niet minder rechtspraaklocaties mochten komen, dus ik heb wel een beetje vertrouwen dat ze over twee jaar vinden dat het weer totaal anders kan.'
Kwaliteit van de rechtspraak
Peter Koops, advocaat te Hoogeveen, deelt die hoop. 'Ik ben het met Bartstra eens dat het wel heel vreemd zal zijn als ze eerst aankondingen dat er niet minder rechtbanken komen en dat dat in een keer zou veranderen.' Koops verklaarde zich vorig jaar solidair met de actie van de rechters, simpelweg omdat ook hij vreesde dat de rechtspraak te ver van de burgers af komt te staan. 'Neem het voorbeeld van strafzaken, waarbij de opkomst van verdachten altijd al laag is. Als die verder moeten reizen, dan wordt die alleen nog maar lager. Dat heeft ook invloed op de kwaliteit van de rechtspraak, omdat het verhaal van de verdachte dan niet wordt gehoord. En dat is wel heel belangrijk om goed uitspraak te doen.'
Wezensvreemd element
Bartstra was een van de rechters die vorig jaar in Assen de straat op gingen om te protesteren tegen de bezuinigingen. Een 'wezensvreemd element aan het zijn van rechter', erkent hij, maar uiteindelijk was het gegeven het resultaat alleszins de moeite waard: er kwam uiteindelijk 250 miljoen bij voor de begroting van Veiligheid en Justitie. Toch zijn nog altijd niet alle bezuinigingen van de baan. 'We hebben hier al meerdere sluitingen van rechtspraaklocaties achter de rug en we zien dat veel minder mensen nog naar de zittingen komen. Dat maakt dat je als rechter veel minder de feiten op tafel krijgt en niet echt met betrokkenen in overleg kunt over wat er speelt. En dat brengt de kwaliteit van je beslissingen ook in de gevarenzone.'