'Grote kans op tussenvonnis Krimkunst'
Het heeft even geduurd, maar vandaag moet de oorlog tussen Rusland en Oekraïne rondom de Krim-kunst dan eindelijk beslecht worden. De rechter in Amsterdam moet kiezen of de gouden voorwerpen die sinds 2014 in het Allard Pierson Museum te zien zijn tot Rusland of Oekraïne behoren.
De zaak is zo complex dat de rechter wel eens een tussenvonnis zou kunnen wijzen, zegt Paul Russell, advocaat bij Russel Advocaten en gespecialiseerd in kunst en recht. Dat biedt hem de mogelijkheid om aanvullende vragen te stellen aan deskundigen of betrokken partijen. 'Die prodecure loopt al een paar jaar. En áls dit al vandaag afloopt, is het van zó groot belang dat de ene of de andere partij in hoger beroep gaat. Dit is zo principieel, want er zit ook een heel groot politiek element in deze strijd.'
Achter de oren krabben
Na de Russische annexatie van de Krim worden de kostbare archeologische vondsten geclaimd door zowel de Oekraïense als de Russische overheid. Het Allard Pierson zit namelijk in een niet te benijden positie, omdat Nederland de annexatie van de Krim nooit heeft erkend. Het museum kan bovendien een hele forse claim tegemoet zien, zegt Russell, want de advocaten zijn een hele grote kostenpost, met kosten die elke dag doorlopen. Dus het museum zal zich nog eens achter de oren krabben met betrekking tot deze tentoonstelling.'
Type recht
Was het maar zo simpel dat je kon voorspellen aan wie de kostbare schatten worden teruggegeven, zegt Russell. Want op dit moment is nog niet eens duidelijk wélk type recht op deze kwestie van toepassing is. 'De Krim is tijdens de tentoonstelling geannexeerd door de Russen. Op het eerste gezicht is het vrij simpel, want je moet altijd kijken wie welke contractuele verplichting moet nakomen.'
Verdragen
Normaal gesproken geef je de kunstvoorwerpen terug aan degene die het aan je uitgeleend heeft, zegt Russell. 'Die annexatie door Rusland is daar tussendoor gekomen en dan komen er plotseling internationale verdragen om de hoek kijken die kunnen bepalen hoe je moet handelen op het moment dat er sprake is van annexatie. Dus het is een hele gecompliceerde kwestie; zijn er verdagen die hier iets over bepalen en zijn die verdragen direct van toepassing?'
Om de kunst naar Nederland te halen gaf de Nederlandse staat in 2014 garantieverklaringen af. Deze verklaringen spelen ook een grote rol bij de rechtszaak, omdat zo´n verklaring in ieder geval de suggestie wekt dat de uitgeleende kunst ook op dezelfde plek terugkeert.
